محبوبترینها
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1831389500
گنبد های نمکی
واضح آرشیو وب فارسی:سایت ریسک: View Full Version : گنبد های نمکی Elham14827th July 2007, 06:04 PMگنبد های نمکی salt domes : در بيشتر نقاط جنوب ايران از شرق به غرب برجستگي هاي گنبدي شكل در طبقات رسوبي دوران دوم وسوم مشاهده مي شود كه در مركز آنها ستون هاي نمكي قراردارد .اين ساختمان ها را به نام گنبد نمكي يا(salt domes) مي نامند. مغزه هاي نمكي (salt plug) معمولا در وضعيت قائم يا نزديك به قائم بوده كه در مقطع افقي دايره اي يا بيضوي شكل مي باشند واندازه افقي اين مغزه هاي نمكي از 300متر تا 3 كيلومتر متغير است . شيب ستون نمكي از 30 درجه تا 90 درجه در اطراف ديده مي شود. اين توده هاي نمكي از بلورهاي نمك تشكيل شده كه محور طولي عمودي دارند كه ممكن است نشان دهنده خطوط نواري نزديك به هم شبيه خطوط سيلاني در گنيس باشد وتقريبا موازي با اطراف ستون نمكي قرار گرفته اند . بيشتر گنبد هاي نمكي تاجدارند كه كلاهك يا سر پوش (cap rock) ناميده مي شود و ممكن است به 300 متر برسد . كه متشكل از كريستال هاي انيدريت همراه با ژپس وهمچنين سنگ آهك و سنگ آهك دولوميتي است. در بعضي مواقع گوگرد نيز ديده ميشود .قسمت فوقاني ستون نمكي امكان دارد در زير يالهاي اطراف منتشر وپهن شود و به صورت معلق در آيد و در اين صورت تنها سرپوش نمكي وجود خواهد داشت و در غير اين صورت سرپوش نمكي در روي ستون نمك واقع خواهد شد . طبقات رسوبي مجاور ومحاصره كننده نمك معمولا از نظر سني از كرتاسه تا اواخر دوران چهارم و اكثرا گسل خورده ، برگشته به طرف بالا با زاويه متمايز در مقابل و اطراف ستون نمك مي باشند ورسوبات فوقاني در اثر راندگي نمك قوس برداشته وچين هاي ديا پيريك را به وجود آورده و مجموعه جابجايي طبقات تا 1600 متري يا بيشتر اندازه گيري شده است . برجستگي گنبد هاي نمكي از نظر عمق متناوب وشايد در طول فواصل دوره ها سكون هايي وجود داشته است . چنانچه طبقات تنها به طرف بالا قوس پيدا نكرده بلكه به وسيله ستون نمك سوراخ شده اند . گنبد هاي بيرون زده(piercement domes) را تشكيل داده در حالي كه خيلي از گنبد هاي نمكي عميق به وسيله ژئو فيزيك شناخته شده اند . كه به سطح زمين نفوذ نكرده وظاهرا يك هرم ضخيمي از رسوبات فوقاني را قوس دار نموده اند بدون اينكه نفوذي به طبقات سطحي داشته باشند و(piercement domes non) ناميده مي شوند . اين گنبد هاي عمقي طبقات زيرين را شكاف دار نموده اند . منشا گنبد هاي نمكي : عقايد مختلفي در ارتباط با منشا گنبد هاي نمكي وجود دارد . عده اي از زمين شناسان عقيده دارند كه نيرو هاي تكتونيكي عامل اصلي حركت نمك از اعماق به طرف بالاست عدهاي عقيده دارند كه عامل بالا امدن اختلاف جگالي بين نمك ورسوبات احاطه كننده است كه سبب مي شود نمك عكس نيروي جاذبه حركت كند مانند ضخامت حجيم نمك كه در لايه هاي عميق كامبرين جنوب ايران وجود داشته و از نقاط رسوبي كم مقاومت با فشار به طرف بالا هدايت شده است . به نظر مي رسد فشار طبقات رسوبي فوقاني به طبقات تحتاني سبب مي شود نمكهاي تحتاني كه خاصيت نيمه پلاستيكي (semi plastic) دارند از طريق نقاط كم مقاومت به طرف بالا به حركت در آيد . به همان طريقي كه يك سيال در سيال سنگين تر از خود به طرف بالا رانده مي شود . امكان دار دهر دو عامل فوق الذكر در هدايت نمك به طرف سطح زمين موثر باشد . همچنين عقيده اي مبني بر اين است كه منشا پوشش نمكي عبارت از طبقات رسوبي است كه روي طبقات نمك دار اصلي قرار داشته و ضمن حركت بالا آمده است .