محبوبترینها
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1829725201
پیشگامى در اسلام
واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: پیشگامى در اسلام
بخش دوم از زندگانى حضرت على -علیه السلام را دوران پس از بعثت و قبل از هجرت تشكیل مىدهد. این دوره از سیزده سال تجاوز نمىكند و حضرت على -علیه السلام- در تمام این مدت در محضر پیامبر بود و تكالیفى را بر عهده داشت.نقاط جالب و حساس این دوره، یك رشته افتخارات است كه نصیب امام شد افتخاراتى كه در طول تاریخ نصیبب كسى جز حضرت على -علیه السلام نشده و احدى بر آنها دست نیافته است.نخستین افتخار وى در این بخش از زندگى، پیشگام بودن وى در پذیرفتن اسلام، و به عبارت صحیحتر، ابراز و اظهار اسلام دیرینه خویش بود. (1)پیشقدم بودن در پذیرفتن اسلام و گرویدن به آیین توحید از امورى است كه قرآن مجید بر آن تكیه كرده، صریحاً اعلام مىدارد كسانى كه در گرایش به اسلام پیشگام بودهاند، در كسب رضاى حق و نیل به رحمت الهى نیز پیشقدم هستند. (2)توجه خاص قرآن به موضوع «سبقت در اسلام» به حدى است كه حتى كسانى را كه پیش از فتح مكه ایمان آورده و جان و مال خود را در راه خدا ایثار كردهاند بر افرادى كه پس از پیروزى بر مكیان ایمان آورده و جهاد كردهاند برترى داده است (3) ; چه رسد به مسلمانان صدر اسلام و گرایش به اسلام پیش ازمهاجرت به مدینه.توضیح اینكه: فتح مكه در سال هشتم هجرت انجام گرفت و پیامبر صلى الله علیه و آله و سلم هجده سال پس از بعثت دژ محكم بت پرستان را گشود. علتبرترى ایمان مسلمانان پیش از فتح مكه این است كه آنان در زمانى ایمان آوردند كه اسلام در شبه جزیره به قدرت و حكومت نرسیده بود و هنوز پایگاه بت پرستان به صورت یك دژ شكست ناپذیر باقى بود و جان ومال مسلمانان را خطرات بسیار تهدید مىكرد. اگر چه مسلمانان، بر اثر مهاجرت پیامبر از مكه و گرایش اوس و خزرج و قبایل مجاور مدینه به اسلام، از یك قدرت نسبى برخوردار بودند و در بسیارى از برخوردهاى نظامى پیروز مىشدند، ولى خطر به كلى مرتفع نشده بود.
در موقعیتى كه گرویدن به اسلام و بذل جان و مال از ارزش خاصى برخوردار باشد، قطعاً ابراز ایمان و تظاهر به اسلام در آغاز كار كه قدرتى جز قدرت قریش و نیرویى جز نیروى دشمن نبود باید ارزش بالاتر و بیشترى داشته باشد. از این نظر، سبقت به اسلام در مكه و میان یاران پیامبر صلى الله علیه و آله و سلم از افتخاراتى محسوب مىشد كه هیچ فضیلتى با آن برابرى نمىكرد.عمر در یكى از ایام خلافتخود از خباب، ششمین مسلمان زجر كشیده صدر اسلام، پرسید كه رفتار مشركان مكه با او چگونه بود. وى پیراهن خود را از تن بیرون كرد و آثار زجر و سوختگى پشت خود را به خلیفه نشان داد و گفت:بارها زره آهنى بر او مىپوشاندند و ساعتها در زیر آفتاب سوزان مكه نگاهش مىداشتند; و گاه آتشى بر مىافروختند و او را به روى آتش مىافكندند و مىكشیدند تا آتش خاموش شود. (4)بارى، مسلماً فضیلتبزرگ و برترى معنوى از آن افرادى است كه در راه اسلام هر زجر و شكنجهاى را به جان مىخریدند و از صمیم دل مىپذیرفتند.كسى پیشگام تر از حضرت على نبودبسیارى از محدثان و تاریخ نویسان نقل مىكنند كه پیامبر اكرم صلى الله علیه و آله و سلم روز دو شنبه به رسالت مبعوث شد و حضرت على علیه السلام فرداى آن روز ایمان آورد. (5) پیش از همه، رسول اكرم، خود به سبقتحضرت على علیه السلام در اسلام تصریح كرد و در مجمع عمومى صحابه چنین فرمود:نخستین كسى كه در روز رستاخیز با من در حوض (كوثر) ملاقات مىكند پیشقدمترین شما در اسلام، على بن ابى طالب، است. (6)احادیث و روایات منقول از پیامبر اكرم صلى الله علیه و آله و سلم و امیر مؤمنان علیه السلام و پیشوایان بزرگ ما، و نیز آراء محدثان ومورخان در باره سبقت امام علیه السلام بر دیگران به اندازهاى زیاد است كه صفحات كتاب ما گنجایش نقل همه آنها را ندارد. (7) از این نظر، تنها به سخنان خود امام و نقل یك داستان تاریخى در این زمینه اكتفا مىكنیم.