واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
خطي يا غير خطي؟ (گفت و گو با سهراب مير سپاسي، تدوينگر و مدرس دانشگاه) تدوين را چگونه آموختيد؟ قبل از آن که وارد حرفه تدوين شوم، همزمان با تحصيلات دبيرستاني به صورت آزاد عکاسي مي کردم. پس از تحصيلات متوسطه درسم را در رشته تدوين ادامه دادم و در سال 1358 از مدرسه عالي تلويزيون و سينما فارغ التحصيل شدم. سپس در سازمان صدا و سيما استخدام شدم و در آن جا تجربه هاي زيادي به دست آوردم که حاصل آن تدوين تعداد زيادي فيلم مستند، کوتاه داستاني، مجموعه و فيلم سينمايي است. تدوين اولين فيلم سينمايي تان را در چه سالي انجام داديد؟ اولين فيلم سينمايي ام را در سال 1365 با نام آن سوي ديوار گلي تدوين کردم و از آن تاريخ تا به امروز حدود 25 فيلم را براي سينما تدوين کرده ام که چهره به چهره آخرين آن هاست. به نظر شما در زمينه تدوين تجربه مهم تر است يا تحصيلات دانشگاهي؟ اگر منظورتان اين است که به صورت تجربي وارد حرفه شويم يا از طريق تحصيلات دانشگاهي، بايد بگويم که ما تدوينگرهاي خوبي داريم که به صورت تجربي وارد اين حرفه شده اند؛ بسياري هم فقط از طريق تحصيلات دانشگاهي جذب تدوين شده اند. و تدوينگرهاي موفقي هستند. اما تصور بنده اين است که خوب است تلفيقي از اين دو وجود داشته باشد؛ يعني تحصيلات دانشگاهي با تدوين عملي همراه شود. آن وقت است که نتيجه بهتري حاصل مي شود. چه تعريفي از تدوين ارائه مي دهيد؟ تدوين يعني خلق معناو مفهوم با مجموعه اي از تصاوير که خلاقيت از اصول آن است؛ يعني تدوين بدون خلاقيت، ارزش هنري ندارد. نظر شما درباره ويژگي هاي تدوين خطي و غير خطي چيست؟ تدوين خطي يا سنتي، همان تدويني است که با دستگاه هاي موويلا انجام مي شد که تقريباً از زمان پيدايش سينما تا همين چند سال گذشته متداول بود. در اين روش لابراتوار فيلم نسخه پزتيو را در اختيار تدوينگر قرار مي داد و تدوينگر با ابزارهايي که در اختيار داشت فيلم را به صورت مکانيکي تدوين مي کرد. اما اکنون اين روش کاملاً منسوخ شده و جاي خود را به تدوين کامپيوتري يا غير خطي واگذار کرده است. در اين روش اگر مواد اصلي ما فيلم باشد، از نگاتيو آن تصاوير مثبت به شکل VCD يا DVD يا فرمت هاي ديگر در اختيار تدوينگر قرار مي گيرد که با کپچر آن در کامپيوتر توسط نرم افزارهاي مرتبط تدوين مي کنيم. هرکدام از روش هاي فوق چه مزايا و معايبي دارند؟ مطمئناً وقتي يک تکنولوژي جديد وارد حرفه مي شود، مي تواند فوايد زيادي داشته باشد. ورود اين تکنولوژي در عرصه سينما و تلويزيون باعث سرعت کار شده و امکانات خوبي در اختيار تدوينگر قرار مي دهد که در روش تدوين سنتي وجود نداشت. اما يک نکته را نبايد فراموش کرد، ما بايد ابزار را در اختيار خودمان بگيريم و کنترل شده قدم برداريم و فراموش نکنيم که تدوين، انديشه است و خلاقيت، و استفاده هاي نادرست از امکانات کامپيوتر صرفاً به خاطر ايجاد فرم مي تواند