محبوبترینها
آشنایی با سایت قو ایران بهترین سایت آگهی و تبلیغات در کشور
بهترین شرکت‌های مهندسی در آلمان
صفر تا صد حق بیمه 1403! فرمول محاسبه حق بیمه
نقش هدایای سازمانی در افزایش انگیزه و تعهد کارکنان
کلینیک پروتز و ساخت اندام مصنوعی دکتر اجرائی
چگونه می‌توانیم با ترانسفر وایز پول جابجا کنیم؟
بهترین مدل‌های [صندلی گیمینگ] براساس نقد و بررسی کاربران
مشاوره حقوقی تلفنی با کمترین هزینه
مشاوره حقوقی تلفنی با کمترین هزینه
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1803752278
نشست بررسي طنز معاصر ايران برگزار شد جواد مجابي: هنرمندان بزرگ شوخچشمي دارند
واضح آرشیو وب فارسی:ايسنا: نشست بررسي طنز معاصر ايران برگزار شد جواد مجابي: هنرمندان بزرگ شوخچشمي دارند
خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس: فرهنگ و ادب - ادبيات
نشست «بررسي طنز معاصر ايران» روز گذشته (يكشنبه) در دانشكده‌ي علوم اجتماعي دانشگاه تهران برگزار شد.
به گزارش خبرنگار بخش ادب خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، جواد مجابي در اين نشست با بيان اينكه دنيا به دو قسمت تقسيم ميشود؛ قسمتي اكثريت عبوس جدي و ديگري اقليت طنزآلود كه اكثريت جدي را به چالش مي‌گيرد، گفت: در ايران، هيچ هنرمند بزرگي را نمي‌شناسم كه شوخچشمي نداشته باشد. ممكن است هنرمندي به طنز نپردازد؛ ولي در نگاهش، به تغيير جهان فكر كند؛ مثلا در «دن كيشوت» سروانتس و يا كارهاي ايتالو كالوينو در جهان و مولوي، عبيد زاكاني و حافظ در ايران، اين شوخچشمي به شكلي غليظ‌تر ديده ميشود. همه‌ي اين هنرمندان كمك كردند فضاي شوخ‌چشمانه رشد كند.
اين طنزپرداز همچنين يادآور شد: چيزهاي عوامانه كه در سطح مي‌گذرد، به عوالم طنز ربطي ندارد و در عرصه‌ي فكاهيات رسانه‌يي قرار مي‌گيرد. ما دو نوع طنز داريم؛ يك نوع طنز ادبي و ديگر طنز مطبوعاتي. طنز ادبي، طنزي مردمي است كه مردم آن را مي‌سازند و درواقع فولكلور، طنز اساسي را مي‌سازد و هنرمنداني آن را پرورش مي‌دهند.
او با اشاره به طنز در دوران مشروطه، توضيح داد: علي‌اكبر دهخدا در عين اينكه آدمي ادبي است، در طنز مطبوعاتي سهيم است؛ ولي كسي چون صادق هدايت در «وغ‌وغ ساهاب» و حتا در «بوف كور»، طنز ادبي را مطرح مي‌كند.
مجابي در ادامه متذكر شد: اگر سعدي نبود، عبيد زاكاني نيز پيدا نمي‌شد؛ زيرا سعدي نخستين كسي بود كه طنز را از شعر به نثر آورد و در «گلستان» به زباني رسيد كه اندكي اديبانه است.
اين نويسنده و منتقد درباره‌ي زمينه‌ي كار طنز نيز گفت: زمينه‌ي كار طنز اجتماعي است؛ نقد اجتماع مسأله‌اي است كه طنزپردازان به آن مي‌پردازند. هر نقدي موضوع خود را پيدا مي‌كند و بعد مي‌سنجد و جاي آن را به مسير رو به پيشرفت يا پسرفت و يا تثبيت مشخص مي‌كند. مهم‌ترين وظيفه‌ي نقاد، تعيين اين جايگاه است. هنرمند هيچ‌گاه به تثبيت وضعيت تن درنمي‌دهد. طنزپرداز منتقدي اجتماعي است كه با لحن طنزآميز، نقد خود را در پوششي از طنز براي پذيرش قرار مي‌دهد.
او با بيان اينكه ما بايد به تعريف خاص خود از طنز برسيم، ادامه داد: در ادبيات انگليسي، مردم حرف‌هاي خود را به صورت طنز مي‌زنند؛ اما اين طنز هتاك، پرده‌در و خانمان‌برانداز نيست؛ اما در ايران اين‌طور نيست و اين‌گونه طنز پرده‌در، در طنز شفاهي ما نيز جاري است.