امیر مؤمنان مىفرماید:«انا عبد الله و اخو رسول اللهو انا الصدیق الاكبر، لا یقولها بعدی الا كاذب مفتری ولقد صلیت مع رسول الله قبل الناس بسبع سنین و انا اول من صلى معه». (8)من بنده خدا و برادر پیامبر و صدیق بزرگم; این سخن را پس از من جز دروغگویى افترا ساز نمىگوید. من با رسول خدا هفتسال پیش از مردم نماز گزارده ام و اولین كسى هستم كه با او نماز گزارد.امام در یكى از سخنان دیگر خود مىفرماید:در آن روز، اسلام جز به خانه پیامبر صلى الله علیه و آله و سلم وخدیجه راه نیافته بود و من سومین شخص این خانواده بودم. (9)در جاى دیگر، امام -علیه السلام سبقتخود را به اسلام چنین بیان كرده است:«اللهم انی اول من اناب وسمع و اجاب، لم یسبقنی الا رسول الله صلى الله علیه و آله و سلم بالصلاة». (10)خدایا، من نخستین كسى هستم كه به سوى تو بازگشت و پیام تو را شنید و به دعوت پیامبر تو پاسخ گفت، و پیش از من جز پیامبر خدا كسى نماز نگزارد.نقل عفیف كندىعفیف كندى مىگوید:
در یكى از روزها براى خرید لباس و عطر وارد مكه شدم و در مسجد الحرام در كنار عباس بن عبدالمطلب نشستم. وقتى كه خورشید به اوج بلندى رسید، ناگهان دیدم مردى آمد و نگاهى به آسمان كرد و سپس رو به كعبه ایستاد. چیزى نگذشت كه نوجوانى به وى ملحق شد و در سمت راست او ایستاد. سپس زنى وارد مسجد شد و در پشتسر آن دو قرار گرفت. آنگاه هر سه با هم مشغول عبادت و نماز شدند. من از دیدن این منظره كه در میان بت پرستان مكه سه نفر حساب خود را از جامعه جدا كرده و خدایى جز خداى مردم مكه را مىپرستند در شگفت ماندم. رو به عباس كردم و گفتم:«امر عظیم!» او نیز همین جمله را تكرار كرد و سپس افزود: آیا این سه نفر را مىشناسى؟ گفتم: نه. گفت: نخستین كسى كه وارد شد و جلوتر از دو نفر دیگر ایستاد برادر زاده من محمد بن عبدالله است و دومین نفر برادر زاده دیگر من على بن ابى طالب است و سومین شخص همسر محمد است. و او مدعى است كه آیین وى از جانب خداوند بر او نازل شده است و اكنون در زیر آسمان خدا كسى جز این سه از این دین پیروى نمىكند. (11)در اینجا ممكن است پرسیده شود كه: اگر حضرت على علیه السلام نخستین كسى بود كه پس از بعثت پیامبر اسلام صلى الله علیه و آله و سلم به او ایمان آورد، در این صورت وضع حضرت على پیش از بعثت چگونه بوده است؟پاسخ این سؤال، با توجه به نكتهاى كه در آغاز بحثبیان شد، روشن است و آن اینكه مقصود از ایمان در اینجا همان ابراز ایمان دیرینهاى است كه پیش از بعثت جان حضرت على علیه السلام از آن لبریز بوده و لحظهاى از آن جدا نمىشده است. زیرا بر اثر مراقبت هاى ممتد و مستمر پیامبر اكرم صلى الله علیه و آله و سلم از حضرت على -علیه السلام ریشههاى ایمان به خداى یگانه در اعماق روح و روان او جاى گرفته، وجود او سراپا ایمان و اخلاص بود.از آنجا كه پیامبر تا آن روز به مقام رسالت نرسیده بود، لازم بود حضرت على علیه السلام پس از ارتقاى رسول خدا به این مقام، پیوند خود را با رسول خدا استوارتر سازد و ایمان دیرینه خود را به ضمیمه پذیرش رسالت وى ابراز و اظهار نماید.در قرآن مجید ایمان و اسلام به معنى اظهار عقیده دیرینه بسیار به كار رفته است. مثلاً آنجا كه خداوند به ابراهیم دستور مىدهد كه اسلام بیاورد او نیز مىگوید:«براى پروردگار جهانیان تسلیم هستم». (12)در قرآن كریم از قول پیامبر اسلام صلى الله علیه و آله و سلم در باره خود چنین آمده است:و امرت ان اسلم لرب العالمین .(مؤمن:66)«به من امر شده است كه در برابر پروردگار جهانیان تسلیم گردم».مسلماً مقصود از اسلام در این موارد و مشابه آنها، اظهار تسلیم و ابراز ایمانى است كه در جان شخص جایگزین بوده است، و هرگز مقصود از آن تحصیل ابتدایى ایمان نیست. زیرا پیامبر اسلام پیش از نزول این آیه و حتى پیش از بعثت، یك فرد موحد و پیوسته تسلیم درگاه الهى بوده است. بنابر این باید گفت ایمان دو معنى دارد:1) اظهار ایمان درونى كه قبلاً در روح و روان شخص جایگزین بوده است.مقصود از ایمان آوردن على -علیه السلام در روز دوم بعثت همین است و بس.2) تحصیل ایمان و گرایش ابتدایى به اسلام. ایمان بسیارى از صحابه و یاران پیامبر از این دست بوده است.
