محبوبترینها
سررسید تبلیغاتی 1404 چگونه می‌تواند برندینگ کسب‌وکارتان را تقویت کند؟
چگونه با ثبت آگهی رایگان در سایت های نیازمندیها، کسب و کارتان را به دیگران معرفی کنید؟
بهترین لوله برای لوله کشی آب ساختمان
دانلود آهنگ های برتر ایرانی و خارجی 2024
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1853126383
چقدر احتمال دارد بر سطح مريخ حيات يافت شود؟ مريخ در آستانه فرود ققنوس
واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین: چقدر احتمال دارد بر سطح مريخ حيات يافت شود؟ مريخ در آستانه فرود ققنوس
جام جم آنلاين: اين روزها، مريخ خود را آماده ميكند تا مريخ نورد ققنوس بر سطح آن فرود آيد و گام ديگري را در مجموعه كاوش‌هاي مريخي بردارد. اين ماموريت در كنار وظيفه اصلي خود مبني بر انجام كاوش‌هايي در خصوص نواحي قطبي اين سياره، اطلاعاتي به دست خواهد آورد تا ما را در درك شرايط مربوط به امكان وجود حيات بر اين سياره ياري كند. در همين حال، تغيير نظر واتيكان و به رسميت بخشيدن امكان وجود حيات بر مريخ، بحث‌ها بار ديگر بر امكان وجود حيات بر اين سياره بالا گرفته است.
اين مطلب مروري است بر داستان پركشش حيات بر مريخ. از قرن نوزدهم تا اوايل بيستم ميلادي، علاقه زيادي ميان رصدگران براي ساخت تلسكوپ‌هاي هرچه بزرگ‌تر به وجود آمده بود. با اين تلسكوپ‌هاي بزرگ، منجمان به دورتر‌ها از جمله سياره سرخ مريخ نگاه كردند. در سال 1877 شياپارالي، منجم ايتاليايي از پشت تلسكوپ خود راه‌آب‌هايي روي سطح مريخ مشاهده كرد كه به طرزي شگفت‌انگيز و شبكه‌وار سراسر سياره را دربر مي‌گرفت.
تاييد اين مشاهده به‌وسيله برخي ديگر از منجمان آن زمان، موضوع اين راه‌آب‌ها را كه به نام كانالي شناخته مي‌شدند به بحث داغ روز تبديل كرد؛ بحثي كه سرانجامش مي‌توانست به اثبات اين مدعا ختم شود كه زماني موجوداتي هوشمند بر سطح اين سياره در همسايگي ما مي‌زيسته‌اند.
بعد‌ها تحقيقات بيشتر مشخص كرد علت مشاهده اين كانال‌ها به‌وسيله عده زيادي از منجمان، نوعي خطاي بينايي تشخيص داده شده است كه در حال رصد با تلسكوپ‌هاي بزرگ كه فاصله كانوني بزرگي دارند رخ مي‌دهند؛ ولي سوژه هيجان‌انگيز موجودات هوشمند مريخي، مدت‌ها نقل محافل عمومي، علمي و البته هنري شد.
با دخالت سينما و كتاب‌هاي علمي تخيلي در اين موضوع، تصوير آدم كوتوله‌هاي سبزرنگ در ذهن ما نقش بست و كتاب‌هايي چون جنگ دنيا‌ها (جي.ولز، 1897) باعث نگراني ما درباره همسايه‌هاي مريخي‌مان شد؛ اما با توجه به ديد علمي و تجربي امروز، احتمال وجود حيات بر سطح مريخ واقعا چه ميزان است؟
يكي از نكاتي كه دانشمندان را به جستجوي حيات در مريخ علاقه‌مند كرده شباهت‌هاي زياد مريخ و زمين است
دانشمندان سال‌ها درباره شرايط و مواردي كه بايد براي شكل‌گيري و حفظ حيات فراهم باشند، تحقيق كرده‌اند. روي زمين اين شرايط را يك مجموعه پيچيده از فرآيند‌هاي محيطي تامين مي‌كنند كه به آن زيست كره مي‌گويند.
زيست كره شامل جو، پوسته زمين و آب‌ها مي‌شود. در واقع، محيطي كه موجودات زنده مي‌توانند در آن زندگي و نمو كنند. براساس ضروريات زندگي چون آب و محدودههاي دمايي براي بقاي موجودات زنده و وضعيت مريخ، دانشمندان تا سال‌ها يافتن حيات بر سطح مريخ را نامحتمل مي‌شمردند.
يكي از نكاتي كه دانشمندان را به جستجوي حيات در مريخ علاقه‌مند كرده، شباهت‌هاي زياد مريخ و زمين است.
قطب‌هاي يخي مريخ در ميانه قرن 17 ميلادي رصد شده بودند و بعد‌ها اواخر قرن 18 م. به وسيله ويليام هرشل، بزرگ و كوچك شدن اين قطب‌ها در زمستان و تابستان هر نيمكره مشاهده و اثبات شد.
