واضح آرشیو وب فارسی:پرشین وی: وقتی با موقعیتی روبرو میشوید كه نمیتوانید با اطلاعات و مهارتهایی كه در آن لحظه در اختیار دارید به آن موقعیت پاسخ دهید، در واقع شما با مسالهای روبرو شدهاید وآنچه به شكل مشكل یا سختی زندگی تجربه میشود چهرهی واقعی و منطقی زندگی است و هنر زندگی، در توانایی مقابله با مسائل و حل كردن یا كنار آمدن با مشكلات میباشد. سختیها، فرصتی به وجود میآورند كه به رشد روانی- اجتماعی افراد كمك میكند. لحظهای به خودتان فكر كنید، زمانی كه مشكلی را حل میكنید، احساس رضایت دارید و برعكس زمانی كه مشكل حل نشود ایجاد استرس كرده و ارتقای سلامت روانی فرد را مسدود میسازد. آیا نگرش زوج در چگونگی حل مساله نقشی دارد؟ برای مقابله با مشكلات و یافتن راهحلی برای آنها، ابتدا باید بدانیم در چه موقعیتی هستیم. و نسبت به احساسات و افكارمان آگاه بوده و خودآگاهی داشته باشیم . هر چند كه افراد در برخورد با مسائل به شیوههای متفاوتی عمل میكنند ، افرادی هستند كه در برخورد با مسائل احساس ناتوانی میكنند، چنین افرادی بیشتر به ناتواناییهای خود آگاهی داشته تا به نقاط قوت و باورهای آنان تعیینكنندهی رفتارشان خواهد بود، افراد دیگر احساس میكنند قادر به حل مسائل خود هستند. نقاط قوت خود را باور دارند و مشكلات را به عنوان فرصتی برای یافتن توانمندی ها و برطرف نمودن ضعفهای خود میدانند. بدیهی است به دلیل ناشناخته بودن راهحل مساله ، تنشهایی برای فرد به وجود میآید. اگر بیش از اندازه درگیر تنشها شویم اضطراب برما مستولی گشته در نتیجه، مشكل در سایه افكار منفی و تنش باقی مانده و انرژی ما به جای اینكه صرف پیدا كردن راهحل مناسب گردد، در راه كنترل هیجانات و افكارمان مصرف میشود. منظور از فرایند حل مساله چیست؟ قبل از هر چیز باید ساختاری(برنامهای) نظام یافته جهت حل مسالهی خود داشته باشیم. مسلماً برخی مسائل ضروریتر و برخی اهمیت كمتری دارند. در تشخیص اولویت مسائل خود نباید دچار اشتباه شد زیرا فرصتهای زندگی را از دست خواهیم داد. باید بتوانیم مسائل خود را بر اساس اهمیت و ضرورت آنها اولویت بندی كرده و مسائلی را در اولویت قرار دهیم كه مهم و فوری هستند. هر چه شناخت ما از خودمان دقیقتر باشد، مسائل مهم زندگیمان را بهتر و سریعتر میتوانیم حل كنیم. مراحل فرایند حل مساله با تعیین ساختار طبقهبندی شده مساله، ابتدا مساله را از حالت كلی غیر قابل حل به اجزای قابل حل آن تقسیم كرده و مراحلی كه باید برای حل مشكل خود طی كنید، عبارتند از : 1- تعریف و شناسایی مشكل در اولین گام باید در مورد مشكل خود فكر نموده و دریابید كه مشكل شما چیست؟ پس از اینكه توانستید به تعریفی از مشكل خود برسید، فكر كنید كه چه عواملی باعث ایجاد آن شده و مشكل را به صورت دقیق مشخص كنید. چنانچه مبهم باشد، نمیتوان راهحل موثری برای آن پیدا كرد. حال باید بدانید. 1) چه كسی باید مساله را حل كند؟ كه در این موقعیت سه گروه درگیر خواهند شد. *كسانی كه مساله را حل میكنند. *كسانی كه آن را اجرا میكنند. *كسانی كه از آن تاثیر میپذیرند. 2)مساله را به صورت دقیق و مكتوب تعریف كنید. با تعریف دقیق مساله از اتلاف وقت خود و دیگران جلوگیری كرده ، تعریفی كه از مساله میكنید تا حد ممكن ساده و دقیق باشد. برای این كار بهتر است تعریف را نوشته، موارد را در جدولی یادداشت و در تصمیمگیری همهی موارد مثبت و منفی را بپذیرید، به آنها امتیاز دهید و میزان اختلاف امتیازهای هر ستون از جدول را مورد توجه قرار دهید. اگر امتیازات هر ستون مساوی بود، میتوانید نظر دیگران را جویا شوید. عواملی كه ارزش موقت دارند، باید تفكیك كرد. زحمت اسباب كشی یك عامل، موقت است و در قیاس عامل دائمی قابل قیاس نیست. پس تردید را از بین ببرید. 