واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: استاد حوزه علمیه اصفهان: حضرت زهرا(س) از سکوت مردم شکایت داشتند تهران - ایرنا - استاد حوزه علمیه اصفهان گفت: حضرت فاطمه زهرا(س) در خطبه فدکیه از سکوت مردم شکایت کردند و این خطبه نشانگر آن است که فقط موضوع فدک مطرح نبوده بلکه جریان جاهلی با ظهوری مجدد به دنبال از بین بردن ریشه تعالیم پیامبر(ص) بود.
حجت الاسلام محمدمهدی زارعی روز سه شنبه به مناسبت سالروز شهادت حضرت زهرا(س) در گفت وگو با خبرنگار معارف ایرنا افزود: خطبه فدکیه حضرت زهرا(س)، در شرایط خاصی پس از رحلت پیامبر خدا(ص) در جامعه اسلامی واقع شد و موضوع فدک تنها بخشی از این خطبه را دربرمی گیرد.
وی ادامه داد: حضرت زهرا(س) در ابتدای خطبه خود به طور مفصل درباره توحید الهی و صفات پروردگار سخن می گوید؛ درحالیکه در چنین مواردی انتظار آن است که پس از بیان مختصری از حمد الهی؛ به اصل مطلب پرداخته شود.
این استاد حوزه اضافه کرد: ظاهر قضیه آن است که مطالب ابتدایی خطبه، ارتباطی با مسایل اجتماعی آن روز ندارد و چنین به نظر می رسد که این قسمت از خطبه حضرت زهرا(س) خالی از بلاغت است. از طرف دیگر وقتی آن حضرت درباره پدر بزرگوارش صحبت می کنند؛ به بیان ویژگی های آن پیامبر، رسالت ایشان و وضعیت جامعه عرب قبل از بعثت و پس از بعثت می پردازد.
وی گفت: فاطمه زهرا(س) پس از بیان خصوصیات رسول خدا (ص) به معرفی قرآن پرداخته و فلسفه احکام را برای مردم بیان می کنند.
زارعی ادامه داد: در مجموع به نظر می رسد حضرت زهرا (س) به علت شرایطی که پس از وفات پیامبر (ص) بوجود آمد، اینگونه خطبه خود را آغاز کردند. یعنی اگر مردم مساله توحید را به خوبی درک می کردند، دچار آن لغزش بزرگ در مساله امامت نمی شدند.
وی افزود: حضرت زهرا (س) در این خطبه به گونه ای سخن گفتند که گویی در آن زمان، قرآن مهجور واقع شده بود و شواهد آن روزگار نیز نشانگر آن است که قرآن مهجور مانده بود، چون در مساله سقیفه نکات و استدلال هایی از سوی برخی افراد مطرح شد که در هیچکدام از آنها به قرآن استناد نشد.
زارعی با بیان آنکه پس از وفات رسول خدا(ص)، معیار برتری افراد بر اساس قرآن نبود، گفت: قاعده بر این است که در بیان فضیلت افراد، به معیار قرآنی توجه شود و سپس بر اساس آن معیارها به معرفی مصادیق پرداخت.
وی با بیان مثالی افزود: قرآن، فضیلت افراد را به تقوا می داند و می فرماید ان اکرمکم عندالله اتقیکم (سوره حجرات آیه 13) و یا با استناد به آیه فضل الله المجاهدین علی القاعدین اجرا عظیما (سوره نساء آیه95) می توان گفت، جهاد یکی از معیارهای فضیلت است اما پس از وفات پیامبر (ص)، قرآن به حاشیه رانده شد و به آن توجهی نشد.
این پژوهشگر مذهبی ادامه داد: به همین دلیل حضرت زهرا(س) در خطبه فدکیه، قرآن را به عنوان کتابی با ارزش معرفی کردند که ذره ای خلاف در آن راه ندارد و به طور مفصل ویژگی های قرآن را بیان کردند. همچنین آن حضرت در سخنان خود درباره فدک به قرآن استناد کرده و آیاتی را به عنوان شاهد بیان کردند.