مناظره مامون با اسحاقمامون در دوران خلافتخود، بنا به مصالح سیاسى و یا شاید از روى عقیده، به تشیع خود و قبول برترى حضرت على -علیه السلام تظاهر مىكرد. روزى در یك انجمن علمى كه چهل تن از دانشمندان عصر خود و از آن جمله اسحاق را گرد آورده بود، رو به آنان كرد و گفت:روزى كه پیامبر خدا مبعوث به رسالت شد بهترین عمل چه بود؟اسحاق در پاسخ گفت: ایمان به خدا و رسالت پیامبر او.مامون مجدداً پرسید: آیا سبقت به اسلام در عداد بهترین عمل نبود؟اسحاق گفت:چرا؛ در قرآن مجید مىخوانیم:و السابقون السابقون اولئك المقربونو مقصود از سبقت در آیه همان پیشقدمى در پذیرش اسلام است.مامون باز پرسید:آیا كسى بر على در پذیرش اسلام سبقت جسته است یا اینكه على نخستین كس از مردان است كه به پیامبر ایمان آورده است؟اسحاق گفت: على نخستین فردى است كه به پیامبر ایمان آورد، اما روزى كه او ایمان آورد كودكى بیش نبود و نمىتوان براى چنین اسلامى ارزش قائل شد; اما ابوبكر، اگر چه بعدها ایمان آورد، ولى روزى كه به صف خداپرستان پیوست فرد كاملى بود و لذا ایمان و اعتقاد او در آن سن ارزش دیگرى داشت.مامون پرسید:على چگونه ایمان آورد؟ آیا پیامبر او را به اسلام دعوت كرد یا اینكه از طرف خدا به او الهام شد كه آیین توحید و روش اسلام را بپذیرد؟ هرگز نمىتوان گفت كه اسلام حضرت على علیه السلام از طریق الهام از جانب خدا بوده است، زیرا لازمه این فرض این است كه ایمان وى بر ایمان پیامبر برترى داشته باشد، به دلیل اینكه گرویدن پیامبر به توسط جبرئیل و راهنمایى او بوده است نه اینكه از جانب خدا به وى الهام شده باشد.حال،چنانچه ایمان حضرت على علیه السلام در پرتو دعوت پیامبر بوده، آیا پیامبر از پیش خود این كار را انجام داده یا به دستور خدا بوده است؟ هرگز نمىتوان گفت كه پیامبر اكرم صلى الله علیه و آله و سلم حضرت على -علیه السلام را بدون امر و اذن خدا به اسلام دعوت كرده است و قطعاً باید گفت كه دعوت حضرت على علیه السلام به اسلام از جانب پیامبر به فرمان خدا بوده است. آیا خداى حكیم دستور مىدهد كه پیامبرش كودك غیر مستعدى كه ایمان و عدم ایمان او یكسان است دعوت به اسلام كند؟ لذا باید گفت كه شعور و درك امام در دوران كودكى به حدى بوده كه ایمان وى با ایمان بزرگسالان برابرى مىكرده است. (13)جا داشت كه مامون در این باره پاسخ دیگرى نیز بگوید. این پاسخ براى كسانى مناسب است كه در بحثهاى ولایت و امامت اطلاعات گستردهاى داشته باشند و خلاصه آن این است:هرگز نباید به اولیاى الهى از دید یك فرد عادى نگریست و دوران صباوت آنان را همانند دوران كودكى دیگران دانست و از نظر درك و فهم یكسان انگاشت. در میان پیامبران نیز كسانى بودند كه در كودكى به عالیترین درجه از فهم و كمال و درك حقایق رسیده بودند و در همان ایام صباوت شایستگى داشتند كه خداوند سبحان سخنان حكیمانه و معارف بلند الهى را به آنان بیاموزد. در باره حضرت یحیى -علیه السلام، قرآن كریم چنین آورده است:یا یحیى خذ الكتاب بقوة و آتیناه الحكم صبیا .