ايرانيها ماهي دوست نيستند

واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: ايران عقبتر از سرانه جهاني
ايرانيها ماهي دوست نيستند
جام جم آنلاين: در حال حاضر سرانه مصرف ماهي در ايران فقط هفت کيلوگرم و در گيلان 13 کيلوگرم است اين در حاليکه است که متوسط سرانه مصرف ماهي در جهان 18 کيلوگرم اعلام شده است.

به گزارش مهر ، بي شک به دليل خواص غذايي عالي و سلامتي بخش گوشت مفيد ماهي مي توان با توليد فرآورده هاي جديدي شيلاتي و افزايش سهميه فرآورده ها در سبد مصرفي خانوارها سرانه مصرف ماهي در ايران را افزايش داد.
گوشت ماهي سرشار از پروتئين با اسيدهاي آمينه ضروري، ويتامينهاي محلول در آب و چربي و املاح معدني و ديگر مواد مغذي مورد نياز بدن است.
پروتئين ماهي به دليل داشتن اسيدهاي آمينه ضروري و عوامل محرک رشد اثر مهمي در ترميم بافتها و سلامتي و شادابي انسان و به طور کلي رشد بدن داشته و کمبود اين پروتئين سبب عدم تعادل دستگاه عصبي گشته و عقب ماندگي فکري و رنجوري و ضعف جسماني را در انسان پديد مي آورد و مقاومت بدن را در برابر بيماريهاي عفوني کاهش مي دهد.
همچنين افرادي که بيماريهاي قلبي دارند طبق توصيه پزشکان بايد حداقل دو بار در هفته از فرآورده هاي آبزيان مصرف کنند که به علت داشتن اسيدهاي چرب غير اشباع امگا - 3 باعث کاهش کلسترول خون و احتمال ابتلا به سکته هاي قلبي را کاهش مي دهد.
عليرغم اهميت و تاثير مصرف ماهي و ساير آبزيان در افزايش ضريب سلامتي افراد جامعه و افزايش طول عمر، مصرف سرانه آبزيان در کشور ما هم اکنون حدود هفت کيلوگرم بوده که در مقايسه با سرانه مصرف جهاني (18کيلوگرم) رقم ناچيزي است.
محدوديت ذخائر دريايي از يکسو و افزايش تقاضا براي آبزيان و غذاهاي دريايي و همچنين جايگاه و نقش آبزيان در تغذيه جامعه به عنوان «غذاي سلامتي» رويکرد به سمت افزايش فعاليتها و سرمايه گذاريها در بخش پرورش آبزيان را توجيه پذير کرده به نحوي که شتاب فزآينده اي را در سراسر جهان و منجمله ايران نشان مي دهد.
از سالها پيش پرورش انواع ماهي در کشور آغاز شده است که علاوه بر تأمين بخشي از پروتئين حيواني و مرغوب مورد نياز جامعه، اشتغالزايي خوبي را نيز به دنبال داشته است.
عليرغم ارزش تغذ يه اي فوق العاده بالاي اين آبزيان متأسفانه به دليل پاره اي مسائل اجتماعي و فرهنگي، اقتصادي و ويژگيهاي مانند، دشواري آماده سازي اوليه ماهي در منازل، داشتن استخوانهاي ريز و خطرآفرين بودن مصرف ماهي کامل، عدم وجود تنوع در توليد و مصرف آبزيان، عدم دسترسي به بازار مناسب براي اقشار مختلف مردم براي تهيه ماهي تازه و بهداشتي، فصلي بودن توليد و فروش ماهي، بالا بودن قيمت برخي آبزيان معروف و عامه پسند استقبال عمومي از مصرف آبزيان را با مشکل مواجه ساخته است.
اين در حالي است که در ساير کشورهاي پيشرفته استفاده کامل از همه گونه هاي آبزيان و حتي زايدات و اندامهاي باقيمانده حاصل از فرآوري با بهره گيري ازتکنولوژيهاي نوين و ماشين آلات فرآوري پيشرفته توانسته اند بر اين مشکلات فائق آمده و با عرضه محصولات متنوع توليدي و با کيفيت بالا، ارزش افزوده قابل ملاحظه اي براي آبزيان مشابه ايجاد کرده و به علاوه غذاي بسيار مناسبي را از لحاظ قيمت و ارزش تغذيه اي دراختيار گروههاي مختلف سني، اقتصادي و اجتماعي مصرف کنند گان جامعه خود قرار دهند.
