واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: چرا نمک يُددار؟استفاده از نمک يددار سبب پيشگيري از بروز گواتر و احتمالا توقف رشد بسياري از گواترهاي کوچک مي شود اما فراموش نکنيد که مصرف زياد نمک خطر پرفشاري خون را افزايش مي دهد و تبليغ نمک يددار به اين معني نيست که ما مصرف آن را بالا ببريم.
سال هاست که پزشکان و متخصصان از خانواده ها مي خواهند که نسبت به مصرف نمک يددار اقدام کنند، اما هنوز هم برخي از خانواده ها دقت لازم در اين مورد را ندارند در حالي که فوايد استفاده از اين نمک براي سلامتي افراد خانواده بسيار اهميت دارد.بر همين اساس لازم است همه خانواده ها بدانند که مهم ترين منبع غذايي يُد را مواد غذايي دريايي مانند ماهي هاي آب شور، ميگو، صدف و جلبلک هاي دريايي تشکيل مي دهد، اما مصرف نمک يددار مهم ترين موارد بهداشتي براي از بين بردن اختلالات ناشي از کمبود يُد محسوب مي شود که در اين بين نمک هاي تصفيه شده به دليل خلوص بالا، ميزان يد را بهتر و به مدت بيشتر حفظ مي کنند.انسان يُد را از مواد غذايي، حيواني و گياهي دريافت مي کند و آن را به راحتي از راه دستگاه گوارش جذب و توسط غده تيروئيد مي گيرد و مازاد آن را از راه ادرار دفع مي کند.يافته هاي پزشکي نشان مي دهد در مناطقي که خاک و آب آن داراي يد کافي نيست، ميزان يد مواد غذايي براي صحت اعمال تيروئيد کفايت نمي کند.پزشکان معتقدند نياز مطلوب روزانه به يُد بين 100 تا 300 ميکروگرم است که اگر مصرف يد روزانه به کمتر از 100 ميکروگرم برسد، ممکن است گواتر بروز کند و در صورتي که به کمتر از 50 ميکروگرم برسد به بروز اختلات ديگر ناشي از کمبود يد منجر خواهد شد. مطالعات انجام شده در ايران نشان مي دهد، گواتر در اکثر استان هاي کشور وجود دارد، هر چند کم کاري تيروئيد بسيار محدود و فقط در بعضي از مناطق کوهستاني گزارش شده است.در مناطق کوهستاني اختلال در رشد جنسي(قد و وزن)، عقب افتادگي رواني، کاهش ضريب هوشي، علائم نورولوژيک غيرطبيعي، کاهش شنوايي و اختلال در اعمال سايکوموتور گزارش شده است. از نمک يددار تا بيماري گواتردر اکثر موارد، تنها تظاهر کمبود يُد بيماري گواتر است، بزرگ شدن غده تيروئيد به هر علت گواتر ناميده مي شود که علت اصلي اين بيماري، کمبود يُد در مواد غذايي است و بزرگ شدن تيروئيد، واکنش جبراني بدن براي استفاده بيشتر از يُد وارد شده به بدن است.در چند دهه ي اخير، افزودن يُد به نمک طعام سبب پيشگيري و شايد ريشه کن کردن اين نوع گواتر در بسياري از کشورها از جمله کشور خودمان شده است.از مصرف نمک هاي تصفيه نشده هم پرهيز کنيد. نمک هاي تصفيه نشده سرشار از انواع آلودگي است و حتي مي تواند منجر به سرطان زايي در افراد شودمتداول ترين روش پيشگيري از بروز اين بيماري، استفاده از نمک يُددار است که در همه ي سنين استفاده مي شود و به جاي نمک معمولي و به همان ميزان مورد استفاده قرار مي گيرد، هيچ منعي براي استفاده از آن در بارداري وجود ندارد و در بعضي مناطق دنيا به آب آشاميدني يا آرد نانوايي نيز يُد اضافه مي شود.