پوتين و روسيه در فوتبال چهره جديدي را مي جويند

واضح آرشیو وب فارسی:عصر ایران: پوتين و روسيه در فوتبال چهره جديدي را مي جويند
ولاديمير پوتين قويا گفت كه در بازي تيم زنيت مقابل رئال مادريد همراه با هيئتي چند نفره به ورزشگاه مي رود. او همچنين اعلام كرد كه حاضر است براي موفقيت نماينده كشورش هر هزينه اي را از جانب كرملين تامين كند. پوتين اين اعتقادش را هم پنهان نكرد كه مي توان از طريق فوتبال كشور را به دنيا بهتر شناساند.
ديپلماسي ايراني ؛ حميدرضا صدر - ولاديمير پوتين كه بازي تيم فوتبال زنيت سن پترزبورگ مقابل رئال مادريد را از نزديك تماشا كرد، پيش از مسابقه گفته بود كه حاضر است براي موفقيت نماينده كشورش هر هزينه اي را از جانب كرملين تامين كند. او اين اعتقادش را هم به زبان آورد كه مي توان از طريق فوتبال، كشور را بهتر به دنيا شناساند...

براي شناخت داستان باشگاهي مثل زنيت سن پترزبورگ بايد به سال 1925 رفت كه اين تيم بعد از انقلاب اكتبر روسيه تاسيس شد و طرفداران آن را نيز استالينيست ها تشكيل مي دادند.

اين تيم كه جزو قدرت هاي فوتبال روسيه به حساب مي آيد بعد از فروپاشي شوروي وارد جريانات سرمايه داري شد. اتفاقاتي كه در روسيه بعد از فروپاشي كمونيسم رخ داد اين كشور را به يك سرمايه داري افسار گسيخته رساند كه سمبل آنها امروز "رومن آبراموويچ" مالك ثروتمند باشگاه چلسي انگليس است. باشگاه ها هم به تبع شرايط اجتماعي و سياسي رو به سرمايه داري آوردند و از آنجايي كه در فوتبال پول زيادي حضور دارد، اين ورزش مي تواند اميال سرمايه دارانه و سودمحور را به خوبي پوشش دهد.

ميزان پولي كه در فوتبال هزينه مي شود در كشورهايي كه باشگاه ها را به صورت خصوصي اداره مي كنند با سودهاي كلان آن قابل قياس نيست. به هر حال فوتبال نيز اگر به صورت خصوصي اداره شود و دولت ها خود را از تصدي گري آن كنار بكشند قادر است سرمايه هاي هزينه شده را مطابق روش هاي خود برگرداند و منافع اقتصادي بالايي همراه داشته باشد. جنجال بر سر حق پخش بازي هاي فوتبال نيز دعواي ورود به عرصه خصوصي سازي و كنده شدن از نظام دولتي است.

سال گذشته نفع مالي كه از صعود تيم زنيت به مرحله نهايي جام يوفا و سپس قهرماني اين تيم در اين جام معتبر اروپايي عايد صاحبان باشگاه شد، آن قدر خيره كننده بود كه حالا مسئولان اين تيم به راحتي حاضر به از دست دادن منافع بالقوه آن نيستند. اين تيم روسي سال قبل بزرگاني چون گلاسكو رنجرز، بايرن مونيخ و بايرلوركوزن را از دور مسابقات حذف كرد و با گذر از هر يك از آنها قله هاي مادي عالي تري را نيز فتح كرد و امسال بايد در گروه مرگ از سد تيم هاي ثروتمند و بزرگي چون رئال مادريد و يوونتوس عبور كند.

اهميت وجهه سرمايه اي مسابقات فوتبال جام باشگاه هاي اروپا و درآمدهاي سرشار ناشي از موفقيت در آن، ريشه در اقتصاد سرمايه داري دارد. ولاديمير پوتين نيز هميشه رابطه نزديكي با سرمايه داران كشورش داشته است. از سوي ديگر ورزش و به خصوصو فوتبال همواره بهانه اي بوده تا سياستمداران و اهل قدرت از طريق آن با مردم ارتباط برقرار كنند و از آن مدد بجويند. نقش سيلويو برلوسكوني در ميلان ايتاليا، حضور آنگلا مركل در مسابقات تيم ملي آلمان و خانواده سلطنتي انگليس كه جايزه سلطنتي فوتبال كشورشان به دست آنها اعطا مي شود رويه اي ديگر از فوتبال را رخ مي نماياند. البته كسي مثل برلوسكوني بي ترديد عاشق فوتبال هم هست ولي مطمئن نيستم كه آنگلا مركل نيز شيفته اين ورزش باشد. شايد او بيشتر مايل است چهره سردش را در كنار فوتبال گرم تر و شاداب تر نشان دهد.

