واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
عيادت به شرط سلامت (1) عيادت از بيمار، يکي از سنتهاي خوب و پسنديده اجتماعي و فرهنگي است که مورد سفارش دين هم قرار گرفته؛ تا جايي که در بعضي روايات، عيادت از مومن بيمار را همرديف با زيارت خدا ذکر کردهاند و اولياي اسلام در احاديث متعددي، اين کار را بهعنوان يکي از وظايف پسنديده اجتماعي به مسلمانان توصيه کردهاند. در اشعار و متون کهن فارسي هم بارها از لذت عيادت توسط دوستان ياد شده و اين بيت مشهور سعدي که: «گر طبيبانه بيايي به سر بالينم، به دو عالم ندهم لذت بيماري را» اشاره ظريف شاعرانهاي است به همين مطلب. اگر شما هم تجربه يک بيماري شديد يا يکي بار بستري شدن را داشته باشيد، حتما ميدانيد که عيادت و ملاقات، بهخصوص از جانب کساني که دوستشان داريم، چه تاثير انکارناپذيري بر روحيه بيمار دارد. البته عيادت هم آداب خاصي دارد که اگر درست انجام نشود، گاهي ممکن است حتي نتيجه معکوس داشته باشد. براي اينکه بدانيد عيادت از بيمار چه تاثيرات رواني و جسماني روي عيادتشونده و عيادتکننده دارد و در اين ملاقات چه نکاتي بهتر است رعايت شوند، اين مقاله را بخوانيد. يکي از مهمترين جنبههاي عيادت، تاثيرات رواني آن روي بيمار و همينطور روي ملاقاتکننده است. دکتر پرويز رزاقي، روانشناس، عيادت را يک نوع ارتباط موثر با فردي که دچار اختلال در سلامت جسماني يا رواني شده ميداند و ميگويد: «اگر اين ارتباط، به شکلي مناسب، برقرار شود؛ بيمار احساس امنيت ميکند که اين امنيت يکي از نيازهاي اصلي انسان است و باعث تسريع و تسهيل بهبود و سلامت ميشود. بيمار در اين ارتباط از احساس تنهايي فاصله ميگيرد و حس ميکند که ديگران ضمن احترام به شخصيت او، در شرايط سخت هم آماده همکاري با او هستند، حتي اگر اين همکاري به شکل عمل کوچکي مثل ملاقات کردن جلوه کند.» وقتي اين همه احساسات مثبت مثل باارزش بودن و دوستداشتني بودن در وجود يک آدم تقويت شود، هيچ بعيد نيست که دردهايش تسکين پيدا کند و حالش رو به بهبود برود: «يک ملاقات خوب ميتواند بيمار را از نظر رواني تقويت کند؛ به اين ترتيب که باعث ميشود فرد فرآيندهاي شناختي مثل مهم بودن و باارزش بودن را در ذهن خودش تقويت کند و از طريق تجسم و تصويرپردازي مثبت، روند غلبه بر بيماري را تسريع و تسهيل کند.» هيچکس نميتواند انکار کند که ذهن انسان تا چه حد قدرتمند است و در بسياري از موارد ميتواند روي جسم تاثير مستقيم ميگذارد. بنابراين بخش عمدهاي از بهبود يک فرد بيمار، بستگي به ميزان مقاومت رواني او دارد، چيزي که با حمايت اطرافيان تقويت ميشود. بيمار را تنها نگذاريد البته همه آثاري که براي عيادت گفتيم، در صورتي اتفاق ميافتند که عيادتکنندهها نکاتي را رعايت کنند تا ملاقات خوب و مفيدي صورت بگيرد. دکتر رزاقي به همه کساني که ميخواهند به عيادت بيمار بروند، توصيه ميکند: «عيادتکنندگان بايد فضاي شادي را به وجود بياورند؛ پوشيدن لباسهاي رنگي و شوخيهاي روحيهبخش چيزهايي هستند که فضاي اطراف فرد بيمار را شاد ميکنند. حضور دسته جمعي بر بالين بيمار، به شرط اينکه بيمارياش خيلي حاد نباشد، باعث ميشود بيمار احساس کند به جمع تعلق دارد و از ديگران جدا نيست و اين ميتواند در روحيه بخشي به او موثر باشد. ملاقاتکنندگان بايد توجه داشته باشند که محتواي حرفهايشان مثبت باشد و از پيامهاي ارتباطي