آيت‌الله سبحاني مفسر متكلم / 11حجت‌الاسلام رضايي:آيت‌الله سبحاني حساسيت زياد و به‌جايي در پاسخ‌گويي به شبهات دارد

واضح آرشیو وب فارسی:خبرگزاري قرآني ايران: آيت‌الله سبحاني مفسر متكلم / 11حجت‌الاسلام رضايي:آيت‌الله سبحاني حساسيت زياد و به‌جايي در پاسخ‌گويي به شبهات دارد
گروه انديشه: آيت‌الله سبحاني يكي از افتخارت حوزه علميه است كه در مقابل شبهات قد علم مي‌كند و پاسخ مي‌دهد و حساسيت زياد و به جايي در مقابل شبهات دارد.
به گزارش خبرگزاري قرآني ايران (ايكنا)، حجت‌الاسلام و المسلمين «حسن‌رضا رضايي»، مدرس دانشگاه ساوه، مدرس حوزه علميه قم و نويسنده كتاب‌هاي «قرآن و فرهنگ زمانه» و «درآمدي بر تفسير علمي قرآن»، در گفت‌وگو با سرويس انديشه در مورد شخصيت علمي آيت‌الله «جعفر سبحاني»، ضمن بيان مطلب فوق، گفت: در حوزه تفسير يكي از تفسيرها، تفسير موضوعي است. به اين نحو كه مثلا موضوعي مانند عدالت، يا نبوت و يا امامت را بر مي‌گزينند و آيات مربوط به اين موضوع را تفسير مي‌كنند. تفسير موضوعي امروزه در كشور ما رو به افزايش است.

وي افزود: آيت‌الله سبحاني از كساني هستند كه به نوشتن تفسير موضوعي همت گماشت‌ و تفسيري نوشت با نام «منشور جاويد» كه اين تفسير جاي خود را در حوزه و در بين كساني كه در حوزه علوم قرآني و تفسير هستند باز كرده و دانشجويان زيادي را به خود جذب كرده است.

اين مدرس حوزه به چند ويژگي تفسير «منشور جاويد» اشاره كرد و گفت: ويژگي اول در مورد محتواي تفسير منشور جاويد اين است كه آيت‌الله سبحاني در اين تفسير به بيشتر موضوعات مورد نياز دانشجويان پرداخته است. ويژگي دومي كه در اين تفسير ديده مي‌شود، پاسخ به شبهات است، مخصوصا پاسخ به شبهاتي كه وهابيان و اهل تسنن نسبت به امامت داشته‌اند كه وي در اين مورد تمام روايات و آيات را بررسي كرده است.

نويسنده كتاب «قرآن و فرهنگ زمانه» تفاوت تفسير منشور جاويد و تفسير الميزان علامه طباطبايي را ويژگي سوم اين اثر دانست و اظهار كرد: تفسير علامه طباطبايي قرآن به قرآن است. او معتقد است روايات نمي‌توانند آن طور كه بايد و شايد آيات قرآن را تفسير كنند؛ شأن آيات قرآن اجل از اين حرفاست كه بعضي روايات ضعيف آن رابررسي كند، لذا علامه طباطبايي به احاديث تفسيري بهايي نمي‌دهد و مي‌گويد قرآن بايد با قرآن تفسير شود.

رضايي تأكيد كرد: آيت‌الله سبحاني معتقد است كه اگر احاديث تفسيري نباشد، ما نمي‌توانيم برخي آيات قرآن را تفسير كنيم، لذا با چند آيه توضيح مي‌دهد كه بايد روايات تفسيري باشد تا آيات فهميده شود.

وي در مورد نظم آيت‌الله سبحاني در تفسير منشور جاويد گفت: آيت‌الله سبحاني در تفسير منشور جاويد كه براساس موضوع‌بندي شروع شده است، اول آيات قرآن را دسته‌بندي و در مرحله بعد آيات‌ را از لحاظ لغت بررسي مي‌كند و سپس احاديث معصومين(ع) را مي‌آورد و براساس احاديث معصومين(ع) توضيح مي‌دهد و در مرحله آخر شبهاتي را كه حول آيه است بررسي مي‌كند و پاسخ مي‌دهد.

