بررسي هنر متعهد در سخن امام خميني(ره) در آخرين شماره از ماه‌نامه خردنامه همشهري

واضح آرشیو وب فارسی:خبرگزاري قرآني ايران: بررسي هنر متعهد در سخن امام خميني(ره) در آخرين شماره از ماه‌نامه خردنامه همشهري
گروه هنر: مقاله «هنر متعهد در سخن امام خميني(ره)»، توسط «عليرضا گنجي» نوشته شده و در آخرين شماره از ماه‌نامه «خردنامه همشهري» (شماره 27، تيرماه 1387) منتشر شده است.
به گزارش خبرگزاري قرآني ايران (ايكنا)، گاهي يك متفكر و انديشمند در دوران حيات فكري خود با گفتن يا نوشتن كلماتي كه خلاصه سال‌ها فكر و دغدغه است، گره از بسياري سؤال‌ها و مشكلات فكري دوران خود و بعد از آن مي‌گشايد.

جمله «هنر، دميدن روح تعهد در انسان است» از امام خميني(ره)، يكي از همين جملات است كه در ظاهر ساده و زودياب است و به همين سادگي است كه در نگاه اول خواننده را به باطن راه نمي‌دهد و شايد دليل عمده نپرداختن به آن در اين همه سال، همين در دسترس بودن ظاهري و بداهت معنايي آن باشد.

همان گونه كه ممكن است شخصي سال‌هاي سال غزلي از حافظ را با خود گاه و بي‌گاه زمزمه كرده باشد، اما هيچ‌گاه به باطن آن شعر به ظاهر آشنا راه پيدا نكرده باشد. اين جمله چنين است و در پس پشت سادگي اوليه آن، معاني بسياري جا خوش كرده‌اند و به انتظار خواننده و مخاطبي پرسش‌گر صبوري مي‌كنند.

اين كلام گزيده از امام خميني(ره) كه جاهاي بسياري آن را ديده و خوانده‌ايد، نظريه‌اي در باب هنر است. نظريه‌اي در دفاع از حرمت هنر و تلاشي براي نشاندن آن در جايگاهي فاخر و والا؛ جايگاهي كه به رغم شايستگي فراوان هنر، هنوز كه هنوز است هنر از آن محروم است. هر چند با لحاظ زندگي و زمانه مؤلف اين نظريه ممكن است برخي افراد آن‌را بسيار سنتي، كاركردگرايانه يا حتي ايدئولوژيك بدانند، تحليل و دقت در آن معلوم خواهد بود كه اين نظريه تا چه اندازه دقيق، امروزي و فراگير است.

در ادامه خلاصه‌اي از مقاله آمده است: هنر دميدن روح تعهد در جان انساني است كه جانشين خداوند متعال است و خداوند از روح خود در آن دميده و هر آن‌چه در زمين و آسمان وجود دارد، براي او خلق شده است و موجودي است كه فرشتگان الهي به او سجده كرده‌اند و قرار است تا ابد بقا داشته باشد و زندگي اين جهان او امتحاني براي پيدا كردن لياقت براي زندگي ابدي اوست.

نگاهي اجمالي به سير هنر در تمدن اسلامي و به ويژه شعر عرفاني نشان مي‌دهد كه در سراسر تاريخ بروز و ظهور اين گونه شعر به نحوي از انحا عطش جست‌وجوي حقيقت وجود داشته است و نواي خوش خواندن انسان گرفتار آمده و در غوغاي ماده و مدت به گوش جان مي‌رسد. شاعران عارف مسلك و حكيم سيرت از سر شفقت بر خلق الهي، صبح و شام مردم را به حفظ پيمان مي‌خوانده‌اند.

طبق نظريه امام خميني(ره)، هنرمند خود خالق نيست، هر چند در چشم مردم ظاهربين به عنوان خالق اثر هنري معروف و مشهور است، بلكه او ابزار فعل خداوند است همان گونه كه افلاطون گفت و شايد دقيق‌تر از آن بتوان به گفته‌هاي مولانا اشاره كرد.

هر چند تلقي ديگري كه بعد از ظهور دوره مدرن در جهان اقتدار پيدا كرده است كه قائل است به اين‌كه هنرمند خود نابغه‌اي است كه به يمن نبوغ طبيعي نه حتي خدادادي به خلق آثار هنري دست مي‌زند خالق علي‌الاطلاق اثر هنري است.

ماه‌نامه «خردنامه همشهري» به صاحب امتيازي مؤسسه همشهري و مدير مسئولي «حسين انتظامي» و سردبيري دكتر «سيد‌باقر ميرعبداللهي» هر ماه منتشر مي‌شود و با بهاي 4000 ريال در اختيار علاقه‌مندان قرار مي‌گيرد.
دوشنبه 14 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: خبرگزاري قرآني ايران]

[مشاهده در: www.iqna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 181]