وظايف منتظران

واضح آرشیو وب فارسی:کيهان: وظايف منتظران
وظايفي چند براي منتظران متصور است كه به مهمترين آنها اشاره مي كنيم:
1-معرفت و شناخت امام(ع)
از مهمترين وظايف منتظران در برابر امام زمان(عج) شناخت آن حضرت است، منظور از شناخت امام، تنها شناخت ظاهري و حسب و نسب وي نيست، چه آنكه بسياري از كساني كه به دشمني و جنگ با ائمه(ع) برخاستند به طور كامل حسب و نسب و چهره ظاهري امام را مي شناختند، بلكه مقصود از معرفت و شناخت امام(ع) شناخت مقام امام و اعتقاد به امامت او و واجب الطاعه دانستن وي و واسطه ي نزول رحمت و الطاف الهيه قرار دادن است.
چنين معرفتي ما را با رمز عبوديت خالق هستي آشنا نموده و از بندگي طاغوت ها مي رهاند. روايات متعددي بر اين مهم تأكيد و دلالت دارند كه به پاره اي از اين روايات اشاره مي كنيم:
پيامبر اكرم(ص) فرمودند:
«من مات و لم يعرف امام زمانه مات ميته جاهليه». (كمال الدين، ج 2، ص 409)
هر كس بميرد و امام زمانش را نشناسد به مرگ جاهليت مرده است.
آري شناختن امام عصر(عج) شناختن خط حركت تكاملي و خصوصيات آن است و نشناختن اين خط يا مستلزم ركود است و سقوط يا انحراف و حركت در جهت ضد، و اينها همه دوري و دور شدن از هدايت است و سقوط در ورطه هلاك و جاهليت.
از حضرت امام صادق(ع) نقل شده است كه: «روزي امام حسين(ع) بر ياران خود وارد شدند، بعد از حمد خداوند و درود بر پيامبر اكرم(ص) فرمودند:
«اي مردم! خداوند بندگان را نيافريد مگر براي اينكه او را بشناسند زماني كه او را شناختند او را پرستش كنند و هنگامي كه او را پرستش كردند با عبادت او از بندگي غير او بي نياز مي شوند. شخصي سؤال كرد: اي پسر پيامبر! پدر و مادرم فداي شما باد معرفت خداوند چيست؟ فرمود: شناخت اهل هر زماني نسبت به امامشان، امامي كه طاعت او بر آنان واجب است». (بحارالانوار، ج 5، ص 312)
معرفت و شناخت امام عصر(عج) به اندازه اي اهميت دارد كه با وجود آن درك كردن ظهور آن حضرت و درك نكردن ظهور مساوي و يكسان شمرده شده و عارف به امام ثواب كسي را خواهد داشت كه در ركاب آنحضرت باشد چنانكه امام باقر مي فرمايد:
«هر كسي بميرد و امامش را شناخته باشد تقدم و تاخير اين امر (ظهور مهدي) او را زيان ندهد، اگر كسي بميرد و امام خود را شناخته باشد مانند كسي است كه در خيمه ي امام قائم(عج) همراه او باشد». (كافي، ج 2، ص 198)
از اين رو توصيه شده كه در عصر غيبت معرفت نسبت به امام زمان(عج) را از خداي متعال بخواهيد و مرتب چنين دعا كنيد: «اللهم عرفني نفسك فانك ان لم تعرفني نفسك لم اعرف نبيك، اللهم عرفني نبيك فانك ان لم تعرفني نبيك لم اعرف حجتك، اللهم عرفني حجتك فانك ان لم تعرفني حجتك ضللت عن ديني». (كمال الدين، ج 2، ص 512)
بارالها خودت را به من بشناسان كه اگر خود را به من نشناساني پيغمبرت را نخواهم شناخت بارالها! پيغمبرت را به من بشناسان كه اگر پيغمبرت را به من نشناساني حجت تو را نخواهم شناخت، بارالها حجت خود را به من بشناسان كه اگر حجت خود را به من نشناساني از دينم گمراه مي گردم.
