سفر چند منظوره

واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:

سفر "ملک عبدالله" پادشاه عربستان به سوریه یکی از مهمترین رخدادهای جهان در سال 2009 محسوب می شود، این سفر اولین دیدار پادشاه عربستان از سوریه بعد از به سلطنت رسیدنش در سال 2005 است که در همان سال پس از حادثه دردناک ترور رفیق الحریری نخست وزیراسبق لبنان، عربستان سعودی در یک اقدام عجولانه انگشت اتهام را متوجه سوریه کرد.

پادشاه عربستان در آن سال با استفاده از نفوذ سیاسی و مالی خود شورای امنیت را به تصویب قطعنامه 1559 مجبور کرد که به موجب آن نیروهای سوریه پس از نزدیک به دو دهه از لبنان خارج شدند. همچنین این کشور با پرداخت مبلغ 350 میلیون دلار دادگاه رسیدگی به پرونده ترور رفیق الحریری را شکل داد که این دادگاه برخی از مسئولان سوریه را به ترور نخست وزیر اسبق لبنان متهم کرد. هر چند تشکیل این دادگاه با قوانین بین المللی مغایرت دارد، اما هدف عربستان، آمریکا و غرب، باج گیری از سوریه و انزوای سیاسی این کشور بود. از آن زمان، مناسبات دو کشور رو به تیرگی نهاد و رسانه های سوریه وعربستان به جریان سازی خبری علیه یکدیگر پرداختند. ولی ت‍ن‍ش‌ م‍ی‍‍ان‌ دو طرف‌ در ج‍ری‍‍ان‌ ک‍ن‍ف‍ر‌ان‍س‌ س‍ر‌ان‌ ‌ع‍رب‌ در دم‍ش‍ق‌ در ف‍روردی‍ن‌ 87 ک‍ه‌ ‌ع‍ب‍د‌ال‍ل‍ه‌ ب‍ن‌ ‌ع‍ب‍د‌ال‍‍ع‍زی‍ز پادش‍‍اه‌ ‌ع‍رب‍س‍ت‍‍ان‌ در ‌آن‌ ش‍رک‍ت‌ ن‍ک‍رد ، ب‍ی‍ش‌ ‌از پ‍ی‍ش‌ ‌آش‍ک‍‍ار ش‍د. این اختلافات ادامه یافت تا اینکه پادش‍‍اه‌ ‌ع‍رب‍س‍ت‍‍ان‌ و ری‍ی‍س‌ ج‍م‍‍ه‍ور‌ی‌ س‍وری‍ه‌ در ح‍‍اش‍ی‍ه‌ ک‍ن‍ف‍ر‌ان‍س‌ ‌اق‍ت‍ص‍‍اد‌ی‌ س‍ر‌ان‌ ‌ع‍رب‌ در ک‍وی‍ت‌ در‌ اواخر سال گذشته، دی‍د‌ار‌ی‌ ک‍وت‍‍اه‌ و ‌غ‍ی‍ر رس‍م‍‍ی‌ د‌اش‍ت‍ن‍د که این دیدار سرآغاز عادی سازی روابط شد و پس از آن وزیر خارجه عربستان با حضور در دمشق دعوتنامه شاه این کشور از اسد برای نشست چهار جانبه را تسلیم وی کرد. اسد نیز به همراه رهبران کشورهای مصر و کویت 21 اسفند 87 به عربستان سفر کرد تا مواضع دو کشور بیش از گذشته نزدیک شود. پس از اینکه روابط سوریه با آمریکا برخی کشورهای غربی بهبود یافت و پرونده رسیدگی به ترور رفیق الحریری کم کم به بایگانی سپرده شد. عربستان احساس کرد که فضای بین المللی به سود دمشق در حال تغییر است، بنابراین سعی کرد که رابطه خود را با کشورهای همسایه بهبود بخشد. برای همین مقامات عربستان از بشار اسد رئیس جمهوری سوریه برای شرکت در مراسم افتتاح دانشگاه مختلط علوم فنی و فناوری در عربستان دعوت کردند که این موضوع گام جدیدی برای نزدیک شدن این کشور به سوریه تلقی شد. مقامات سوریه نیز از این فرصت برای نزدیک شدن به عربستان سود جستند و از ملک عبدالله برای دیدار از دمشق دعوت کردند. اما نکته جالب جدا از روابط سوریه و عربستان این است که، سعودی ها در چند سال اخیر سعی کردند، برای کم کردن قدرت ایران، نقش میانجی گری و پر قدرت را در خاورمیانه ایفا کنند، بنابراین ملک عبدالله اوایل سال جاری میلادی در اجلاس اقتصادی کویت که با حضور سران کشورهای عضو اتحادیه عرب در کویت برگزار شد از سران کشورهای عربی شرکت کننده خواست به اختلافات خود پایان دهند که در همین راستا اقدام به تشکیل نشستی با حضور سران سوریه، قطر و مصر در حاشیه این اجلاس کرد. همچنین پادشاه عربستان در راستای تحقق اهداف خود در این زمینه، مارس گذشته نیز اقدام به نشست دیگری با حضور سران مصر، کویت و سوریه در ریاض کرد که این نشست تا حدودی منجر به گسترش مناسبات سیاسی و همگرایی کشورهای عربی بویژه تحولات کشورهای عربی شد. در یک ارزیابی کلی می‌توان گفت که در بهبود روابط سوریه و عربستان که به نوعی در اهداف و نتایج سفر ملک عبد‌الله به دمشق نیز تأثیرگذار خواهد بود. اما در میان این رابطه به ظاهر دوستانه مسائلی نهفته است که هیچ وقت رابطه سوریه و عربستان به بهبودی منجر نخواهد شد، چرا که سعودی ها با یک دید طایفه ای به سوریه می نگرند و این کشور را جزئی از حلقه به هم پیوسته تهران - بیروت می دانند، بر هیمن اساس است که خیلی از کارشناسان برقراری رابطه مجدد با دمشق را، تنها یک تاکتیک سیاسی برای کمک به سعد الحریری در راستای تشکیل یک دولت تامین کننده منافع غرب و عربستان در لبنان می دانند. به این شکل که عربستان سعی می کند در لبنان، فرمول (5،15،10) اجرا کند تا از این موضوع برای حل بحران تشکیل کابینه استفاده کند. در خصوص عراق نیز عربستان تلاش خواهد کرد از آرای عراقی‌های مقیم سوریه و همچنین از ظرفیت‌های کشور برای تأثیرگذاری در نتایج انتخابات پارلمانی آینده عراق به نفع سنی‌های این کشور استفاده کند. حال باید دید نتایج سفر دو روزه پادشاه عربستان به سوریه به ویژه در زمینه مسائل سیاسی مرتبط با منطقه چه خواهد بود؟ /1001/

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: راسخون]

[مشاهده در: www.rasekhoon.net]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 251]