بايد روسيه را مشاركت دهيم

واضح آرشیو وب فارسی:همشهری: بايد روسيه را مشاركت دهيم

روابط بين‌الملل- ترجمه - شقايق لامع‌زاده:
روزنامه آلماني فرانكفورتر آلگماينه در جريان سفر هنري كسينجر وزير امورخارجه اسبق آمريكا به آلمان به‌منظور شركت در يك نشست كارشناسي گفت‌وگوي مشتركي را با وي و فرانك – والتر اشتاين ماير وزير امورخارجه كنوني آلمان انجام داده است.

آنچه در ذيل مي‌آيد مشروح گفت‌وگوي اين روزنامه آلماني با وزير امورخارجه اسبق آمريكا و همتاي آلماني وي است:

* آقاي كسينجر، آيا مناسبات غرب با روسيه پس از تغيير قدرت در روسيه، با روي كار آمدن ديميتري مدودوف به جاي ولاديمير پوتين آسان و هموارتر شده است؟

كسينجر: روسيه تحت فرماندهي پوتين همكاري‌هاي خوبي با غرب داشت. اما من گمان مي‌كنم كه مدودوف به لحاظ شخصيتي چارچوب خاصي را براي تصميم‌گيري در مناسبات خارجي روسيه در نظر خواهد گرفت. با وجود اين بايد براي همكاري‌هاي تنگاتنگ و همه‌جانبه با رئيس‌جمهوري كنوني روسيه تلاش كرد.

* گمان مي‌كنيد در چه زمينه‌هايي اين همكاري‌ها مي‌تواند تحقق پيدا كند؟ آيا در زمينه خلع سلاح نيز مي‌تواند مؤثر بوده و گام جديدي برداشته شود؟

كسينجر: گمان مي‌كنم كه روس‌ها موافق انجام گفت‌وگو درباره موضوع خلع سلاح هستند، همانگونه كه آنها آماده‌اند درباره ايران نيز به گفت‌وگو بنشينند.ما بايد براي انجام مذاكرات همه‌جانبه با روسيه آماده باشيم. من از پيشنهاد آمريكا درباره استقرار سپر موشكي آمريكا در آذربايجان نيز حمايت كردم.

اشتاين ماير: بايد نگاه دقيقي به تغييرات روي داده در روسيه داشته باشيم. جهان به نوعي در پي دستيابي به يك نظم جديد است و ما در اين عرصه نيازمند به ايفاي نقش روسيه نيز هستيم. ما اگر خواهان دستيابي به راه حل براي مشكلات جهاني در جهان چندقطبي هستيم به ارتباط و نقش آفريني روسيه نيز نيازمنديم.

مدودوف رئيس‌جمهوري جديد روسيه نيز در اعلام مواضع خود از تلاش براي مدرنيزه شدن كشورش خبر داده است. اين مدرنيزه شدن مي‌تواند ابتدا از روسيه آغاز شود. ما بايد لحن مناسبي را براي ارتباط با روسيه در نظر بگيريم تا بتوانيم در مدرنيزه شدن و اصلاحات اين كشور نيز تاثيرگذار باشيم. دستيابي روسيه به مدرنيزه شدن زماني مي‌تواند به خوبي تحقق پيدا كند كه شركاي مدرني را براي خود برگزيده و با آنها ارتباط برقرار كند.

من تمام شرايط و امكانات را براي بهبود مناسبات با روسيه فراهم مي‌بينم. البته در اين زمينه گفت‌وگوهايي را نيز با كانديداهاي انتخابات رياست‌جمهوري آمريكا انجام داده‌ايم كه نتيجه آن را مي‌توان يك سال بعد و با روي كار آمدن رئيس‌جمهوري جديد در اين كشور مشاهده كرد.

