واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: پرندهای كه برای مردها خطرناك استاربعین در فرهنگ اهل بیت علیهم السلام مقدمه:واژه «اربعین» در متون دینی و مجموعههای حدیثی از ارزش والایی برخوردار است. آثار حفظ چهل حدیث، اخلاص عمل در چهل روز و دعای عهد در چهل صبح، كمال عقل در چهل سالگی، دعا برای چهل مؤمن، شهادت چهل مؤمن برای میت، برگزاری عبادت در چهل شب چهارشنبه برای دیدار حضرت ولی عصر علیه السلام، و بعثت غالب انبیأ در چهل سالگی، از جمله مواردی است كه ارزش و جایگاه این اصطلاح اسلامی و عرفانی را مشخص میسازد. «اربعین» از اصطلاحات رایجی است كه در متون اسلامی كاربرد زیادی دارد، مثلا در برخی از روایات به عنوان نماد كمال، حدی برای تصفیه باطن و... قلمداد شده است. در این نوشتار به مناسبت روز اربعین شهادت امام حسین علیه السلام برخی از موارد كاربرد این واژه ارزشمند كه در فرهنگ اسلامی به مناسبتهای گوناگون از آن یاد شده و گاهی پیامهای اخلاقی و دستورهای الهی با آن همراه شده است، با اشاره به سی نكته تقدیم میشود. دسترسی به: قسمت اول ؛ قسمت دوم
قسمت سوم16. چهل نفر هسته اولیه زمانی كه برخی از یاران امام حسن مجتبی علیه السلام از وی درخواست كردند كه در مقابل ظلم و ستم زمامداران جور به ویژه معاویه قیام و مبارزه نماید، امام حسن علیه السلام فرمود: «لی اسوة بجدی رسول الله حین عبدالله سرا وهو یومئذ فی تسعة وثلاثین رجلا فلما اكمل الله له الاربعین صاروا فی عدة واظهروا امر الله فلو كان معی عدتهم جاهدت فی الله حق جهاده; (23) الگوی من در رهبری امت، جدم رسول خدا صلی الله علیه و آله است، آن حضرت تا زمانیكه تعداد یارانش به سی و نه نفر رسیده بود، مخفیانه و غیرعلنی خدا را عبادت میكرد [و به مبارزه و تبلیغ علنی روی نیاورد] ; اما از موقعی كه خداوند متعال تعداد مسلمانان را به چهل نفر رساند، [تبلیغ] دین خدا را آشكار كردند و اگر با من هم به تعداد آنها باشد، در راه خدا به جهاد و مبارزه شایسته دست میزنم.» 17. دریغ از چهل یاور راستین! علی علیه السلام نیز با شكایت از مظلومیت و غربتخویش فرمود: «من بارها از مردم یاری خواستم اما به غیر از چهار نفر - زبیر، سلمان، ابوذر و مقداد - كسی جواب مثبتبه من نداد.» سپس افزود: «لو كنت وجدت یوم بویع (اخوتیم) اربعین رجلا مطیعین لجاهدتهم; (24) اگر من در روز بیعت چهل یاور گوش به فرمان [و راستین] داشتم، با آنان مقابله و مجاهده میكردم.» 18. حقوق همسایه رسول گرامی اسلام به منظور سالم سازی و ایجاد روحیه اعتماد و اطمینان به همدیگر و همچنین تقویت وحدت و انس و الفت در جامعه اسلامی درباره حدود همسایگی و رعایتحقوق آنان میفرماید: «كل اربعین دارا جیران من بین یدیه ومن خلفه وعن یمینه وعن شماله; (25) تا چهل خانه از چهار سوی منزل یك مسلمان، از روبهرو، پشتسر، از سمت راست و از سمت چپ، همسایه یك مسلمان به شمار میآید.» پیامبر صلی الله علیه و آله ضمن بیان این پیام حكیمانه، به حضرت علی علیه السلام و سلمان و ابوذر و مقداد دستور داد كه در میان مسلمانان ندا دهند كهای مردم! این حدود همسایگی است و: «انه لاایمان لمن لم یامن جاره بوائقه; (26) كسانی كه همسایگانشان از شر و آزار آنان در امان نیستند، ایمان ندارند.» 