واضح آرشیو وب فارسی:جام نیوز:
مصاحبه آیتالله حائریشیرازی با جامنیوز؛
انتقاد شدید عضو مجلس خبرگان از سیستم بانکی کشور
چرا آن کسی که سرمایهاش را در بانک خوابانده و سودش را میخورد، باید وضعش بهتر از آن دیگری باشد که سراغ تولید و کارآفرینی رفته اما درگیر وام و ضمانت و قسط و... است؟
به گزارش سرویس اقتصادی جام نیوز، آیت الله «حائری شیرازی» عضو محترم مجلس خبرگان رهبری، در گفتگو با خبرنگار ما راجع به "عدالت" و "کارآمدی اسلام در اقتصاد" مطالبی را اظهار داشتهاند که گزیده آن در پی میآید: توصیف عدالت با اجرای عدالت فرق دارد امام علي عليه السلام در نهج البلاغه راجع به حق ميگويد: «الحق اوسع شيء في التواصف و اضیقها في التناصف» دربارة عدل هم میگوید: «العدل اوسع شيء في التواصف و اضیقها في التناصف» كسي بخواهد دربارة عدالت انشا بنويسد، دامنش از هر بحثي بازتر است. مي تواند ده صفحه، يك كتاب، ده كتاب بنويسد، اما اگر بخواهد عدالت را اجرا كند، آيين نامة اجراي عدالت بين زن و مرد، پير و جوان، باسواد و بيسواد و... لازم است. براي همين است که ميگويد خيلي جا تنگ است. اجرای عدالت تنگناست، يك ذره دست بجنباني از عدالت خارج شدهای. به آن ميگفتند تناصف يعني نصف من بگيرم و نصف او، انصاف دادن به هم، يعني عمل در اجرا. اما تواصف، اینکه براي هم وصف كنيم، براي هم تعريف كنيم عدالت را، من عدالت را براي شما وصف كنم و شما هم براي من وصف كنيد، با هم تواصف كنيم دربارة عدالت؛ این دامنهاش آنقدر باز است كه اگر چندين ماه هم ادامه بدهيم هنوز حرف براي گفتن هست. ولی اگر خواستيم با هم روابط منصفانه داشته باشيم، من حقوق شما را ضايع نكنم و شما هم حقوق من را ضايع نكنيد، در گفتارمان، در كردارمان، در نشست و برخاستمان، در خيالات و تصوراتمان، که نه طرف را بالاتر از آن بگيريم كه هست و نه كمتر از آن كه هست، تناصف يعني همين. بانکداری بدون ربا اجرایی شد؟ متأسفانه حوزههاي علميه ما بهعنوان متولی امر دین، «تجريدي» و در عالم توصیف کردن هستند. هنوز «كاربردي» يعني در عالم تناصف نیستند. آنچه كه ميتواند كارآيي اسلام را بالا ببرد، عدالت در عمل است. شما نگاه كنيد، قانون بانكداري بدون ربا در عمل است يا در تجريد؟ بدون ربا در عالم تواصف است يا بدون ربا در عالم تناصف؟ یکی از همين مؤسسات اعتباری یا بانکها پيش من آمد گزارش داد که ما سرمايه اوليهمان فلان قدر بود و الآن به فلان مقدار رشد کرده است. همسايهمان گفت دخترم را ميخواهم شوهر بدهم، پنج ميليون براي جهيزيه لازم دارم. من به اينها ارجاعش دادم. گفتند پنج ميليون ميدهيم، هشت ميليون ميگيريم! حالا این تناصف است يا تواصف؟ چندتا از رباخوارها و نزولخورهای بازار وقتی دادگستری احضارشان کرده بود برای محاکمه، به دادستان گفته بودند اجازه بدهید ما با همین قوانین بانکی به مشتریهایمان پول قرض بدهیم...! شما ببينيد رباخوارها هنوز همان كار صدسال پيش را ميكنند؛ اصل و فرع را مشخص ميكنند، پول را به طرف میدهند و چك اصل و فرع را یکجا از او ميگيرند. اگر در حسابش نباشد، اين چك برگشت ميخورد و طرف زندانی ميشود و باید تا دينار آخر را به اين رباخوار پس بدهد. تمام مراجع قانونی هم میگویند هرچه چك گفت، ما كار نداريم كه محتوايش چه بوده؟!... حالا این بدون ربا بودن در عالم تواصف است یا عالم تناصف؟ کارآمدی اسلام را زیر سؤال نبریم مفاهيم كاربردي را جدي نگرفتیم، كارآمدی اسلام زير سؤال رفت. يعني اینکه "اسلام براي خودش قانون دارد يا ندارد" زير سؤال رفت. الآن اقتصاد اسلامي چيست؟ چه چيزي داريم؟ در عالم تواصف ميخواهيم بگوييم اسلام براي هرچيزي برنامه دارد. اما در اجرا چه؟ بانكداري اسلامي را تعريف كنيد. بدون موضوعشناسي فكر شما نميتواند كار كند. هنوز در حوزه و میان فقها راجع به مسائل پولی-مالی اختلافات موضوعی وجود دارد. من در زمان امام راحل مصاحبهاي كردم و روزنامه رسالت برای آن تيتر زد: «سيستم پولي ما غلط و غيراسلامي است و همين موجب تورم است» گفتند اين تضعیف نظام است و شما يك مصاحبهاي بكنيد تا موضوع جبران شود. من در همان هفته مصاحبه كردم و توضیح مفصل دادم تا شائبه برطرف شود. اگر مفاهيم كاربردي را جدي نگیریم، كارآيي اسلام زير سؤال میرود. فقها يك دوره موضوعشناسي بايد بكنند تا بتوانند فتوا بدهند. عالم تواصف یک اتاق دربسته است. باید به عالم تناصف وارد شویم و نگاه کنیم که تا چه اندازه موفق شدهایم بانکداری بدون ربا را محقق کنیم؟ آیا واقعا بانکداری ما اسلامی شده است؟ ببينیم مردم از اين بانكها چه ميكشند؟ اگر همهپرسی از مردم شود دربارة بانكها و رفتار آنها، نتيجه همهپرسی چيست؟ چرا آن کسی که سرمایهاش را در بانک خوابانده و سودش را میخورد، باید وضعش بهتر از آن دیگری باشد که سراغ تولید و کارآفرینی رفته اما درگیر وام و ضمانت و قسط و... است؟
۲۰/۱۲/۱۳۹۳ - ۱۷:۰۶
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جام نیوز]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 38]