3)راهحلهای مختلف را پیدا كنید. زمانی كه مشكل دقیقاً مشخص شده، باید راهحلهای مختلفی را برای مشكل خود پیدا كنید. یكی از موثرترین راهحلها بارش فكری است. در بارش فكری همهی راهحلهایی كه به ذهنتان میرسد بیان كنید. در این روش كمیت راهحلها مهم است نه كیفیت آنها. باید ذهن خود را آزاد بگذاریدو هیچگونه سانسوری برای ایدههایتان نداشته باشید. هر راهحلی چه خوب، چه بد باید نوشته شود. در بارش فكر، ارزیابی و قضاوتی در مورد كیفیت راهحلها صورت گرفته، و بلكه دست یافتن به راهحلهای متعدد مد نظر است. 4)تصمیمگیری اینك از بین راهحلهای مختلف باید بهترین راهحل را انتخاب نموده و با مقایسهكردن آنها بدانید كدام یك از همه بهتر است. در مقایسه كردن، باید پیامدها و نتایج راهحلها را پیش بینی كنید. 5) بازنگری قبل از آنكه به اجرای راهحلی خود را متعهد كنید، لازم است بازنگری نهایی را انجام داده، بسته به فوری بودن اجرا و طول مدت بازنگری را مدنظر داشته باشید. لازم است راهحل خود را ازچند زاویه بازنگری كنید. عوامل بازدارندهی حل مساله عواملی هستند كه مانع صحیح فكر كردن شده و نتیجهی حل مساله را تحت تاثیر قرار میدهند. این عوامل عبارتند از : 1- شتاب : اگر در فرایند حل مساله دغدغه ی ذهنیتان این باشد كه سریعترین راهحلی كه به ذهنتان رسیده عملی شود، مسلماً راهحل مناسبی نخواهد بود زیرا ممكن است در معرض خطرات غیر قابل جبرانی قرار گیرید. متاسفانه این نوع راهحلها را روزانه به كرات میبینیم. 2- احساسات: هنگام رویارویی با مسائل ممكن است احساسات نا خوشایندی چون ترس و اضطراب را تجربه كنید . ریشهی این احساسات عوامل مختلفی مانند ترس از تغییر، شكست و ترد شدن توسط اطرافیان است. 3- تعصب: گاهی اوقات حاضر نیسیتیم قبول كنیم كه نظرمان اشتباه است. یا گاهی نظر سایرین را نمیپذیریم. پس انعطاف پذیری خود را باید تقویت كنیم. 4- خستگی فكری ذهنی: این حالت ممكن است در اثر فكر كردنهای متوالی دربارهی یك موضوع یا در اثر كارهای متعدد ذهنی به طور همزمان ایجاد شود كه مانع راهحل مناسب میگردد. برای جلوگیری از خستگی ذهنی باید زمانی را برای استراحت در نظر بگیرید چون كه هر مساله به میزان متفاوتی فكر كردن نیاز داشته و فكر كردن طولانی قدرت فكری را كاهش میدهد. 5- توجهزیاد به موانع اجرایی: اینكه ما بخواهیم مسالهای را حل كنیم با اینكه اجرای آن راهحل به چه میزان مشكل است امری جداگانه هستند. فردی كه به دلیل ترس از مشكلات اصلاً به موضوع نزدیك نمیشود. مهارت حل مساله او را قادر میسازد تا به طور موثرتری مسائل زندگی را حل نماید. مسائلی مانند اختلاف با دوست ، پدر و مادر، همكار و ... یا مسالهای مانند مشكلات تحصیلی، مواجهه با قانون... و مشكلات مهم زندگی چنانچه لاینحل، باقی بمانند استرس روانی ایجاد كرده و كه به فشار جسمانی منجر میشوند. منبع: معاونت امور فرهنگی و پیشگیری سازمان بهزیستی پایگاه اینترنتی
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: پرشین وی]
[مشاهده در: www.persianv.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 3710]