در اين زمينه ره يک کارشناس شيلاتي معتقد است: در گروههاي سني مختلف مثل کودکان و نوجوانان به دليل مشکلاتي که مصرف مستقيم ماهي مثل داشتن استخوان، تيغ و همچنين شکل نامناسبي که برخي از آبزيان دارند گرايش آنهابه سمت مصرف ماهي بسيارپائين است.
علي حسيني افزود: آشنايي با خواص و ويژگيهاي ماهي، دسترسي بيشتر به ماهي در استانهاي شمالي، تمکن مالي بالاي برخي افراد و... باعث توزيع نامناسب مصرف آبزيان در کشور شده است.
وي ادامه داد: صنايع تبديلي مي تواند اين توزيع نا مناسب را با تبديل به فرآورده هاي مثل پفک ماهي، بستني ماهي، فرآورده هاي خميري که طيف گسترده اي از فرآورده ها مثل انواع فيش برگر، کباب لقمه ماهي و... مي تواند مصرف کنندگان مختلف را تحت پوشش قرار دهد.
اين کارشناس ياد آورشد: اين فرآورده هاي مختلف مي تواند درآمد زايي و ارزش افزوده بالايي داشته و در عين حال سرانه مصرف را بهبود مي بخشند يا به عبارتي توليد بهترو متنوع تر براساس ذائقه مصرف کنند گان مي تواند مردم را بيشتر به مصرف ماهي راغب کند.
بر اساس اطلاعات ارائه شده توسط (FAO) پرورش ماهيان آب شيرين و دريايي تنها راه افزايش توليد و عرضه آبزيان است.
تئوريهاي اکولوژيک بيان مي دارند که براي اغلب جمعيتهاي وحشي موجود در منابع آبي راندمان برداشت به حداکثر ممکن رسيده است. برآورد شده که تعادل فعلي موجود بين عرضه و تقاضا طي سالهاي نه چندان دور آينده از دست رفته و تا سال 2015 ميزان تقاضا 30 ميليون تن و در 15 سال پس از آن بيش از 90 ميليون تن از عرضه بيشتر خواهد بود.
ايران از کشورهاي توانمند از لحاظ توليد آبزيان است کشور ما با داشتن منابع غني آبي در شمال و جنوب، منابع آبي پشت سدها، رودخانه ها، درياچه هاي داخلي و مزارع بزرگ پرورش آبزيان يکي از کشورهاي توانمند دنيا از لحاظ توليد آبزيان به شمار مي آيد.
منابع آبي گسترده کشور و شرايط بومي و اقليمي متنوع، تنوع آبزيان در شمال، جنوب و ساير مناطق پرآب کشور را به ارمغان آورده ولي همواره مصرف آبزيان بر طبق شريعت و اعتقادات مذهبي استفاده از ماهيان فلس دار بوده است.
الگوي مصرف در گذشته به دليل عدم وجود سيستمهاي برودتي مناسب براي ماهي به صورت تازه خوري، نمک سود شده، خشک، دودي و يا ماريناد بوده است و در ايران مصرف ماهي به صورت شور و دودي رايجتر بوده است.
در گذشته نه چندان دور مصرف گوشت ماهي فقط ويژه ساکنان حاشيه درياها و اقيانوسها بود که به سهولت در دسترسشان قرار مي گرفت. مردمي که دور از دريا بودند و با آن فاصله داشتند در اعياد و يا در مراسم جشنها و مهماني به صورت گهگاهي به مصرف ماهي مي پرداختند و ماهي نيز فقط به صورت دودي و يا شور قابل ارسال به آن مناطق دور بود.
به تدريج با پيشرفت تکنولوژي صيد، حمل ونقل، فرآوري و توزيع، ماهي و فرآورده هاي آن به نقاط دور از ساحل نيز برده شد و مردم بيشتري به خوردن ماهي عادت کردند.
مصرف ماهي در ايران حتي در مقايسه با جوامع و کشورهاي که به درياها و اقيانوسها هم دسترسي ندارند کمتر و ناچيز است و هنوز درصد بالاي از مردم کشورمان رغبت چنداني به خوردن ماهي و ساير آبزيان دريايي نشان نمي دهند.
اين بي توجهي ها و بي علاقه گي ها را مي توان به دشواري پاک کردن ماهي کامل، فساد پذيري بالا، بوي مخصوص و استخوانهاي ريز ماهي نسبت داد، اما علت اصلي بها ندادن به آبزيان و فرآورده هاي حاصل از آنها عدم شناخت کافي از ارزشهاي غذايي، دارويي و درماني گوشت ماهي و ساير آبزيان است.
