گاهي به پروژه‌هاي الكترونيكي حوزه املاك

واضح آرشیو وب فارسی:آی تی ایران: گاهي به پروژه‌هاي الكترونيكي حوزه املاك
- براساس گزارش‌هاي منتشر شده، حوزه املاك كشور پرمراجعه‌ترين بخش اداري كشور محسوب مي‌شود. اين حوزه داراي فرآيند كاري پيچيده و به دنبال آن داراي بالاترين گردش مالي است.

چنين ويژگي‌ها‌يي اين حوزه را با بستر انواع مفاسد، جرائم گوناگون شامل ماليات‌گريزي، زمين‌خواري، جعل و دستكاري اسناد دولتي، بالاترين ميزان فساد اداري و نارضايتي مردم همراه كرده است.

به باور كارشناسان اين مشكلات به دنبال نبود سامانه يكپارچه، پراكندگي بايگاني‌ها، ناقص بودن و به روز نبودن اطلاعات پرونده‌ها و موازي‌كاري دستگاه‌ها به وجود مي‌آيد.

شايد به دنبال اين شرايط هم هر يك از مسوولان مربوط به اين حوزه، از وزارت مسكن گرفته تا سازمان ثبت اسناد و املاك كشور رو به استفاده از فناوري اطلاعات آوردند و سعي كردند به كمك خدمات آي‌تي تا حدودي به حوزه‌كاري خود سرو سامان ببخشند. اما همين حركت هم به باور بسياري از فعالان و كارشناسان حوزه املاك نه تنها باعث ساماندهي اين حوزه نشده بلكه تنها سردرگمي و پيچيدگي كار را به دنبال خود داشته است.

پروژه‌هاي بي‌شمار
با يك بررسي كوتاه در خصوص استفاده فناوري اطلاعات در حوزه مسكن و املاك كشور مي‌توانيد با انواع طرح‌ها و پروژه‌هاي الكترونيكي روبه‌رو شويد كه مسوولان مربوطه براي سرو سامان دادن به اين حوزه در نظر گرفته‌اند. سامانه مكانيزه ثبت اطلاعات معاملات املاك و مستغلات كشور (كد رهگيري) يكي از آشنا‌ترين پروژه‌هاي حوزه املاك كشور است. به كمك اين سامانه قرار است مشاوران املاك ساماندهي شوند و به دنبال آن اطلاعات معاملات املاك و مستغلات شفاف سازي شود.

همچنين اين سامانه باعث جلوگيري از فعاليت واحدهاي صنفي بدون پروانه و افراد غير مجاز و در نهايت اطمينان خاطر مراجع‌كنندگان به بنگاه‌هاي املاك مي‌شود. اين پروژه در حالي توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت راه‌اندازي شده كه به اعتقاد كارشناسان به هيچ كدام از اهداف مورد نظر نرسيده و كمكي به جمع‌آوري اطلاعات حوزه املاك كشور نكرده است. سامانه ثبت متقاضيان مسكن مهر و سامانه ثبت انبوه‌سازان مسكن مهر هم از ديگر سامانه‌هايي است كه توسط وزارت مسكن راه‌اندازي شده و متولي راه‌اندازي آن يعني وزارت مسكن هدف از راه‌اندازي اين دو سامانه را ساماندهي بازار عرضه و تقاضا و پايگاهي براي گردآوري اطلاعات افرادي است كه قصد ساخت خانه در پروژه مسكن مهر را دارند. اما پروژه كاداستر شايد يكي از پر سرو صداترين و مورد انتقاد‌ترين طرح‌هاي حوزه املاك كشور است.

پروژه‌اي كه به واسطه آن پايه و اساس تثبيت و استقرار مالكيت مشروع صاحبان املاك مشخص مي‌شود. براي اين كار نياز به تهيه نقشه از تمام قسمت‌هاي شهرها، روستاها، مزارع و مراتع كشور است و شايد همين كار و عدم همكاري دستگاه‌هاي مربوطه به ارائه اطلاعات دقيق باعث شده اين پروژه در حدود 20 سال به طول بيانجامد. اين پروژه به نياز نقشه‌هاي طراحان عمران شهري مانند مسكن، شهرسازي، گازرساني، برق، مخابرات و... هم كمك شاياني مي‌كند. اما آن‌طور كه منتقدان كاداستر اعلام مي‌كنند اين پروژه هم به اهداف خود نرسيده و به نوعي اطلاعات موثقي از خروجي اين پروژه در دست نيست.