نويسنده كتاب «درآمدي بر تفسير علمي قرآن» در پاسخ به اين سؤال كه روش آيت‌الله سبحاني در تفسير قرآن چه روشي است؟، اظهار كرد: او بنيان‌گذار مؤسسه امام صادق(ع) است كه اين مؤسسه، مؤسسه تخصصي علم كلام است و در زمينه اين علم بحث مي‌كند. وي علاوه بر اين كه به قرآن و تفاسير ديگران و احاديث مي‌پردازد، نيم‌نگاهي هم به علم كلام و فلسفه دارد و به راحتي از اين مباحث رد نمي‌شود. بحث‌هاي كلامي عالي و دقيقي دارد. استدلالي بحث مي‌كند و علاوه بر اين‌ها پاسخ به شبهاتش عميق است و از نگاه عقلي و كلامي مسائل را بررسي مي‌كند. به عبارت ديگر وي در تفسير خود با رويكرد كلامي، استدلالي و عقلي بحث كرده است.

وي يادآور شد: در حوزه كساني كه به درجه اجتهاد رسيده‌اند، مي‌توانند صاحب نظر باشند و خودشان مبتكر رأي و نظر، مثلا در مسأله فقه مي‌بينيم كه علما و مجتهدين با هم در يك مسأله اختلاف نظر دارند و هر كدام نظر خود را مي‌دهند. آيت‌الله سبحاني نيز يكي از مجتهدين طراز اول است و در باب تفسير نظريات زيادي دارد، مخصوصا در مسأله جبر و قضا، بداء و قضا و قدر حرفي براي گفتن دارد كه هم مسأله كلامي آن‌را بررسي مي‌كند و هم مسأله قرآني را.

اين مدرس حوزه با اشاره به قدرت بياني آيت‌الله سبحاني گفت: وي قدرت بيان و استدلال‌هاي خيلي قوي‌اي دارد، مثلا اگر مسأله‌اي مانند «اثبات مهدويت» را از نظر علم كلام بيان مي‌كند؛ استدلال‌هاي قوي براي اثبات اين قضيه ذكر مي‌كند، تا جايي كه ده دليل عقلي و كلامي را بيان مي كند تا يك مطلب را اثبات كند. قلم روان از ديگر ويژگي‌هاي آيت‌الله سبحاني است كه با اين قلم روان توانسته افراد زيادي را به خود جذب كند. ويژگي ديگر او تسلط به زبان عربي است كه به اين زبان مسلط است و كتاب‌هاي او در خليج فارس و كشورهاي عرب‌نشين پخش مي‌شود.

وي تصريح كرد: عفت قلم از ديگر شاخصه‌هاي آيت‌الله سبحاني است. بعضي‌ افراد كتاب مي‌نويسند اما عفت قلم را رعايت نمي‌كنند. با اين‌كه مي‌بينيم‌ كتاب‌هاي وي پاسخ به وهابيت و اهل تسنن است، در آن هيچ توهيني به آن‌ها نكرده و عفت را رعايت كرده است.

رضايي آيت‌الله سبحاني را يكي از افتخارت حوزه علميه دانست و يادآور شد: يكي از افتخارات حوزه علميه آيت‌الله سبحاني است كه در مقابل شبهات قد علم مي‌كند و پاسخ مي‌دهد. وي حساسيت زياد و به جايي در مقابل شبهات دارد. در سال 1381 از طريق سايت، غربي‌ها 70 الي 80 شبه تناقضات قرآن را مطرح كردند كه آيت‌الله سبحاني صبر نكرد و سريعا گفت بايد پاسخشان داده شود و با شاگردانش جمع شدند و پاسخ آن‌ها را با استدلال‌هاي قوي دادند.

اين مدرس دانشگاه تأكيد كرد: او نسبت به شبهات حساس است و به شاگردان خود مي‌گويد در مقابل شبهه و سؤال ساكت نمانيد. به شاگردان خود گفته است كه اگر كسي سؤال و شبهه‌اي كند و نتوانيد جواب دهيد، مديون هستيد.

اين نويسنده در پايان در پاسخ به اين سؤال كه آيا آراي كلامي آيت‌الله سبحاني بر آراي فقهي او تأثير گذاشته است، خاطرنشان كرد: ايشان قطعا در درس‌هاي خارج خود به تمام جوانب فقهي مي‌پردازد، آراي فقهي و در كنار آن علم كلام را هم بررسي مي‌كند. نمي‌توان گفت علم كلام وي بر علم فقه‌ او چيره دارد. او علم كلام و فلسفه را با علم قرآن و تفسير فقه تلفيق مي‌كند و به نتيجه مطلوبي مي‌رسد، فكر نمي‌كنم مطلب را رها كنند.
چهارشنبه 13 شهريور 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: خبرگزاري قرآني ايران]

[مشاهده در: www.iqna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 202]