با شناخت فسيل هاي محتوي در پوشش نمكي مي توان سن گنبد هاي نمكي را تخمين زد . گنبد هاي نمكي ايران : منشا گنبد هاي نمكي ايران رابيشتر مربوط به اختلاف چگالي وهمچنين در ارتباط با فشارهاي تكتونيكي مي دانند . اين گنبد هاي نمكي در جنوب ايران در طول محورهاي شرقي– غربي چين خوردگي ها شناخته شده ودر خليج فارس جزاير كوچكي را تشكيل داده اند . گنبد هاي نمكي جنوب ايران اكثرا چين خوردگي هاي دوران دوم وسوم را سوراخ نموده اند برروي سطح زمين ظاهر شده اند وبا رسوبات اين دوره همبري داشته اند و سن آنها از ژوراسيك قديمي تر مي باشد . با پيدايش فسيل هاي تريلوبيت در پوش سنگ اين گنبد ها سن اين نمك ها را به كامبرين نسبت داده اند ( مولف تعدادي تريلوبيت از پوش سنگ گنبد هاي نمكي لارستان را در سال 1959 جمع آوري نموده كه مربوط به كامبرين بالايي تا اردوويسين مي باشند ) گنبد هاي نمكي به تعداد قابل ملاحظه اي در جنوب سمنان ، كوير مركزي و ناحيه قم وجود دارد . كه سن آنها به ائوسن واليگو ميوسن مي باشد مقطع پيوست از گنبد نمكي كوه گچ در جنوب غرب ايران به وسيله R.A.PLAYER در 1969 تهيه شده كه ستون نمكي به وسيله رسوبات فوقاني گروه بنگستان پوشيده شده ودر يالهاي شرقي و غربي رسوبات متوالي آسماري و آهك گوري و رسوبات گروه فارس به صورت گسل خورده مشاهده مي شوند . همچنين يالهاي جنوب شرقي و جنوب غربي ستون نمك در كوه خورموج نشان دهنده رسوبات متوالي كرتاسه بالايي تاميوسن زيرين مي باشد .تصويرشماره يك ايستگاه آخر كوه مره سرخي شكل يك گنبد نمكي غير فعال را نشان مي دهد. گنبد نمکی گنبد هاي نمكي ساخت هاي زمين شناسي گنبدي شكلي هستند كه هسته مركزي آنها از نمك تشكيل شده است . اهميت اقتصادي آنها به واسطه قرارگيري مخازن نفتي در ساخت هاي همراه با گنبد هاي نمكي و همچنين وجود منابع سولفيدي پتاس ، آهن و نمك در آنهاست. از نظر سازوكار تغيير شكل ، ساخت هاي گنبدي عموما و گنبد هاي نمكي خصوصا نمونه جالبي از تغيير شكل پلاستيك يا شكل پذير مي باشند. حركت مواد به طرف بالا و اطراف سبب ايجاد چين هاي دياپيري ، گسل هاي عادي با شبكه شعاعي ، ناوديس حاشيه اي و ... مي شود. حركت نمك ها ، به نسبت تغييرات سرعت در حين رسوبگذاري ، موجب ايجاد ساختارهاي رويشي ، دگرشيبي هاي كم زاويه ، تغييرات رخساره اي و در مواردي حذف طبقات مي گردد. حركت نمك ها پس از رسوبگذاري موجب تخريب و به هم ريختگي در ساخت هاي زمين شناسي موجود در منطقه مي شود. در نزديكي سواحل خليج فارس ، برآمدگي هاي نمكي از درون نهشته اي قديمي تر بيرون زده است ، به طوري كه نمك مانند يخچال به طرف دامنه كوه هاي زاگرس در حال جريان يافتن است. جزيره هرمز يكي از اين گنبد هاي نمكي است . دياپير(Diapir): ساخت‌هاي گنبدي در نتيجه نيروهاي قائم كه از پايين به بالا اثر مي كنند، تشكيل مي شوند. از مهمترين آنها گنبدهاي نمكي مي