* آيا موضوع عضويت اوكراين در سازمان پيمان آتلانتيك شمالي (ناتو) مي‌تواند از مواردي باشد كه در گفتمان روسيه و غرب مسئله‌ساز باشد؟

اشتاين ماير: البته، شما حق داريد. پيوستن اوكراين و گرجستان به ناتو يكي از درگيري‌هايي است كه ما در اين سازمان ميان برخي شركاي اروپايي و ايالات متحده آمريكا داريم. بايد به اين نكته اشاره كنم كه طرح افزايش تعداد اعضاي سازمان پيمان آتلانتيك شمالي از توافق نشست سران اين سازمان در بخارست ناشي مي‌شود، اما هيچ توافقي درخصوص برنامه ورود براي عضويت حاصل نشد، اين در حالي بود كه هر دو كشور اميد خود را از دست نداده بلكه به مسير در پيش‌رو اميدوار نيز شدند.

* از منظر روسيه عضويت اوكراين در سازمان پيمان آتلانتيك شمالي بدتر و ناگوارتر از پيوستن گرجستان است، شما چه نظري داريد؟

كسينجر: اوكراين همواره به‌عنوان سوژه‌اي مهيج براي روسيه بوده است، زيرا اين كشور بخش بزرگي از تاريخ روسيه را شامل مي‌شود. البته بايد اين نكته را بيان كنم كه اوكراين مي‌تواند در آينده نه چندان دور از مناسبات قوي با كشورهاي عضو اتحاديه اروپا و آمريكا برخوردار باشد.

* درباره نقش روسيه درخصوص موضوع هسته‌اي ايران چه عقيده‌اي داريد؟ با توجه به اينكه اواسط ماه ژوئن خاوير سولانا مسئول سياست خارجي اتحاديه اروپا بسته‌اي از پيشنهادات 1+5 را به ايران برد، به‌نظر شما دستاورد اين تلاش‌هاي ديپلماتيك چيست؟

اشتاين ماير: در حال حاضر نمي‌توانم به صراحت در اين باره چيزي بگويم. پاره‌اي دلايل حقوقي در اين زمينه وجود دارد كه بايد در حال حاضر به انتظار آينده باشيم. يكي از اين دلايل بسته پيشنهادي سولانا به ايران بود.

سولانا اين امكان را به‌وجود آورد، حتي با رسانه‌هاي مختلف نيز در ايران به گفت‌وگو نشست و گزارش كاملي را از بسته پيشنهادي به آنها ارائه داد. در حال حاضر تلاش براي گفت‌وگوهاي باز و شفاف با ايران در جريان است.

به هر روي ما براي حل و فصل ديپلماتيك و مسالمت‌آميز موضوع هسته‌اي ايران در تلاش بوده و هستيم.

* آيا گزينه نظامي را سوژه مناسبي درصورت عدم‌همراهي ايران در موارد خواسته شده مي‌دانيد؟

كسينجر: ابتدا نكته‌اي را به آقاي اشتاين ماير بگويم، من در توافق بين غرب و ايران كمي داراي ترديد هستم. گمان مي‌كنم كه موضوع هسته‌اي ايران بايد با بحث و گفتمان در حد وسيع به نتيجه برسد.

* منظور شما گفت‌ و گوي مستقيم ايران‌–‌آمريكاست؟

كسينجر: بله ! در قالب گفت‌وگوي مستقيم با موضوع مشخص مي‌توان به نتيجه دلخواه دست پيدا كرد. بايد در اين باره صحبت كنيم كه چقدر زمان در اختيار داريم و موقعيت آتي چه خواهد بود. ما به موقعيت مشتركي نياز داريم تا بتوانيم رايزني‌هاي موفقيت‌آميزي را انجام دهيم. همچنين به موقعيت‌هاي مشترك در جهت دستيابي به نقطه نظرات مشترك سياسي نيز هستيم و ما آمريكايي‌ها بايد آماده تاثيرگذاري در اين جريان را داشته باشيم.
هيچ كس نبايد از بكارگيري گزينه نظامي عليه ايران سخن به ميان آورد.

