تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
سه برند برتر کلید و پریز خارجی، لگراند، ویکو و اشنایدر
مراحل قانونی انحصار وراثت در یک نگاه: از کجا شروع کنیم؟
چگونه برای دریافت ویزای ایران اقدام کنیم؟ مدارک لازم و نکات کاربردی
راهنمای خرید یو پی اس برای مراکز درمانی و بیمارستانی مطابق الزامات قانونی
آیا طلاق توافقی نیاز به وکیل دارد؟
چگونه ویزای آفریقای جنوبی را به آسانی دریافت کنیم؟ راهنمای قدم به قدم
همه چیز درباره ویزای آلمان و مراحل دریافت آن
چرا پاسارگاد به عنوان یکی از مهم‌ترین آثار تاریخی ایران شناخته می‌شود؟
خرید انواع خودکار و روان نویس شیک و ارزان
خرید انواع خودکار و روان نویس شیک و ارزان
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1820432817
اجراي مدرن بر پايه نمايش ايراني
واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: اجرای مدرن بر پایه نمایش ایرانیمروری بر آثار زندهیاد جواد ذوالفقاری ، نویسنده، مدرس و كارگردان تئاتر عروسكی این روزها نمایش سمك عیار، نوشته و كار جواد ذوالفقاری بدون حضور صاحب اثر در تالار مولوی هر شب ساعت 19 روی صحنه می‌رود. چرا كه این نویسنده، كارگردان، پژوهشگر، مترجم و مدرس تئاتر عروسكی چهارشنبه هفته گذشته پس‌از یك دوره بیماری سخت، دار فانی را وداع گفت.
جواد ذوالفقاری تابستان سال 89 نمایش سمك عیار را برای حضور در جشنواره بینالمللی تئاتر عروسكی تهران ـ مبارك آماده كرد. در گیرودار حضور در جشنواره، او با دردهای اولیه بیماری خود مواجه شد كه به بستری شدن در بیمارستان و ادامه معالجات در خانه منتهی انجامید. بعد از حضور در جشنواره هم، نمایش سمك عیار با برنامه و پشتكار گروه اجرایی بموقع برای اجرای عمومی آماده شد كه تا امروز هم كارشان نزد تماشاگران، كارشناسان و منتقدان بازتاب مطلوبی داشته است.گروه نمایش سمك عیار كه فرزند استاد ذوالفقاری هم عضو آن است، حتی پس از درگذشت این هنرمند پیشكسوت، كارشان را تعطیل نكردند و بدون وقفه روی صحنه رفتند.یك عمر با تئاتر عروسكیجواد ذوالفقاری با این كه دیگر در میان ما نیست، در نگاه نمایشگران عروسكی از شخصیت خاص و حائز اهمیتی برخوردار است. فقط كافی است درباره او از دیگران بپرسی تا با سعه‌صدر و صراحت درباره‌اش اظهار نظر كنند. فریبا رئیسی، كارگردان و مدیر دفتر تولیدات نمایش عروسكی در باره او میگوید: «وقتی به پیشینه این هنرمند نگاهی می‌اندازیم، می‌بینیم كه در تمام تشكیلات مربوط به نمایش عروسكی نام او هم هست. او یكی از بنیانگذاران تشكیلات خانواده عروسكی و جشنواره آن بود. ذوالفقاری جزو اولین هنرمندان ایرانی بود كه به صورت فردی در یونیمای جهانی ثبت نام كرد و همین حضور باعث شد تا این موسسه به طور رسمی وارد ایران شود و در اینجا عضوگیری كند. او از بنیانگذاران انجمن نمایشگران عروسكی خانه تئاتر هم بود. كتاب هنر عروسكی همچنان یكی از معتبرترین كتابهای مرجع دانشجویان است كه آنان را با تئاتر عروسكی دنیا آشنا میكند.»