دانش - نشانه‌هايي از حيات در اروپا

واضح آرشیو وب فارسی:دنياي اقتصاد: دانش - نشانه‌هايي از حيات در اروپا
دانش - نشانه‌هايي از حيات در اروپا

بررسي اخير دانشمندان حكايت از اين احتمال دارد كه پوسته خارجي يخي قمر مشتري موسوم به اروپا ممكن است در طول 60 ميليون سال گذشته تا 80 درجه لغزيده باشد و نواحي قطبي اين قمر رابه سوي خط استواي آن برده باشد. در واقع نتايج تحقيقات اخير اين احتمال را تقويت مي‌كند كه ممكن است اقيانوسي سراسري زير لايه يخي اين قمر وجود داشته باشد كه مي‌تواند مامني براي حيات باشد. اجرام كروي دوار بر اثر چرخش‌شان نيرويي به قطعات بزرگ روي پوسته كره وارد مي‌كنند كه آنها را به سمت خط استوا هل مي‌دهد. اگر اين قطعات بزرگ در نزديكي قطب‌ها باشند، بر اثر فرآيندي موسوم به «انحراف قطبي حقيقي» از مجاورت محور دوران كره به سمت پايين يا همان خط استوا سر مي‌خورند. اما در مورد اجرام بزرگ‌تر كه ميان لايه‌هاي دروني‌شان اصطكاك وجود دارد مثل زمين و مريخ، چنين سرخوردن‌هايي با سرعتي بسيار كند‌تر رخ مي‌دهد. با اين حال اگر پوسته‌اي يخي روي بستري اقيانوسي شناور باشد، مي‌تواند بسيار سريع‌تر اين فرآيند را طي كند. اين همان چيزي است كه پاول شنك (P. Schenk) و ديگر همكارانش در انستيتو سياره‌اي و قمري هاستون در تگزاس، معتقدند در قمر اروپا رخ داده است. درواقع آنها بر اين باورند كه حركت اين پوسته يخي شكسته شده، نشانه‌اي است از وجود اقيانوسي زيرزميني در قمر اروپا. به ادعاي اين محققان سه آبراهه عميقي كه صد‌ها كيلومتر در عرض اين قمر خميده شده‌اند دقيقا با نيروي كششي كه انتظار مي‌رود بتواند مناطق قطبي قمر اوپا را به اندازه 80درجه به خط استوا نزديك كند، مطابقت دارند. فرانسيس نيمو (F. Nimmo)، يكي از اعضاي اين گروه تحقيقاتي از دانشگاه كاليفرنيا، پيش از اين گفته بود كه در قمر انسلادوس متعلق به سياره كيوان نيز اقيانوسي وجود دارد كه در طول ساليان دراز گذشته باعث چنين انحرافي شده است. با اين حال هنوز پرسش‌هايي درباره برخي احتمالات در مورد چرخش و حركت پوسته قمر اروپا باقي مانده است كه اين محققان تلاش مي‌كنند در ماه‌هاي آينده به آنها پاسخ دهند. به گفته شنك «ما سخت به دنبال آنيم كه دريابيم اين فرآيند چه زماني رخ داده است.» برسي‌هاي اخير حكايت از آن دارد كه پوسته يخي اروپا در حدود 60ميليون سال پيش شكل گرفته است. اما اين گروه هنوز اين مسئله را تشخيص ندادند كه اين جابه‌جايي و سر خوردن يكباره رخ داده است يا بر اثر مجموعه‌اي از وقايع كه در طول زمان اتفاق افتاده‌اند. علاوه بر اين، اين گروه اميدوارند كه در خلال بررسي‌هاي بعدي‌شان ارزيابي بهتري از ضخامت اين لايه ظاهرا شناور به دست آورند كه در حال حاضر حدود 10كيلومتر تخمين زده مي‌شود.

New Scientist, May 14, 2008
چهارشنبه 8 خرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: دنياي اقتصاد]

[مشاهده در: www.donya-e-eqtesad.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 295]