نقد سفره ايراني

واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق:

تحقيقات داخلي نشان ميدهد که حدود 23 درصد از خانوارهاي كشور انرژي كافي دريافت نميكنند؛ اين در حالي است که حدود 48 درصد خانوارهاي کشورمان بيش از 120درصد از انرژي مورد نيازشان دريافت ميکنند. اصلي که دراين تحقيق نهفته است، چيزي نيست جز ملغمهاي از فقر اقتصادي و فقر فرهنگي. در حقيقت، ما دونوع سوءتغذيه داريم: دريافت ناكافي غذا در گروهي و دريافت بيش از حد در گروهي ديگر؛ امري که براي كشور هزينههاي بسيار و عواقب ناخوشايند دارد اما در تحقيقات داخلي، کمتر به عنوان يک مشكل محوري مورد توجه قرار گرفته است...

دکتر شيخ الاسلام، اپيدميولوژيست در مورد وضعيت تغذيهاي کشور ميگويد: «در زمينه كمبود ريزمغذيهاي كليدي در سال 1380 تحقيق بسيار دشواري در سطح ملي انجام شد و كل كشور را با توجه به شرايط مختلفي كه داشتند با نظر متخصصان به يازده اقليم تقسيم كرديم و كمبود ويتامينهاي a و d و همچنين آهن و روي در هفت گروه سني در تمام اين اقليمها اندازهگيري شد كه تصوير دقيقي از كمبودها را نشان ميدهد. امروزه در برخي نقاط جنوبي كشور كودكان تا 70 درصد از نظر املاح و ويتامينها كمبود دارند. بيش از 90 درصد خانوارهاي ايراني كمتر از حد موردنياز كلسيم دريافت ميكنند، بيش از 70 درصد خانوارهاي ايراني كمتر از حد موردنياز آهن ميگيرند و در مقابل 48 درصد خانوارهاي ايراني بيش از حد نياز انرژي بهدست ميآورند كه اين خود موجب چاقي و از بين رفتن تناسب اندام در ميان مردم شده است.» اين متخصص در ادامه اضافه ميکند: «علاوه بر كمبودها، ناآگاهيهاي تغذيهاي موجب شده كه حتي بخشي از جامعه كه مشكل اقتصادي هم ندارند، با مصرف ناتراز يا بيشخواري در معرض خطر بيماريهاي ديگر مثل چاقي، قلبي عروقي و مفصلي- استخواني قرار گيرند كه اين خود داستان ديگري است و عوامل دخيل در آنها متعددند.» وي خاطرنشان ميکند: «يکي از روش هاي بهبود وضعيت تغذيهاي کشور، افزايش اطلاعرسانيها و حتي افزايش قيمت كليه محصولات غذايي است كه تهديدكننده سلامت هستند. (مانند نوشابههاي شيرين و گازدار، انواع شورها، روغن جامد، تنقلات نامناسب و ...) درآمد ناشي ازاين كار را نيز بايد به فرهنگسازي براي تعادل، تنوع، آموزش و ترويج شيوه صحيح زندگي و يارانه و به سبب آن كاهش قيمت مواد غذايي حامي سلامت مانند سبزي، ميوه و لبنيات اختصاص داد.»

در انتظار نتايج بهتر

دکتر سيدضياءالدين مظهري، متخصص تغذيه و عضو هيات علمي دانشگاه ايران نيز درباره وضعيت تغذيهاي کشور ميگويد: «اطلاعات ما بر اساس دو سري مطالعه مختلف است که توسط وزارت بهداشت و انستيتو تغذيهاي و صنايع غذايي کشور صورت گرفته است. بر اساس آخرين مطالعهاي که در سال 85 انجام گرفت، متاسفانه درصد بالايي از ايرانيهااز لحاظ شاخصهاي دريافت کلسيم، آهن، روي و حتي ويتامينهاي c و b2 در وضعيت نامطلوبي قرار دارند. اين مطالعه از سال 1345 و هر 10 سال يک بار در تمام استانها صورت ميگيرد و مردم جامعه از لحاظ دريافت روزانه پروتئين، کربوهيدرات، چربي و... مورد آناليز قرار ميگيرند و با مقايسه اين مطالعهها نتايجي حاصل ميشود که وضعيت تغذيهاي کشور را نمايان ميکند. مطالعه اخير نشانگر اين مطلب است که سرانه مصرف قندهاي ساده و چربي در کشور بالا است و ميوه، سبزي و لبنيات جايي در سبد غذايي بيشتر خانوادههاي ايراني ندارد. پژوهشها نشان ميدهد که هر ايراني به طور متوسط روزانه نصف ليوان شير مينوشد، در حالي که استاندارد مصرف، روزانه حداقل 2 تا 3 ليوان است. وي با اشاره به پيشرفتهاي تغذيهاي کشور، ميافزايد: «البته کموزني و کوتاهقدي که نشاندهنده سوءتغذيه است، تا حدود بسيار زيادي رفع شده و البته در انتظار نتايج بهتر هم هستيم اما در عوض با کمبود ريزمغذيهاي مواجهايم و روند اضافه وزن به طور قابلتوجهي در حال افزايش است.»