2-انتظار فرج
از جمله وظايف مهم مردم در زمان غيبت انتظار فرج و چشم به راه ظهور دولت حق بودن است تا آنجا كه در روايات به عنوان برترين عبادت شمرده شده، پيامبر اسلام(ص) فرموده اند:
«با فضيلت ترين عبادت ها انتظار فرج است». (ينابيع الموده، باب 94، ص 397)
در پاره اي از روايات انتظار فرج از واجبات شمرده شده است چنانكه از عبدالعظيم حسني روايت شده كه گفت: «به سرورم حضرت محمد بن علي الجواد(ع) وارد شدم خواستم كه درباره ي قائم از آن حضرت سؤال كنم كه آيا همان مهدي است يا غير او؟ پس خود حضرت آغاز سخن كرده به من فرمود: اي ابوالقاسم به درستي كه قائم از ماست و اوست مهدي كه واجب است در زمان غيبتش انتظارش كشيده شود و در ظهورش اطاعت گردد و او سومين از فرزندان من است». (كمال الدين، ج 2، ص 377)
3-غمگين بودن در فراق حضرت
از جمله ي وظايف منتظران، در دوران غيبت گريان بودن به خاطر آن حضرت است. از امام صادق(ع) روايت شده كه فرمودند:
«به خدا قسم غايب مي شود امام شما زماني از روزگار و مردم آزموده مي شوند تا آنكه گفته مي شود مرد يا كشته شد و به كدام وادي رفت و هر آينه گريان مي شود بر او چشمان مؤمنان» (همان، ص 347)
و اين سرشك غم است كه از چشمان منتظران يوسف زهرا جاري است و هر بامداد جمعه در غم دوري قبله دلشان اينگونه مي سرايند:
«آيا كسي است كه مرا ياري كند تا به همراهي او ناله و گريه را طولاني كنم؟ آيا ناله كننده و بي تابي هست كه من بازاري او را در هنگام تنهائيش ياري و همراهي كنم؟ آيا در چشمي خار رفته است كه چشم من (در ناراحتي و اشك) با او هم دردي نمايد؟! (دعاي ندبه)
علت اين حزن و اندوه مي تواند امور ذيل باشد:
الف) غايب بودن آن حضرت و نرسيدن دست به دامان وصالش و روشن نگشتن ديدگان به نور جمالش با اين كه او در ميان مردم است و بر زواياي اعمال آشكار و پنهان بندگان اطلاع دارد. (النجم الثاقب، ص 424)
امام رضا(ع) در اين باره مي فرمايند:
«چه بسيار زنان و مردان مؤمني كه متأسف و محزون در وقت فقدان ما، معين حضرت حجت هستند». (همان، ص424)
ب) حزن و اندوه براي مظلوميت امام و دين مبين اسلام، زيرا آن مجسمه غيرت از يك طرف ظلم و ستم و بي عدالتي هاي روي زمين را مي بيند و نيز نظاره گر تشتت امت اسلام و هجوم دسيسه هاي شياطين و مقهورشدن دين قاهره است و از طرفي ديگر به واسطه مساعد نبودن زمينه ظهور و به واسطه اعمال ناپسند بشريت در پرده غيبت بسر مي برد و دستش از اجراي احكام و صدور الهي و جلوگيري از ظلم و بيداد ظالمان كوتاه است». (همان، ص 425)
نكته حائز اهميت اين است كه امامان معصوم نيز به خاطر غيبت امام زمان(عج) مي گريستند به عنوان نمونه سدير صيرفي مي گويد:
«به خدمت مولايمان امام صادق(ع) رفتيم و امام را در حال گريه و ناله ديديم او همچون مادر فرزند از دست داده مي گريست، اندوه از گونه هاي مباركش پيدا بود و رنگ چهره اش تغيير كرده بود اشك هاي او لباسش را خيس كرده بود و در اين حالت مي گفت: مولاي من غيبت تو خواب را از چشمانم ربوده و زمين را بر من تنگ نموده و آسايش دلم را از من گرفته است، مولاي من غيبت تو بلا و مصيبت مرا به فاجعه اي ابدي پيوند داده است». (كمال الدين، ج 2، ص352)
دل ز شوق ديدنت سوزد چو عود
از فراغت ديده بارد همچو رود
غرقه در سيلاب اشك و دل كباب