در قرن نوزدهم، دانشمندان شباهت‌هاي مشخص ديگري ميان مريخ و زمين يافتند. براي مثال، طول روز و شب روي مريخ بسيار به طول آن روي زمين نزديك است؛ نزديكي زاويه انحراف محور كه باعث مي‌شد مريخ مانند زمين تغييرات فصلي را البته در سالي دو برابر سال زمين تجربه كند.
آغاز تحليل‌هاي طيف‌نگاري از جو مريخ در سال 1894 شكلي جدي به خود گرفت. در اين حين، منجم امريكايي ويليام والاس نشان داد در جو مريخ اثري از اكسيژن يا آب نيست.
عكس‌هاي گرفته شده از سوي كاوشگر مارينر4 در 1965 مريخي باير، بدون رودها، اقيانوس يا هر نشانه‌اي از حيات را نماياند. همچنين فاش كرد كه سطح مملو از دهانه‌هاي برخوردي است و در عين حال هيچ صفحه تكتونيك يا فرسايشي به هر نحو در 4 ميليارد سال گذشته وجود نداشته و ندارد؛ البته اين كاوشگر كشف كرد كه اين سياره، ميداني مغناطيسي دارد كه مي‌تواند از سياره در مقابل پرتو‌هاي مضر كيهاني محافظت كند (البته رصد‌هايي كه اواخر 1990 از سوي نقشه‌بردار كروي مريخ صورت گرفته، اين شك را به يقين بدل كرد كه مريخ برخلاف زمين، ميدان مغناطيسي قابل توجهي ندارد كه به پرتو‌هاي مرگبار كيهاني اجازه رسيدن به سطح مريخ را ميدهد.)
از دستاوردهاي ديگر اين كاوشگر، محاسبه فشار جوي مريخ بود كه بين 4 تا 7 هزارم بار است و اين يعني آب مايع در اين فشار هرگز روي سطح مريخ وجود نخواهد داشت.
پس از مارينر 4 جستجوي حيات روي مريخ به جستجو براي اندامگان‌هايي در حد يك حيات باكتريايي و تك‌سلولي تغيير يافت؛ زيرا محيط بوضوح براي زندگي چندسلولي‌ها بسيار نامساعد است.
در ماموريت بعدي، اواسط دهه 80 كاوشگر‌هاي وايكينگ در آزمايش‌هاي خود به نكات مرموزي دست يافتند. افزايش مقدار دياكسيدكربن در هوا توسط كاوشگر ثبت شد. اين يافته البته كمكي به اثبات وجود حيات نكرد؛ زيرا دانشمندان معتقد بودند دياكسيدكربن مي‌تواند توسط سوپراكسيدانت‌ها در خاك و بدون دخالت اندامگاني زنده صورت پذيرد.
در مارس 2004 ناسا اعلام كرد مريخ‌نورد فرصت، مدركي يافته است كه ثابت ميكند مريخ در گذشته روي سطح خود آب مايع داشته است. اين اعلان، اميدها را براي يافتن آثاري از حيات پيشين روي مريخ بالا برد.
در دسامبر 2006 ناسا تصاويري از نقشه‌بردار كروي مريخ را منتشر كرد كه نشان مي‌دهند آب گاهي روي مريخ جريان مي‌يابد؛ البته اين تصاوير آب در جريان را نشان نمي‌داد؛ بلكه يك تغيير را درون يك دهانه و ته‌نشين رسوب‌ها گزارش مي‌كرد كه قوي‌ترين سند بر اين ادعاست كه آب حتي در چند سال اخير روي سطح مريخ جريان پيدا كرده است و شايد همين الان در جريان باشد.
برخي محققان درباره اين كه جريان آب تغييرات سطحي مريخ را كه توسط مريخ‌گرد‌ها گرفته شده شكل داده است، بسيار مشكوكند. اينها مطرح مي‌كنند كه مواد ديگري چون ماسه يا غبار نيز مي‌توانند جريان يافته و شكل‌هاي مشابهي ايجاد كنند.
هيچ كاوشگري پس از وايكينگ به طور مستقيم خاك مريخ را براي نشانه‌هاي حيات بررسي نكرده است.
ماموريت‌هاي اخير ناسا حول اين پرسش متمركز شده‌اند كه آيا زماني روي سطح مريخ، درياچه‌ها يا اقيانوس‌هايي از آب مايع وجود داشته است يا نه؟ اين پرسشي است كه 2 مريخ‌نورد روح و فرصت به آن پاسخ مثبت داده‌اند.
زندگي آن طور كه ما مي‌شناسيمش، به مواد شيميايي متشكل از كربن و نيتروژن بستگي دارد و هرجا اين مواد تجزيه شوند، متان و آمونياك آزاد مي‌شود؛ پس جستجوي حيات مي‌تواند به جستجوي اين مواد و مشتقات آن نيز تبديل شود. در مارس 2004 مريخ‌گرد مارس اكسپرس گزارش كرد كه در جو مريخ، متان يافت شده است.
