اختصاصيباغهاي مركبات ايران برنامه ريزي مناسبي براي كوددهي ندارند

واضح آرشیو وب فارسی:موج: اختصاصيباغهاي مركبات ايران برنامه ريزي مناسبي براي كوددهي ندارند
خبرگزاري موج - گروه اقتصاد اجتماعي .

به گزارش خبرنگار موج؛ بر اساس مطالعات عليرضا اشكوري عضو هيات علمي موسسه تحقيقات مركبات، انجام آزمون خاك و برگ باغات مركبات در مديريت كوددهي بسيار موثر است. در سالهاي اخير رشد مصرف كودهاي شيميايي در ايران بسيار سريع بوده و در بيست سال گذشته علاوه بر توليدات داخلي، بيش از دو ميليارد دلار براي تامين كودهاي شيميايي از كشور خارج شده است لذا متاسفانه در اين مدت افزايش عملكرد متناسبي در محصولات كشاورزي رخ نداده است.
در طول مدتي كه از مصرف كودهاي شيميايي مي گذرد، با افزايش نامتناسب اين كودها اختلالات عمده اي در حاصلخيزي خاكهاي كشور ظاهر شده است. با مصرف نامتعادل كودهاي شيميايي همراه با كاهش نسبت كربن به ازت، حاصلخيزي خاكهاي ايران عمدتا كاهش يافته است و لذا از لحاظ تعادل شيميايي خاك نيز مصرف بي رويه و نامتعادل كودهاي فسفاته در بعضي از مزارع زيان آور بوده است در حاليكه با افزايش ازت و تسريع رشد گياهان نياز به ساير عناصر غذايي گياه در خاك مانند پتاسيم، آهن و روي افزايش مي يابد. فقدان اين عناصر در فرمولهاي كودي و عدم تامين كافي آنها از طريق هواديدگي موجب تشديد كمبود آنها شده است.
از سوي ديگر نظر به اينكه اغلب خاكهاي ايران آهكي بوده و تحت اين شرايط اغلب تركيبات معدني عناصر غذايي در گياه در خاك نظير روي و آهكي به علت حلاليت كم به خوبي جذب گياه نمي شوند، لذا با كاهش مواد آلي به تدريج فقر و كمبود آنها در خاك در رابطه با تامين اين عناصر تشديد مي شود.به طور كلي ايجاد اين تعادل و رعايت نسبت متناسب بين عناصر غذايي در خاك و گياه مسئله مهمي است. چه در وضعيت عدم تعادل، اضافه كردن كودهاي شيميايي مثلا كود فسفاته نه تنها موجب افزايش عملكردي نمي شود، بلكه مطابق قانون حداقل، اين عدم تعادل تشديد مي شود.
در حال حاضر عليرغم آنكه مصرف كودهاي شيميايي در ايران بالاتر از مصرف متوسط جهاني است و معادل متوسط مصرف كود در كشورهاي توسعه يافته، ولي توليد در واحد سطح عمدتا به دليل عدم آگاهي زارعين، عدم شناخت دقيق نياز كودي گياهان زراعي و باغي و عدم رعايت تعادل ميان عناصر غذايي پرمصرف و كم مصرف، خيلي پايين تر از كشورهاي توسعه يافته است. براي تعيين نياز كودي گياهان نه تنها آگاهي از وضعيت مواد غذايي و سطح حاصلخيزي خاك ضروري است، بلكه نياز كودي گياهان زراعي و باغي و عدم رعايت تعادل ميان عناصر غذايي پرمصرف و كم مصرف، خيلي پايين تر از كشورهاي توسعه يافته است. براي تعيين نياز كودي گياهان نه تنها آگاهي از وضعيت مواد غذايي و سطح حاصلخيزي خاك ضروري است، بلكه نياز آبي و غذايي گياه، شرايط آب و هوايي، ميزان عملكرد مورد انتظار و نحوه مديريت مزرعه نيز حائز اهميت است.