جواد مجابي در پايان گفت: طنزنويس نمي‌نويسد كه ديگران را بخنداند؛ مي‌نويسد چون خنده‌اش گرفته است.
مديرمسؤول نشريه‌ي بخارا افزود: نه ماه پيش از بمباران مجلس، «نسيم شمال» به مديريت سيداشرف‌الدين گيلاني راه‌اندازي شد. اين نشريه، به دليل نوع مطالب به سرعت بين مردم جا باز كرد و سيداشرف‌الدين به معروف‌ترين و محبوب‌ترين شاعر دوره‌ي مشروطيت تبديل شد. اين روزنامه 20 سال در چهار صفحه‌ي كوچك منتشر مي‌شد و روزي نبود كه با انتشار «نسيم شمال»، ولوله‌اي در تهران به پا نشود.
دهباشي با اشاره به «صوراسرافيل»، روزنامه‌ي ديگري كه به مسائل طنز مي‌پرداخت، ادامه داد: ميرزا جهانگيرخان شيرازي با همكاري علي‌اكبر دهخدا اين روزنامه را منتشر مي‌كرد و دهخدا قطعات طنز ادبي در آن مي‌نوشت كه هنوز بعد از گذشت چند دهه، به عنوان بهترين طنزها محسوب ميشود. پرداختن به جهل و ناداني، عادات و خرافات مردم، مسائل رايج سياستمداران و مسائل ديگر، از جمله موضوعاتي بود كه دهخدا به آن‌ها مي‌پرداخت. اين روزنامه بعد از كودتا توقيف و ميرزا جهانگيرخان كشته شد.
اين پژوهشگر در ادامه عنوان كرد: روزنامه‌هاي ديگري در عصر مشروطيت نيز به طنز، چه به نثر و چه به شعر، مي‌پرداختند. يكي از آن نشريات، نشريه‌ي «روح‌القدس» بود. روزنامه‌ي «ايران نو»، روزنامه‌ي ديگري بود كه به طنز مي‌پرداخت. عارف قزويني، ايرج ميرزا، ملك‌الشعرا بهار و ميرزاده‌ي عشقي از جمله كساني بودند كه در دوران مشروطه در روزنامه‌ها قلم مي‌زدند و در نسل بعد، شاعران و نويسندگاني به وجود آمدند كه طنز خود را بعد از مشروطيت در مطبوعات ادامه دادند.
همچنين گيتي صفرزاده - طنزنويس «گل‌آقا» - درباره‌ي طنز گل‌آقايي سخن گفت و يادآور شد: آن‌چه به عنوان طنز گل‌آقايي شكل گرفته، محصولي از سبك طنزنويسي كيومرث صابري فومني است. او كارش را در سال 40 شروع كرد و در سال‌هاي اوليه‌ي انقلاب، سمت‌هاي سياسي داشت و در دهه‌ي 60 به ميل خود از كارهاي سياسي كناره گرفت. اولين تجربه‌ي طنزش مربوط به سفرش به حج بود كه ستون «جعفرآقا» را در مجله‌اي راه انداخت و بعد از آن در سال 63، ستون «دو كلمه حرف حساب» را در روزنامه‌ي اطلاعات راه‌اندازي كرد. سبكي كه او داشت، با پاگرفتن گل‌آقا به طنز گل‌آقايي تبديل شد كه در آغاز به «چرند و پرند» دهخدا شباهت‌هايي داشت.
وي با بيان اينكه گل‌آقا را به نوعي پدر طنز سياسي بعد از انقلاب مي‌دانند، توضيح داد: در حالتي كه طنز سياسي وجود نداشت، گل‌آقا را پدر طنز سياسي بعد از انقلاب مي‌دانند. هرچند اين صحبت مي‌شد كه صابري از رانت سياسي‌اش استفاده كرد و توانست طنز سياسي بنويسد؛ اما به نظر من، تيزهوشي كه او داشت، باعث شد بتواند طنز سياسي بنويسد. طنز او قصد تخريب و از بين بردن نداشت؛ بلكه قصد اصلاح داشت. نكته‌ي ديگر در طنز او، به تعبير خود صابري، اين بود كه طنز مثل چاقوست؛ اما چاقوي سلاخي نيست؛ چاقوي جراحي است و طنز او اين ويژگي را داشت. «دو كلمه حرف حساب» با همه‌ي انتقادهايي كه به آن مي‌شد، ادامه يافت تا به هفته‌نامه‌ي گل‌آقا تبديل شد.
