آبشویی واصلاح خاک

واضح آرشیو وب فارسی:سایت دانلود رایگان: خاک
خاک تودهای از مواد طبیعی با شرایط مناسب برای پرورش گیاهان که تحت تاثیر عوامل تخریبی (اثر عوامل جوی و موجودات ذره بینی) و عوامل سازنده (تشکیل مواد سمی و مشخص شدن افقهای مختلف) بوجود آمده است. خاکهای مناطق مختلف دارای خصوصیات یکسان نیستند.
همانطور که بشر برای بقای خود به خاک متکی است، دوام و تکامل خاک نیز تا حد زیادی به نحوه استفاده بشر از آن بستگی دارد. رشد و نمو گیاهان که علاوه بر سالم و زیبا ساختن محیط زیست ، منبع اصلی احتیاجات خوراکی و پوشاکی ما را تشکیل میدهد، بدون خاک امکانپذیر نیست. بی دلیل نیست که در طول تاریخ ، ظهور تمدنهای بزرگ در مناطقی که خاک خوب موجود بوده، صورت گرفته و سقوط تمدن بزرگ بینالنهرین و دره رود نیل همزمان با تخریب خاکها در آن مناطق اتفاق افتاده است.

اجزا اصلی خاک عبارتند از :
مواد معدنی ، مواد آلی ، آب و هوا. این اجزا بطور نزدیکی در ارتباط با یکدیگر هستند. بطوری که جدا کردن آنها مشکل است. حجم نسبی این اجزا که برای رشد گیاه مناسب باشد، بدین صورت است که در آن 50 درصد بوسیله مواد جامد (45 درصد مواد معدنی و 5 درصد مواد آلی) اشغال شده و 50 درصد بقیه شامل فضای منافذ است که بوسیله آب یا هوا اشغال میشوند. البته این نسبت آب و هوا بسیار متغیر بوده و تحت تاثیر شرایط خاک و جو قرار میگیرد.
خاکهای شور و قلیا :
خاکهای شور و قلیا ، مخصوص مناطق نیمه مرطوب یا خشک بوده ، زهکشی در آنها نامناسب است. این خاکها دارای مقدار زیادی املاح محلول هستند که فقط گیاهان نمکدوست در این خاکها قابلیت زیست دارند. خاکهای قلیا اغلب در خاکهای شور بهصورت نقاط پراکنده یافت میشوند.
مناطق خشک به مناطقی گفته میشود که میزان باران سالیانه آنها معمولا کمتر از 50 سانتیمتر است. بهعلت عدم شسته شدن طبیعی مواد در این موارد ، مقدار کاتیونهای بازی این خاکها زیاد است. در بعضی از افقهای این خاکها ، تجمع کربنات کلسیم ( ) به مقدار زیاد صورت گرفته ، هر قدر مقدار بارندگی کمتر باشد، این لایه کربناتی نزدیکتر به سطح خاک قرار دارد.
PH این خاکها بازی است. خاک بسیاری از مناطق خشک و نیمه خشک سرشار از املاح محلول است که منشاء متفاوتی دارد.
در بعضی خاکها ، سنگ مادر ، خود محتوی املاح است و در برخی دیگر در اثر هوازدگی ، املاح محلول از سنگ مادر آزاد میشود، ولی چون مقدار رطوبت کم است، نمیتواند آبشویی یافته ، از خاک خارج شود. وزش باد نیز میتواند املاحی را از سطح دریا و اقیانوس انتقال داده ، در سواحل به جای گذارد. این نوع خاکها که اصطلاحا هالومورفیک نامیده میشوند، به سه گروه شور ، شور و قلیایی و قلیایی تقسیم بندی میشوند.