اين تاييدي بر يافته‌هاي قديمي‌تر تلسكوپ فروسرخ انگلستان در هاوايي و رصدخانه دو پيكر جنوبي در شيلي به سال 2003 بود. از آنجا كه متان نمي‌تواند بيشتر از چند صدسال در جو مريخ بماند، حضورش در جو مريخ به اين معني است كه يا توسط نوعي فعاليت آتشفشاني ناشناخته يا فعاليت زمين‌شناختي يا نوعي حيات سخت‌زي مشابه نوع زميني متان ايجاد مي‌شود.
ديگران براي توضيح وجود متان، يك فرآيند به نام مارپيچي پيشنهاد مي‌كنند كه در آن ماده معدني اوليوين در حضور آب مايع به سرپنتين (سنگ مار) تبديل مي‌شود و مي‌تواند در جايي زير سطح مريخ رخ دهد و وجود متان در جو مريخ را توضيح دهد.
كشف فرمالدئيد، آمونياك و سيليكات، رد صحت اين اكتشافات و دوباره يافته‌هاي تازه‌تر و بحث‌هاي جديد‌تر، نظر دادن در خصوص وجود يا عدم وجود حيات روي مريخ را بسيار مشكل ميكند؛ ولي اميدها در جامعه علمي رو به افزايش است. نظريه وجود حيات روي مريخ، هر روز طرفداران بيشتري ميان دانشمندان پيدا ميكند.
در جلسه غيررسمي بررسي كه زير نظر كنفرانس آژانس فضايي اروپا در راستاي ارائه يافته‌ها گزارش شده است 75 درصد از دانشمندان شركت‌كننده اعتقاد دارند، زندگي زماني روي مريخ وجود داشته است و 25 درصد معتقدند هنوز هم آنجا حيات وجود دارد.
مريخ همواره به عنوان سوژه‌اي جذاب ذهن دانشمندان را به خود مشغول كرده است. با وجود بررسي‌ها و تحقيقات مستمر موضوع حيات گاهي به دليل يك كشف ناگهاني يا نظريه جديد به بحث داغ مطبوعات و محافل عمومي تبديل مي‌شود.
مطالعه روي يك شهاب‌سنگ مريخي به نام 84001 E.L.H در سال‌هاي اخير اين احتمال را كه ساختار‌هاي درون آن درواقع فسيل‌هاي ميكروبي باشند، بررسي ميكند. دانشمندان ديگري اين ساختار‌هاي عجيب را نتيجه نوعي فرآيند صرفا شيميايي مي‌دانند. هر دوي اين نظريات در ميان جامعه دانشمندان بسيار بحث‌برانگيزند. ادعا‌هايي هست كه شهاب‌سنگ‌هاي مريخي ديگري چون نخلا نيز مداركي دال بر وجود حيات مريخي را دربر مي‌گيرند؛ ولي تاكنون مدرك مستدلي ارائه نشده است.
ماموريت ققنوس شايد به برخي پرسش‌ها، پاسخ نهايي بدهد. ماموريت ققنوس در ماه مي 2008 در يك منطقه قطبي در مريخ، تله‌روباتي را فرود مي‌آورد. 2 هدف مهم اين ماموريت؛ يكي گشتن به دنبال محل‌هاي قابل سكونت در پوسته مريخ، جايي كه براي ميكروب‌ها احتمال حيات دارند و دومي يافتن رد‌هاي تاريخي است از وجود آب در مريخ.
مريخ‌نشين يك بازوي روبوتيك 5/2 متري خواهد داشت كه مي‌تواند تا عمق نيم متري پوسته، شيار بزند. اين بازو به يك دوربين بازويي مجهز است كه مواد در حوزه ديد را حين انتقال به مريخ‌نشين شناسايي ميكند كه از برتري‌هاي اين ماشين نسبت به وايكينگ‌هاست.
اين ابزار يك اسپكترومتر (طيف‌سنج) با توانايي رديابي ريزارگانيسم‌هايي تا 10ppb را دارد.
شايد در يك نگاه اين همه ريزبيني‌ها و جدال‌هاي بي‌پايان بر سر جزيياتي كه در سياره سرخ‌رنگ همسايه مي‌گذرد و اين همه هزينه به نظر اتلاف وقت و پول در پي اوهام عده‌اي منجم و محقق به نظر بيايد كه در بهترين حالت به كشف نوعي باكتري سخت‌زي در لايه‌هاي زيرين خاك مريخ ختم شود؛ ولي با نگاهي دقيق مي‌شود به هدف نهايي اين تحقيقات پي برد: افزايش اميد و شانس بقا تا زماني فراسوي عمر زمين خاكي و وسعت دادن ديد انسان به حيات خودش و ديگر موجودات در ابعاد كيهاني. به همين جمله فكر كنيد: شايد! شايد ما تنها نباشيم...
هديه باطني
چهارشنبه 1 خرداد 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جام جم آنلاین]
[مشاهده در: www.jamejamonline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 352]
-
گوناگون
پربازدیدترینها