كس غريق شعله ور كي ديده بود
4- ياد حضرت
امام زمان(عج) به عنوان ذخيره الهي و رحمت واسع حق، نام و ياد شيعيان و منتظرانش را از خاطر نمي برد و لطف و عنايت آن حضرت مدام شامل حال و چراغ راه آنان است. چنان كه خود در نامه اي به شيخ مفيد چنين مرقوم فرموده اند:
«ما از رسيدگي به حال شما كوتاهي نمي كنيم و ياد شما را از خاطر نمي بريم». (الاحتجاج، ج 2، ص 598)
از اين رو جا دارد شيفتگان و چشم انتظاران قدوم مبارك آن حضرت هميشه به ياد حضرتش باشند. (ميزان الحكمه، ج 2، ص 209)
ياد كردن آن حضرت نمودهاي مختلف دارد كه به چند نمونه اشاره مي كنيم:
الف) توجه قلبي
منتظر واقعي كسي است كه دائم قلبش به عشق مهدي(عج) مي تپد امام كاظم(ع) فرمودند:
«خودش (وجود حضرت مهدي) از ديدگان مردم پنهان مي شود ولي ياد او از دل هاي مؤمنان مخفي نمي شود». (كمال الدين، ج 2، ص 368)
ب) صدقه دادن
شخص منتظر با صدقه دادن جهت سلامتي وجود مبارك حجت(عج) مراتب ارادات خود را به حضرت نشان مي دهد. و نيز عقل حكم مي كند كه دلدادگان به آن وجود مقدس، براي حفظ سلامتي اش تا آنجا كه توان دارند تلاش نمايند؛ زيرا دين و حيات آن، و عافيت انسانها و اصول ناموس عصر، مدار دهر آرامش زمين و سير افلاك در اين عصر به وجود حضرت حجه بن الحسن(عج) بستگي دارند چه آنكه امام صادق(ع) فرمود:
«اگر زمين بدون امام باشد فرو مي رود (و نظمش از هم مي پاشد». (كافي، ج 1 ص252)
پس بر كساني كه جز آن وجود مقدس كسي را لايق هستي و سزاوار عافيت و تندرستي نمي دانند لازم و حتمي است كه در صدقه دادن حفظ و سلامتي آن وجود مقدس، مقصود و موردنظرشان باشد».
قابل يادآوري است كه صدقه و دعا براي حضرت بايد مقدم بر صدقه و دعا براي خود انسان باشد چنانكه سيدبن طاووس خطاب به فرزندش فرموده اند:
«صدقه دادن از سوي حضرت را پيش از صدقه دادن براي خودت و عزيزان قرارده، و دعا براي حضرت را بر دعا براي خودت مقدم دار، و نيز در هر كار خيري كه مايه ي وفاي به حق آن حضرت است، آن بزرگوار را مقدم بدار كه سبب مي شود به سوي تو توجه فرمايد و به تو احسان كند». (مكيال المكارم، ج 2، ص 301)
ج) هديه دادن
منتظري كه به ياد امام منتظر است اعمال خيري كه انجام مي دهد ثوابش را به پيشگاه آن حضرت اهداء مي نمايد و يا اينكه به نيابت آن وجود اقدس كارهاي نيك مانند حج و عمره و طواف و... بجا مي آورد البته اين نه بدان جهت است كه آن حضرت محتاج ما است. چه آنكه آن حضرت خود زنده است و اعمال خير را به نحو احسن و مقبول انجام مي دهد و او را به اعمال ما حاجتي نيست بلكه اين اهداء اعمال خير ابراز ارادتي است از منتظران به حضور آن ذخيره الهي و همانطور كه سيدبن طاووس فرمودند موجب توجه آن حضرت و احسان او نسبت به اهداءكننده مي شود.
د) زيارت
زيارت آن حضرت، يكي ديگر از نمودهاي ياد وي مي باشد، البته اين زيارت اگر با آداب و ادعيه اي كه از ناحيه ائمه معصومين رسيده- مثل زيارت آل ياسين و... - پسنديده تر است.
هـ) دعا كردن
يكي ديگر از مصاديق ياد حضرت بقيه الله الاعظم(عج)، دعا براي آن حضرت است شيعه منتظر دعا براي تعجيل فرج و براي سلامتي حضرت مهدي(عج) را به عنوان يك تكليف و وظيفه مهم در عصر غيبت نبايد فراموش كند؛ زيرا دعا براي تعجيل فرج دعاي هميشگي پيامبراكرم(ص) و ائمه اطهار(ع) و ملائكه آسمان ها بوده و هست.