باشند. اين گنبدها بر اثر ناپايداري ثقلي لايه هاي با چگالي كمتر(نمك يا ساير مواد تبخيري) كه توسط سنگهاي چگالتر پوشيده شده است، به وجود مي‌آيد. به دليل وجود مخازن نفتي، منابع سولفيدي پتاس، آهن و نمك داراي ارزش اقتصادي هستند. بخش‌هاي مختلف گنبد نمكي: شامل سه بخش است: الف- هسته يا بخش مركزي گنبد كه غالبا از نمك است. ب- بخش احاطه كننده هسته كه معمولا از بخش مركزي جوانتر است. ج- پوش‌سنگ يا پوشش كه سطح فوقاني گنبد را مي پوشاند. بعضي از گنبدها مانند گنبدهاي نمكي(كوه نمك) قم در ارتفاعات زنگار(دوچاه) قم، فاقد پوش‌سنگ هستند. A: 1) شيل لايه‌اي بيتومين دار 2) لايه هاي نازك ژيپس 3) شيل مارني سبزخاكستري(كبود) 4) ندول‌هاي ژيپس برشي شده در رس سبز كبود(خاكستري) 5) شيل سبزرنگ به هم ريخته 6) ماسه سنگ‌ها با لايه بندي خوب B: 1) ژيپس هاي حاشيه شيب دار 2) سيلت با ژيپس آهن دار 3) سيلت دانه درشت با برش‌هاي آواري از شيل 4) شيل لايه‌اي بيتومين دار 5) لايه هاي نازك سيلت به هم ريخته نزديك به شيل لايه اي 6) سيلتستون قرمز و سبز و ماسه خاكستري با رگه هاي زغال 7) حلقه هاي برگشته مشخص مراحل تشكيل ساختمان گنبد نمكي: 1) پوشيده شدن لايه هاي نسبتا ضخيم نمك به وسيله يك يا چند لايه رسوبي 2) تشكيل طبقات با يك شيب ملايم 3) ايجاد تاقديس ساده گنبدي شكل همراه با شكستگي ها و گسلها 4) نفوذ نمك به داخل شكستگيها و تشكيل گنبد. منشا تشكيل گنبدهاي نمكي: در اين مورد نظرات متفاوتي وجود دارد كه ار آن جمله: الف - عدهاي عقيده دارند كه نيروهاي تكتونيكي عامل اصلي حركت گنبدهاي نمكي است و دليل آنرا وجود رابطه تقارني بين محور چين خوردگي‌ها و گنبدهاي نمكي مي دانند. ب- برخي معتقدند گنبدهاي نمكي مستقل از نيروهاي تكتونيكي شكل گرفته و علت آنرا اختلاف چگالي بين نمك و رسوبات اطراف آن مي‌دانند. ج- عدهاي علت اصلي نمك را حركت رو به پايين رسوبات پيرامون توده سنگ مي دانند. يعني به نظر آنها اصولا نمك هيچ حركتي ندارد. ساخت‌هاي ايجاد شده پيرامون گنبدهاي نمكي: - گسل‌هاي عادي با شبكه شعاعي و موازي(اين گسلها هيچ روند خاصي نشان نمي دهند) - لايه هاي كج شده بالاي گنبدها كه اغلب تشكيل تاقديس مي دهند - گسلش به صورت دسته گسل‌هاي مختلف در جهات متنوع - چين هاي فشرده و تنگ در داخل گنبدها با سطح محوري عمودي - ناوديس‌هاي حاشيه‌اي كه اطراف گنبدهاي نمكي ديده مي‌شوند. گنبدهاي نمكي در ايران: در ايران 3 منطقه جنوب و جنوب غربي ايران در كمربندهاي چين خورده زاگرس، ايران مركزي در ناحيه قم و سمنان، ناحيه مكران و جنوب شرق ايران و در شرق كرمان اين گنبدها مشاهده شده است. سن نمكهاي اين گنبدها اينفراكامبرين است كه در دوره‌هاي ترياس و ترسير صعود كرده‌اند سایت ما را در گوگل محبوب کنید با کلیک روی دکمه ای که در سمت چپ این منو با عنوان +1 قرار داده شده شما به این سایت مهر تأیید میزنید و به دوستانتان در صفحه جستجوی گوگل دیدن این سایت را پیشنهاد میکنید که این امر خود باعث افزایش رتبه سایت در گوگل میشود
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: سایت ریسک]
[مشاهده در: www.ri3k.eu]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 4690]
-
گوناگون
پربازدیدترینها