شاگردان امام کاظم عليه السلام

واضح آرشیو وب فارسی:سایت دانلود رایگان: ياران برجسته امام كاظم (عليه‌السلام) تداوم امامت را براى رهبرى جامعه اصل مسلم اسلامى دانسته و در برابر امواج انحرافى كه خلفاى خلافكار و فرقه‏هاى گوناگون پديد مي‏آوردند، مقاومت مي‏كردند.
در زير تنى چند از اين مردان بزرگ به اجمال معرفى مي‌شوند:
يونس بن‏عبدالرحمن
وى در اعتقاد به امامت‏حضرت موسى بن‏جعفر چنان روشن‏بين و استوار بود كه كوچكترين نرمش و يا لغزشى را در مقابل منحرفان روا نمي‏شمرد و در برخورد با فرقه‏هايى چون واقفيه، موضع قاطعى داشت. او در پرتو انوار درخشان هفتمين و هشتمين فروغ امامت از چهره‏هاى درخشان جهان تشيع و شخصيتى ارزنده به شمار مي‏رود.
حضرت امام رضا(عليه‌السلام) او را سلمان زمان خود دانسته و عموم علماي شيعه، تقوا و پاكى وى را ستوده و مقام علمى و فقهي وى را تصديق كرده و رواياتش را بدون هيچ‏گونه شبهه‏اى پذيرفته‏اند. او روز گار خود را غالبا با تاليف كتاب مي‏گذراند و سى كتاب در زمينه‏هاى گوناگون علوم اسلامى نوشته است. (1)
محمد بن‏ابي‏عمير
در ميان شيعيان و جامعه تسنن از چهره‏هاى محبوب و عابد و پارسا محسوب مي‏شود. (2) او رواياتى از امام هفتم نقل كرده كه در آنها امام را با كنيه ابااحمد مخاطب قرار داده است. (3) وى 94 جلد كتاب در مباحث مختلف علمي، دينى و فقهى به رشته تحرير درآورد و مجموعه رواياتى كه نقل كرده به 654 حديث مي‏رسد. طي چهار سالى كه در زندان بود، نگاشته‏هاى وى از بين رفت و بعدها با تكيه بر حافظه و آنچه به راويان ديگر انتقال داده بود، روايت مي‏كرد.
سرانجام محمد بن‏ابي‏عمير مورد خشم دستگاه خلافت عباسى قرار گرفت; زيرا هارون اعتقاد داشت اسرار فعاليت‏ سياسى و مبارزات مخفي شيعيان و اسناد ارتباط آنان با پيشواى هفتم در اختيار اوست.
كشى به نقل از فضل ابن‏شاذان گفته است: «درباره ابن‏عمير نزد خليفه سعايت‏شد، او را دستگير كرده و از وى خواستند نام شيعيان و كسانى كه با موسى بن‏جعفر عليهما السلام در ارتباط هستند به دستگاه خلافت تحويل دهد، وى امتناع كرد و از افشاى نام رابطين با امام اجتناب نمود، دژخيمان او را در ميان دو چوب قرار دادند. و براى اقرار گرفتن از نامبرده صدتازيانه بر بدنش زدند و چون از مقاومت دليرانه‏اش خسته شده و به خشم آمدند بيش از صدهزار درهم وى را جريمه كرده و تمام اموالش را مصادره كردند.» (4)
محمد بن‏مفضل بن‏عمر جعفي
محمد را باب امام كاظم(عليه‌السلام) ناميده‏اند; او رابط ميان مردم و حضرت بود و فرزند مفضل است، كه امام صادق(عليه‌السلام) توحيد معروف خويش را به وى املأ فرمود.
محمد بن‏علي بن‏نعمان; كنيه‏اش ابوجعفر و لقب او مؤمن طاق بود - چون مغازه‏اش در كوفه زير طاقى قرار گرفته بود - از بزرگان اصحاب امام ششم و امام هفتم است. وى توان آن را داشت كه با هر مخالفى بحث كند و بر وى غالب گردد. (5)
حسن بن‏محبوب
از راويان بزرگ است كه فقهاى شيعه در صحت احاديث او اجماع و خودش را توثيق كرده‏اند. او نزد امام هفتم و امام هشتم از احترام زيادي برخوردار بود و از اركان عصر خويش به شمار مي‏رفت، شيعيان اهل بيت از اطراف و اكناف دنياى اسلام به نزدش رفته و از فضل و دانش وى خصوصا در فقه بهره مي‏گرفتند، تاليفات و تصنيفات وى را شيخ طوسى در فهرست‏خويش ذكر نموده است.