(مریم:12)اى یحیى! كتاب را با كمال قدرت(كنایه از عمل به تمام محتویات آن) بگیر; و ما به او حكمت دادیم در حالى كه كودك بود.برخى مىگویند كه مقصود از حكمت در این آیه«نبوت» است و برخى دیگر احتمال مىدهند كه مقصود از آن معارف الهى است.در هر صورت، مفاد آیه حاكى است كه انبیا و اولیاى الهى با یك رشته استعدادهاى خاص و قابلیتهاى فوق العاده آفریده مىشوند و حساب دوران كودكى آنان با كودكان دیگر جداست.حضرت مسیح علیه السلام در نخستین روزهاى تولد خود، به امر الهى، زبان به سخن گشود و گفت:من بنده خدا هستم; به من كتاب داده شده و پیامبر الهى شدهام. (14)در حالات پیشوایان معصوم نیز مىخوانیم كه آنان در دوران كودكى پیچیده ترین مسائل عقلى و فلسفى و فقهى را پاسخ مىگفتند. (15) بارى، كار نیكان را نباید با كار خود قیاس كنیم و میزان درك و فهم كودكان خود را مقیاس ادراك دوران كودكى پیامبران و پیشوایان الهى قرار دهیم. (16)پىنوشتها:1- توضیح این مطلب در پایان کتاب«فروغ ولایت» موجود است2- آنجا كه مىفرماید: والسابقون السابقون× اولئك المقربون .(واقعه:10و11).3- لا یستوی منكم من انفق من قبلالفتح وقاتل اولئك اعظم درجة من الذین انفقوا منبعد و قاتلوا .(حدید:10)4- اسد الغابة، ج2، ص99.5- بعث النبی یوم الاثنین و اسلم علی یوم الثلثاء. - مستدرك حاكم، ج2، ص112; الاستیعاب، ج3، ص32.6- اولكم واردا على الحوضاولكم اسلاما علی بن ابی طالب. - مستدرك حاكم، ج3، ص136.7- مرحوم علامه امینى متون احادیث و كلمات بسیارى از محدثان و مورخان اسلامى را پیرامون پیشقدم بودن على -علیه السلام در ایمان به پیامبر اكرم صلى الله علیه و آله و سلم در جلد سوم الغدیر، صفحات 191 تا213(چاپ نجف) آورده است. علاقه مندان مىتوانند به آنجا مراجعه كنند.8- تاریخ طبرى، ج2، ص213; سنن ابن ماجه، ج1، ص57.9- نهج البلاغه عبده، خطبه187.10- همان، خطبه127.11- تاریخ طبرى، ج2، ص 212; كامل ابن اثیر، ج2، ص 22; استیعاب، ج3، ص 330 و....12- بقره:131.13- عقد الفرید، ج3، ص43: پس از اسحاق، جاحظ در كتاب العثمانیة این اشكال را تعقیب كرده است و ابوجعفر اسكافى در كتاب نقض العثمانیة به طور گسترده پیرامون اشكال به بحث و پاسخ پرداخته است. و تمام گفتگوها را ابن ابى الحدید در شرح خود بر نهج البلاغه (ج13، ص 218 تا 295) آورده است.14- مریم:30.15- از باب نمونه سؤالهاى پیچیده اى كه ابوحنیفه از حضرت كاظم -علیه السلام و یحیى ابن اكثم از حضرت جواد -علیه السلام مى كردند و پاسخهایى كه مىشنیدند در كتابهاى حدیث و تاریخ ضبط شده است.16- امیر المؤمنین مىفرماید:«لا یقاس بآل محمدصلى الله علیه و آله و سلم من هذه الامة احد»: هیچ فردى از افراد این امت با فرزندان و خاندان پیامبر اسلام برابرى نمى كند.نهج البلاغه، خطبه دوم.منبع:كتاب فروغ ولایت ص 25 تا 32نویسنده: استاد جعفر سبحانى
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 424]
-
فرهنگ و هنر
پربازدیدترینها