اميدوارانه استفاده کنند. همدلي با بيمار در تخفيف رنج و ناراحتي او نقش موثري دارد و سبب ميشود که او دوباره اين را به خاطر بياورد که ديگران هم مثل او به مشکلات جسمي دچار شدهاند و ميشوند و بيماري مختص او نيست. ياد کردن از نمونههاي موفقي که اين بيماري را گذراندهاند و درمان شدهاند، نيز روحيه فرد را تقويت ميکند. در مورد بيماراني که بايد طول درمان بيشتري را طي کنند، دعوت به صبر و بردباري نيز بسيار مفيد است.» البته دکتر رزاقي تاکيد ميکند که همه اينها در صورتي اثربخش است که ملاقات از بيمار به طور مرتب تکرار شود و افراد متعددي به ديدنش بيايند، نه اينکه بيمار در يک روز 40 عيادتکننده داشته باشد و روزهاي ديگر، تنها باشد. اما از چه کارهايي بر سر بالين بيمار بايد اجتناب کرد؟ دکتر رزاقي در پاسخ به اين سوال ميگويد:«هرگونه منفي بافي، حرف زدن درباره تنشها و مشکلات زندگي، صحبت از سختيهاي راه و مشکلاتي که در بيمارستان وجود دارد يا ايراد و ابراز ترديد درباره پزشک معالج ميتواند بيمار را دچار رکود رواني کرده و فرايند بهبودي بيمار را دچار اختلال کند.» چه کساني بهتر است به عيادت نروند؟ عيادت فقط براي بيمار نيست و فرد عيادتکننده هم تحت تاثير رواني اين ملاقات قرار ميگيرد؛ تاثيري که ميتواند مثبت يا منفي باشد. دکتر رزاقي ميگويد: «وقتي شما به ملاقات يک بيمار ميرويد، ناخودآگاه به اين فکر ميافتيد که ممکن است روزي شما هم به مشکل او دچار شويد و اين ميتواند باعث شود توجهتان بيشتر از قبل به سلامتتان معطوف شود. براي مثال، اگر عادت غذايي يا رفتار نادرستي داريد که در آينده ميتواند به همين بيماري منجر شود، آن را ترک کنيد و سبک زندگيتان را اصلاح کنيد. اين حالت مثبتش است ولي همين فکر بيماري ميتواند براي بعضي افراد که داراي حساسيتهاي ذهني و فکري هستند مشکلاتي ايجاد کند، مثلا عدهاي هستند که هروقت شرح بيماري ديگران را ميشنوند، فرداي همان روز علايم آن بيماري را در خودشان مشاهده ميکنند که اکثرا کاذب است. اين افراد بهتر است که به ملاقات بيمار نروند. افراد ديگري هم هستند که ما عيادت رفتن را به آنها توصيه نميکنيم؛ از جمله، کساني که زمينههاي روانشناختي خاصي مثل عدم سلامت رواني دارند؛ مثلا ظرفيت روانيشان کم است و يا آستانه تحمل پاييني دارند. اينها ممکن است در مواجهه با بيمار و علايم بيماري، دچار حالتهاي عصبي شوند و ارتباط موثر عيادت که قرار است شادي و رضايت براي طرفين به همراه داشته باشد، براي اينها تبديل به يک اتفاق منفي و سرمنشأ يک سري اختلالات رواني شود.» ملاقات ممنوع اما غير از جنبههاي رواني، عيادت، ابعاد ديگري هم دارد. وقتي يک بيمار در بيمارستان بستري است، عيادتکنندهها بايد براي ديدن او به بيمارستان بروند. پذيرش ملاقاتکنندهها جزو حقوق هربيمار است ولي بيمارستانها هم قوانين خاص خودشان را دارند که يکي از اينها منع ورود کودکان است. درحالي که ممکن است يک بيمار به مدت طولاني در بيمارستان بستري باشد و نتواند بچهها يا نوههايش را ببيند،گاهي خانوادهها در اين زمينه قانونشکني ميکنند و با هزار ترفند، بچهها را به بخشهاي مختلف بيمارستان ميبرند تا با عزيزانشان ملاقات کنند، اما در هرحال بيماراني که در بيمارستان بستري ميشوند، از ديدن کودکان زير 7 سال محروم هستند. دکتر حميد عمادي، متخصص بيماريهاي عفوني و عضو هيأت علمي دانشگاه