حمايت قدرتمندان از فوتبال سويه ديگري نيز دارد. وقتي ژنرال فرانكو به صراحت از رئال مادريد حمايت مي كرد و به قدرت يابي آن در اسپانيا و اروپا مي انديشيد تنها وجهه اقتصادي ماجرا را در نظر نداشت. رئال مادريد نماينده حكومت اسپانيا به شمار مي آمد و فرانكو از طريق آن اعلام مي كرد كه چه كسي در اين كشور سروري مي كند. در شرايطي كه كاتالان ها و باسكي ها تمايلات جدايي طلبانه داشتند او رئال مادريد را به عنوان تيم پايتخت و مظهر پيروزي و اقتدار و وحدت گرايي مورد حمايت قرار مي داد. اين روح ناسيوناليستي بي شك در پس ذهن پوتين هم خانه دارد.

ولاديمير پوتين قويا گفت كه در بازي تيم زنيت مقابل رئال مادريد همراه با هيئتي چند نفره به ورزشگاه مي رود. او همچنين اعلام كرد كه حاضر است براي موفقيت نماينده كشورش هر هزينه اي را از جانب كرملين تامين كند. پوتين اين اعتقادش را هم پنهان نكرد كه مي توان از طريق فوتبال كشور را به دنيا بهتر شناساند.

بي ترديد روس ها با آنچه در گرجستان صورت دادند قدرت خود را به رخ دنيا كشيدند ولي آيا قدرت نمايي در فوتبال لزوما به جلوه گري در عرصه سياست منجر مي شود؟ آيا برزيل كه بيشترين و بزرگ ترين افتخارات جهاني را در فوتبال دارد از اين موفقيت ها بهره گرفته تا خود را به عنوان يك قدرت سياسي مطرح كند؟ بديهي است كه برزيل هيچ گاه به عنوان كشوري مقتدر در عرصه سياست جهاني شناخته نمي شود. دانمارك نيز بعد از قهرماني در جام ملت هاي اروپا در سال 1992 به قدرت سياسي بدل نشد.

اما آنچه پوتين از آن به عنوان معرفي كشورش به دنيا و حضور پررنگ در جهان نام برده، موضوع ديگري است. بسياري از مردم جهان نسبت به سياستمداران بي اعتمادند ولي وقتي پاي فوتبال و هنر و خلاقيت پيش مي آيد مي توان سياست را به فوتبال پيوند زد. بنابراين به اينكه روس ها مي خواهند و مي توانند از طريق فوتبال چهره جديدشان را به دنيا معرفي كنند اعتقاد دارم.

از خاطرمان نمي رود زماني كه تيم ملي كامرون در جام جهاني 1990 درخشيد چگونه نگاه مردم دنيا و تصوير كليشه اي آنها را از آفريقائيان تغيير داد. عموم مردم تصور مي كردند آفريقايي يعني همان مردم فقير و نحيف و گرسنه اي كه شبكه هاي تلويزيوني به تصوير مي كشد ولي وقتي كامرون در افتتاحيه آن مسابقات آرژانتين قهرمان دوره قبل را شكست داد و انگليس را نيز در مراحل حذفي تا آستانه حذف پيش برد، ديگر همه فهميدند كه اين آفريقايي هاي دو متري و تنومند مي توانند جايگزين تصوير قبلي شوند. كامروني ها با فوتبالشان نگاه مردم جهان را نسبت به آفريقايي ها عوض كردند. پيروزي تيم ايران برابر آمريكا در سال 1998 هم ديدگاه بسياري را درباره ايران تغيير داد و خيلي ها در آن روز استعدادهاي جوان ايراني را كه قادرند پا به پاي دنيا حركت كنند به چشم ديدند.

ورزش و هنر مي تواند پرسپكتيو ديگري از كشورها در انظار عموم قرار دهد. قهرماني سال گذشته زنيت روسيه در جام يوفا آن تصوير سياه و منفي را كه از روسيه كمونيستي نزد افكار عمومي جهان باقي مانده بود كنار زد و سيمايي خلاق و دوست داشتني چون "آرشاوين" (ستاره تيم زنيت) را به جايش نشاند.

وقتي خود ولاديمير پوتين براي تماشاي بازي وارد ورزشگاه مي شود ماجرا از حد جنبه تجاري و اقتصادي فوتبال فراتر مي رود. بدون شك چرخ اقتصادي تيم زنيت بدون حضور نخست وزير در ورزشگاه هم مي چرخد ولي او كه مي آيد، ما تماشاگران فوتبال اين ذهنيت را پيدا مي كنيم كه پوتين فقط يك مرد سياسي خشن نيست كه سربازانش را شبانه به گرجستان گسيل داشت. او خود را با فوتبال گره مي زند؛ فوتبالي كه با انسانيت و مردم گره خورده است. با فوتبال مي توان از سياست فاصله گرفت و سيماي موجه تر و مثبت تري از خود ارائه كرد. پوتين به اين مقوله اشراف دارد و نيك مي داند كه در ورزشگاه خيلي خوب ديده مي شود.
شنبه 13 مهر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: عصر ایران]

[مشاهده در: www.asriran.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 149]