19. مهلت تا چهل روز برخی از مسلمانان كه در رعایت مسائل دینی و حفظ ناموس خود اهل تسامح و تساهل هستند، مورد خشم و غضب الهی قرار میگیرند و خداوند متعال به آنان چهل روز مهلت میدهد كه خود و خانوادههایشان را اصلاح كنند و در صورت ادامه سهلانگاری و بیتفاوتی چشم و قلبشان وارونه شده و از دیدن حقیقت ناتوان میگردند. رسول اكرم صلی الله علیه و آله فرمود: هرگاه مردی در محیط خانواده خود عمل ناپسند و زشتی را مشاهده كند و در مورد آن حساسیت و غیرت دینی از خود نشان ندهد و اعضأ خانوادهاش را از ارتكاب گناه و معصیتباز ندارد و در صدد اصلاح برنیاید، خداوند متعال پرندهای سفید را مامور میكند كه چهل صبح بر در خانه وی پرهایش را بگسترد و هنگام ورود و خروج آن مرد مسامحه كار، بگوید: اصلاح كن! اصلاح كن! غیرت داشته باش! غیرت داشته باش! اگر خانوادهاش را اصلاح كرد كه چه بهتر وگرنه آن پرنده سفید بالهایش را به چشمهای او میكشد و بعد از آن او وارونه میبیند; یعنی خوبیها را خوب نمیبیند و بدیها را بد نمیبیند.» (27) 20. بهداشت فرزندان پیامبر بزرگوار اسلام صلی الله علیه و آله با اشاره به لزوم ختنه كردن نوزادان پسر میفرماید: «اختنوا اولادكم یوم السابع فانه اطهر واسرع لنبات اللحم فقال ان الارض تنجس ببول الاغلف اربعین یوما; (28) نوزادان خود را در روز هفتم ختنه كنید، این عمل برای پاكیزگی و سلامت و رشد آنان تاثیر فراوان دارد و زمین از بول فردی كه ختنه نشده تا چهل روز آلوده میماند.» 21. تسبیح حیوانات امام صادق علیه السلام فرمود: «حضرت داوود علیه السلام در یكی از شبها با حال خوشی زبور را تلاوت میكرد و از حالات معنوی خود لذت میبرد. آن شب به نظرش آمد كه شب زنده داری خوبی داشته است و از این جهتشگفت زده شد. در آن حال قورباغهای از زیر صخرهای از سوی خداوند متعال به سخن آمد و گفت: «یا داود تعجبت من سهرك لیلة وانی لتحت هذه الصخرة منذ اربعین سنة ماجف لسانی عن ذكر الله تعالی; (29) ای داوود! آیا از شب زندهداریات به شگفت آمدهای؟ من چهل سال است كه در زیر این صخره زبانم به ذكر الهی مترنم است.» 22. كرامت نام حضرت محمد صلی الله علیه و آله حضرت علی علیه السلام - در ضمن روایتی طولانی در منقبتحضرت خاتم الانبیأ صلی الله علیه و آله - فرمود: «روزی یكی از علمأ یهود به حضور پیامبر صلی الله علیه و آله آمد و سؤالات متعددی از آن حضرت پرسید و پاسخهای وافی دریافت كرد و مسلمان شد. سپس الواحی بیرون آورد و در مقابل پیامبر قرار داد و گفت: این از جمله صفحات توراتی است كه به حضرت موسی بن عمران علیه السلام نازل شده است. من فضائل تو را در آنها میخواندم و شك میكردم و چهل سال تمام نام تو را پاك مینمودم; اما قسم به آن خدایی كه تو را به حق و راستی مبعوث فرموده است، هرگاه نامت را از تورات پاك نمودم، دوباره آن را در آنجا ثبتشده مییافتم.» (30) 23) مستدرك الوسائل، ج11، ص77. 24) همان، ص74. 25) وسائل الشیعة، ج12، ص132. 26) مستدرك الوسائل، ج8، ص431. 27) الجعفریات، شیخ صدوق، ص89. 28) مكارم الاخلاق، ص230. 29) بحارالانوار، ج61، ص50. 30) الخصال، ج2، ص356. عبدالكریم پاكنیا
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 480]