صفرزاده همچنين متذكر شد: تفاوت عمده‌ي «گل‌آقا» اين بود كه نشريه‌اي فكاهي بود و به سنت تمام نشريات فكاهي در ايران منتشر شده است. نشريه‌ي فكاهي، بر اساس اتفاقات روز و علاقه‌ي مردم نوشته ميشود و قرار نيست طنز ماندگاري باشد كه براي همه‌ي زمان‌ها صدق كند. بخشي از مجله‌ي «گل‌آقا» خصوصيات روزمره داشت و بخش ديگر مي‌توانست ماندگار شود، كه بسياري از آن‌ها هنوز صدق مي‌كند.
اين طنزپرداز يكي از نكاتي را كه در نشريه‌ي «گل‌آقا» رعايت شده است، حفظ اعتدال دانست و يادآور شد: تعبيري كه از طنز سياسي در ايران ميشود، اين است كه حمله كند، مبارزه كند، احقاق حقي كند و با فرياد زدن به حقش برسد؛ نگاهي كه در «گل‌آقا» بوده، اين نبوده و نيست. «گل‌آقا» هرگز نخواسته چون طنز سياسي است، از هر وسيله‌اي براي نيشخند نمونه‌هاي نادرست در جامعه استفاده كند؛ بلكه در نظر داشته انصاف، اعتدال و ميانه‌روي را رعايت كند. بخش مهم ديگر در اين نشريه، توجه به ادبيات بوده و هميشه سعي شده، تمثيل و استعاره در مطالب استفاده شود و اين باعث متمايز شدن مطالبش شده است.
صفرزاده در پايان گفت: حفظ يك نشريه و نوشتن در آن و بقاي نشريه، رندي خاصي مي‌خواهد. چيزي كه در طنز گل‌آقايي ديده شده، اين است كه ما دروغ نمي‌گوييم و اين يكي از ويژگي‌هايي بود كه باعث حفظ ارتباط صميمانه با خوانندگان در طول سال‌ها بوده است.
اسماعيل اميني نيز در اين نشست درباره‌ي طنز در شعر امروز سخن گفت و يادآور شد: به نظرم، كارهاي خيلي خوب شعر فارسي غالبا شعرهايي است كه رگه‌هايي از طنز دارد.
اين شاعر طنزپرداز با بيان اينكه طنز در مقابل جد نيست، گفت: به نظرم، اگر طنز مقابل چيزي قرار بگيرد، مقابل شيطان است؛ طنزپرداز مي‌خواهد حقيقت را عريان كند.
اميني با بيان اينكه تعريف طنز در زمان‌هاي مختلف متغير است، گفت: هر كار طنز برجسته‌اي ممكن است چيزي به تعريف طنز اضافه كند. هر تعريفي كه امروز درباره‌ي طنز وجود دارد، تا اين زمان است و تعريف‌ها مدام عوض ميشود. كار اصلي طنز جدي، مقابله با تزوير و رياست، بخصوص امروز فريب و تزوير زياد شده است. در گذشته كه رسانه‌ها وجود نداشتند، انسان ناگزير به رويارويي با واقعيت و حقيقت بود و جهان را بي‌واسطه كشف مي‌كرد؛ اما امروز چون رسانه‌ها زياد شده‌اند، رويارويي انسان‌ها با حقايق به واسطه‌ي رسانه‌ها صورت مي‌گيرد. به اين دليل در اين روزگار، طنز تلاش جدي‌اش را مبارزه با فريب و تزوير گذاشته است.
او سپس يادآور شد: براي شناخت طنز از گونه‌هاي ديگر، بايد از معياري كه بخشي مربوط به محتواست، نيز استفاده كرد؛ اينكه محتوا چقدر متعالي و به مسائل انسان نگريسته باشد؛ ولي همه‌اش اين نيست؛ بخش مهم ديگرش اين است كه طنز از چه صورتي استفاده كرده است.
اميني در پايان گفت: ما با گونه‌اي از طنز روبه‌روييم كه طنز تلخ است كه نظيرش هنر فرهيختگان است. ما چيزي به نام طنز با مخاطب عام نداريم؛ همان‌طور كه شعر با مخاطب عام نداريم؛ بنابراين شعر طنز، هنر فرهيختگان است و آدم‌هاي متمايز در هر جامعه‌اي تعدادشان زياد نيست.
انتهاي پيام
دوشنبه 6 خرداد 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ايسنا]
[مشاهده در: www.isna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 418]
-
گوناگون
پربازدیدترینها