خاکهای شور (Saline Soils)
مقدار نمکهای خنثی در این خاکها به حدی است که در رشد طبیعی بیشتر گیاهان اختلالاتی ایجاد میشود . PH این خاکها معمولا کمتر از 8.5 است. آنیونهای عمده ، کلر ، سولفات کلسیم ، منیزیم و سدیم در بعضی موادنیترات و بیکربنات است که بهآسانی قابل شستشو بوده ، ولی شستشوی آنها سبب بالا رفتن PH خاک نمیشود. بهعلت وجود لکههای سفید پراکنده نمک در سطح این خاکها ، به آنها خاکهای قلیایی سفید (White alkali) گفته میشود. انواع مهم خاکهای شور عبارتند از:
خاک شور نیتراتی:

این خاک ، محتوی املاح نیترات سدیم و نیترات پتاسیم است.

خاک شور کلروری:

این خاک ، محتوی املاح کلرور سدیم ، منیزیم و کلسیم است. این خاکها بیشتر در نقاط ساحلی قرار دارد و شوری آب زیرزمینی نیز قابل توجه است.

خاک شور سولفات و کلرور:

این خاک ، دارای درصد متفاوتی از کلر و سولفات بوده و کلر بیشتر از سولفات است.

خاک شور سولفاتی:

این خاک ، دارای سولفاتهای سدیم ، منیزیم و کلسیم بوده ، آبشویی و اصلاح آن آسان است.
خاکهای شور کربناتی:

این خاکها ، محتوی کربنات و بیکربنات سدیم بوده ، PH بین 9 تا 11 نوسان دارد.
خاک شور بوراتی:
این خاکها ، در نواحی آتشفشانی مشاهده شده ، محتوی املاح بورات هستند. بوراتها معمولا با کلرورها و سولفاتها یافت میشوند و از حاصلخیزی خاک میکاهند.
خاکهای شور قلیایی:
در این خاکها میزان نمکهای محلول زیاده بوده ، علیرغم سدیم زیاد ، وجود نمکهای خنثی همچنان PH را در حد کمتر از 8.5 حفظ مینماید، ولی بر عکس خاکهای شور شستشوی این خاکها ، سبب بالا رفتن PH میگردد، زیرا با شسته شدن نمکهای خنثی قسمتی از سدیم قابل تعویض ، هیدرولیز شده ، مقدار یون در محلول بالا میرود.
سدیم همچنین در صورت شسته شدن سایر نمکها سبب از هم پاشیدگی ذرات خاک شده ، قابلیت نفوذ آن را بهشدت کاهش میدهد. علاوه بر این اثرات نامطلوب سدیم بطور مستقیم میتواند برای گیاهان اثر سمی نیز داشته باشد.

درباره خاکهای شور و قلیا مطالعات فراوانی در کشورهای مختلف صورت گرفته است و سازمان بینالمللییونسکو نیز از سال 1952 مطالب جالبی در این موارد منتشر کرده است. رسوب املاح در خاکهای مختلف با نوع خاصی از پستی و بلندی همراه است و بطور کلی زمینهای شور و قلیا همیشه در نقاط پست مانند دلتا ، تراسهای رودخانهای و دریاچهای وجود دارند و سفره آب زیرزمینی در این مناطق نیز چندان عمیق نیست.

خاک قلیایی:
مقدار نمکهای محلول در این خاکها ، کم ، ولی مقدار سدیم آن زیاد است. بهعلت هیدرولیز شدن قابل ملاحظه سدیم ، PH خاک بالا رفته ، ممکن است حتی تا 10 هم برسد. اثرات مضر این خاکها روی رشد گیاهان از سدیم و یون -OH زیاد ناشی میشود. بهعلت اثر از هم پاشیدگی سدیم ، این خاکها دارای شرایط فیزیکینامناسب میباشند. محیط قلیایی زیاد این خاکها سبب حل هوموس خاک و حمل آن به سطح خاک و تیره کردن رنگ آن میشود. به همین دلیل ، به این خاکها نام قلیایی سیاه هم داده شده است.
روابط بین شوری و قلیائیت خاک:
مطالعات دانشمندان در نقاط مختلف دنیا ، حاکی از این است که بین شوری و قلیائیت خاک همبستگی خاص وجود دارد. اگر غلظت املاح در خاک کمتر از 4 گرم در لیتر باشد، PH چنین محلولی معمولا از 8 کمتر است. هرچه میزان املاح افزایش یابد، میزان قلیائیت رو به کاهش میگذارد. خاکهای بسیار شور در مناطقی ایجاد میشوند که آب زیرزمینی فوقالعاده شور بوده ، قلیائیت آن بسیار اندک است و خاکهای قلیایی نیز در مناطقی تشکیل میشوند که مقدار املاح آنها کمتر باشد.