ابوعبدالله بن‏يحيى كاهلى اسدي
از اصحاب امام كاظم(عليه‌السلام) است كه نزد آن حضرت محترم بود و علماى رجال او را با منزلت و فضل مي‏دانند. حضرت موسى بن‏جعفر خطاب به علي بن‏يقطين كه در دستگاه هارون نفوذ سياسى داشت، فرمود: از كاهلى اسدى و خاندانش صيانت كنيد. من بهشت را برايتان ضمانت مي‏كنم. وى هم قبول كرد و ابن‏يقطين زندگى او و خاندانش را تامين مي‏كرد. (6)
ابان بن‏عثمان بجلي
اهل كوفه بود و گاهى هم در بصره سكونت داشت. شيخ طوسى وى را از امواليان بجيله مي‏داند. گروهى از بصريان همچون ابوعبيده از وى حديث نقل كرده‏اند. ابان با حضرت موسي بن‏جعفر عليهما السلام ارتباط داشته و در كتابهايش از آن حضرت رواياتى نقل كرده است. (7)
عبدالله بن‏جندب
بجلى و كوفى است او منزلتى بلند نزد امام هفتم داشت و وكيل آن حضرت به شمار مي‏رفت، امام رضا سوگند ياد كرد كه; عبدالله بن‏جندب مورد رضايت‏خدا و رسول الله صلى الله عليه و آله و از مخبتين ماست. (8)
هشام بن‏حكم
پرورش‏يافته مكتب امام صادق(عليه‌السلام) بود. او به خاطر دشمنى با بني‏عباس سالها مخفيانه زندگى مي‏كرد و امام ششم او را نگهبان و گواهي‏دهنده بر راستى خويش مي‏دانست. بارها از سوي امام كاظم(عليه‌السلام) براى انجام كارهاى شخصى يا عمومى به عنوان وكيل تعيين شد. هارون كه در پي فرصتى بود تا هشام را به قتل برساند، جلسه‏اى با حضور دانشمندان وابسته در منزل يحيى بر مكى ترتيب داد و خود از پشت پرده به نظاره نشست، هشام با همه فراست و شجاعت، به آنچه اعتقاد داشت اعتراف كرد و از آن جلسه گريخت و از بغداد به كوفه رفت و در منزل بشير كه از شيعيان معروف بود وارد گرديد. او دانشمندى برجسته، متكلمى بزرگ و داراى بيانى شيرين و رسا بود. (9)
صالح بن‏واقدى
طبري مي‏گويد: خدمت امام موسى كاظم(عليه‌السلام) رسيدم، حضرت فرمود: هارون تو را زندانى مي‏كند و در باره من از تو مي‏پرسد، بگو او را نمي‏شناسم و آنگاه كه به زندان افتادى تو را آزاد مي‏كنم. و همين‏گونه هم شد. او با كمك امام به طرز شگفت‏انگيزى از زندان به مازندران (طبرستان) رفت. صالح بن‏واقدي مي‏گويد: چون به ديار خويش برگشتم، به خدا سوگند نه كسى از من خبر گرفت و نه از زندانى بودنم كسى جويا شد. (10) او به بركت كرامت امام از چنين دسيسه‏اى رهايي يافت و توانست مدتها در طبرستان به دفاع از حريم امامت‏بپردازد و با روى ولايت را پاسدارى نمايد.