بديهي است که در چنين شرايطي رسانه ها، شرکتهاي خصوصي توليد کننده فرآورده هاي گوناگون آبزيان و... وظيفه معرفي گونه هاي متنوع آبزيان و خواص منحصربفرد آنها را برعهده دارند. مطالعات نشان داده است که گوشت ماهي و ميگو به طور اعم در جوامع شهري 24 استان کشور و در جوامع روستايي 22 استان کشور مصرف مي شود.
در ارتباط با پراکندگي مقادير مصرف بايد گفت براي کل گوشت ماهي و ميگو دامنه مصرف در جوامع شهري از 0.2 تا 20.4 کيلوگرم (متوسط سرانه مصرف در سال) و براي جوامع روستايي از0.089 تا 9.88 کيلوگرم مي باشد که نشان دهنده تفاوت عميق بين جوامع شهري و روستايي و نيز فاصله بسيار زياد حداقل و حداکثر مصرف و نهايتاً نا برابري در توزيع مصرف آبزيان است.
در هر حال آمارها گوياي اين واقعيت هستند که تفاوت بين مصرف آبزيان اولاً بين جوامع شهري و روستايي بسيار قابل توجه است و ثانياً بين جوامع استانهاي ساحلي با استانهاي غير ساحلي نيز تفاوتهاي قابل توجهي وجود دارد. وضعيت موجود شرايطي است که بخش صنايع شيلاتي در صيد دريايي با ميانگين ضايعات (به صورت افت کيفي و غيرقابل مصرف شدن) حدود 20درصد (به ويژه در روشها و شناورهاي سنتي صيادي) مواجه است. به علاوه تمامي توليدات کشور نيز با کيفيت قابل قبول به مصرف نمي رسند.
گرايش عامه مردم تازه خوري ماهي است همچنين مدير کل شيلات استان گيلان به توضيح جايگاه مصرف ماهي در بين مردم پرداخت و گفت: عامه مردم يک باوري از محصولات شيلاتي و نيروهاي متخصص باور ديگري دارند.
هادي رفيعي افزود: با همکاري رسانه ها محصولاتي با منشاي ماهي مانند فيش برگر، بستني ماهي و... تا حدودي در جامعه تبليغ شده ولي گرايش عامه مردم هنوز تازه خوري ماهي است.
وي اظهار داشت: ماهي غذاي سلامتي است، وقتي براي مصرف ماهي مقدار زيادي روغن به کار مي رود خصوصيات مثبت مصرف آن کاهش مي يابد که بايد به مردم نشان داد که چگونه از خصوصيات خوب ماهي درست استفاده کنند.
مدير کل شيلات گيلان در رابطه با الگوي مصرف آبزيان روشهاي متداول در کشور محدود به چند شيوه و اغلب به صورت سرخ کرده است که در وعده غذايي اصلي (ناهار و شام) به مصرف مي رسد، افزود: اين در حاليکه در کشورهاي توسعه يافته، ماهي به اشکال بسيار متنوع و در وعده هاي مختلف غذايي (صبحانه، ناهار، شام و ميان وعده ها) در گروههاي مختلف تغذيه اي از جهت اقتصادي، اجتماعي و سنين مختلف مورد مصرف قرار مي گيرند.
وي اضافه كرد: توليد فرآورده هاي خميري (گوشت چرخ کرده ماهي و سوريمي) از جمله راه حلهاي کاربردي ارائه شده در بسياري از کشورهاي پيشرفته براي بکارگيري انواع ضايعات آبزيان، افزايش راندمان و ارزش افزوده ، تنوع بخشي به فرآورده هاي شيلاتي و... است که در حال حاضر به صورت عملي در تمامي کشورهاي توسعه يافته و يا حتي در حال توسعه بکار گرفته و در حال گسترش روزافزون نيز است.
به هر حال با بهره گيري از تمامي پتانسيلهاي موجود در کشور و با برخورداري از کادر علمي و تحقيقاتي توانمند و امکانات و تجهيزات منحصربفرد در بخشهاي مختلف توليد، صنعت و فناوري با اجراي پروژه هاي تحقيقاتي کاربردي و تأکيد برتنوع بخشي به روشهاي مصرف فرآورده هاي مختلف آبزيان گامهاي را به منظور بهره وري بيشتر و اصلاح الگوي مصرف در بين گروههاي مختلف تغذيه اي جامعه برداشته شود.

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فان پاتوق]

[مشاهده در: www.funpatogh.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 185]