واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
سالمندان و بياختياري ادرار گفتگو با دكتر محمدرضا رزاقي هنوز مدت زيادي از توالت رفتنش نگذشته بود که ديدم مجددا در حالي که حسابي کلافه شده به سمت دستشويي ميدود. وقتي بيرون آمد، پرسيدم: «بابابزرگ چيزيت شده؟ مشکل ادراري پيدا کردي؟» در حالي که اصلا حوصله نداشت کمي آرام و با يک حياي خاصي گفت: « نميدونم باباجون. هرچي ميرم دستشويي باز دو دقيقه ديگه دستشويي دارم. از همه بدتر اينکه گاهي وقتها خودمو نجس هم ميکنم.» گفتگوی ذیل با آقای دکتر محمدرضا رزاقي، متخصص کليه و مجاري ادراري و ريس دانشگاه علوم پزشکي شهيد بهشتي را در رابطه سالمندان و بياختياري ادرار بخوانید. آقاي دکتر! با افزايش سن چه تغييراتي در دستگاه ادراري ايجاد ميشود؟ در بعضي افراد با افزايش سن، سيستم مسوول کنترل و فرمان تخليه مثانهشان که سيستم اعصاب مرکزي و محيطي هم است، در اثر اختلالات عصبي يا داروهايي که فرد مصرف ميکند دچار اختلال ميشود. اگر هيچ مورد ديگري مانند تروما يا ضربه، شکستگي ستون فقرات، عمل جراحي مغز و... اتفاق نيفتد و فرد مسير طبيعي زندگي خود را طي کند همان اختلالاتي که بهعنوان مثال در گفتار، حافظه و حتي قدم زدن و راه رفتن فرد سالمند ايجاد ميشود در سيستم اعصاب مثانه و انتقال حس از مثانه به سيستم مرکزي اعصاب و مجددا انتقال فرمان از آنجا به اعصاب محيطي، نيز ايجاد ميشود که در هر دو جنس هم بهطور يکسان مشاهده ميشود. ممکن است دريچههايي که در قسمت خروجي مثانه قرار دارند، شامل اسفنكترهاي داخلي و خارجي کارايي خود را از دست داده و قدرت جمع کردن خودشان را نداشته باشند يا اينکه فرماني که به مثانه وارد ميشود، فشار مثانه را بالا برده و سبب بياختياري ادرار شود يا اينکه برعکس ادرارشان به علت سيستمهاي عصبي بند بيايد و مثانه حالت عصبي پيدا کند که شامل دو حالت است؛ مثانه عصبي شل که ادرار را در خودش نگه ميدارد و نميتواند آن را تخليه کند مگر با سوند يا مثانه عصبي پر انقباض که موجب بياختياري ادرار ميشود. گاهي همانطور که گفتم دريچههاي خروجي يا اسفنكترها از بين ميروند و هرچه ادرار وارد مثانه شود به سرعت خارج ميشود. علاوه بر سيستم اعصاب مرکزي و محيطي که مثانه را درگير ميکند، از نظر آناتوميک چه تغييراتي ايجاد ميشود؟ آنچه که در دوران جنيني تشکيل شده و پس از تولد وجود دارد شامل کليهها، حالبها، مثانه و مجاري ادرار است که معمولا با افزايش سن تغيير محسوسي در اين دستگاه نميبينيم به جز اينکه در آقايان غده پروستات که در مسير خروج مثانه قرارگرفته به تدريج از سن 40 سالگي به بعد شروع به رشد ميکند و موجب ميشود پس از 50 تا 55 سالگي، انسدادي به صورت کامل يا ناکامل در مسير خروج ادرار پيش بيايد و قطر ادرار و فشار آن کم شود. در نتيجه فرد براي دفع ادرار نياز به فشار بيشتري دارد يا پس از ادرار کردن حس ميکند که مقداري از ادرارش باقي مانده و بايد دوباره خود را تخليه کند. معمولا 90 درصد آقايان نياز به مداخله پزشکي پيدا ميکنند تا اين عامل انسدادي را برطرف کنند در خانمها چطور؟ در خانمها مشکلي که ايجاد ميشود بهخاطر شلي عضلات کف لگن است که به دو علت ايجاد ميشود: 1) تغييرات هورموني 2) حاملگي و زايمان. شلي عضلات کف لگن در خانمها سبب ميشود مثانه افتادگي پيدا کند و در نتيجه موجب ميشود که فرد حس کند ادرارش بهطور کامل تخليه نشده و دچار تکرر ادرار ميشود. همين امر ميزان عفونت در خانمها را بالا ميبرد و درنهايت و به تدريج به دليل اينکه وضعيت زاويه ميان مثانه و مجراي خروجي ادرار از حالت عادي خارج ميشود باعث بياختياري ادرار هنگام عطسه و سرفه ميشود. اگر اين مشکل درمان نشود سبب دفع ادرار از مجرا ميشود که البته با روشهاي متعدد جراحي ميتوان مثانه را بالا کشيد و اين وضعيت را اصلاح کرد. بعضي از سالمندان به دلايلي که گفتيد دچار بياختياري ادرار ميشوند. براي کنترل اين مشکل بهترين راه از نظر شما چيست؟ جهت کنترل اين بياختياري بايد دو کار انجام داد چون سالمندي که دچار بياختياري ادرار باشد لباس، رختخواب، بستر و محيط زندگياش را با ادرار آلوده ميکند بنابراين يك راه اين است كه فرد سوند را تحمل کند که گاهي اوقات افراد به علت اينکه حتي روي حرکات خودشان هم کنترل ندارند، سوند را تحمل نکرده و آن را با بالوني که دارد کشيده و مجراي ادراري را پاره ميکنند. ما بيماراني داشتيم که برايشان سوند زديم تا محيط اطرافشان را به دليل بياختياري ادرار آلوده نکنند اما آنها به دليل اينکه کنترلي روي حرکات خود نداشتهاند، سوندي را که بالون داشته و حدود 10 تا 15 سيسي ادرار در آن بوده و در حالي که قطر لوله سوند از قطر مجراي ادرار بيشتر است را با فشار کشيده و کل مجرا را آزرده کردهاند. راهحل دوم اين است که ميتوان براي آقايان از سوندهاي خارجي يا کاندوم شيت استفاده کرد و در خانمها هم بايد پوشکهايي که مخصوص بزرگسالان است، استفاده شود و هر چند ساعت يک بار آنها را تعويض کرد که خود اينها باعث ايجاد عفونت نشوند. سالمندي که دچار بياختياري ادرار باشد لباس، رختخواب، بستر و محيط زندگياش را با ادرار آلوده ميکند بنابراين يك راه اين است كه فرد سوند را تحمل کند که گاهي اوقات افراد به علت اينکه حتي روي حرکات خودشان هم کنترل ندارند، سوند را تحمل نکرده و آن را با بالوني که دارد کشيده و مجراي ادراري را پاره ميکنند. ما بيماراني داشتيم که برايشان سوند زديم تا محيط اطرافشان را به دليل بياختياري ادرار آلوده نکنند اما آنها به دليل اينکه کنترلي روي حرکات خود نداشتهاند، سوندي را که بالون داشته و حدود 10 تا 15 سيسي ادرار در آن بوده و در حالي که قطر لوله سوند از قطر مجراي ادرار بيشتر است را با فشار کشيده و کل مجرا را آزرده کردهاند. راهحل دوم اين است که ميتوان براي آقايان از سوندهاي خارجي يا کاندوم شيت استفاده کرد و در خانمها هم بايد پوشکهايي که مخصوص بزرگسالان است، استفاده شود و هر چند ساعت يک بار آنها را تعويض کرد که خود اينها باعث ايجاد عفونت نشوند. منبع : پایگاه سلامت
#پزشکی#
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 581]