واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
خواص دارويي رازک نويسنده: دکتر محمدحسين صالحي نام علمي:Humulus lupulus نام هاي عمومي: Eurpean hops, Lupulin, Common hops, Hops نام انگليسي: Hops نام عربي: حشيشه الدينار نام فرانسوي: Houblon نام آلماني: Hopfen نام هاي مترادف: Cannabis lupulus, Lupulus humulus خانواده: Cannabinaceae( خانواده شاهدانه) گياه شناسي: رازک گياهي است علفي، چند ساله و بالارونده. اين گياه 2 پايه بوده و اعضاي آن پوشيده از تارهاي خشن است. برگ هاي گياه متقابل، دندانه دار و مرکب از 5-3 لوب نامساوي است. گل هاي نر به صورت مجتمع و گل آذين خوشه هستند. گل هاي ماده، به صورت مخروط مانند سفيد مايل به حنايي مي باشند. قسمت مورد استفاده گياه مخروط هاي ماده( گل هاي ماده) آن است که داراي بوي معطر و مطبوع با طعم تلخ است. اين گياه بيشتر در نواحي شمال ايران از جمله گرگان، چالوس، تنکابن، رشت، لاهيجان و آستارا مي رويد. تاريخچه: کاربرد عمده رازک در توليد آب جو به دليل طعم تلخ آن است. عصاره رازک به عنوان طعم دهنده در غذا و صنعت نوشابه سازي مصرف مي شود. در قديم، از خاصيت مدر آن استفاده مي شد. ديگر مصارف سنتي آن درمان انقباضات روده اي، بيماري سل، سرطان و التهاب مثانه بود. حمام کردن در وان زوائد حاصل از تخمير رازک، تأثير جوان کننده دارد و براي رفع مشکلات قاعدگي مؤثر است. برخي اوقات، در افرادي که رازک مي چيدند، اثرات آرام بخش مشاهده مي شد و به همين جهت از گل هاي رازک، به عنوان مسکن استفاده مي کردند. گاهي نيز به منظور رفع مشکلات عصبي، گل هاي رازک را در بالش مي گذاشتند. عصاره برخي از انواع رازک به دليل خاصيت نرم کنندگي، در فرآورده هاي پوستي به کار مي رود. منبع جغرافيايي: گياه از کشت رازک ماده در بسياري از نقاط از جمله غرب اروپا، هند، چين و آمريکا به دست مي آيد. ترکيبات مهم: اين ترکيبات عبارتند از: مواد تلخ از جمله آسيل فلوروگلوسيدهاي موجود در رزين، اسانس به ميزان 1-0/3 درصد که حاوي ميرسن، لينالول، فارنزن و کاريوفيلن است. تانن به ميزان 2-4 درصد، فلاونوئيد، مقدار کمي فنل کربوکسيليک اسيد از جمله اسيدفروليک و اسيد کلروژنيک، از ديگر ترکيبات مهم گياه مي باشند. اثرات مهم: رازک داراي اثر آرام بخش مي باشد. به خصوص هنگامي که همراه با آرام بخش هاي ديگر گياهي مصرف مي شود. همچنين در بدخوابي عصبي و استرس ها استفاده مي شود. رازک به صورت دم کرده با مزه تلخ به عنوان مقوي معده، محرک اشتها و افزاينده ترشحات معده کاربرد دارد. اسيدهاي تلخ آن شامل لوپولون و هومولون داراي خواص ضد ميکروبي است. در طب عوام از دم کرده آن جهت درمان زخم معده و به عنوان ضد ورم مثانه استفاده مي شود. فرآورده هاي دارويي: حدود هفتاد فراورده آرام بخش از رازک در آلمان وجود دارد. در انگلستان حدود 60 فراورده از آن تهيه مي گردد که همگي به عنوان آرام بخش استفاده مي شوند. عمده اين فراورده ها به صورت قرص هستند. از عصاره خشک رازک به صورت چاي و يا فراورده هاي ديگر به عنوان خواب آور و مسکن استفاده مي شود. تهيه چاي- يک ليوان آب در حال جوشيدن را بر روي نيم گرم له شده يا پودر گياه بريزيد و 15 دقيقه صبر کنيد؛ سپس صاف کرده و ميل نماييد. نگهداري: رازک بايد دور از نور و در هواي سرد نگهداري شود. حداکثر مدت نگهداري يکسال است. عوارض جانبي: مصرف رازک ممکن است در بعضي افراد حساسيت پوستي ايجاد کند. علت آن مربوط به گرده هاي گياه است. مهم ترين اثرات گزارش شده رازک: آلرژي زا، ضد درد، ضد باکتري، ضد عفوني کننده، ضد اسپاسم، ضد تومور، معرق، هضم کننده، ادرارآور، قاعده آور، استروژنيک، ملين، خلط آور، قارچ کش، خواب آور، شيرافزا، مسهل، مخدر، مقوي اعصاب، مقوي معده، آرام بخش، مقوي رحم، ضد کرم و کاهش دهنده ميل جنسي. نکات قابل توجه: 1- چاي و يا دم کرده رازک بهتر است شب هنگام و يا قبل از خواب مصرف شود تا بتوان خواب آرام تري را در پيش داشت. اين ميزان مصرف را مي توان تا سه بار در روز تکرار کرد. 2- ميزان مصرف فراورده هاي صنعتي رازک مانند قرص و يا کپسول در راهنماي همراه دارو توصيه شده است. 3- گل هاي ماده تحت عنوان Strobiles مشهور مي باشند که قسمت دارويي رازک هستند. 4- خواص گياه رازک به طور چشمگير به نو يا کهنه بودن آن ارتباط دارد، چون مواد موجود در آن با گذشت زمان اکسيد مي گردند. مثلاً مصرف تازه گل هاي ماده براي رفع بدخوابي بسيار مؤثر است، در صورتي که خشک شده گل هاي ماده براي پر کردن بالش افرادي که داراي بي خوابي هستند مناسب است. تعويض گل هاي خشک ماده در اين بالش ها بايد هر دو سه ماه صورت گيرد، چون گل هاي خشک کهنه رازک داراي خاصيت محرک مي باشند. 5- براي رفع بي خوابي بهتر است از گل هاي ماده تازه، خشک شده تازه و يا گل هاي فريز شده استفاده نمود. در اين صورت بر روي 2 قاشق چايخوري از گل ها يک ليوان آب جوش ريخته و پس از 5 تا 10 دقيقه صاف نموده و ميل کنيد. منبع: دنياي تغذيه، شماره 101. /ج
#پزشکی#
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 2709]