واضح آرشیو وب فارسی:پرشین وی: يبوست مزمن به خودي خود يك بيماري جدي تلقي نميشود، بلكه يك علامت مشترك است كه احتمال وجود چند تغيير غيرطبيعي را در بدن نشان ميدهد. آمارها نشان ميدهد كه تقريبا 2 درصد جمعيت جهان دچار يبوست هستند كه البته بيشترين آنها افراد مسن هستند. همچنين آمار نشان ميدهد كه تنها در ايالات متحده آمريكا سالانه 3 ميليون مريض به علت يبوست به پزشك مراجعه ميكنند. مطالعات نشان ميدهد كه يبوست مزمن ميتواند يكي از عوامل خطر در ابتلا به سرطان روده باشد. از شايعترين عوارض يبوست ميتوان به هموروئيد يا بواسير، واريس، شقاق مقعد، افزايش كلسترول خون و افزايش قند خون اشاره كرد. تاخير در انتقال مواد دفعي و ماندن بيش از حد آن در رودهها را يبوست ميگويند. يبوست يكي از بيماريهاي گوارشي شايع فصل تابستان به حساب ميآيد و در فصل تابستان به دليل استرس، سفر، عدم دسترسي به سرويسهاي بهداشتي در سفر و همچنين مصرف كمتر ميوه و سبزي به وجود ميآيد. نزديك به نيمي از افراد كه با شكايت يبوست به پزشك مراجعه ميكنند، طبق تعريف يبوست ندارند. اغلب اين افراد از ميزان و نحوه دفع مدفوع شكايت دارند. تعداد دفعات اجابت مزاج در افراد مختلف، متفاوت است و معمولا هر سه روز يكبار و گاه تا سه بار در روز طبيعي است. به همين دليل به وجود آمدن تغيير در تعداد دفعات اجابت مزاج در همه فرد نسبت به وضعيت معمولي او بايد يبوست تلقي شود. چگونه دچار يبوست ميشويد؟ استفاده از غذاهاي كمفيبر: فيبر در رودهها هضم و جذب نميشود. مدفوع مخلوط با فيبر، مقدار زيادي آب جمع ميكند و به صورت توده حجيم و مرطوب درآمده و عمل دفع را آسانتر ميكند. چنانچه از مواد غذايي كمفيبر مثل فستفودها استفاده كنيم باعث ميشود كه مدفوع بدون فيبر، كوچك و خشك شده و مدت طولاني در روده انباشته شود و خيلي ديرتر و با سختي دفع شود. از مواد غذايي پرفيبر ميتوان به ميوهها و سبزيجات اشاره كرد. با مصرف كافي ميوه و سبزي با در نظر گرفتن شرايط بهداشتي بخصوص در فصل تابستان ميتوان از بروز يبوست جلوگيري كرد. برخي به اشتباه تصور ميكنند مصرف بعضي ميوهها سبب ايجاد سنگيني و نفخ معده در آنها ميشود، در حالي كه مصرف ميوه علائم گوارشي ايجاد ميكند كه نشاندهنده سالم بودن ميوه و موثر بودن آن است. توصيهاي كه ميتوان به اين افراد كرد اين است كه حتيالامكان از مقدار كمتر مواد فيبري شروع كنند و مقدار آن را بتدريج افزايش دهند. عدم تحرك و فعاليت: معمولا افرادي كه دچار شكستگي استخوان و به دنبال آن دچار محدوديت حركتي شدهاند و همچنين در افراد معلول و سالخورده به دليل فعاليت بدني و حركتي كمتر، يبوست شيوع بيشتري دارد. عدم پاسخگويي به فرمان دفع: برخي از بزرگسالان و اطفال به دليل كار فشرده يا سرگرمي، به احساس اجابت مزاج پاسخ مناسب نميدهند. عدم دفع بموقع مدفوع باعث ميشود مايعات موجود در مواد دفعي جذب شده، يبوست ايجاد شود. كمبود مايعات: انسان روزانه به 8 ـ 6 ليوان آب نياز دارد و ضرورت ندارد اين مقدار از مايعات را حتما به صورت آب مصرف كنيم بلكه ميتوان از آبميوه طبيعي، چاي و... استفاده كرد. مصرف داروهاي يبوستزا: برخي از داروها مانند داروهاي ضدافسردگي، فشار خون، مكملهاي آهن، داروهاي ضدپاركينسون و ضدحساسيت، ضدتشنج، ضداسهال، استفاده مكرر از داروهاي ملين، كلسيم كادبونت از دلايل بروز يبوست به شمار ميروند. بالا رفتن سن: با بالا رفتن سن، كمكم بدن ضعيفتر ميشود. ازجمله سيستم اعصاب روده نيز با افزايش سن ضعيف شده كه همين امر باعث كاهش حركات طبيعي روده و نيز كاهش احساس پري در روده و كمتحركي آن ميگردد و به دنبال آن يبوست بروز ميكند. بيماريهاي يبوستزا: بيماريهاي دستگاه عصبي مانند پاركينسون