ساختمان خاکهای شور و قلیا:
سطح خاکهای مناطق شور و قلیا ، اغلب ساختمان ورقهای دارد که رگبارهای فصلی نیز بر تراکم آن میافزاید. در زیر این قشر سطحی ، ساختمان اغلب تکهای ، منشوری و یا ستونی است. وجود املاح سدیم و تاحدی منیزیم ، تاثیر عمدهای در ساختمان خاک دارد،
زیرا املاح ، موجب تجمع ذرات رس شده ، هرچه مقدار املاح بیشتر باشد، خاک دانههای حاصل ، ساختمان سختتری پیدا میکند.
وجود سدیم سبب میشود که ذرات سطح خاک به حالت انتشار در آمده ، حتی در شیبهای کمتر از یک درصد نیز فرسایش قابل توجهی صورت گیرد. آبیاری خاکهای شور و قلیا همواره با خرابی ساختمان خاک همراه است، مگر اقدامات اصلاحی انجام شود.

کانیهای رسی خاکهای شور و قلیایی:

کانیهای رسی ، استعداد حاصلخیزی هر خاک را تعیین میکنند. مونتموریلونیت ، میکا ، کلریت و کوارتز ، مهمترین کانیهای مناطق شور و قلیا میباشد. چون شرایط اقلیمی مناطق خشک برای تغییر و تحول کانیهامساعد نیست، لذا اغلب کانیهای این خاکها مشابه کانیهای سنگ بستر یا سنگ مادر است.
اصلاح خاک:

معمولا برای جلوگیری از اثرات زیانبار خاکهای شور و قلیا ، آنها را به راههای مختلف اصلاح میکنند تا گیاهان مختلف قادر به تحمل این خاکها باشند.
تجمع املاح در خاک ، تاثیر عمدهای بر روی خواص فیزیکی و شیمیایی رس و هوموس داشته، کمیت و کیفیت جامعه نباتی عالی و پست خاک را تعیین میکند. اغلب وجود املاح سدیم موجب انتشار ذرات رس و هوموس شده، لایه یا افق بسیار متراکمی در زیر خاک تشکیل میشود که مانع عبور آب و هوا به ریشه نباتات میشود. املاح موجود در خاک ، فشار اسمزی محلول خاک را افزایش داده، بدین ترتیب قدرت جذب آب را توسط گیاهان کاهش میدهند. از طرفی تعادل یونی را به هم زده و در بعضی مواد مانند املاح بر برای گیاهان سمی هستند.
محصول گیاهان مزروعی در مناطق شور قلیایی ناچیز و کمیت و کیفیت محصول نیز قابل توجه نیست. این گیاهان در مقابل امراض و آفات نیز مقاومت کمتری دارند.

چگونگی رشد گیاهان در خاکهای هالومورفیک:
در خاکهای شور و شور _ قلیا که Ph آنها کمتر از 8.5 است، صدمات وارده به گیاهان از غلظت زیاد نمک در محلول خاک ناشی میشود. سلولهای گیاه در محلولهای نمکی آب خود را از دست داده و به اصطلاح پلاسمولیزه میشوند. این پدیده از این امر ناشی میشود که حرکت آب طبق خاصیت اسمز از محیط رقیقتر داخل سلولی به محیط غلیظ خارج صورت میگیرد.
شدت وقوع این پدیده به عواملی مانند نوع نمک ، نوع سلول گیاهی و شرایط فیزکی خاک بستگی دارد.
محیط خاکهای قلیای با سدیم زیاد به سه طریق روی گیاه اثر نامطلوب بر جای میگذارد:
1. اثرات مضر قلیائیت زیاد تحت تاثیر غلظت های بالای کربنات و بیکربنات سدیم.
Oh و ...