اما از آن سو مديران اين پروژه اظهار چنين گفته‌هايي از زبان مسوولان كشور را تعجب‌برانگيز مي‌دانند و اعلام مي‌كنند كه 94 درصد اين پروژه اجرا شده و خروجي آن هم همان سند‌هاي تك برگي است كه در اختيار صاحبان يك ملك قرار مي‌گيرد.يكي از آخرين پروژه‌هاي حوزه املاك كشور كه به تازگي خبر‌هايي درخصوص آن شنيده مي‌شود پروژه املاك الكترونيكي است كه توسط معاونت توسعه مديريت و سرمايه انساني رييس‌جمهوري اجراي آن پيگيري مي‌شود. اين پروژه كه بي‌شباهت به پروژه كاداستر و سامانه رهگيري نيست قرار است به يكپارچه‌سازي فرآيند‌هاي كاري و امور مربوط به املاك كمك كند و باعث جلوگيري مفاسد اداري و اقتصادي املاك شود.

اين سامانه براساس اطلاعات GIS (نقشه الكترونيكي نقشه‌هاي سنتي) مشخصات املاك را روي نقشه رسمي كشور ثبت مي‌كند. اطلاعات دقيقي از وضعيت اين پروژه در دست نيست، اما گفته مي‌شود اين طرح از سال 89 و توسط سازمان مبارزه با مفاسد اقتصادي مطرح شده است.

راضيان و ناراضيان
وجود چنين پروژه‌ها و سامانه‌هاي گوناگوني، موافقان و مخالفان خودش را دارد. عده‌اي بر اين باورند كه اين پروژه‌ها و سامانه‌ها به اشتباه پياده‌سازي شده‌اند و حركت‌شان جز موازي‌كار و صرف هزينه زياد، دستاورد ديگري ندارد. اما عده‌اي ديگر اعلام مي‌كنند كه اين پروژه‌ها نه‌تنها موازي‌كاري نيست بلكه در سرعت بخشيدن به فعاليت‌هاي اين حوزه بسيار كاربردي است. مقداد همتي، مشاور وزيرمسكن و دبير سامانه املاك و مستغلات كشور، از جمله كساني است كه معتقد به ضروري بودن اين پروژه‌ها است و اعلام مي‌كند كه سامانه‌هاي فعال در اين حوزه مكمل يكديگر هستند و در اطلاع‌رساني به بخش‌هاي مرتبط بسيار مفيد واقع شده‌اند.

همتي در واكنش به كساني كه وجود چنين سامانه‌هايي را موازي‌كاري مي‌دانند مي‌گويد: «نه‌تنها سامانه ‌هاي وزارت مسكن به صورت موازي كار نمي‌كنند، بلكه سامانه محكم و بزرگي هستند كه با ديگر سامانه‌هاي اين حوزه مانند كد رهگيري،‌ثبت احوال، سامانه شهرداري، سامانه سازمان مديريت و ... هم در ارتباط بوده و تبادل اطلاعات مي‌كنند.» اما در مقابل اظهارات همتي، كساني هم هستند كه طرح‌ها و سامانه‌هاي حوزه املاك كشور را غير‌حرفه‌اي و غيرضروري عنوان مي‌كنند. برديا صدر نوري، مشاور رييس سازمان ثبت اسنادو املاك كشور و سرپرست دفتر توسعه فناوري اطلاعات، براين باور است كه حوزه املاك نيازي به اين تعداد پروژه و سامانه كه به صورت موازي هم كار مي‌كنند ندارد .

وي معتقد است زماني كه يك پروژه يا سامانه خارج از واحد متولي اصلي آن حوزه مشغول به كار شود، كاملا مشهود خواهد بود كه نمي‌توان نتيجه درستي از آن طرح گرفت. به اعتقاد صدر نوري تمامي پروژه‌هاي اين حوزه دسته دوم بوده و در جاي مناسبش تعريف نشده است.در همين زمينه نصر الله جهانگرد، دبير سابق شوراي‌عالي اطلاع رساني، در خصوص پروژه‌هاي الكترونيكي و سامانه‌هاي گوناگون حوزه املاك كشور مي‌گويد: «تمام سامانه‌ها يا طرح‌هايي كه در اين حوزه مطرح شده است جز موازي‌كاري، دستاورد ديگري ندارد. علت به وجود آمدن چنين سامانه‌هايي اين است كه مسوولان مي‌خواهند اطلاعات ثبتي و املاك كشور را به صورت غيرحرفه‌اي جمع‌آوري كنند.» جهانگرد تاكيد مي‌كند شايد وجود دو سامانه در حوزه مسكن مهر چندان مهم نباشد، اما وجود پروژه‌هايي همسو در سطح ملي در كنار يك پروژه اصلي مانند كاداستر چندان خوشايند نيست و نتيجه‌اي جز سردرگمي و پراكندگي اطلاعات نخواهد داشت.