وی می‌افزاید: «او یكی از پیشنهاددهندگان راه‌اندازی دفتر تولیدات تئاتر عروسكی در مركز هنرهای نمایشی بود كه خودش هم در هیات‌مدیره آن برای ارائه برنامه‌هایش حضوری فعال و موثر داشت. همچنین راه‌اندازی تئاتر عروسكی دانشكده سینما ـ تئاتر بعد از انقلاب فرهنگی به عهده او بود كه من هم افتخار شاگردی‌اش را داشتم.»فریبا رئیسی با ذكر این نكته كه جواد ذوالفقاری فقط یك‌بار عهده‌دار دبیری جشنواره تئاتر عروسكی تهران ـ مبارك در سال 85 بود، آن دوره را بسیار پر شور و نشاط ارزیابی میكند.استاد ذوالفقاری، شخصیتی آرام و مثبت‌اندیش داشت و برای همین ارتباطی صمیمی با خانواده تئاتر عروسكی برقرار می‌كرد. هنر او نیز اگرچه از شیوه‌های مدرن و جدید تئاتر جهان بهره می‌گرفت، اما پایه كارش را سنت‌های نمایش ایرانی شكل می‌داداین كارگردان همچنین از ذوالفقاری به عنوان اولین كسی نام می‌برد كه نمایش خیمه‌شب‌‌بازی را با حضور آقایان اصغر احمدی و رضا خمسه‌ای در سطح بین‌الملل و با شركت در جشنواره آوینیون فرانسه مطرح كرد. از نظر رئیسی فراتر از تمام عناوینی كه میتوان برای جواد ذوالفقاری قائل شد، او یك دوست صمیمی برای تمامی خانواده نمایشگران عروسكی بود. چنانچه شوخ‌طبعی او زبانزد همگان بود و همیشه دوستانش حرف‌های جدی و شوخی او را بسختی از هم تمیز می‌دادند.شخصیت هنرمندهنگامه مفید، نویسنده عرصه تئاتر نیز درباره شخصیت استاد ذوالفقاری میگوید: «ایشان دوست داشتنی، شوخ و بذله‌گو بودند. همیشه طنز شیرین خودش را داشت. ذوالفقاری یكی از مترجمان هنر نمایش و نمایش عروسكی در ایران بود كه كتابهای زیادی را ترجمه كرد و در اختیار دانشجویان و اهل تئاتر قرار داد. همچنین چند كتاب دیگر هم آماده چاپ داشت كه امیدوارم بزودی چاپ شوند. در واقع دنیای نمایش عروسكی مدیون اوست.»آزاده انصاری، كارگردان تئاتر نیز درباره شخصیت و خلق‌و‌خوی استاد ذوالفقاری میگوید: «او شخصیتی آرام، متین و مثبت‌اندیش داشت و با صمیمیت با خانواده تئاتر عروسكی ارتباط برقرار می‌كرد. استاد معتقد بود كه همه باید باشند و هركس گوشه‌ای از كار را بگیرد.»او ادامه می‌دهد: «ذوالفقاری هیچ‌گاه تكروی نمی‌كرد و اهل خودنمایی نبود. نكته دیگر این كه برای همه حرمت قائل بود و هیچ‌گاه با عصبانیت با مشكلات و مسائل برخورد نمی‌كرد. نظرش را هیچ‌گاه بر فرد و گروه تحمیل نمی‌كرد و دلخور هم نمی‌شد كه با نظرش موافقت نشود.»وی در ادامه به ذكر خاطره‌ای از ایام بستری شدن ذوالفقاری در بیمارستان می‌پردازد و میگوید: «چند روز قبل كه برای ملاقات در كنارش بودم. برایش می‌گفتم كه چه كسانی به ملاقاتش آمده‌اند یا خواهند آمد. چه افرادی زنگ‌زده و جویای احوالش بوده‌اند. او یك‌باره سكوت كرد، مرا نگاه كرد و گفت: «مبارك كی می‌آید؟» نمیدانستم چه جوابی بدهم! این نشان می‌دهد كه عاشقانه نمایش عروسكی را دوست داشت.»ویژگی آثارآزاده انصاری آثار جواد ذوالفقاری را از یك‌سو واجد نشانه‌های سنتی ایرانی و در عین حال آنها را آثاری مدرن و امروزی معرفی میكند.بهنود ذوالفقاری، فرزند استاد هم كه در نمایش‌های سمك عیار و علی‌بابا و چهل دزد بغداد بازی میكند، درباره ویژگی آثار پدرش میگوید: «هیچ‌كدام از آثارش شباهتی به كارهای قبلی‌اش نداشت. مدام در حال تجربه كردن بود. هیچ وقت در جا نزد و همواره بر آن بود تا حرف نو بزند.»