این آثار نه تنها در خاکهای قلیایی ظاهر میشوند، بلکه در خاکهای شور و قلیای که نمکهای خنثای آنها شسته شدهاند، نیز آشکار میگردند.
اصلاح و اداره خاکهای شور و قلیایی
معمولا برای جلوگیری از اثرات زیانآور خاکهای شور و قلیایی به سه طریق مختلف با این خاکها رفتار میشود: روش اول از میان بردن این نمکها است. روش دوم تبدیل نمکهای مضر به نمکهای کم ضررتر میباشد. روش سوم را میتوان کنترل نامید. در دو روش اول هدف دفع نمکها و یا تغییر و تبدیل آنها است، در حالی که در روش سوم نحوه اداره خاک و عملیات کشاورزی را طوری تنظیم میکنند که نمک 2. اثرات سمی یونهای بیکربنات ، 3. اثرات مضر سدیم روی متابولیزم و تغذیه.
بطور یکنواخت در تمام خاک پخش شده و از تمرکز غلظت زیاد نمک در یک نقطه جلوگیری شود.
دفع نمک
معمولترین راههای خروج نمک از خاک دو نوع است: زهکشی زیرزمینی و شستشوی خاک. بکار بردن این دو طریق تواما ، یعنی شستشوی خاک پس از گذاردن زهکشها در آن موثرترین و رضایتبخشترین وسیله برای دفع نمک از خاک است.
نمکهایی که از طریق بارندگی یا آبیاری وارد محلول خاک میشوند، از طریق زهکشها خارج میگردند.
اصلاح خاکهای شور و قلیایی موقعی موثر است که آب بکار رفته دارای نمک زیاد، ولی سدیم کم باشد، زیرا استفاده از آبهای کم نمک ، ممکن است به علت دفع نمکهای خنثی مساله قلیائیت را حادتر نماید. خروج نمکهای خنثی درصد سدیم قابل تعویض را در خاک بیشتر نموده و در نتیجه باعث افزایش غلظت یون Oh در محلول خاک میشود. این پدیده نامطلوب را میتوان با تبدیل کربناتها و بیکربنات سدیم به سولفات سدیم دفع کرد. این امر را میتوان با اضافه کردن سولفات کلسیم یا ژیپس ، به خاک قبل از شستشو انجام داد.

خاک هاي اسيدي:
خاک هاي اسيدي ، خاک هايي هستند که PH آنها کمتر از 7 بوده و ميزان يون هاي