و در روايت آمده است كه امام صادق(ع) فرمودند:
«هركس بعد از نماز صبح و ظهر بگويد: خداوندا بر محمد و خاندان او درود فرست و در فرج ايشان تعجيل كن، نميرد تا قائم را دريابد». (بحارالانوار، ج 68، ص 77)
دعا براي فرج امام زمان عامل رهايي از فتنه هاي عصر غيبت است چنانكه امام حسن عسكري(ع) فرمودند:
«به خدا سوگند، مهدي(عج) غيبتي خواهد داشت كه در آن تنها كساني از هلاكت نجات مي يابند كه خداوند او را بر قول به امامتش ثابت قدم داشته و در دعا براي تعجيل فرجش موفق كرده است». (منتخب الاثر، ص 288)
حضرت ولي عصر(عج) خود در توقيعي خطاب به اسحاق بن يعقوب شيعه منتظر را به اين وظيفه متوجه ساخته و فرموده است:
«اكثروا الدعاء بتعجيل الفرج فان ذلك فرجكم». (الاحتجاج، ج 2، ص 545)
براي تعجيل فرج زياد دعا كنيد كه گشايش شما در فرج است.
بنابراين، دعا براي فرج آن حضرت علاوه بر آنكه اطاعت امر اوست در واقع دعا براي گشايش در كار خودمان است.
شخص منتظر علاوه بر دعا براي تعجيل فرج، وظيفه دارد براي سلامتي آن حضرت نيز دعا نمايد البته اين نه به جهت نياز آن ذخيره الهي به دعاي ماست بلكه اولا اين دعاكردن مقتضاي محبت و مراقبت در اداي حقوق آن حضرت است چنانكه از بعضي احاديث، اين مطلب استفاده مي شود.
ثانيا بالغ بر هشتاد فائده بزرگ دنيوي و اخروي به سبب دعا براي آن حضرت و طلب ظهور او حاصل مي شود. (ر.ك. به ابواب الجنات و ميكال المكارم)
5- يكي از وظايف منتظران مودت و دوستي محمد و آل محمد(ص) است. چه آنكه اين محبت آنقدر مهم است كه اجر زحمات و پاداش رسالت پيامبراكرم(ص) قرار گرفته است.
«بگو من از شما در برابر رسالتم مزدني طلب نمي كنم به جز دوستي و مودت نسبت به اهل بيتم». (شوري -32)
دراين ميان اظهار محبت و دوستي خصوصا به بازمانده ابراهيم خليل به عنوان وظيفه منتظران در روايات جايگاه خاصي دارد. در غايه المرام از حضرت رسول اكرم(ص) روايت شده كه فرمودند:
«در شب معراج خطاب از جانب حق جل جلاله به من رسيد كه آيا مي خواهي اوصياي خودت را ببيني؟ گفتم: بله، خطاب شد: نظر كن مقابل روي خود، چون نگاه كردم اشباح دوازده وصي خود را ديدم و حجت قائم مثل ستاره اي درخشان ميان آنها مي درخشيد. پس عرض كردم: خدايا اينها كيستند؟
خطاب شد: اينها امامان برحقند و آن كسي كه ميان آنان درخشان است قائم (عج) است كه حلال مرا حلال و حرام مرا حرام مي كند (يعني احكام دين را ظاهر مي كند) و انتقام از دشمنان من مي كشد. اي محمد(ص) او را دوست بدار زيرا من او و هركس كه او دوست بدارد دوست مي دارم».
و) تجديد بيعت و ميثاق
وظيفه ديگر منتظر اين است كه با تجديد عهد و ميثاق مراتب سرسپردگي خود را به امام زمانش نشان دهد و براي تجديد عهد با منجي عالم دعاي عهد، ميثاق نامه اي شيوا و زيباست كه امام صادق(ع) درباره آن فرمودند:
«هركس چهل صباح اين دعا را بخواند از ياوران حضرت قائم خواهدبود و اگر پيش از ظهور آن حضرت بميرد خداي تعالي او را زنده خواهدكرد تا در ركاب آن عزيز جهاد كند.»
اگر توفيق تجديد ميثاق هر روز نبود لااقل هرهفته وفاداري خود را با بيعت مجدد با امام عصر(ع) نشان دهيم كه براي تازه كردن بيعت روز جمعه زمان بسيار مناسبي است زيرا:
اولا: در روايت داريم كه فرشتگان، هرجمعه در بيت العمور جمع مي شوند و عهد و ولايت امامان را تجديد مي نمايند.
ثانيا: روز جمعه روزي است كه خداوند بر ولايت آنان از جهانيان پيمان گرفته است.
ثالثا: روزجمعه از جهات مختلفي (ولادت با سعادت حضرت، انتقال مقام امامت او، مختص شدن لقب قائم به وي در روز جمعه بوده و نيز ظهور او و پيروانش در جمعه خواهدبود) اختصاص به حضرت صاحب الامر دارد. (مكيال المكارم، ج2،ص17)
پنجشنبه 24 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: کيهان]

[مشاهده در: www.kayhannews.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 149]