واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: در مسیر تحویل سال و تحویل حال
یا مقلب القلوب و الابصار، یا مدبر اللیل و النهار، یا محول الحول والاحوال، حول حالنا الى احسن الحال .عید ازعود گرفته شده و در لغت به معناى بازگشتن است. دگرگونى سال جدید و بازگشت بهار نو و نوروز، عیدهایى چون عید فطر را تداعى مىكند. مسلمان روزه دار پس از یك ماه عبادت روزى را كه غبار از فطرت توحیدىاش زدوده شده به فطرت توحید بازگشته است، عید مىگیرد. البته مراتب این بازگشت در افراد گوناگون فرق مىكند. دعاى تحویل سال هم با جملاتى كوتاه همین مسیر را پیش پاى انسان مىگشاید. مقلب القلوب و الابصار پروردگار است كه قلبها را به سمت كمال دگرگون مىسازد و چشمها را به سوى خود مىدوزد. قلبها چون كرات دگرگون مىشوند؛ ولى پس از دگرگونى، باید استوارى یابند؛ زیرا در ادعیه وارد شده است: «و ثبت قلوبنا على دینك؛ قلبهاى ما را بر دین خود ثابت بدار.» اگر قلوب دگرگون شدند و سپس بر دین الاهى استوار گردیدند، ابصار نیز چنین مىشوند؛ زیرا ابصار فرمانبردار قلوبند. شاید از این رو اول قلوب و سپس ابصار ذكر شده است.«یا مدبراللیل و نهار» لیل و نهار نماد ظلمت و نورند. اگر او شب و روز را تدبیر مىكند، ظلمت و نور را هم مىآفریند. پس فقط او مىتواند چنان تدبیر كند كه پرده ظلمت از روى دل كنار رود و نور معرفتش بر آینه قلب بتابد. درآیه دویست و پنجاه و هفتم سوره بقره مىفرماید: «الله ولی الذین آمنوا یخرجهم من الظلمات الى النور و... ؛ خداوند، ولى و سرپرست كسانى است كه ایمان آوردهاند، آنها را از ظلمتها به سوى نور بیرون مىبرد.» محول سال و حال او است.قرین بودن تحویل سال با تحویل حال نكتهاى در خور اهمیت است كه كمتر به آن التفات مىشود . آن قدر كه تحویل سال و رسوم آن خود نمایى مىكند، تحویل حال جلوهاى ندارد و در پشت پرده غفلت هیچ انگاشته شده است؛ راستى چرا در این دعاى پر معنا و تنبه بخش، به هنگام تحویل سال، تحویل حال به احسن حال در خواست مىشود؟ به نظر مىرسد، براى آن است كه ابتدا احسن الحال را بفهمیم و سپس در راه تحقق آن گام نهیم؟ تفسیر این احسن الحال را باید در عمق آن دعا یافت كه، «اللهم غیر سوء حالنا بحسن حالك؛ خدایا، بدى حال ما را به خوبى حال خود تغییر ده.» درباره ذات اقدس الهى، احسن بودن حال بى معنا است؛ زیرا تفضیل حالى بر حال دیگر، فقدان و وجدان و تبدیل و تبدل مىطلبد و ذات اقدس الاهى از آن پیراسته است. برترى حالى بر حال دیگر درباره ما انسانها كاملا درست مىنماید. كمال ما انسانها در همین است كه سوء حال را به حسن حال و حسن حال را به احسن حال تبدیل كنیم . حسن حال الهى به معناى وجود تمام كمالات به نحو اتم و اكمل در ذات اقدس الهى است. احسن الحال بودن براى ما یعنى رسیدن به تمام آن كمالات به قدر ظرفیت وجودىمان؛ زیرا ما حالى احسن و برتر از آن نداریم . تحویل حال به احسن الحال همان تغییر سوء حال انسان به حسن حال الهى است؛ و این تغییر وقتى تحقق مىیابد كه:1- از پلیدى گناه رهایى یابیم، زیرا بدترین حال انسان و پستترین مقام آدم هنگامى است كه در باتلاق گناه فرو مىرود.2- انجام واجبات را چون چراغى فرا راه خود قرار دهیم تا ما را به سوى حسن حال الهى رهنمون شود.3- زنگار صفات پلید را از آینه دل بزداییم تا سوء حال ما به حسن حال نگار تبدیل شود. از این رو، یكى از اعمال عید نوروز، روزه گرفتن است تا انسان خود را در راستاى رسیدن به احسن حال، یعنى وصول به حسن حال الهى، قرار دهد و به اخلاق الله متخلق سازد.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 620]