H+ , Al+++
در محلول خاک بسيار زياد باشد.
علل اسيدي شدن خاکها :
هر عاملي که بتواند عناصر بازي را از خاک خارج و يا يون H+ را افزايش دهد، باعث پائين آمدن PH و در نتيجه اسيدي شدن خاک مي شود، اين عوامل عبارتست از :
– شستشو
– خارج شدن عناصر غذايي توسط گياهان
– اسيد ترشح شده توسط ريشه ها
– استفاده از کودهاي اسيدي 1 2 3 4
اثر ترکيبات آهکي در خاک هاي اسيدي :
کلسيم موجود در ترکيبات آهکي در اثر انحلال تدريجي جانشين يون هاي H+ , Al+++ در سطح کلوئيدها شده و يون هاي آزاد شده را غير فعال مي سازد.يکي ديگر از ترکيبات متداول آهک به منظور افزايش PH خاک ها و سنگ آهک يا caco3 است. اين ترکيب در خاک ضمن حل شدن تدريجي , ca آزاد کرده ، کلوئيدهاي اسيدي خاک را خنثي مي کند.
کيفيت آهک مصرفي :
باید خصوصيات ويژه اي داشته باشد تا بتواند اثرات اصلاحي خود را در خاک زودتر و سريعتر نمايان سازند که اين خصوصيات
عبارتست از :
– اندازه ذرات آهک
– درجه مخلوط شدن
روش افزودن ترکيبات آهکي : بهترين طريق اضافه کردن ترکيبات آهکي، استفاده از ماشين هاي مخصوص پخش آهک است، اين وسيله آهک را به طور يکنواخت در سطح خاک پخش مي کند. در صورت عدم وجود ماشين آلات، مي توان ترکيبات آهکي را به صورت کپه هايي در سطح مزرعه توزيع کرد تا با عمليات شخم و ديسک زني با خاک مخلوط شوند. 1 2
زمان مصرف آهک :
آهک را در تمام طول سال مي توان به خاک اضافه کرد، و ليکن بهترين زمان عرضه آن چند ماه قبل از کشت است.
تعيين مقدار ترکيبات آهک مصرفي :
مقدار ترکيبات مصرفي آهک اکثراً تخميني بوده، تعيين مقدار دقيق آن به علت وجود عوامل گوناگون تقريباً غيرممکن است، به منظور محاسبه دقيق تر بايد از نتايج تجزيه شيميايي و فيزيکي خاک استفاده کرد.

نواحي تشکيل خاک و نوع خاک از نظر قطر ذرات
ميزان کربنات کلسيم لازم براي رسيدن
5/5 PH از
4/5 PH از
6/5 PH به
5/5 PH به
تن در هکتار
تن در هکتار
خاکهاي مناطق معتدل گرم وگرم مرطوب

خاکهاي شني و شني ليموني
0/1
0/74
ليموني شني
73/1
24/1
ليموني
47/2
0/2
ليموني سيلتي
46/3
96/2
ليموني رسي
94/2
7/3
خاکهاي مناطق معتدله سرد و معتدل
خاکهاي شني و شني ليموني
46/1
24/1
ليموني شني
21/3
0/2
ليموني
2/4
96/2
ليموني سيلتي
94/4
7/3
ليموني رسي
68/5
68/4

خاک هاي سديمي :
خاک هايي هستند که مقدار اطلاع آنها زياد نيست، ليکن به علت بالا بودن مقدار يون سديم در آنها خاک ساختمان خود را از دست داده و اصطلاحاً سديمي مي شوند. نفوذ پذيري اين خاک ها بسيار کم است. اين نوع خاک ها در ايران پراکندگي زيادي نداشته است.
خاک هاي شور و قليا :
خاک هايي هستند که هم املاح زيادي دارند و هم ميزان يون سديم آنها بالاست. وسعت اين نوع خاک ها در کشور ما حدود 6 ميليون هکتار تخمين زده شده است. مقايسه خاک شور – قليايي – خاک شور با يکديگر: خاک هاي نامبرده از لحاظ خواص فيزيکي و شيميايي با يکديگر اختلاف دارند جدول زیر تفاوت را نشان مي دهد.