يكي از موثرترين عوامل توفيق كشاورزان در ارتباط با افزايش ميزان توليد در واحد سطح، داشتن آگاهي هاي لازم از وضعيت خاك و آب و احتمالا ميزان و نوع كمبودهاي مواد غذايي در نباتات به خصوص درختان ميوه است. چنانچه باغداران با شناخت قدرت توليدي زمين و كيفيت آب آبياري و يا نارسايي هاي موجود منابع مزبور اقدام به انتخاب نوع كشت، مصرف كود و كاربرد روش مناسب آبياري كنند بديهي است نه تنها از صرف هزينه هاي بي مورد جلوگيري مي شود بلكه احتمال زيان هاي ناشي از سرمايه گذاري هاي بي مطالعه كه جز اتلاف وقت و سرمايه نتيجه ديگري ندارد از بين مي رود. در همين راستا از مشكلات و ناهنجاري هاي عمده موجود در باغهاي مركبات مي توان به مصرف بي رويه كودهاي ماكرو (ازته، فسفاته و پتاسه) و عدم مصرف ريز مغذي ها اشاره كرد. مصرف بي رويه كودهاي ماكرو در باغهاي مركبات منجر به بهم خوردن تعادل عناصر غذايي شده است، لذا هدف اصلي هر برنامه تغذيه اي در مرحله اول بايستي ايجاد شرايط مناسب و سالم نگه داشتن درختان مركبات باشد تا بتواند محصول خوبي توليد كند. از طرفي كارآيي مصرف كود در باغهاي مركبات با يك برنامه كوددهي مناسب در جهت توليد بالا با كيفيت مطلوب نيازمند اطلاعات سودمندي است كه در فرموله كردن يك برنامه كوددهي ساليانه ارزشمند است. اطلاعاتي نظير سن درخت، ميزان عملكرد، سابقه كوددهي، مديريت باغداري، سيستم آبياري، ويژگي هاي خاك، رقم پايه و اطلاعات تشخيصي مي تواند در برنامه كوددهي هر باغ موثر باشد. باغهاي مركبات شمال ايران از كوهپايه هاي جنگلي با خاك رسي تا نواحي ساحلي با بافت شني است.براي رشد و نمو مركبات حدود 16 عنصر غذايي ضروري است كه سه عنصر اكسيژن، هيدروژن و كربن از طريق آب و هوا تامين مي شود و 13 عنصر ديگر بايد از طريق كوددهي تكميلي به خاك تامين گردد. باغداران همه ساله مقادير زيادي از كودهاي حاوي ازت، پتاسيم و فسفر را بدون توجه به نياز واقعي درختان به كار مي برند و مصرف كود دامي را نيز كاملا از ياد برده اند در نتيجه اين اقدامات باغ هاي مركبات دچار مشكلات متعددي شده است و علايم كمبود عناصر غذايي منيزيم، روي، بر و غيره در عمده باغ هاي مركبات مشهود است.
بايد توجه داشت كه بسياري از اختلالات باغهاي مركبات به تغذيه مركبات ارتباط دارد، در باغهاي مركبات ايران كمبودهاي عناصر غذايي زيادي را مي توان مشاهده كرد كه در اثر مصرف بي رويه بعضي از كودها نظير كودهاي فسفاته و عدم توجه به اصول برنامه ريزي مناسب كوددهي به وجود آمده است. كمبود منيزيم و روي در سالهاي اخير از شدت بيشتري برخوردار است كه در اثر مصرف بي رويه كودهاي نيتروژنه، فسفره و پتاسيمي به وجود آمده است. بنابراين براي داشتن يك باغ سالم و پرمحصول بايد برنامه كوددهي باغ اصولي بوده و با آزمايش خاك و برگ مي توان نياز واقعي كودي درختان مركبات را برآورد كرد.
دوشنبه 11 آذر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: موج]

[مشاهده در: www.mojnews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 135]