* اگر روس‌ها در اين ميان همسو با ايران عمل كنند چطور؟

كسينجر: روس‌ها همواره بايد به اين نكته اذعان داشته باشند كه فعاليت غيرمتعارف هسته‌اي نمي‌تواند به هيچ عنوان موجه جلوه داده شود و اگر روزي اين امر درباره برنامه هسته‌اي ايران صدق كند دچار مشكل خواهيم شد. اين درحالي است كه تاكنون رد پايي دال بر نظامي بودن فعاليت‌هاي هسته‌اي ايران براساس گزارش‌هاي آژانس بين‌المللي انرژي اتمي مشاهده نشده است. روسيه همواره مي‌تواند گزينه مناسبي در جريان گفت‌وگو با ايران باشد. روسيه از نقطه مشتركات زيادي با ايران برخوردار بوده و قراردادهاي هسته‌اي آنها نيز در اين ميان مهم است.

اشتاين ماير: محدود كردن فعاليت هسته‌اي كشورها نياز به اتخاذ سياست‌هاي جهان‌شمول دارد. حال اين پرسش از آقاي كسينجر مطرح است: آيا قدرت‌هاي جهاني مي‌توانند قيد توان هسته‌اي را بزنند؟

كسينجر: در آمريكا چهار سياستمدار در حوزه سياست خارجي و امنيت داريم كه در اين باره اظهار نظر كرده‌اند. سام نون، جورج شولتز، ويليام پري و شخص بنده كه دو نفرمان از حزب دمكرات و دو نفر از جمهوريخواهان هستند.

ما تمام لحظات عمرمان را براي دفاع قوي و محكم ملي صرف كرديم. من معتقدم كه ما بايد موضوع خلع سلاح جهاني را با شدت هر چه بيشتر دنبال كنيم. در غيراين صورت پيمان منع گسترش تسليحات هسته‌اي هيچ معنا و مفهومي در بر نخواهد داشت.

* چگونه مي‌توان با ساخت سيستم سپردفاع موشكي هدف خلع سلاح جهاني را محقق كرد؟

اشتاين ماير: به هر روي استقرار سيستم سپر دفاع موشكي با هدف جلوگيري از هر گونه حمله احتمالي طرح و برنامه‌ريزي شده است. با توجه به سخنان آقاي كسينجر بايد گفت كه روسيه نيز مي‌تواند مورد تهديد و حمله قرار گيرد. اكنون نيز بحث‌هايي ميان دولت‌هاي روسيه و آمريكا بر سر اين موضوع در جريان است كه اميدواريم به‌زودي نتيجه آن را شاهد باشيم.

كسينجر: طبيعي است كه سيستم سپردفاع موشكي راهبردي و تكنيكال است اما داستان ديگري نيز در اين باره وجود دارد كه آن به فشارهاي روسيه بر تصميم‌گيري‌هاي ناتو بر مي‌گردد. براساس توافق ولاديمير پوتين رئيس‌جمهوري وقت روسيه و جورج بوش همتاي آمريكايي وي در سوچي، سيستم سپردفاع موشكي در لهستان و چك مستقر شد. استقرار سپر دفاع موشكي در جنوب روسيه يا آذربايجان نيز مي‌توانند به‌عنوان يك راهبرد و يك سياست قوي عمل كند.

* شانس گفت‌وگوهاي غيرمستقيم اسرائيل و سوريه را تا چه حد ارزيابي مي‌كنيد؟

كسينجر: من معتقدم كه براي حل مسائل منطقه بايد همه كشورهاي همسايه به گفت‌وگو بنشينند كه ايران نيز مي‌تواند به‌عنوان يكي از كشورهاي تاثيرگذار و مهم در اين عرصه به شمار آيد. گفت‌وگو همواره بهترين راه براي حل مشكلات، درگيري‌ها و اختلاف نظر‌هاست.