وی افزود: فاطمه زهرا (س) با سخنان خود از به حاشیه راندن قرآن گلایه کرده و فرمودند که برخی افراد چگونه آیات قرآن، مبنی بر ارث بردن فرزند از پدر را فراموش می کنند؛ ولی با این حال به روایتی استناد می کنند که بر خلاف آیات قرآن است.
زارعی همچنین گفت: دختر رسول خدا(ص) در این خطبه گروه انصار یعنی کسانی که در مدینه، پیامبر(ص) را یاری کردند، مورد خطاب قرارداده و فرمودند امروز مصداق یاری پیامبر در یاری فرزند اوست، ولی شما او را یاری نمی کنید.
این کارشناس دینی در ادامه گفت: حضرت زهرا (س) در این خطبه، شرایط زمان را مطابق با آیه 144 سوره آل عمران دانستند که در این آیه به مساله عقب گرد امت اسلامی پس از وفات رسول خدا(ص) اشاره شده است.
وی افزود: در خطبه فدکیه، به بازگشت مردم به دوران جاهلیت اشاره شده و حضرت زهرا(س) تاکید می کنند که در این موضوع همه مردم ضرر کرده اند.
زارعی یکی از نکات مهم در خطبه فدکیه را پیدایش جریان نفاق دانسته و گفت: حضرت زهرا (س) علاوه بر آنکه زرمداران و قدرتمندان را در این خطبه مورد خطاب قرار می دهند، گویی صحنه دادگاهی را فراهم کرده و تمام کسانی را که در این جریان کوتاهی کردند، مورد بازخواست قرار داده و آنان را ملامت می کنند.
وی افزود: فاطمه زهرا(س) از سکوت مردم شکوه کردند و شرایط جامعه را بسیار حساس دیدند و با خواندن این خطبه مشخص می شود که فقط موضوع فدک مطرح نبوده بلکه ظهور دوباره جریان جاهلی تلاش دارد تا با ظاهر اسلامی، ریشه تعالیم پیامبر(ص) را از بین ببرد.
استاد حوزه علمیه اصفهان گفت: فاطمه زهرا(س) در پایان خطبه خود رو به حرم پیامبر کرده و از اتفاق های تلخی که بعد از رحلت آن حضرت رخ داد، شکوه کردند.
این پژوهشگر مذهبی علت انحراف پس از پیامبر(ص) را نفوذ جریان نفاق دانست و گفت: مبارزه با جریان کفر راحت تر از جریان نفاق است، زیرا نفاق با یک چهره موجه نشان داده می شود و از طرف دیگر برخی از افراد نیز در جامعه عافیت طلب بوده و به یک دین حداقلی اکتفا کرده و از تغییر شرایط آن زمان احساس خسارت نمی کردند.
زارعی ادامه داد: بخشی از مومنین ریشه دار در زمان پیامبر (ص) در جنگ ها به شهادت رسیدند و بخشی نیز کسانی بودند که در جنگ ها فرار می کردند و حضرت زهرا(س) در بخشی از خطبه ای که برای زنان مدینه خواندند بر این مساله تاکید کردند و فرمودند بعد از مدت ها که شمشیر مردانتان تیز بود؛ اینک شمشیرهایشان کند شده است.
وی وجود نظام قبیله ای در قبل از ظهور اسلام را نیز یکی از علت های انحراف جامعه اسلامی دانست و افزود: رسول خدا (ص) تلاش می کردند تا این روحیه از میان جامعه آن روز رخت بربندد ولی روحیه قبیله ای پس از وفات پیامبر دوباره زنده شد.
این کارشناس دینی همچنین درباره خطبه فدکیه گفت: این خطبه از سوی شیعه و سنی نقل شده و ابن ابی الحدید، به نقل از احمد بن عبدالعزیز جوهری این خطبه را در کتاب شرح نهج البلاغه خود بطور کامل توضیح داده است.
فراهنگ**1003**1027
04/01/1394
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 104]