واضح آرشیو وب فارسی:همشهری: بازگشت آرامش به تنگه فرمز
ترجمه: هرمز برادران/منبع: وال استريت ژورنال آسياآغاز رياست جمهورى مايينگ ژو در چين تايپه (تايوان) (چهارشنبه گذشته) طليعه دوران نوينى در تاريخ آسيا ـ پاسيفيك است. از حدود نيم قرن پيش، مناقشه ميان تايوان و چين برآينده اين منطقه سايه افكنده و بيم از جنگ احتمالى ميان دو قدرت هسته اى آمريكا و چين فزونى بخشيده است. اما همان گونه كه هوجين تائو رئيس جمهور چين ماه گذشته در اجلاس بائوا گفت تغيير كادر رهبرى تايوان بيانگر «فرصتى تاريخى» براى كاستن از تنش ها و جايگزينى مناقشه با همكارى است.آقاى «ما» نخستين رئيس جمهور تايوان در تاريخ پس از جنگ جهانى دوم است كه واقعگرايى را اصل هدايت كننده در سياست جزيره در قبال چين قرارمى دهد. تايپه در دوران رياست جمهورى «چيانگ كاى شك» و «چيانگ چينگ كو» بازپس گيرى چين از سلطه كمونيست ها را هدف خود قرار داد. در اوايل دهه ۱۹۹۰ لى تنگ هويى از اين رويكرد رويگردان شد اما سوء ظن متقابل و كشدار ميان دو طرف ديالوگ دو سوى تنگه «فرمز» را مسموم كرد. سال ۲۰۰۰ وقتى چن شويى بيان به رياست جمهورى برگزيده شد پكن رويكردهاى ابتدايى و تمايلات آغازين وى را رد كرد و او براى جلب حمايت سياسى داخلى به دامان هواداران استقلال تايوان از چين افتاد.آقاى ما برخلاف اسلافش، با تأكيد بر اين كه چين و تايوان منافع مشتركى دارند اما وى تعهد به تايوان را در اولويت قرار مى دهد به قدرت رسيد. «ما» ديدگاه «چين هراسى» طيف استقلال طلبان را رد كرد. وى در برنامه هاى انتخاباتى اش وعده داد روابط اقتصادى و سياسى با پكن را بهبود بخشد. اين مسير ميانه بر آن است تا با بهره گيرى از همگرايى و قرابت ميان اقتصاد دو كشور فرصت هاى اقتصادى تايوان را افزايش دهد. او قول داده است پروازهاى مستقيم برقرار كند، محدوديت هاى سرمايه گذارى را كاهش دهد؛ تعرفه ها را كم كرده و مبادلات ارزى را تسهيل كند.هيچ يك از اين وعده ها دليل بر آن نيست كه وى در مسئله بنيادين هويت دموكراتيك تايوان «نرمش» نشان مى دهد. وى مدعى است كه تايوان نبايد با چين «غيردموكراتيك» متحد شود. وى با تأكيد بر اين كه محكوميت معترضان ميدان «تيان آن من» در سال ۱۹۸۹ بايد لغو شود بر موضعش پافشارى كرده است. «ما» گفته كه در دوره رياست جمهورى وى «اتحاد» به عنوان موضوع مذاكره در دستور كار نخواهد بود و به شيوه هاى متعدد نشان داده كه تايوان سرزمين پدرى اوست؛ سرزمين و كشورى براى نمايندگى و هدايت آن برگزيده شده است.تايوانى ها نيز به نوبه خود مايل به پايان تنش و بهبود همكارى هاى اقتصادى با چين هستند. تنها اقليت كوچكى هنوز براى استقلال رسمى از چين تلاش مى كنند. بسيارى از اهالى جزيره در حالى كه خواهان بهره مندى تايوان از شناسايى بين المللى بيشتر هستند اما حاضر نيستند براى به دست آوردن صلح و دموكراسى خود را قربانى كنند. آنها شك و بدبينى چندانى نسبت به چين ندارند اما منافع زيادى در رسميت بخشيدن به روابط سياسى ميان دو كشور نمى بينند.حزب آقاى ما (كومين تانگ) زمينه مذاكرات با چين را فراهم آورده است كه مى تواند وضعيت موجود را حفظ كند. در سال ۲۰۰۵ كه حزب كومين تانگ و حزب كمونيست چين طرح مذاكرات را ريختند توافق شد كه از «اجماع ۱۹۹۲» استفاده شود. اجماع ۱۹۹۲ موافقتنامه اى ميان چين و تايوان درباره مفهوم «چين واحد» به عنوان اساس مذاكرات آينده است كه تعريف روشنى از چين واحد به صورت واقعى ندارد. اجماع ۱۹۹۲ بيشتر پوششى بر اختلافات دو طرف است تا يك توافقنامه اصولى. اما اگر دو طرف وارد گفت وگو شوند پوشش مفيدى خواهد بود.در چنين شرايطى، پكن اگر بتواند با انعطاف و اعتماد به نفس عمل كند فرصت مناسبى براى آغاز بهبود روابط دو سوى تنگه فراهم آورده است.پكن اگر حصار تنگى را كه حول مشاركت بين المللى تايوان ايجاد كرده است، بردارد مى تواند خرسندى خود را آغاز به كار ما نشان دهد. بدين ترتيب، فضاى بيشترى به ما مى دهد تا براى بهبود روابط بيشتر بكوشد. بسيارى از تايوانى ها پكن را دشمن تايوان مى دانند. آنها مى خواهند پكن دولت تايپه را چالشى در برابر منافع چين (به عنوان يك دوست) قلمداد نكند. اين بويژه درباره ۴۲ درصدى نيز كه در حمايت از ما رأى ندادند و بيش از پيش نگران منافع تايوان شده اند صدق مى كند.چنين مصالحه اى نبايد براى پكن مطمئن و داراى اعتماد به نفس دردآور باشد. براى نمونه، آقاى «ما» خواستار «متاركه اى ديپلماتيك» شده است بدين مضمون هر جا كه گسترش روابط ديپلماتيك به ضرر ديگرى باشد آن را متوقف كنند. اين شروع خوبى است. پكن همچنين مى تواند با پايان دادن به مخالفت خود با عضويت تايوان در نهادهاى بين المللى غيردولتى حسن نيت خود را نشان دهد. افزون بر اين، پكن بايد تهديد نظامى خود عليه تايوان را كاهش دهد بويژه استقرار موشك هاى بالستيك ميان برد به سوى تايوان را. از آنجا كه تايوان تهديدى نظامى را متوجه چين نمى كند و احتمال نمى رود كه دولت آقاى ما بيانيه تحريك آميزى درباره استقلال صادر كند، وجود اين تسليحات روبه روى سواحل تايوان غيرضرورى است.روى كار آمدن ما فرصتى است كه نه تايوان و نه چين نمى توانند آن را بسوزانند. از دست دادن اين مجال نه تنها براى خود آنها بلكه براى دوستان و همسايگانشان نيز سودى دربر نخواهد داشت. بى ثباتى در تنگه سال هاست كه به يك مسئله امنيتى بزرگ مبدل شده است.يكى از تمرينات نظامى مهم نيروهاى دريايى آمريكا در پاسيفيك (۱۹۹۶) در پاسخ به تنش هاى دوسوى تنگه انجام شد. اكنون دو طرف مديون خود و منطقه هستند كه از اين فرصت استفاده كنند.
دوشنبه 6 خرداد 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: همشهری]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 390]