علوم پزشکي تهران، درباره منع ورود کودکان به بيمارستان ميگويد: «اين ممنوعيت از نظر من، در حالت کلياش صحيح است؛ چون در هرحال، بيمارستان محيط آلودهاي است. شايد مردم تعجب کنند؛ چون بيمارستان جايي است براي تامين سلامت افراد، ولي اين يک واقعيت است که حتي تميزترين و شيکترين بيمارستانها هم مکانهاي آلودهاي هستند. دليل اولش ميکروارگانيسمهايي است که بيماران با خودشان ميآورند؛ مثلا يک بيمار مبتلا به سل، با هر سرفه يا عطسه، يا با 5 دقيقه صحبت کردن، 3 هزار باسيل سل را در هوا پراکنده ميکند که اثرش هم تا يک ساعت باقي ميماند و وارد بدن هرکس که در اتاق باشد،ميشود. پس خود مريضها يک منبع آلودگي در بيمارستان هستند. از طرف ديگر، با وجود ضدعفوني کردن مکرر، باز هم ميکروارگانيسمها از طرق مختلف، مثل کفش و دست پزشکان و پرستاران و وسايل پزشکي مثل لولهها، وارد بخشهاي بيمارستان مثل آيسييو ميشوند و چون در بيمارستان از آنتيبيوتيکها زياد استفاده ميشود، اين ميکروارگانيسمها بسيار مقاوم ميشوند؛ طوري که اگر بيماري در آيسييو دچار عفونت شود با هيچ آنتيبيوتيکي خوب نميشود. در چنين محيط آلودهاي، شما فکرش را بکنيد که ورود کودکان هم به بخشهاي بيمارستان آزاد باشد؛ خب، طبيعي است که کودک به دليل کنجکاوياش به همه چيز دست ميزند و بعد دستش را به دهان و چشمش ميزند و نميشود او را از اين کارها منع کرد. پس اگرچه بيمارستان براي بزرگسالان هم محيط آلودهاي است ولي کودکان در مقابل اين آلودگي آسيبپذيرترند.» البته دکتر عمادي قيد ميکند که اين يک بحث کلي است ولي حضور کودکان بربالين بيمار در موارد خاص و با تاييد پزشک اشکالي ندارد، به خصوص در بخشهايي مثل زايمان و مامايي يا بخشهايي که مربوط به جراحيهاي زيبايي است: «در اين بخشها ميزان ميکروارگانيسمها کمتر است چون افراد بستري شده در اين بخشها لزوما بيمار نيستند؛ يعني معمولا افراد سالمياند که براي زايمان يا جراحي پلاستيک و زيبايي مثل ليپوساکشن آمدهاند.»
بيمار بر بالين بيمار اما فقط کودکان نيستند که از نظر پزشکي نبايد به بيمارستان بروند. بعضي از افراد ديگر نيز، به علت شرايط خاصشان، بهتر است که براي عيادت بيمار به بيمارستان نروند. دکتر عمادي ميگويد: «افرادي که مبتلا به عفونت هستند، مثلا آنفلوآنزا گرفتهاند، نبايد به هيچ وجه به عيادت بيمار بروند چون با حضورشان ميکروارگانيسمها را در محيط منتشر ميکنند که اين موضوع ميتواند براي بيمار مشکلساز شود. در واقع اين افراد بايد به دليل رعايت حال بيمار به ملاقاتش نروند در حالي که عدهاي ديگر را براي حفظ سلامت خودشان از رفتن به بيمارستان منع ميکنيم. اينها افرادي هستند که به هر دليلي آسيبپذيرند، مثل کساني که ضعف سيستم ايمني بدن دارند، افراد اچآيوي مثبت، کساني که داروهاي شيميدرماني مصرف ميکنند يا مصرف کورتون بدنشان را ضعيف کرده، کساني که پيوند عضو داشتهاند و داروهاي سرکوب کننده سيستم ايمني ميخورند و زنان باردار، چون در اين دوره به عفونتها بسيار حساسند. سالمندان هم از جمله کساني هستند که در مقابل ميکروارگانيسمها حساسترند. به طور کلي، بهتر است اينها از رفتن به بيمارستان خودداري کنند ولي بازهم بايد شرايط بيمار و محيط بيمارستان و نظر پزشک را در نظر گرفت.» ادامه دارد ... منبع:www.salamat.com /ك
#پزشکی#
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 624]