وی با اشاره به این كه استاد ذوالفقاری بر پایه تئاتر اپیك و شیوه برشت و بر پایه سنت‌های نمایش ایرانی كارش را شكل می‌داد، می‌افزاید: «حماسه بز زنگوله پا، كدو قلقله زن، خرم شیر، بازی پسر و گرگ در ژانر كودك و سیاوش و فرنگیس برای بزرگسالان از جمله كارهایی است كه او آنها را براساس متون كهن ایرانی تنظیم كرد.» هنگامه مفید هم با اشاره به تازه‌ترین كار ذوالفقاری روی صحنه میگوید: «سمك عیار امروز از حوصله خواندن بیرون است، چراكه كتابی قطور و پرماجراست كه در برخی از جاها هم كسل‌كننده می‌شود.»این نمایشنامه‌نویس ادامه می‌دهد: «اجرای چنین كارهایی جسارت می‌خواهد كه ذوالفقاری آن را داشت. حتی 2 نمایش علی‌بابا و چهل دزد بغداد نیز برای نوجوانان امروز با جاذبه بالایی اجرا شد كه در نحوه نوشتن و ارائه‌اش این ویژگی مشهود بود. او در چهل دزد بغداد از شوخی‌ها و طنز خاص خودش استفاده كرده بود. او همواره از ادبیات كهن و قدیمی ایران بهره‌مند شده و البته ترجمه‌هایی نیز از نویسندگان مختلف غربی داشت.»سمك عیارفریبا رئیسی نیز سمك عیار را یك اتفاق مهم در بین آثار نمایشگران عروسكی تلقی میكند و میگوید: «در حین دیدن این كار با آن كه چیزی درباره قصه‌‌اش نخوانده و نشنیده بودم، دریافتم كه نمایش به طور موثری دارد قصه سمك عیار را در صحنه روایت میكند. من خودم معتقدم كه كارگردان وقتی از روی یك نمایشنامه یا قصه معروف نمایشی را به صحنه می‌‌آورد، موظف است تماشاگر را با‌آن قصه آشنا كند. بی‌‌تعارف همیشه عكس این نظر اتفاق می‌‌افتد؛ یعنی زمانی كه به داشته‌‌ها و اطلاعات خودم مراجعه می‌‌كردم، كار كارگردان را می‌‌فهمیدم. اما در كار ذوالفقاری این اتفاق برعكس بود. با آن كه چیزی از سمك عیار نمیدانستم، از نمایش دریافت كردم كه سمك عیار كیست و داستان زندگی چه كسانی را مطرح میكند. بعد از دیدن نمایش وقتی خلاصه داستان را خواندم متوجه شدم كه كارگردان چه كار كرده است.»او ادامه می‌دهد: «سمك عیار مثل هزار و یك شب از مدل قصه‌‌های قصه در قصه است و هر قصه را راوی نیمه تمام می‌‌گذارد تا به حكایت دیگر بپرازد. وقتی سمك عیار را به صورت مكتوب می‌‌خوانیم برای این كه بفهمیم فغفورشاه چه‌كسی بوده است، كمی دچار سردرگمی می‌‌شویم كه در اقتباس ذوالفقاری این سردرگمی اصلا به وجود نمی‌‌آید. تمام كوشش كارگردان این بوده كه یك حكایت تصویری را آشكار كند. بنابراین در نمایش تصویرسازی‌‌های زیبایی وجود دارد. با آن كه بازی‌‌های سنتی در نمایش هست، اما اثر كاملا سنتی نیست.رئیسی درباره طراحی صحنه سمك عیار هم توضیح می‌دهد: «ایرج رامین فر در طراحی صحنه، لباس و ماسك به دنبال نو كردن ایده‌‌های اجرایی كارگردان بوده و كارگردان همچنین از 2 گوشه صحنه استفاده مطلوبی برده است. عناصر نمایش كاملا ایرانی است مثل سكویی كه در وسط است و از تعزیه و نمایشی سنتی خودمان گرفته شده است، بنابراین نمایش سمك عیار یك نقطه عطف بزرگ است كه ذوالفقاری در مصاحبهای گفته بود از سال 52 دغدغه اجرای سمك عیار را داشته و حالا موفق به اجرای آن شده است.»