واضح آرشیو وب فارسی:سایت ریسک: zebelak20th September 2008, 12:15 PMدر سه کیلومتری شمال پارسه (تخت جمشید) ، سمت راست راه شیراز - اصفهان روبروی راهی که به نقش رستم میرود در داخل شکافی در کوه، چند نقش برجسته به چشم میخورند که از مهمترین آثار فرهنگی به جا مانده از اوایل دورهی ساسانی میباشد. نام «نقش رجب» برای این محل تنها شهرت محلی آن به این نام است و فرصت الدوله شیرازی در کتاب «آثار عجم» یاد آور شده که به این محل «نقش قهرمان» نیز میگفتهاند. کاربران ثبت نام کرده قادر به مشاهده لینک می باشند آثار نقش رجب نقش رجب دارای چهار نقش برجسته میباشد : 1. نگارهی «شاپور اول» و همراهانش 2. تاجگذاری «اردشیر بابکان» 3. نگارهی «کرتیر» موبد موبدان 4. تاجگذاری «شاپور اول» کاربران ثبت نام کرده قادر به مشاهده لینک می باشند نگارهی شاپور اول ساسانی و درباریانش نخستین و شاید بزرگترین نقش برجسته از سمت چپ، نگارهی شاپور اول است سوار بر اسب و نه نفر از بزرگان درباری که پشت سر او ایستادهاند که متاسفانه در گذشته از روی سبکسری به همهی صورتها آسیب رساندهاند.کاربران ثبت نام کرده قادر به مشاهده لینک می باشند علامت خاندانهای بزرگ و اسپهبدان بر روی کلاه سه نفر از این 9 نفر نمودار میباشد. نخستین فردی که پشت سر اسب شاپور ایستاده هرمزد اول میباشد که با نشانهی جانشین شاهی که روی کلاهش دیده میشود مشخص شدهاست. هشت نفر بقیه همه کلاه گنبدی شکل به سر دارند. جزئیات و تجملات اسب با دقت بسیار تراشیده شده است. پای چپ اسپ از زمین بلند شده و گردنش با نرمش تمام قوس برداشته است. سر و بالاتنهی شاه به جلو چرخیده و این بر خلاف رسم معمول نقشهای ساسانی است. بر سینهی اسب ، سنگ نبشتهای به زبانهای پهلوی و یونانی وجود دارد که برگردان آن به فارسی چنین است: « این پیکری است از بغ مزداپرست، خدایگان شاپور ، شاهان شاه ایران و انیران (آریایی و غیر آریایی ) که چهره از یزدان دارد پسر بغ مزدا پرست ، خدایگان ، اردشیر شاهان شاه که چهره از یزدان دارد نوادهی خدایگان پاپک شاه ». کاربران ثبت نام کرده قادر به مشاهده لینک می باشند شمایی از سنگ نگاره ی شاپور اول و درباریان تاجگذاری اردشیر بابکان (پاپکان) سنگ نگارهی دیگر سمت راست نقش نخستین قرار دارد و در نگاه نخست میتوان فهمید که این نقش نمایش دوبارهی تاجگذاری «اردشیر اول» در نقش رستم است با این تفاوت که در نقش رستم شاه و مظهر خدا سوار بر اسب هستند کاربران ثبت نام کرده قادر به مشاهده لینک می باشندولی اینجا پیاده. این سنگ برجستهی با شکوه مراسم تاجگذاری اردشیر پاپکان سر سلسلهی شاهنشاهی ساسانی را نشان میدهد. اردشیر در حال احترام حلقهی شاهی (سیداریس) را از اهورامزدا که «برسم» (گیاه مقدس) در دست دارد، دریافت میکند. بین اهورامزدا و اردشیر نگارهی دو کودک دیده میشود. نفر سمت چپ احتمالا هرمزد اول است که حامل افسر شهریاری میباشد و نفر سمت راست به روشنی میتواند جانشین یا نمادی اهورامزدا باشد. از دو مردی که پشت سر شاه ایستادهاند یکی ریش ندارد و کلاه «فریژی» با نشان ویژه بر سر دارد در حالی که مگس پرانی را روی سر شاه گرفته است او بدون تردید پیشخدمت است. فرد دیگر پیرمردی است که انتهای ریشش پهن است و «دیادم» ندارد و از خاندان شاهی نیست. این مرد با دست راستش درود ساسانی میدهد در حالی که دست چپش همانطور که مراسم و تشریفات درباری ایجاب میکرد در آستینش پنهان است. اردشیر پیراهنی بلند تا زانو پوشیده است