و ضايعه نخاعي، اختلالات تخليه روده بزرگ و همچنين بيماريهايي كه عضلات بدن را به صورت فراگير درگير ميكنند نيز از دلايل يبوست محسوب ميشوند. چنانچه حداقل دو مورد از اين علائم در فردي موجود باشد، به يبوست مبتلا شده است: 1 ـ مدفوع سفت و خشك باشد.2 ـ تعداد دفعات تخليه كم باشد. 3 ـ دفع و تخليه بسختي انجام شود. 4 ـ مواد دفعي كاملا تخليه نشوند. اگر يبوست طولاني شود به آن يبوست مزمن ميگويند كه با علامتهايي مثل سردرد، كاهش اشتها، حالت تهوع، ضعف عمومي، بيحوصلگي، دلدرد، احساس خستگي، نفخ شكم و درد پايين كمر و شكم همراه است. دردسري براي دوران بارداري يبوست يكي از مشكلات شايع در حاملگي است كه به سبب تغييرات هورموني به وجود ميآيد. ترشح هورمون پروژسترون باعث تغييراتي در روده شده كه اين مساله تضعيف قدرت روده را به دنبال دارد. همچنين عواملي مانند عدم مصرف غذاهاي فيبردار به دليل ويار حاملگي، استفاده از مكمل آهن مصرف ناكافي آب و استرس دوران بارداري آن را تشديد ميكند. يبوست يكي از بيماريهاي گوارشي شايع فصل تابستان است كه به دليل استرس، سفر، عدم دسترسي به سرويسهاي بهداشتي و مصرف كمتر ميوه و سبزي به وجود ميآيد به خانمهاي باردار توصيه ميشود كه براي پيشگيري از يبوست دوران حاملگي از غذاهاي فيبردار مانند مواد غذايي حاوي سبوس و ميوهها و سبزيجات تازه استفاده كنند. ورزش را فراموش نكنند و از نوشيدنيهايي مثل آب، چاي و آبميوههاي طبيعي غفلت نكنند. يبوست در نوزادان و اطفال برخي از والدين فكر ميكنند كه شكم كودكشان بايد هر روز كار كند، در صورتي كه اين تفكر صحيح نيست. يبوست در اطفال به اين معني است كه مدفوع به حدي سفت باشد كه نتواند براحتي دفع شود، اما دير بودن دفعات، هيچ ارتباطي به يبوست ندارد. امكان دارد يك نوزاد سالم از روزي يك تا 4 بار در روز مدفوع كند. نوزاداني كه از شير مادر تغذيه ميكنند ممكن است يكبار به ازاي هر نوبت مصرف شير، دفع داشته باشند. با افزايش سن معمولا تعداد دفعات دفع كاهش مييابد ولي به حجم آن اضافه ميشود. در حالت طبيعي يك كودك سه چهار ساله بين 3 تا 4 بار در روز تا 3 بار در هفته اجابت مزاج خواهد داشت. يكي از مهمترين عوامل يبوستزا در شيرخواران تغيير شير كودك از شير مادر به شير گاو يا شير خشك است. اين تغيير شير ميتواند عادات دفع شيرخوار را خصوصا در دو سه هفته ابتداي تولد تغيير دهد. مصرف شيرگاو نيز يكي از مهمترين عوامل يبوستزا در اطفال به حساب ميآيد. برخي نوزادان در زمان اجابت مزاج به خود فشار ميآورند و صورتشان سرخ ميشود كه اين مساله ربطي به يبوست ندارد. بنابراين از مهمترين دلايل يبوست در اطفال ميتوان به اين موارد اشاره كرد: تغيير عادات و رژيم غذايي، مصرف زياد شير گاو بخصوص زير 2 سالگي، عدم مصرف آب و مايعات، تغيير محل زندگي و تغيير توالتها، مسافرت، ترس از محيط توالت (مثلا وجود سوسك)،تب و ناخوشي، كمكاري غده تيروئيد، ديابت، كمبود پتاسيم، افزايش كلسيم، مصرف داروهاي ضد تشنج، بازيگوشي و عدم توجه به اجابت مزاج. براي درمان يبوست در كودكان بايد به كودك مقدار كافي آب يا ديگر مايعات بدهيد. از غذاهاي پرفيبر مثل انواع لوبيا، نخود سبز، زردآلو، آلو و اسفناج استفاده كنيد. شكم كودك را ماساژ ملايم دهيد. در صورتي كه كودك از شير خشك تغذيه ميكند آب آن را افزايش دهيد. به كودكان بالاي 6 ماه، آبميوههايي مثل گلابي يا هلو بدهيد. به كودك آموزش دهيد كه هنگام نياز به اجابت مزاج، حتما به توالت برود و اين مساله را به تاخير نيندازد. دكتر مريم محمدي
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: پرشین وی]
[مشاهده در: www.persianv.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 780]