تاريخچه فرش+عكس قديمي ترين فرش جهان

واضح آرشیو وب فارسی:باشگاه خبرنگاران جوان: تاريخچه فرش+عكس قديمي ترين فرش جهان
نزد ايرانيان فرش يكي از جلوه‌هاي منحصر به فرد به شمار مي‌رود...

به گزارش خبرنگار بازار باشگاه خبرنگاران، نزد ايرانيان فرش يكي از جلوه‌هاي منحصر به فرد به شمار مي‌رود. شماري از فرش‌هاي دست بافت ايراني، درزمره‌ي برجسته ترين آثار هنري آفريده شده به دست بشر هستند. امروزه عليرغم بازار رقابت شديد، مشغله‌هاي دنياي جديد و دغدغه‌هاي جهان صنعتي، چه در ايران و چه در خارج از ايران، نام ايران با نام فرش گره خورده است. خانه‌ي يك ايراني بدون فرش، خانه‌اي بي روح و خالي جلوه مي‌كند و اين نمونهاي كم نظير و پيوند يك قوم با هنر ملي خود است.
تاريخ شروع بافت فرش، به درستي معلوم نيست و ضمناً مشخص نيست كه بافت فرش از كدام منطقه شروع شد. قدرمسلم اين است كه ايرانيان از جمله اولين اقوامي هستند كه بافت فرش را شروع كرده اند.
دوره ي شكوفايي هنر فرشبافي در ايران، مقارن حكومت صفويان (حدود قرن 15 و 16 ميلادي ) و به خصوص دوران شاه طهماسب و شاه عباس مي باشد. فرشهاي بسيار نفيس و ارزشمندي از اين دوران در موزه هاي سراسر جهان بيادگار مانده است. تحول عمده ي صنعت فرش بافي در قرون چهاردهم و پانزدهم ميلادي در ايران و تركيه آغاز شد و سپس دامنه ي آن در قرن شانزدهم به هند و در قرن هفدهم ميلادي به چين رسيد. در آمريكاي شمالي براي اولين بار فرش دست بافت در سال 1861 در نمايشگاهي در فيلادلفيا در معرض ديد عموم قرار گرفت. تأثير اين نمايشگاه در مردم به اندازه اي بود كه يك تاجر آمريكايي تمام فرش هاي نمايشگاه را خريد و اوّلين خرده فروشي فرش را در آمريكاي شمالي راه اندازي كرد.
قديمي ترين فرش جهان
به نظر مي رسد كه قديمي ترين فرش موجود در جهان، فرشي باشد كه در سال 1949 توسط باستان شناسان اتحاد جماهير شوروي سابق در سيبري و در نزديكي مغولستان كشف شد. اين فرش حدود 2500 سال در زير يخ مدفون بود و بهمين دليل به نحو حيرت انگيزي از تخريب در امان مانده است.
بسياري از باستان شناسان بر اين عقيده اند كه محل بافت اين فرش در ايران بوده است، گرچه ترديدهايي نيز در اين مورد وجود دارد. اين فرش در ابعاد 1.5x1.8 متر مربع مي باشد و با گره هاي موسم به گره تركي بافته شده است.
طرح فرش شامل تكرار نقش هايي در وسط، همچون موزاييك است كه با نقش هاي اسب، آدم و گوزن در حاشيه تزيين شده است. اين فرش داراي حدود 29 گره در هر سانتي متر مربع است.

نمونه هاي نفيس فرش

كارشناسان عقيده دارند كه تعداد شش يا هفت فرش دست بافت موجود در جهان، از ديد هنري و تكنيكي داراي ارزش بسيار زيادي هستند.
شايد معروف ترين فرش جهان، فرش اردبيل، باشد كه در موزه ويكتوريا و آلبرت در شهر لندن نگاهداري مي شود. اين فرش ازاين جهت بسيار مشهوراست كه از روي آن نسخه برداري هاي بسيار متعددي انجام شده است، به طوري كه امروزه در بسياري از منازل، فرش هايي با طرح فرش اردبيل ديده مي شود. فرش اردبيل توسط هنرمندي بنام مسدوك كاشاني، براي پوشش صحن آرامگاهي در شهر اردبيل بافته شده است . از قطعات يكي از اين فرش ها براي مرمت ديگري استفاده شده است . به همين جهت، نسخه موجود در شهر لندن نمونه كامل تري مي باشد. اين فرش داراي تقارن مركزي بوده و دقّت به كار رفته در بافت، آن را در زمره ي يكي از بي نظيرترين آثار هنري در آورده است. اين اثر منحصر به فرد داراي حدود 50 گره در هر سانتي متر مربع است و در زمره فرش هايي است كه به نام ترنجي خوانده مي شوند.

بزرگ ترين فرش جهان
در انتها، مرور كوتاهي بر بزرگ ترين فرش موجود در جهان داريم. اين فرش در زمره ي نفيس ترين فرش هاي موجود در دنيا است و به نام فرش عجايب (The carpet of wonder) ناميده مي شود. فرش عجايب داراي ابعاد 60.9x70.5 متر مربع است كه مساحتي بالغ بر4347 متر مربع را مي پوشاند (مساحت فرش اردبيل كه فرش بزرگي محسوب مي شود حدود 5/61 مترمربع مي باشد). تعداد گره هاي اين فرش حدود 35 گره در هر سانتي متر مربع است.
تصوير فرش عجايب نشان مي دهد كه قسمت مركزي اين فرش براساس طرح داخلي سقف مسجد شيخ لطف الله، در اصفهان بافته شده است. سقف مسجد شيخ لطف الله (كه در سال 1603 به دستور شاه عباس صفوي ساخته شده است) يكي از برجسته ترين تجلي هاي هنر ايراني – اسلامي به شمار مي رود. يكي از پيچيده ترين عمليات مربوط به اين فرش، پياده كردن حجم خميده ي سقف مسجد بر روي سطح دو بعدي فرش بوده است. در سقف مسجد نقش هاي شعاع هاي خارج شده از قسمت مياني سقف داراي ابعاد مساوي هستند . جهت القا حالت اين سقف بر روي نقش فرش، ابعاد نقشها به نسبت شعاع از مركز افزايش پيدا مي كند. به اين ترتيب تصوير نقش روي فرش عينا مشابه تصويري است كه بيننده اي كه از پايين به سقف مسجد نگاه مي كند، مي بيند . اين كار داراي چنان پيچيدگي بود، كه شركت فرش ايران (بافندة فرش) حقوق مادّي اين عمليات را به نام خود ثبت كرده است.
بافت فرش عجايب از سال 1996 آغاز شد و بعد از سه سال به پايان رسيد./عب

دوشنبه|ا|1|ا|اسفند|ا|1390

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: باشگاه خبرنگاران جوان]

[مشاهده در: www.yjc.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 338]