البته در این باره بهنود ذوالفقاری یكی از نقش‌آفرینان نمایش سمك عیار و فرزند جواد ذوالفقاری میگوید: «نمایش ما طوری است كه یك عده از تلفیق فضای سنتی و شیوه مدرن بسیار خوششان می‌آید و یك عده هم نسبت به‌آن دافعه دارند و بنابراین مخاطب حد وسط نداریم.»در نمایش سمك عیار، مرزبانشاه ـ پادشاه ملك شام ـ فرزند ندارد و به توصیه وزیرش،هامان، گلنار را از عراق به زنی می‌گیرد و صاحب فرزندی می‌شود به نام خورشیدشاه. خورشیدشاه اسیر جادوی شروانه و عاشق مه‌پری، دختر فغفورشاه چین، می‌شود. شرط فغفورشاه برای ازدواج آن است كه خورشیدشاه مهاجمان و شاهزاده ماچینی ـ قزل ملك ـ را كه به چین هجوم كرده است، دفع كند. جنگ سپاه چین و ماچین آغاز می‌شود و... .او سمك عیار را برآیند سی چهل سال تلاش جواد ذوالفقاری می‌‌داند كه در آن تمامی تلاش‌‌هایش در زمینه تدریس، ترجمه، تالیف و كارگردانی و تمامی تجربه‌‌های عملی‌‌اش نمود یافته است.در سمك عیار همه عناصر در تركیب و تلفیق درست و مطلوبی كنار هم قرار گرفته‌اند تا بتوان حضور سنت و مدرن را برای یك روایت جذاب و امروزی لمس و درك كرد. موسیقی و طراحی صحنه و لباس و ماسك در كنار بازیگران فعال اجرا را با تاملات درخوری مواجه میكند. دیدن آن برای نوجوانان و بزرگسالان خالی از لطف نیست. دراماتورژی جواد ذوالفقاری گویای تلاش یك گروه برای ارائه فرجامی با دوام است. اجرای نمایش سمك عیار از 25 فروردین آغاز شده و تا 20 اردیبهشت نیز ادامه خواهد داشت.فراموش كردن قول و قرارهافریبا رئیسی از برگزاركنندگان جشنواره تئاتر عروسكی تهران ـ مبارك و مدیران مركز هنرهای نمایشی به دلیل عدم‌وفاداری نهادها و مراكز دولتی به تعهدات خود ابراز نگرانی و انتقاد میكند. او میگوید: «جواد ذوالفقاری در مصاحبهای برای شركت سمك عیار در جشنواره بینالمللی تئاتر عروسكی ابراز خرسندی كرده بود. البته او در همان مصاحبه گفته بود كه سالن ایرانشهر را برای اجرای سمك عیاردر نظر گرفته‌اند. حتی مسوولان جشنواره هم چنین قولی را به او داده بودند كه در آنجا اجرا شود. اما همین كه جشنواره به پایان رسید، مسوولان تمام قول و قرارهای خودشان را فراموش كردند و انگار نه انگار كه جواد ذوالفقاری‌ای هم هست. در صورتی كه باید آنها به دنبال اجرای عمومی سمك عیار می‌‌رفتند و مناسب‌‌ترین سالن را برای اجرایش تدارك می‌‌دیدند. با آن كه تالار مولوی فوق‌‌العاده است و خودم هم آرزو دارم كه در آنجا نمایشی را اجرا كنم، اما این تالار انتخاب ذوالفقاری نبود. ای‌كاش این آزادی عمل را برایش قائل می‌‌شدند تا خودش سالنش را انتخاب كند.»رئیسی در پایان می‌افزاید: «حتی قراردادی كه با او بسته‌‌اند، اصلا محترمانه نیست. این قرارداد یك اجحاف به تمام معناست. اگر از طرف دفتر تولیدات تئاتر عروسكی مركز هنرهای نمایشی سمك عیار اجرا میشد آن وقت ما می‌‌توانستیم رقم درخوری را برایش فراهم كنیم. این نمایش از طرف دبیرخانه تئاتر عروسكی اجرا شده كه باید برای تامین هزینه‌‌های این نمایش مابعدالتفاوتی در نظر گرفته شود. البته هنوز هم دیر نشده و میتوان برای جبران آن اقدام كرد.»سینما و تلویزیون تبیانرضا آشفته/ جام‌جم
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 481]
-
گوناگون
پربازدیدترینها