صفوان بن‏يحيي
زمانى كه صفوان فرزند يحيى به رشد عقلى رسيد و علوم عقلى را از پدر خويش فرا گرفت، در حوزه درس امام كاظم(عليه‌السلام) حاضر شده و از بيانات قدسى آن فروغ آسمانى بهره‏مند گشت. او از فقيهان، محدثان و متكلمان كم‏نظير است. علاوه بر مقام شامخ علمي، جايگاه والايى در زهد، تقوا و عبادت داشت. صفوان را يكى از وكيلان و نايبان خاص امام دانسته‏اند و مي‏گويند او ضمن جمع‏آورى و جوهات شرعي، ماموريت‏خطير نشر روايات اهل بيت و دايت‏شيعيان و مبارزه با خطوط انحرافى و التقاطى آن عصر را بر عهده داشت. (11)
علي بن‏يقطين
از دوستان و علاقه‏مندان امام موسي(عليه‌السلام) بود، در دستگاه هارون به مقام وزارت رسيد. چندين مرتبه خواست از اين مقام استعفا بدهد، ولى حضرت مخالفت كرد. وى براى ارتباط با امام و كمك به شيعيان و حمايت از محبان آل عترت كه در فقر و نادارى بسر مي‏بردند، از ماموران مخفى استفاده مي‏كرد، اسماعيل بن‏سلان و فلان بن‏حميد از آن جمله‏اند كه فرزند يقطين آنان را احضار كرد و گفت دو مركب‏سوارى تدارك ديده و از طريقي غير از راه معمول برويد تا به امام هفتم برسيد و نامه و مبالغى كه مي‏دهم تحويل آن حضرت به نحوى دهيد كه كسى متوجه نشود. (12)
ابن‏بزيع
از اعيان و رجال شيعه و شاگردان امام كاظم(عليه‌السلام) است. طبق دستور امام در تشكيلات بني‏عباس شغل مهمى داشت و از مشاورين خاص دستگاه خلافت‏ به شمار مي‏رفت. امور تعدادى از شيعيان جهان اسلام توسط وي اصلاح گشت. او به نيازمندان پناه مي‏داد و عاشقان اهل بيت را از گرفتارى مي‏رهانيد. (13)
يعقوب بن‏داود
مردى با ايمان، پاك‏سرشت و نيكوكار بود. به دليل برخوردارى از شهامت و روحيه مبارزاتى به اتفاق برادرانش در قيام ابراهيم فرزند عبدالله بن‏حسن شركت كرد و به همين دليل دستگير و زندانى گرديد و تا آخر خلافت منصور در حبس به سر برد. با روى كار آمدن مهدى عباسى آزاد شد. اين بار بعقوب تلاشهاى خود را در حمايت از خاندان عصمت و طهارت و توسعه اقتدار شيعيان به صورت نفوذ در دستگاه حكومت و قبضه كردن پنهانى قدرت ادامه داد و سرانجام به پست وزارت رسيد. به اين ترتيب توانست‏بسيارى از مناصب مهم تحت قلمرو خلافت اسلامى را به علويان و سادات و برخى شيعيان تفويض كند. اين وضع دشمنان را نزد خليفه عباسى به سعايت و مذمت از وي واداشت و مهدى عباسى را به اين موضوع تهديد كردند كه سراسر كشور اسلامى در دست‏يعقوب و شيعيان است و با انقلابى سريع مي‏تواند بساط حكومت تو را سرنگون كنند. تبليغات زهرآگين دشمنان كار خود را كرد و موجب بركناري يعقوب و زندانى شدن او گرديد. (14)
پي نوشتها : 1- جامع الرواة; محمد بن‏على اردبيلي، ج 2، ص‏356 -357 و نيز الكنى و الالقاب، محدث قمي.
2- فهرست‏شيخ طوسي، ص 265.
3- معجم رجال حديث، ج 14، ص 301.
4- اين واقعيت در رجال نجاشي، ص‏229 و رجال كشي، ص 591 آمده است.
5- رجال كشي، ص‏186.
6- راويان امام رضا(عليه‌السلام) در مسند الرضا، ص 361.
7- همان، ص 15.
8- منتهى الامال، ج 2، ص‏276.
9- رجال نجاشي، ص 305 و رجال كشي، ص‏269.
10- بحارالانوار، ج 48، ص‏67.
11- در مورد وى بنگريد به كتاب صفوان بن‏يحيي، شكوه ايمان، محمد اصغري‏نژاد.
12- بحارالانوار، ج 48، ص 35.
13- رجال نجاشي، ص 255.
14- پيشواى آزاده; مهدى پيشوايي، ص 55.

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: سایت دانلود رایگان]

[مشاهده در: www.freedownload.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 325]