نيمه شعبان در فرهنگ ايراني

واضح آرشیو وب فارسی:سایت ریسک: جشن حاجت روايي جام جم -در گنجينه فرهنگ عامه ايراني ، جشن ها از جايگاه و مقبوليتي خاص برخوردار هستند زيرا در آنها مي توان جلوه هاي حيات معنوي و زندگي عملي مردم را مشاهده کرد که چگونه آيين ها و مراسم با معتقداتشان پيوند خورده و در واکنش هاي عاطفي به صورت هاي مختلفي مترنم شده اند. آيين ها و رسوم جشن نيمه شعبان در اين ميان بين اقوام مختلف ايراني از جايگاه والايي برخوردار است که اين جايگاه را مي توان در گزارش هاي ارسالي فرهنگياران واحد فرهنگ مردمي سازمان صداوسيما ديد. نيمه شعبان در ميان توده مردم به جشن نيمه برات معروف است و در اين شب است که خداوند عالميان رزق و روزي تمام مخلوقات جهان را به مدت يک سال تعيين مي کند. براي اين منظور افراد، براتي مي دهند يعني خيرات ، صدقات مي دهند يا مي فرستند براي شخص فوت شده که از اين طريق ثوابي کرده باشند و در نهايت روزيشان زياد شود. برات در زبان کردي به معني مزد سالانه است. در ابتداي معرفي مراسم سري به مردم مهاباد مي زنيم. در گذشته ها کودکان در اين شب بعد از صرف شام دسته دسته رهسپار کوچه ها مي شدند و در خانه ها را مي زدند و مي گفتند: «به راتو ولي بي» يعني «برات بر شما مبارک باد». مردم و اهالي محل از يک روز قبل تنقلات و چيزهايي که بچه ها دوست داشتند را تهيه کرده و در اين شب به آنها هديه مي دادند. اين کار باعث وجد و شور و نشاط کودکان و بزرگان مي شد و از طرفي عقيده داشتند که در اين شب بايد 3بار سوره «ياسين» را بخوانند. يکي براي طلب طول عمر ، يکي براي سلامتي و ديگري براي رزق و روزي. دلدادگان جوان ترانه مخصوصي مي خواندند. در منطقه بيجار زنان کرد از پارچه سفيد کيسه کوچکي درست مي کنند و درون کيسه به اندازه توان خود پول مي گذارند و تعداد اين کيسه ها به اندازه افراد اقوام درجه يک است. صبح روز نيمه شعبان آنها را بين افراد تقسيم مي کنند و هر فردي که کيسه را مي گيرد مي گويد ان شائالله هميشه و در همه حال خير و برکت به شما برسد و در کيسه را باز کرده پول را برداشته با ذکر صلوات دوباره داخل کيسه مي گذارد و از خدا خالصانه طلب برآورده شدن حاجت مي کند و براي مثال دعا مي کند بزودي کيسه پر از پول شود تا بتواند به زيارت برود و يا پول را بين فقرا و نيازمندان تقسيم کند. (ايرج قره داغي ، فرهنگيار ، 1386) سري به مردم شوشتر مي زنيم. در آنجا زنها روز نيمه شعبان در امامزاده اي دور هم جمع مي شوند و مراسم «آلادوشي» را برپا مي کنند. انجام اين مراسم به اين ترتيب است که خانمها قبلا قدري آجيل که مخلوطي از گندم برشته ، کشمش ، نخودچي و بادام کوهي شيرين شده است را آماده کرده و به آن آجيل «دنگ برشته» مي گويند که به معني دانه برشته است سپس به امامزاده علمدار مي روند. در آنجا هر خانواده اي يک حلقه يا دايره اي را تشکيل مي دهد. در اين ميان فردي يا يک زن استاد مي شود، استاد به معني آن که آن زن سواد دارد و مي تواند روضه بخواند. آن استاد نيز در بين آنها مي نشيند در اين ميان شخصي که قرار است آلا دوشي شود بلند مي شود و وسط حلقه مي نشيند سپس استاد برايش مي خواند. فاطمه شعباني اصل

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: سایت ریسک]

[مشاهده در: www.ri3k.eu]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 148]