كاداستر كجاست؟

جهانگرد درحالي معتقد است كه پروژه كاداستر، جوابگوي نيازهاي حوزه املاك كشور خواهد بود كه بسياري از كارشناسان كارآيي اين پروژه را زير سوال برده و اظهار مي‌كنند از زمان كليد خوردن اين پروژه يعني سال 67 تا كنون آنقدر اطلاعات و آمار ضد و نقيض در خصوص اين پروژه منتشر شده است كه چندان نمي‌توان به اين پروژه اعتماد كرد. همچنين اين گروه براين باورند كه اگر كاداستر به موقع و درست اجرا مي‌شد شايد ديگر اين تعداد پروژه الكترونيكي در حوزه مسكن ديده نمي‌شد. براي مثال همتي، مشاوره وزير مسكن در اين خصوص مي‌گويد: «اين طرح زيرمجموعه سازمان ثبت است كه اطلاعات خاصي در مورد وضعيت كنوني آن نداريم و آمارهاي ضد و نقيضي در اين خصوص منتشر مي‌شود. براي مثال، 24 سال است كه اين پروژه طول كشيده است و هر سال هم يك آمار در خصوص خروجي آن شنيده‌ايم.»

به باور همتي پروژه كاداستر طرح مبهمي است كه خروجي عملياتي نداشته است. اما مسوولان اجراي پروژه كاداستر از اظهارات مسوولان وزارت مسكن در خصوص طولاني شدن اين پروژه يا عدم خروجي آن اظهار تعجب مي‌كنند و خبر از پايان پروژه كاداستر تا پايان سال مي‌دهند. محمدعلي شاهي، مديركل پروژه كاداستر در اين خصوص مي‌گويد: «در حال حاضر 94 درصد پروژه كاداستر انجام شده و تا پايان سال به صد درصد خواهد رسيد. من از كارشناساني كه اظهار به طولاني بودن اين پروژه مي‌كنند بسيار متعجب هستم؛ چرا كه از روز اول زماني در حدود 20 سال براي اين پروژه در نظر گرفته شده بود چرا كه نياز به تهيه نقشه از كليه املاك، مراتع و ... وجود داشت.» به گفته وي از سال 67 عملياتي شدن اين پروژه مطرح شد و بين سال‌هاي 68 تا 73 كار مطالعاتي روي آن به كمك متفكران نقشه برداري كشور انجام شدو بعد از اين زمان طرح كاداستر تعريف و در سازمان مديريت 20 ساله بودن آن تصويب شد.

به گفته وي از ابتداي مطرح شدن اين پروژه، كاداستر 20 ساله بوده و مشخص شده بود كه طي اين چند سال چه مقدار از پروژه بايد انجام شود ما در اين طرح براساس برنامه پيش رفتيم هرچند كه در طول انجام كار با مشكلاتي برخورد كرديم. وي در توضيح اين مشكلات با انتقاد به عدم همكاري دولت تصريح كرد كه قرار بوده در اجراي اين طرح و در برنامه آن مشخص شده بود كه دولت بايد بودجه‌اي در حدود 160 ميليارد تومان را در اختيارمان بگذارد، اما اين كار را نكرد و تنها يك سوم اين بودجه يعني 60 ميليون آن را در اختيار مان گذاشت. وي در ادامه مي‌افزايد با تمام اين كم محبتي‌ها ما توانستيم با كمك درآمدهاي ديگر سازمان ثبت و صرفه‌جوي‌هايش اين پروژه را با بودجه 80 ميليوني و دو سال زودتر از موعد مشخص شده ر اه بياندازيم.

شنبه|ا|17|ا|دي|ا|1390

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: آی تی ایران]

[مشاهده در: www.itiran.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 263]