واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: حاکمیت سرمایه داران تهدیدی جدی برای... تهران- ایرنا- روزنامه «شهروند» امروز -سه شنبه- در یادداشتی با عنوان «حاکمیت سرمایه داران تهدیدی جدی برای...» به قلم « آرش خیراندیش» عضو ستاد مردمی نجات آشوراده نوشته است: اظهارات علنی اخیر برخی از مقامات سازمان حفاظت محیط زیست حاکی از آن است که این سازمان رویکردی جدید در تاریخ خود اتخاذ کرده که اگرچه در مواردی سابقه داشته، اما هرگز چنین واضح بیان و پیگیری نشده است.
این رویکرد جدید، سپردن مدیریت مناطق حفاظت شده کشور به سرمایه داران است که غالبا به شکل پروژه های سرمایه گذاری گردشگری پیش بینی شده اگرچه خبرهایی از اشکال دیگر سرمایه گذاری در این مناطق به گوش می رسد. در مواردی حتی تلویحا سخن از به مزایده گذاشتن مدیریت این مناطق به میان آمده است. واضح ترین خبرها دراین باره اعلام عقد تفاهمنامه بین سازمان حفاظت محیط زیست و سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در مورد جزیره آشوراده است که در مورد واگذاری مدیریت قسمتی از جزیره مذکور به سرمایه گذاران خصوصی صنعت گردشگری است.
تصمیم بر حاکمیت سرمایه بر مناطق حفاظت شده چیزی است که سرنوشت این مناطق را تغییر می دهد. صرفنظر از انگیزه های چنین اقداماتی - که بسیاری از آنها واضح بوده و اساسا ارتباطی با آنچه که ادعا می شود، ندارند - سپردن حساس ترین مناطق اکولوژیک کشور به افرادی معدود که چیزی جز سرمایه اقتصادی در دست ندارند، تصمیمی بس خطرناک برای کشور است. اگرچه به روال اداری رایج، بیان می شود که نظارت سازمان حفاظت محیط زیست بر چنین پروژه هایی باقی می ماند، واقعیت این است که به چنین نظارت هایی نمی توان اعتماد کرد. مخرب ترین پروژه های کشور از نظر زیست محیطی (مانند انبوه سدهای نابود کننده منابع آبی کشور) مجوز ارزیابی زیست محیطی گرفته اند و کماکان به کار خود ادامه می دهند.
اصولا سرمایه گذاران بزرگ در پی کسب سود حداکثری از طریق افزایش درآمد و کاهش هزینه های خود هستند. هر سرمایه گذاری اقتصادی کلان تنها با روش اقتصادسنجی توجیه اقتصادی می یابد که از قبل محاسبه می شود. به این ترتیب سرمایه گذاری های کلان اقتصادی در مناطق حفاظت شده با وظیفه حفاظت از آن مناطق ذاتا در تعارض قرار می گیرد. حفاظت از مناطق حساس اکولوژیک مستلزم صرف هزینه های فراوانی است که توجیه اقتصادی برای سرمایه گذاران نخواهد داشت. از طرف دیگر حداکثر بهره برداری از چنین مناطقی می تواند سرمایه گذاران را به درآمد بالای موردنظرشان برساند که این خود نقض اصول حفاظت است. اضافه کردن قید «با رعایت الزامات زیست محیطی» که در چنین قراردادهایی فراوان به کار می رود در عمل چیزی را تغییر نمی دهد زیرا که اصولا سرمایه گذار برای کسب سود فراوان قدم به چنین راه هایی می گذارد. وجود چنین انگیزه قوی اقتصادی هرگونه مصالح زیست محیطی را زیر پا می گذارد. چنین است سایر ادعاهای ظاهر الصلاحی چون اشتغالزایی و حمایت از جوامع محلی که در برابر خواست اصلی سرمایه گذاران تنها بهانه هایی برای ورود به این مناطق محسوب می شود. ورود سرمایه های کلان بخش خصوصی به مناطق حفاظت شده به مانند حرکت بر لبه پرتگاه در تاریکی مطلق است که سقوط حتمی را در پی دارد.
بهره برداری اقتصادی کلان از فعالیت هایی که مستقیما با مصالح مردم سروکار دارند نتایجی بس زیان بار برای جامعه به همراه داشته است. آموزش عالی کشور سال هاست که از این تجاری سازی درس و تحصیل رنج می برد به گونه ای که همه کارشناسان اذعان دارند که افت کیفیت آموزش در اکثر دانشگاه های کشور به مرحله هشدار رسیده است. همچنین تجاری سازی امر حیاتی درمان در کشور باعث شده که بعضی از مراکز درمانی به بنگاه های اقتصادی تبدیل شوند. این سرنوشت تلخ می تواند در انتظار فعالیت های زیست محیطی کشور نیز باشد اگر بخواهیم از محیط زیست کشور بهره برداری اقتصادی کنیم.
امور حیاتی کشور مانند آموزش عالی، درمان و محیط زیست بیشتر از آن که نیاز به سرمایه گذاری داشته باشند نیاز به مشارکت فرهیختگان ملت در برنامه ریزی و مدیریت آنان دارد. حاکمیت سرمایه در این امور باعث دور شدن آنان از وظیفه ذاتی شان می شود. در مورد محیط زیست کشور مشارکت جوامع محلی مولد و دانایان این امر می تواند به بهبود وضع آن منجر شود. هر جایی هم که نیاز به سرمایه اقتصادی برای حفاظت باشد، تجمیع و مدیریت سرمایه های کوچک صاحبان حق باید راهگشا باشد تا مناطق حفاظت شده از بهره برداری طماعان و حریصان در امان بماند.
خوشبختانه طی بیش از دو ماه گذشته تعداد زیادی از فرهیختگان کشور نشان دادند که در مورد واگذاری مدیریت جزیره آشوراده به بهره برداران اقتصادی، ساکت ننشسته و با ابزارهای قانونی در برابر چنین ظلمی مقاومت می کنند. این خود نوید دهنده فصل جدیدی در فعالیت های دلسوزان محیط زیست و فرهنگ کشور است. این مقاومت شجاعانه تاکنون توانسته است از تعدی سرمایه سالاران و پیروان آنها به تنها جزیره ایرانی دریای خزر جلوگیری کند. آنان نشان داده اند که بی چشمداشت در پی حفاظت از محیط زیست کشور هستند. امید آن که چنین سیاست های مخربی به زودی تغییر یابند.
منبع: شهروند
اول**1368**
12/12/1393
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 66]