خاک شور
خاک قليايي
خاک شور و قليايي
PH کمتر از 5/8 دارند
PH بيشتر از 5/8 دارند
PH کمتر از 5/8 دارند
هدايت الکتريکي بيشتر از 4 دارند
هدايت الکتريکي کمتر از 4 دارند
هدايت الکتريکي بيشتر از 4 دارند
ESP کمتر از 15 دارند
ESP بيشتر از 15 دارند
ESP بيشتر از 15 دارند
سديم بيشتر بصورت محلول مي باشد
سديم بيشتر جذب ذرات خاک شده است
سديم بيشتر بصورت محلول وجذب شده مي باشد
نفوذ پذيري خاک تغيير نمي نمايد
نفوذ پذيري خاک سطحي کاهش مي يابد
نفوذ پذيري خاک در طول فصل تغيير مي کند
املاح در سطح خاک تجمع يافته پوسته سفيدي به وجود مي آورند
در سطح خاک لکه هاي سياه به وجود مي آيد
در سطح خاک آ؛ثار واضحي ايجاد نمي کنند
علل شور شدن خاک :
الف) شور شدن مستقيم از طريق آبياري :
در هر نوبت آبياري مقداري نمک همراه با آب وارد خاک مي شود. در روزهاي بعد از آبياري، رطوبت خاک جذب ريشه ها شده و از طريق تبخير و تعرق از زمين خارج مي شود. حال آنکه مقداري املاح خود را در منطقه ريشه ها به جا مي گذارد. اگر مقدار نمکي که بدين وسيله وارد خاک شده است از طريق شستشو خارج نشود، مرتب به مقدار آن افزوده شده و نمک در لايه سطحي تجمع مي کند.
ب) شور شدن از طريق آب زيرزميني :
در شرايطي که سطح آب ريززميني بالا باشد، امکان تبخير مقدار قابل توجهي آب از اين منابع است. تبخير يا مستقيماً از سطح استيابي صورت مي گيرد يا آنکه نيروي کاپيلاريته به سطح خاک بالا آمده، از آنجا تبخير مي شود. در هر حال آب پس از تبخير نمک هاي خود را در خاک باقي گذاشته، باعث شور شدن آن مي شوند.
اصلاح خاک هاي شور مؤثرترين راه اصلاح خاک هاي شور، شستشوي املاح و خارج کردن آنها از ناحيه ريشه با مقدار زيادي آب است.
اصلاح خاک هاي سديمي و خاک شور و قليا :
براي اصلاح خاک هاي شور و قليا علاوه بر شستشوي املاح و ايجاد زهکشي مساعد، جايگزين کردن سديم جذب در سطح کلوئيدها به وسيله عناصري از قبيل کلسيم نيز ضروري است.
انواع مواد شيميايي اصلاح کننده خاک هاي شور – قليا و خاک هاي قليا :
1 – گچ يا سولفات آبدار
– گوگرد 2
روش هاي افزودن مواد اصلاح کننده شيميايي ( گچ و گوگرد)گچ و گوگرد را مي توان به طريق زير به خاک اضافه نمود:
1 – همراه با آبياري
– پاشيدن در سطح خاک 2
مارن و موارد استفاده آن :
مارن ها جزئی تشکيلات رسوبي زمين شناسي هستند که شامل مواد نرم و قابل فرسايش هستند اين مواد عموماً مخلوطي از رس و آهک بوده که به صورت طبقات رسوبي با رنگ هاي آبي، قرمز، خاکستري بسته به نوع موادي که با رس و آهک مخلوط شده اند تپه ها و کوه هاي مارني را مي سازند.
از مارن ها در صنعت سيمان سازي استفاده مي شود. در ضمن مارن هاي آهکي به عنوان يک ماده اصلاح کننده خاک هاي اسيدي ميتوان استفاده کرد.
محاسن ازدياد عمق خاک زراعي و روش آن :
هر قدر عمق خاک زيادتر باشد، براي رشد و نمو گياه مساعدتر است اراضي کم عمق را مي توان با اضافه کردن تدريجي عمق، شخم بهبود بخشيد. بدين معني که هر سال چند سانتي متر به عمق شخم مي افزايند تا بعد از چند سال عمق خاک به حد کافي برسد.
آماده سازي اراضي سنگلاخي :
اگر در اين اراضي سنگ و سنگ ريزه فقط در سطح خاک وجود داشته باشد، مي توان به کمک نيروي انساني و يا با ماشين آلات سنگ جمع کني، آنها را تخليه کرد.
آماده سازي بيشه زارها و چمن زارها براي کشت
الف) چمنزارهاي مرطوب :
در اين مکان ابتدا بايد با ايجاد سيستم زهکشي مناسب آب اضافي را خارج کرد، تا تهويه امکان پذير شود. سپس اگر آثار اسيدي در اين خاک ها مشاهده شد، مطابق خاک اسيدي با افزودن آهک آنها را اصلاح کرد.
ب) چمنزارهاي خشک :
در اين خاک ها ابتدا از گاو آهن مخصوص استفاده کرده و با يک شخم سطحي, خاک را برمي گردانيم در بهار سال بعد علف ها و ريشه هاي خشک را جمع آوري مي کنيم. در پائيز همان سال ، علف هاي هرز را با يک شخم عميق زير خاک کرده و در بهار با تهيه زمين آنها را زير کشت مي بريم.
کود دادن و اصلاح خاک :
کود دادن واصلاح خاک و برطرف کردن نیازمندی های گیاه جهت افزایش باروری و تولید ، یکی دیگر از راههای اصلاح خاکهای شور
و قلیایی می باشد.
کود سبز :
عبارت است از كشت گياهان خانواده نخود و برگرداندن و دفن آنها در خاك تا در اثر پوسيدن مقدار هوموس خاك را بالا برده و مواد غذايي آن را افزايش دهد و براي اصلاح خاك هاي رسي و همچنين خاك هاي شني بسيار مناسب است. از گياهاني مانند نخود ، يونجه ، شبدر ، ماش ، باقلا و شنبليله استفاده مي شود.