استفاده از نمک يددار سبب پيشگيري از بروز گواتر و احتمالا توقف رشد بسياري از گواترهاي کوچک مي شود. نمک يُددار درست مصرف شوددکتر نسرين اميدوار، متخصص تغذيه و رژيم درماني مي گويد: مهم ترين علامتي که ميان مردم به عنوان کمبود يد شهرت دارد، بزرگ شدن تدريجي غده تيروئيد و بروز بيماري غم باد يا گواتر است. علاوه بر آن بايد گفت اگر خانم هاي باردار در دوران بارداري به کمبود اين ماده معدني مبتلا باشند، خطر اين که کودک شان دچار بيماري هايي مانند عقب افتادگي ذهني شود، وجود دارد.به هر حال، به دليل اين کمبود در کشور ما پس از بررسي هاي مختلف، تصميم بر اين گرفته شد که يد به يک ماده غذايي پرمصرف و راحت يعني نمک اضافه شود و در حال حاضر چند سال است که نمک هاي کشور يددار شده اند. اين برنامه، کمک بسياري کرده است که يُد موجود در بدن وضعيت بهتري پيدا کند و البته بررسي هايي که روي ميزان يد موجود در ادرار دانش آموزان کشور هر چند وقت يک بار انجام مي شود، اين موضوع را ثابت کرده است.همچنين لازم است بدانيد که در موقع پخت غذا هم هر چه ديرتر نمک اضافه شود بهتر است، چرا که يد بيشتر حفظ مي شود و بر اثر حرارت از ميان نمي روداما دانستن چند نکته در مورد نحوه استفاده و نگهداري از نمک يددار ضروري است. مثلا فراموش نکنيد که مصرف زياد نمک خطر ابتلا به پرفشاري خون را افزايش مي دهد و اين که نمک يددار خوب است به اين معني نيست که ما مصرف آن را بالا ببريم بلکه رعايت تعادل قدم اول است، زيرا همچنان يکي از توصيه هاي سلامت در کشور مانند هر نقطه ديگر از دنيا، مصرف کم نمک است. از اين رو، سر سفره نمکدان نگذاريد و به همان نمکي که در حين پخت به غذا اضافه شده، بسنده کنيد.همچنين لازم است بدانيد که در موقع پخت غذا هم هر چه ديرتر نمک اضافه شود بهتر است، چرا که يد بيشتر حفظ مي شود و بر اثر حرارت از ميان نمي رود.علاوه بر تمام نکات ياد شده، مواد غذايي اي هم وجود دارند که مي توانند مانع جذب يد باشند، مانند خانواده کلم و برخي ريشه ها که معمولا مصرف خام شان در مناطقي که شيوع کمبود يد فراوان است يا توصيه نمي شود يا مصرف پخته شده شان پيشنهاد مي شود. نمک هاي تصفيه نشدهاز مصرف نمک هاي تصفيه نشده هم پرهيز کنيد. نمک هاي تصفيه نشده سرشار از انواع آلودگي است و حتي مي تواند منجر به سرطان زايي در افراد شود.ناخالصي هاي موجود در نمک هاي تصفيه نشده شامل سرب، جيوه، آرسنيک، کادميوم، فلور و ساير املاح سنگيني است که بر اندام هاي داخلي بدن تأثيرات مخربي دارند. نمک استخراج شده از معدن يا دريا، ناخالصي هاي فراواني دارد که عمده ترين آن ها، سولفات کلسيم يا همان گچ است که به دليل سفيد بودن، قابل تشخيص از اصل نمک نيست. بخش تغذيه و آشپزي تبيان منبع: جام جم - مريم روزبهاني مطالب مرتبط:راه هاي مصرف صحيح نمک اثرات خوب و بد نمکمضرات مصرف زياد نمکنمک زياد، قاتل جان استافزودن نمک زياد به غذا؛ يک عادت غلط غذايي غذاي شور باعث زخم معده مي شودميزان نمک غذاهاي آماده بايد استاندارد شوددانستني هايي درباره نمک يد دارافزايش ضريب هوشي، مهم ترين اثر يددار کردن نمکتوليد نمک خوراکي در ايراناهميت خالص بودن نمک طعامعوارض مصرف نمکهاي تصفيه نشده (1) و (2)
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 637]