لطمه زيادي به ارزش هاي هنري فيلم بزند؛ در صورتي که شما مي توانيد از اين ابزار استفاده بهتري کنيد. مثلاً در حال حاضر مي توانيد يک صحنه را در چند نسخه تدوين کنيد و سپس انتخاب کنيد که کدام شيوه تدويني براي آن صحنه خاص مناسب تر است که اين امکان در تدوين سنتي مشکل به نظر مي رسد. ديگر مجبور نيستيد حلقه هاي بزرگ 35 ميليمتري را دائماً جا به جا کنيد تا نماي مورد نظر را پيدا کنيد، بلکه اين کار با يک اشاره و خيلي سريع توسط کامپيوتر صورت مي پذيرد. اما نقايصي هم دارد؛ مثلاً بسياري از ابزارها و نرم افزارهايي که در ايران مورد استفاده قرار مي گيرد حرفه اي نيستند و صرفاً براي مصارف خانگي و اداري طراحي شده اند. همان طور که گفتيد در حال حاضر بيشتر کارها با کامپيوتر انجام مي شود. آيا آن خلاقيتي که تدوينگر در تدوين يک فيلم با موويلا مي توانست به کار ببرد در کامپيوتر هم وجود دارد؟ نرم افزارهاي تدوين براي راحتي و سهولت کار تدوينگر به وجود آمده اند. اگر قبول کنيم که خلاقيت و انديشه، مايه اصلي کار تدوين است، پس کامپيوتر مثل خيلي چيزهاي ديگر فقط يک وسيله است و نقشي در خلاقيت ندارد، ولي مي تواند امکانات زيادي را در اختيار تدوينگر بگذارد، سرعتش را بالا ببرد و کمک کند تا فرصت بيشتري براي فکر کردن داشته باشد. در واقع تدوين هنر است و کامپيوتر ابزاري است که بايد در خدمت اين هنر قرار بگيرد. ابزار هيچ وقت نمي تواند خودش را به کار تحميل کند. نتيجه کدام روش بهتر است؟ شايد به جرأت بتوان گفت در نتيجه کار هيچ تأثيري ندارد، ولي محيط کاري که اين ابزار در آن جا هستند، شايد در بعضي موارد محيط مناسب و حرفه اي نيست، چرا که اکثر تهيه کننده ها به دليل ارزاني اين ابزار، آن را براي دفتر خود تهيه کرده اند، ولي غافل از اين که در بعضي از اين دفاتر شرايط مناسب براي تدوين(از لحاظ سکوت و ابزار مناسب تدوين) وجود ندارد. پيشنهاد مي کنم مسئولان وزارت ارشاد و صدا و سيما مراکزي حرفه اي را مثل سابق با ابزارهاي حرفه اي و تأييد شده ايجاد کنند تا تدوينگران بتوانند در محيطي کاملاً مناسب بدون هيچ دغدغه اي در آن کار کنند. به کساني که علاقمندند تا وارد اين رشته شوند چه توصيه اي داريد؟ يکي از شرط هاي اصلي اين است که اطلاعات و شناخت کافي از اين رشته داشته باشند و سپس با ادامه تحصيل در رشته هاي مربوطه اين هدف را دنبال کنند. به دستياران و دانشجويان توصيه مي کنم هر نوع فيلمي که مي توانند، تدوين کنند، حتي اگر براي آن دستمزدي دريافت نکنند. براي به دست آوردن مهارت و تجربه، انواع فيلم ها(مستند، داستاني و ...) را تدوين کنند و منتظر نباشند تا تدوين فيلم سينمايي به آن ها پيشنهاد شود. به دست آوردن تجربه از ضروريات کار است و اين امکان در شبکه هاي تلويزيوني به دليل گستردگي براي تدوينگران جوان فراهم تر است. منبع: صنعت سينما، شماره 90 /ن
#فرهنگ و هنر#
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 570]