واضح آرشیو وب فارسی:آفتاب: نيوساينتيست منتشر كرد: پنج نقطه حساس در شبكه توزيع انرژي دنيا
قيمت نفت در دنيا افزايش بسياري داشته، اما بازار جهاني نفت چند گلوگاه دارد كه هر گونه آسيب حتي كوچك به آن ها، قيمت نفت را به حد انفجار خواهد رساند. در اين مقاله درباره 5 نقطه اصلي شبكه توزيع انرژي توضيح داده شده است.
آفتاب- سرويس بينالملل: بنزين 4 دلاري در آمريكا در گرانترين حدي به سر ميبرد كه مصرفكنندگان انتظارش را دارند. اما اگر يك نفر به يكي از نقاط كليدي و گلوگاههاي انرژي در دنيا فشار بياورد اين قيمت خيلي از اين بيشتر هم خواهد شد.
اين پيام مجله «نيو ساينتيست» است كه آسيبپذيريهاي زنجيره تأمين نفت در سطح جهان را بررسي كرده است. پيام اين مجله بسيار سنگين است: «خيلي چيزها وابستگي به نفت دارد و خود نفت هم وابسته است به چند نقطه خاص حمل و نقل و فرآوري».
«يان سمپل» در مقاله «نيو ساينتيست» نوشته كه «بسياري از كشورهاي صنعتي ذخيره اضطراري دارند كه از آن به عنوان خط اول دفاعي استفاده ميكنند. اما اگر اوضاع در دنيا ناگهان به هم بريزد اين ديگر كافي نخواهد بود. كشورهايي كه نفت در آنها تمام شود حمل و نقلشان هم نابود خواهد شد، در تجارت بينالمللي سختيهاي بسياري خواهند ديد و در تأمين نيازهاي داخلي مثل توزيع غذا، خدمات اورژانسي و خريد و فروش روزمره هم به مشكلات بسياري برخواهند خورد. بدون نفت همه چيز از حركت باز ميايستد.»
زنجيره جهاني تأمين انرژي فوقالعاده پيچيده است، اما بسياري از مسيرهاي آن از چند نقطه كليدي مشخص عبور ميكند. كافي است حمل و نقل يا فرآوري در اين نقاط مختل شود تا قيمت نفت به 250 دلار براي هر بشكه برسد.
گزارش «نيو ساينتيست» بر اساس سناريوهاي «بازيهاي نقشآفريني امنيت ملي آمريكا» تهيه شده. اين بازيها شبيهسازيهايي هستند كه نشان ميدهند حتي حس اين كه ممكن است يك زنجيره تامين قطع شود باعث خواهد شد قيمت نفت بسيار بالا رود و تبعات مصيبتباري داشته باشد.
آخرين نسخه اين شبيهسازيها كه آن را «موج شوك نفتي» ناميدهاند نوامبر گذشته اجرا شد. طبق اين تحقيق، تنها 2/1 درصد كاهش در تأمين نفت دنيا باعث خواهد شد قيمت نفت در چهار ماه 75 درصد افزايش يابد، به ميزان از 95 دلار تا 165 دلار! با توجه به آن كه قيمت نفت در حال حاضر 147 دلار به ازاي هر بشكه است، آن كاهش ناچيز در ميزان نفت در دسترس دنيا قيمت آن را به 250 دلار در هر بشكه خواهد رساند.
پنج نقطه در شبكه توزيع انرژي وجود دارد كه اگر از روي تصادف يا آگاهانه دچار مشكل شوند سيستم جهاني سابقاً منظم نفت را به شدت آشفته خواهند ساخت.
1) خطوط لوله انبريج: اين خطوط نفتي روزانه 2/2 ميليون بشكه نفت خام را به آمريكا ميبرند كه يكپنجم واردات روزانه اين كشور است. در نوامبر، يك انفجار تصادفي در مينهسوتا باعث تعطيلي اين خطوط شد و براي چند روز عملاً يك پنجم از واردات نفت آمريكا كاهش يافت.
2) پالايشگاه نفتي بقيق: اين مركز فرآوري نفت در يك ابرحوزه نفتي به همين اسم در عربستان سعودي واقع شده است. اين تأسيسات دو سوم نفت اين كشور را ميپالايد. در سال 2006 يك بار به
” پنج نقطه در شبكه توزيع انرژي وجود دارد كه اگر از روي تصادف يا آگاهانه دچار مشكل شوند سيستم جهاني سابقاً منظم نفت را به شدت آشفته خواهند ساخت. ... “
آن حمله شد كه البته ناكام ماند. در شش ماه گذشته پليس سعودي 700 نفر را بازداشت كرده كه اتهامشان برنامهريزي براي حمله به اين پالايشگاه بوده است. چند تأسيسات و پالايشگاه ديگر هم هستند كه از اهميت بالايي برخوردارند، مثل پالايشگاههاي ونزوئلا يا كره جنوبي، اما بقيق آن قدر تأثيرگذار است كه حمله به آن مانند آچاري غولپيكر است كه لاي چرخ جهان گذاشته شود.
3) پايانه نفتي ساحلي رأس تنوره: باوركردني نيست ولي 10 درصد از نفت دنيا از اين پايانه رد ميشود. رأس تنوره از تأسيسات غولپيكر شركت آرامكو (شركت نفت عربستان) در خليج فارس است.
4) تنگه هرمز و 5) تنگه ملكه: تقريباً 20 درصد از توليد نفت روزانه دنيا معادل 16 ميليون بشكه از تنگه هرمز رد ميشود كه خليج فارس و درياي عمان را به هم متصل ميسازد. اين تنگه در باريكترين قسمتش كه نزديك دبي است، تنها حدود 35 كيلومتر عرض دارد. تنگه ملكه كه بين جزيره سوماترا اندونزي و سنگاپور واقع شده حتي از اين هم باريكتر است و عرض آن به كمتر از 3 كيلومتر هم ميرسد. با اين حال روزانه 15 ميليون بشكه نفت (18 درصد از كل توليد نفت دنيا) از آن ميگذرد.
«نيوساينتيست» سناريويي وحشتناك پيش روي خواننده ميگذارد: «فرض كنيد يك تانكر گاز مايع كه از اين مسيرها ميگذرد دزديده شود؛ آن را با مواد منفجره پر كنند و به يك تانكر نفتي بكوبند. انفجار حاصل آن قدر شديد خواهد بود و آتش آن به حدي ادامه خواهد داشت كه آن گذرگاه براي چند ماه بسته خواهد شد. اقتصاد جهاني به بحران فروخواهد رفت چون ساير گذرگاهها نميتوانند و آن قدر كشش ندارند كه حجم نفت از دست رفته را جبران كنند.»
اين تنها پنج نقطه در زيرساختهاي انرژي دنياست كه ميتواند مورد حمله قرار گيرد. جاهاي بسيار بيشتر ديگري هم هست كه در اقتصاد انرژي نقش بالايي دارند، مثل پالايشگاههاي آمريكا، تنها پايانه گاز طبيعي در ساحل غربي آمريكا، 272 چاه نفتي ساحلي در خليج مكزيك و بزرگترين مركز ذخيره گاز در اروپا.
يکشنبه 23 تير 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: آفتاب]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 1906]