واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: حرمت حريم عمومي
شکي نيست که حريم عمومي بايد محترم شمرده شود. اما سقف و اندازه اين احترام به چه مقدار است. به عبارت ديگر، يک طلبه نبايد ساز مخالف بزند و هر سنت و روشي را بکوبد. اما از آن طرف ميزان و اعتبار چيست و تا چه حد بايد مخالفت نکرد. آيا حرمت و احترام در همه موارد و به هر قيمتي لازم است و يا اينطور نيست. اگر برخي جاها بايد از اين قانون گذشت، کجاها و چگونه؟ در شریعت اسلام محضر دیگران و فضای اجتماعی، نوعی ارزش و احترام دارد و انسان حتی اگر گناهكار باشد، حق ندارد حریم جامعه را با گناه علنی آلوده سازد. آلودهسازی حریم اجتماع، خود جرم دیگری است كه مجازات مستقل برای آن در نظر گرفته شده است. تجاهر به فسق، یعنی آشكارا، علنی و در منظر دیگران گناه كردن، مذموم شمرده شده و جرم گناه را افزایش میدهد.در مرحله اول، هدفِ امر به معروف و نهی از منكر تربیت انسانها و تحول درونی آنان است.امام باقر علیهالسلام میفرماید:ثَلاثَةٌ لَیستَ لَهُم حُرمَةٌ؛ صاحِبُ هَوی مُبتَدِعٌ، والإمامُ الجائِر، وَالفاسِقُ المُعلِنُ الفسقِ؛ [1]سه كس آبرویشان محترم نیست: هواپرست بدعتگذار، پیشوای ستمگر و فاسقی كه آشكارا مرتكب فسق شود. امام صادق علیهالسلام فرمود:إذا جاهَرَ الفاسقُ بِفِسقِه فَلا حُرمَةَ له وَلا غیبةَ؛ [2]هرگاه گنهكاری علنی گناه كند، حرمت ندارد و غیبتش جایز است. امام رضا علیهالسلام میفرماید:مَن أَلقی جَلبابَ الحَیاءِ فَلا غیبةَ له؛ [3]كسی كه لباس حیا را بیفكند، غیبتش جایز است. پیامبر اكرم صلیاللهعلیهوآله فرمود:أَترعوونَ عَن ذِكرِ الفاجِرِ حَتّی یعرِفُه النّاسُ؟ فَاذكُروا الفاجرَ بِما فیه یحذَره النّاسُ؛ [4]آیا مراعات حال فاجران را میكنید كه مردم آنان را نشناسند؟ آنان را به آنچه مرتكب میشوند یاد كنید، تا مردم از آنان پرهیز كنند (و در امان مانند). حضرت علی علیهالسلام فرمود:أَیهَا النَّاسُ إِنَّ اللَّهَ تَعَالَی لاَ یعَذِّبُ الْعَامَّةَ بِذَنْبِ الْخَاصَّةِ إِذَا عَمِلَتِ الْخَاصَّةُ بِالْمُنْكرِ سِرّاً مِنْ غَیرِ أَنْ تَعْلَمَ الْعَامَّةُ فَإِذَا عَمِلَتِ الْخَاصَّةُ بِالْمُنْكرِ جِهَاراً فَلَمْ یعَیرْ ذَلِك الْعَامَّةُ اسْتَوْجَبَ الْفَرِیقَانِ الْعُقُوبَةَ مِنَ اللَّهِ تَعَالَی؛ [5]ای مردم! خدای متعال توده مردم را به گناه خواص عذاب نكند، اگر در پنهانی و بدون اینكه مردم آگاه شوند مرتكب گناه شوند؛ اما اگر آن جماعت عمل زشت را آشكارا انجام دهند، و توده مردم بر ایشان عیب نگیرند و آنان را سرزنش نكنند، هر دو دسته از جانب خدای متعال مستحقّ عقوبت شوند. امر به معروف و نهی از منكر، دو هدف را به صورت طولی دنبال میكند. در مرحله اول، هدفِ امر به معروف و نهی از منكر تربیت انسانها و تحول درونی آنان است. اگر انسان بتواند با انجام این فریضه بر دیگران تأثیر مثبت بگذارد و آنان را به كار خوب انگیزهمند سازد، به هدف اعلا و غایت اصلی امر به معروف رسیده است؛ اما حتی اگر این هدف محقق نگردد، همچنان لازم است با هدف جلوگیری از بروز علنی فسق در جامعه، امر به معروف و نهی از منكر شود. گویا مكتب اسلام خواسته كه كار پلید در میان جامعه، عادی تلقی نشود و عرف نگردد؛ یعنی داوری عرفی دستناخورده و سالم باقی بماند و از سلامت اظهار نظر فطری مردم پاسداری شود. [1]. قرب الاسناد، ص 82.[2]. الأمالی، شیخ صدوق، ص 39.[3]. بحارالانوار، ج 72، ص 260.[4]. همان، ج 72، ص 232.[5]. ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، ص 262.تهيه و فرآوري: محمد حسين امين - گروه حوزه علميه تبيان
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 370]