تنوع تغذيهاي مهمتر است

دکتر نسرين اميدوار، متخصص تغذيه و دانشيار دانشکده تغذيه و صنايع غذايي دانشگاه علوم پزشکي شهيد بهشتي در اينباره معتقد است: «وضعيت اجتماعي و اقتصادي هر کشوري، وضعيت تغذيهاي آن را تعيين ميکند. ايران جزو کشورهايي است که سالهاست از نظر وضعيت سلامت و تغذيه وارد دنياي جديدي شده و به تبع آن شاهد بهبود وضعيت بهداشتي و کاهش شيوع بيماريهاي عفوني هستيم. 30 سال پيش از هر 4 کودک يک کودک به سوءتغذيه مبتلا بود اما در سالهاي اخير علاوه بر رفع اين مشکل پيشرفتهايي نيز حاصل شده است. از طرفي، کمبود تغذيه مزمن و مدتدار، اضافه وزن و چاقي را در گروههاي سني مختلف پديد آورده و کمتحرکي، افزايش دسترسي به غذاهاي چرب و شيرين و علم رعايت تعادل غذايي ما را به سمت بيماريهاي غيرواگير مانند بيماريهاي قلبي و عروقي، ديابت، چاقي و... سوق داده و با توجه به وضعيت اقتصادي نامطلوب امروز، ميوه و گوشت باکيفيت و کمچرب در سبد غذايي خانوادههاي کمدرآمد جايي ندارد و هر چند در بحث ريزمغذيها موفقيتهايي حاصل شده اما متاسفانه ما با شيوع کمخوني و فقر آهن به ويژه در دختران مواجهايم.» وي خاطرنشان ميکند: «مردم ما بايد اصل تنوع و تعادل را رعايت کنند تا از لحاظ تغذيهاي و سلامت در شرايط مطلوبي قرار بگيريم. توصيه من اين است که خانوادهها اقلام غذايي متنوعتر به ويژه از گروه ميوه، سبزي و لبنيات را در وعدههاي غذايي خود قرار دهند و از مصرف بيش از حد مواد نشاستهاي، شيرين و پرچرب بپرهيزند.

رشد روزافزون چاقي

دکتر سيدعلي کشاورز، متخصص تغذيه و مدير گروه تغذيه و بيوشيمي دانشگاه علوم پزشکي تهران هم ميگويد: «ما کشوري در دوره گذار هستيم، يعني در وضعيت عبور از جامعهاي سنتي به جامعهاي مدرن قرار داريم و رفتارهاي تغذيهاي متفاوتي را نسبت به گذشته پيدا کردهايم، بهطوري که آبگوشت و آش جاي خود را به ساندويچ و پيتزا داده که چربي بالا و افزودنيهايش موجب شيوع بيماريهاي قلبي و عروقي و انواع سرطانها شده. در دهههاي پيش ما شاهد سوءتغذيه از نوع کمبود بوديم اما در سالهاي اخير پرخوري و بدخوري موجب افزايش وزن ايرانيها و بهدنبال آن رشد آمار شيوع ديابت، نقرس، سنگ کليه و مشکلات گوارشي شده و اکنون50 درصد خانمها و 20 درصد مردان شهرهاي بزرگ با معضل چاقي مواجهاند. البته مشکل کوتاه قدي تغذيهاي و کمبود وزن در کشورمان بهبود يافته اما بدخوري و چاقي در حال گسترش است و تنها با برنامهريزيهاي جامع و آموزشهاي تغذيهاي از طريق رسانهها اين مشکل قابل پيشگيري خواهد بود وگرنه در سالهاي آتي با مشکلات تغذيهاي عديدهاي دست و پنجه نرم خواهيم کرد.»

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فان پاتوق]

[مشاهده در: www.funpatogh.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 118]