و دور گردنش گردنبندی از اشیاء گرد بسته است. در این نقش انتهای ریشش پهن است و بر خلاف موی پر پشت شاپور، کوتاه است. سنگ نبشتهای به زبان پهلوی نیز در نزدیکی اردشیر قرار دارد که بسیار آسیب دیده. برگردان قسمتی که خواناتر است به فارسی چنین است : « ... آیین زرتشت از بین رفته بود ، من که شاهنشاهم آن را از نو برقرار نمودم ... » دو نفر دیگر در این سنگ نگاره هستند که سمت راست اهورامزدا ایستادهاند و با یک تیرک باریک زیر یک سقف چادر از تصویر جدا شدهاند و پشتشان به صحنهی اصلی است که شاید منظور این بوده که تصور شود که آنها در بیرون از صحنهی اصلی هستند. بدون تردید دو نفر خارج از صحنه شخصیتهای مهمی هستند که به نحوی در این مراسم شرکت داده شدهاند. یکی از آنها دیادم دارد و در حال درود است. موهای تاب داده و لباس بلندش نشان میدهد که این نگارهی یک زن است. بنابراین این نگاره احتمالا ملکه است به همراه پیشخدمتش که او نیز کلاه «فریژی» بر سر دارد که نوک آن سر یک بز را نشان میدهد. کاربران ثبت نام کرده قادر به مشاهده لینک می باشند شمایی از سنگ نگاره ی تاجگذاری اردشیر پاپکان نگارهی کرتیر موبد بزرگ و مقتدر اوایل دورهی ساسانی این نگاره تصویر کرتیر معروف و مقتدر دورهی ساسانی را نشان میدهد در حالیکه دست راست خود را به ادای احترام کاربران ثبت نام کرده قادر به مشاهده لینک می باشندبالا برده است. سنگ نبشتهای به زبان پهلوی نیز به چشم میخورد که 25 سطر آن خواناست و چند سطر پایین آن از بین رفته است. در این سنگ نبشته کرتیر ضمن معرفی خود به خدماتی که در راه دین زرتشت کرده است پرداخته است. سنگ نگارهی کرتیر در پشت سر اردشیر در زمانی بعد از نقش اصلی بوجود آمده است. تاجگذاری شاپور اول ساسانی نگارهی سوم در سمت راست تا اندازهای در پشت صخره پنهان شده است. این سنگ نگاره نیز مربوط به شاپور اول است و مراسم تاجگذاری وی را نشان میدهد. در این نقش نیز شاه و مظهر خدا بر اسب سوار هستند با این تفاوت که کاربران ثبت نام کرده قادر به مشاهده لینک می باشندمظهر خدا در سمت چپ است و شاه در سمت راست. متاسفانه آسیبهای زیادی به بدنه و سر نگارهی شاه رسیده است. وزش باد، روپوش و دیادم دو نفر را به دو جهت مخالف رانده است. سنگ تراشها بسیار ماهرانه لباسهای نرم و گرانمایه را نمایش دادهاند. بدون تردید نقش برجستهی میانی که اردشیر اول را نشان میدهد قبل از نقش سمت راست یعنی تاجگذاری پسرش شاپور اول بوجود آمده است و نقش سمت چپ که شاپور و خاندان شاهی را نشان میدهد پس از همه کنده شده است. کاربران ثبت نام کرده قادر به مشاهده لینک می باشند شمایی از سنگ نگاره ی تاجگذاری شاپور اول بودن نقشهای فراوان ساسانی در این منطقه نشان میدهد که ساسانیان نیز به پیروی از هخامنشیان که تاجگذاریهای خود را نزدیک پاسارگاد و آرامگاه کورش بزرگ انجام میدادهاند، مراسم تاجگذاری خود را به همان مجللی و نزدیک به زادگاه خود که بعدها شهر «استخر» در آنجا بنا شد برگزار میکردهاند. سایت ما را در گوگل محبوب کنید با کلیک روی دکمه ای که در سمت چپ این منو با عنوان +1 قرار داده شده شما به این سایت مهر تأیید میزنید و به دوستانتان در صفحه جستجوی گوگل دیدن این سایت را پیشنهاد میکنید که این امر خود باعث افزایش رتبه سایت در گوگل میشود
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: سایت ریسک]
[مشاهده در: www.ri3k.eu]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 403]