واضح آرشیو وب فارسی:ابتکار: روانشناسي هنر مقابله با تنبلي
چند تا ايده و فكر بكر داشته ايد كه به خاطر بي حوصلگي تان به دست فراموشي سپرده شده اند و فرصت نكرده اند به عمل تبديل شوند؟ در دنياي اسرارآميزي كه هر روز همه چيز در حال حركت و تغيير و تحول است، به نظر مي رسد ما آدم ها شاگرد اول هاي كلاس تنبلي باشيم. هر چقدر هم كه بگوييد كارتان سخت است و بهتر از نسل هاي قبل كار مي كنيد اما واقعيت اين است كه تنبلي و ميل به سكون در اين دوره بيشتر از دوره هاي قبل گريبان آدم ها را گرفته است. در زمان هاي قديم و قبل از اينكه تكنولوژي به اندازه الان پيشرفت كند، براي بيشتر انسان ها منابع محدود و غيرقابل پيش بيني بوده است. آنها سعي مي كردند تا جايي كه ممكن است انرژي را ذخيره كنند. محرك هاي بيروني قوي و اجباركننده بودند. گرسنگي و تشنگي تهديدهاي اصلي بودند. براي آنها خيلي حياتي بوده است كه انرژي را ذخيره كنند. آنها گاهي با كم تلاش كردن اين كار را انجام مي دادند. اين روزها خيلي چيزها عوض شده است. ما با انرژي بيشتر و انگيزه هاي مستقيم، كمتر سر و كار داريم. بين آرزوها و عمل نياكان ما فاصله كمي بود; تشنه مي شدند، به دنبال آب مي رفتند، با گرسنگي دنبال غذا مي رفتند، براي رفتارهايشان لازم نبود ازماه ها قبل برنامه ريزي كنند; رفتارهايي كه باعث بقاي آنها مي شد، نتايج كوتاه مدت داشت و در دنياي بدون دارو، بانك و حتي يخچال آن موقع لازم نبوده خيلي به آينده فكر كرد.
تنبلي از كجا شروع مي شود؟
روان شناسان معتقدند تنبلي وقتي به وجود مي آيد كه امكان برنامه ريزي براي آينده وجود داشته باشد. آن چيزي كه باعث مي شود بدون اينكه نيازهاي آني مان ارضا شود و به انجام كار ادامه دهيم، آينده نگري است. بعضي آدم ها آينده نگرترند. آنها بدون اينكه گرسنه يا تشنه باشند، با انگيزه زيادي كار مي كنند. اين آدم ها به بقيه مي گويند تنبل. اين روزها ما براي رسيدن به اهداف بلند مدت مان گاهي مجبور مي شويم از لذت هاي ساده روزانه مان بگذريم; آن وقت است كه احساس مي كنيم مورد ظلم واقع شده ايم چون ذهن ما به انگيزه هاي آني پاسخ مي دهد. خوابيدن، كار نكردن، نشستن و تماشاي برنامه هاي تلويزيون براي ما خوشايند تر از كارهايي هستند كه قرار است چند ماه يا چند سال بعد نتيجه شان را ببينيم. تنبلي آسيب نيست; در واقع يك حس عدم تمايل به مصرف انرژي وجود دارد. اما در دوره اي كه ما در آن زندگي مي كنيم و لازم است كارايي مان بالا باشد، تنبلي باعث آسيب و ناراحتي مي شود.
چرا از انجام كار طفره مي رويم؟
طفره رفتن و از زير كار در رفتن وقتي پيش مي آيد كه تصور كنيم كارها خيلي سخت و دشوار است; آن وقت است كه با خودمان مي گوييم بهتر است اين كار را فردا انجام دهيم. بعضي روان شناسان مي گويند اين مشكل بعد از انقلاب صنعتي - كه نياز به برنامه ريزي بيشتر شد - به وجود آمده است. كارشناسان علوم رفتاري مي گويند ما كارهايي را كه زودتر جواب مي دهند ترجيح مي دهيم. درس خواندن براي امتحاني كه ماه ها بعد قرار است برگزار شود، به اندازه بازي شطرنج براي ما لذت بخش نيست. ما نمي توانيم درباره آينده بازخورد آني داشته باشيم چون ممكن است اطمينان مان را نسبت به توانايي انجام كار از دست بدهيم، احساس كنيم تلاش براي رسيدن به اهداف بلندمدت كاري سخت و غيرقابل تحمل است و بعد هم فكر كنيم بد نيست زندگي عادي مان را ادامه دهيم. در واقع همين تمايل ما به سكون باعث مي شود تصور كنيم اين كار، كارسخت و دشواري است و نمي توانيم از عهده آن بر بياييم. اما اين روزها انجام كار به اين معني است كه بر لذت ها و پاداش هاي آني غلبه كنيد و بدانيد هدفي كه شما لحظات تان را براي رسيدن به آن صرف مي كنيد، ارزش اش را دارد. در دنياي امروز اگر بخواهيد طبق الگوي ذهني منتظر پاداش آني باشيد و تنبلي كنيد ضرر زيادي خواهيد كرد. نگران نباشيد; هميشه مي شود كار را شروع كرد.
چطور تنبلي را از خودمان دور كنيم؟
الگوي ذهني ما طوري شكل گرفته كه مغزمان پاداش هاي آني و نتايج كوتاه مدت را ترجيح مي دهد. اما ما وقتي از عهده كارهاي ناخوشايند بربياييم، بيشتر از خودمان رضايت داريم. براي مقابله با تنبلي توصيه هاي زير مي تواند مفيد باشد.
* از كم شروع كنيد: از خودتان بپرسيد انجام اين كار به مدت 15دقيقه واقعا خيلي سخت و دشوار است؟ با كمي دقت متوجه مي شويد كه اين طور نيست. با اين روش مشاهده خواهيد كرد بعد از مدتي از انجام همان كارها لذت خواهيد برد.
* در برابر افكار منفي و پيش فرض هايتان مقاومت كنيد: حتي تصور نتوانستن را از خودتان دور كنيد. ما بيشتر مواقع با آزمون و خطا ياد مي گيريم. اگر ديد وسيع تري داشته باشيد مي توانيد از عهده كارهاي بزرگ بربياييد.
* برنامه ريزي داشته باشيد: هر روز اهداف تان را بنويسيد. با اين كار احتمال اينكه از هدفتان دور نشويد و طي روز كارهايي انجام دهيد كه شما را به هدف نزديك تر كند، بيشتر است.
* از ديگران كمك بگيريد: براي انجام كامل يك كار از ديگران كمك بگيريد. موضوع را با آنها در ميان بگذاريد. انگيزه هاي خارجي حس انجام وظيفه شما را بر مي انگيزد و شما را به انجام كار تشويق مي كند.
* قبول كنيد كه براي پيشرفت بايد صبر و تحمل داشت: اين تصور را كه براي انجام هر كار بايد سريع پاداش بگيريد، از خودتان دور كنيد. اين طرز فكر باعث مي شود نتوانيد به اهداف بلند مدت تان برسيد.
* به خودتان پاداش بدهيد: استراحت با تنبلي فرق دارد. بعد از اينكه يك كار را به طور كامل به اتمام رسانديد، به عنوان پاداش به خودتان استراحت بدهيد. شما بعد از يك دوره تلاش به استراحت نياز داريد.
جمعه 20 دي 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ابتکار]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 231]