مزاياي كود سبز :
1- در زمين توليد هوموس مي كند ( گياخاك )
2- مواد غذايي خاك را كه به اعماق رفته اند توسط ريشه هاي عميق خود جذب نموده و پس از ذخيره در خود با عمل برگرداندن آنها در خاك براي استفاده گياهان به زمين بر مي گردد.
3- موجب اصلاح خاك هاي سفت و شني مي شود.
4- برخي از گياهاني كه به عنوان كود سبز كاشته مي شوند چون داراي ريشه عميق هستند به اعماق
زمين نفوذ كرده و نفوذ پذيري خاك را افزايش مي دهند.
پخش سيلاب و تاثير آن بر خصوصيات خاك :
يكي از راه هاي مقابله با پيشروي كوير استفاده از توان بالقوه سيلاب و پخش آن در اراضي آبرفتي درشت دانه براي تبديل آنها به مراتع مشجر و اراضي بارور كشاورزي است. پخش سيلاب نقش موثري در غنـاي خاك، ذخيره آب هاي زيرزميني، احيا و تقويت پوشش گياهي و جلوگيري از حركت شن هاي روان دارد. اهميت آن در ارتباط با منابع خاكي بيشتر از آن جهت است كه ته نشيني مواد معلق با كيفيت خوب بر روي آبرفت، آنها را به زمين هاي بارور تبديل و موجب رونق كشاورزي مي شود. به طوري كه اهميت رسوب گيري در شبكه هاي پخش سيلاب بيش از نقش آب بيان شده است، زيرا رسوب گيري تغييرات زيادي را از نظر ويژگي هاي خاك و اراضي، رطوبت قابل استفاده و تغذيه آب هاي زيرزميني، باروري خاك، ضخامت ريشه گاه، ميزان رطوبت خاك، خاكسازي و تغيير شرايط زيست محيطي به وجود مي آورد. در سال هاي اخير مطالعاتي در رابطه با تاثير پخش سيلاب بر خصوصيات فيزيكي و شيميايي رسوب ته نشست شده در ايستگاه هاي پخش سيلاب و تاثير آن در كارايي اين شبكه ها از جهت نفوذپذيري و حاصل خيزي خاك در كشور انجام شده است. بررسي پژوهش هاي انجام شده نشان مي دهد كه پخش سيلاب و رسوب گذاري در سه محور اصلاح و بهبود وضعيت بافت خاك، تغيير كيفيت شيميايي و زيستي خاك و تغيير در ميزان نفوذپذيري خاك بر خواص خاك موثر است.

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: سایت دانلود رایگان]

[مشاهده در: www.freedownload.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 3109]