* آيا جورج بوش رئيس‌جمهوري آمريكا براي انجام چنين رايزني‌هايي آماده است؟

كسينجر: اين سؤال را از آقاي اشتاين ماير بپرسيد كه در اين‌باره گفت‌وگوهايي را با بوش انجام داده است. البته من گمان مي‌كنم چنانچه شرايط و چارچوب قوي در اين زمينه حاكم شود رئيس‌جمهوري آمريكا نيز در اين خصوص اعلام آمادگي كند.

اشتاين ماير: اين كاملاً واضح است كه ايران نقش مهمي در منطقه داشته و وارد شدن اين كشور در جريان حل درگيري‌هاي خاورميانه مي‌تواند مؤثر واقع شود. اكنون نيز جامعه بين‌الملل به شدت درصدد حل بحران خاورميانه بوده و در اين‌باره نشست‌هاي مختلفي را برگزار كرده و برخي ديگر را در دست اقدام دارد. به هر روي من گفت‌وگوهاي غيرمستقيم اسرائيل و سوريه را مثبت ارزيابي مي‌كنم.

* پرسشي كه در اينجا طرح مي‌شود، موضوع تروريسم است. آيا در اين باره نيز تدبيري انديشيده شده است؟

اشتاين ماير: تروريسم از جمله پديده‌هايي است كه جامعه بشري را دچار مشكل‌هاي عديده كرده است. تجربه‌هاي موجود در عراق و افغانستان به ما ياد داد كه ريشه كن كردن معضل تروريسم نياز به اتخاذ سياست‌ها و استراتژي‌هاي بنياديني دارد كه بايد با در نظر گرفتن تمام اصول امنيتي اتخاذ شده باشد.

كسينجر: كاملاً بديهي است كه تمام كشورها در چارچوب برنامه‌هاي امنيتي خود راهي را براي جلوگيري از اقدامات تروريستي در نظر گرفته‌اند اما بي‌شك اين امر نيازمند اتخاذ سياست واحد جهاني است.

* عراق مسئله‌اي بود كه در دوره هشت ساله رياست‌جمهوري جورج بوش به‌عنوان يك نقطه عطف مطرح بود. اين كشور در 5 سال آينده در چه نقطه‌اي قرار دارد؟ ماجراي سياست عراق بوش را چگونه مي‌توان ارزيابي كرد؟

كسينجر: اگر چه من در سال 2000 ميلادي از سناتور جان مك كين حمايت كردم، اما از متحدان سرسخت جورج بوش هستم. به عقيده من مي‌توان دوره بوش را بهتر از هم‌دوره‌اي‌هاي وي به قضاوت نشست. در عراق به پيشرفت‌هايي دست پيدا كرديم كه من به نمونه‌هايي از آن اشاره مي‌كنم. كنفرانسي در سطح وزراي امورخارجه با حضور كشورهاي ايران و سوريه، كشورهاي همسايه و اعضاي دائم شوراي امنيت سازمان ملل برگزار شد.

در اين كنفرانس و نشست‌هاي مشابه نيز كه اتحاديه اروپا در آن حضور داشت در باره مسائل ديگري از جمله درگيري‌هاي موجود ميان گروه‌هاي سني و شيعه در عراق و همچنين كردها به بحث پرداخته شد. تلاش براي دستيابي به راه‌حل سياسي درباره موضوع عراق مسئله‌اي است كه در دوره رياست‌جمهوري بوش به‌دست آمد. موضوع خروج برنامه ريزي شده نيروهاي مستقر در عراق نيز از ديگر مواردي است كه در قبال آن تصميمات لازم اتخاذ شده است. البته من به هيچ عنوان نمي‌توانم دستيابي به راه حل سياسي در موضوع عراق را نفي كنم.

روزنامه فرانكفورتر آلگماينه

تاريخ درج: 2 مرداد 1387 ساعت 12:06 تاريخ تاييد: 2 مرداد 1387 ساعت 13:53 تاريخ به روز رساني: 2 مرداد 1387 ساعت 13:49
چهارشنبه 2 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: همشهری]

[مشاهده در: www.hamshahrionline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 135]