واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
ناگفتههاي رنگ چشم ترجمه: سميه مقصودعلي با عوامل موثر بر رنگ چشم آشنا شويد چشمان شما چه رنگي است؟ بيشتر به مادرتان رفتهايد يا به پدرتان؟ پوستي گندمي و چشمان قهوهاي سوخته داريد، در حالي که هميشه آرزوي داشتن پوستي روشن و چشمان آبي را داشتهايد؟ متاسفانه برخي مسايل در اين دنيا در گروي قدرت ما نيست و پادشاه ژنتيک بر آن حکومت ميکند. اگر ميخواهيد با عوامل موثر بر شکلگيري رنگ چشم آشنا شويد، با ما همراه باشيد. اينکه رنگ چشم شما يا فرزندتان چه خواهد بود به دو عامل ژنتيک و وراثت باز ميگردد. به طور سادهتر بايد گفت هر فرد داراي دو نوع ژن است که از هر يک از والدين خود به ارث ميبرد. اين دو ژن ميتوانند به هم شبيه يا متفاوت از هم باشند. طبق نظريه صفات نهفته مندل ژن رنگ تيره بر رنگ روشن هميشه غالب است و به همين دليل فردي با دو ژن رنگ قهوهاي يا يک ژن آبي و يک ژن قهوهاي، داراي رنگ چشم قهوهاي ميشود و تنها در صورتي که هر دو ژن آبي باشند رنگ چشم فرزندشان نيز آبي ميشود. در حال حاضر محققان نظريات جديدي ارايه دادهاند که بر طبق آن حتي چشم فرزند افرادي که هر دو والد چشم قهوهاي دارند ميتواند آبي شود. رنگ چشم از کجا ميآيد؟ دليل اصلي رنگي بودن عنبيه چشم، ذرات کوچک ملانين است اما تيره يا روشن بودن چشم به دو عامل اصلي ژنتيک و همچنين نوع و مقدار دانههاي رنگي موجود در عنبيه باز ميگردد. به عبارت دقيقتر ميزان ملانين موجود در بافت پوششي، استروما و ميزان پراکندگي سلولي در استروماي عنبيه در روشن يا تيره شدن چشم موثرند. در تمامي چشمهاي رنگي، بافت پوششي عنبيه رنگدانه مشکي به نام ملانين دارد. در صورتي که پراکندگي اين رنگدانهها در استروما زياد باشد چشم فرد تيره و در صورتي که کم باشد، روشن ميشود. طبق اين نظريه چند ژن مسوول تعيين رنگ چشمهاي يک فرد است. در اين ميان برخي ژنها تاثير بيشتري ميگذارند. اصليترين ژن که تا 74 درصد در شکلگرفتن رنگ چشم دخيل است ژن OCAZ است. اين ژن پروتئيني با عنوان P را رمزگذاري ميکند که در توليد ملانين نقش دارد و شکل دهنده رنگ قهوهاي، آبي و سبز است. ژنهاي ديگري با اسامي Eycl1، Eycl2 و Eycl3 نيز ژنهايي هستند که نقش فرعي در اين ميان بازي ميکنند وسبب بروز رنگهاي مخلوطي مثل سبز مايل به آبي، طوسي مايل به آبي، قهوهاي، بلوطي و... ميشوند. تحقيقات اخير دانشمندان روي گروهي از افراد چشم آبي نشان داده است جهشي کوچک در OCAZ ميتواند سبب محدود شدن توليد ملانين عنبيه و آبي شدن چشم شود. جالب است که بدانيد اگر فعاليت اين ژن به طور کامل محدود شود فرد دچار ناراحتي خاصي به نام آلبينيسم يا زالي ميشود که در اثر آن موهاي فرد سفيد و چشمانش قرمز خواهد بود.
دو چشم با دو رنگ متفاوت شايد شما هم با افرادي روبهرو شده باشيد که رنگ دو چشم آنها با هم متفاوت است. اين بيماري در انسانها معمولا نادر است ولي در حيوانات رواج بسياري دارد و دليل آن هم متفاوت بودن ميزان ملانين موجود در هر يک از عنبيهها است. دليل اصلي بروز اين بيماري جهش ژني است که ميتواند ارثي نيز باشد البته برخي داروهاي خاص نيز ميتوانند سبب افزايش يا کاهش مقدار رنگ دانه در هر يک از چشمها شوند. جالب است که برخي مبتلايان به اين بيماري براي پوشاندن آن از لنز استفاده ميکنند اما برخي ديگر اين حالت را دوست دارند و با آن بهطور طبيعي کنار آمدهاند. رنگ چشم تغيير ميکند؟ طبق تحقيقات وسيعي که در رابطه با زمان ثابت شدن رنگ چشم صورت گرفته است، معلوم شد، رنگ چشم نوزادان از هنگام تولد تا شش سالگي در حال تغيير است و دليل آن هم افزايش يا کاهش ملانين است. از سوي ديگر برخي از رنگها در برخي نقاط جهان فراواني بيشتري دارند. بهطور مثال رنگ بلوطي يا خرمايي بيشتر در اروپا ديده ميشود و رنگ قهوهاي مايل به مشکي رنگ غالب در سراسر جهان است. رنگهاي چشم روشن مانند سبز، آبي و طوسي نيز بيشتر در کشورهاي آمريکايي و برخي کشورهاي آسيايي نظير هند و ترکيه ديده ميشود. منبع: www.salamat.com /ک
#پزشکی#
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 814]