واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: سعوديها ميتوانند از تكفيريها دل بكنند؟
نویسنده : احمد كاظمزاده
روز يكشنبه (3 اسفند) كنفرانسي با عنوان اسلام و مبارزه با تروريسم در مكه آغاز به كار كرد. رسانههاي عربستان كه به تبليغات گسترده درباره اين كنفرانس دست زدهاند از حضور 400 نفر از علما و انديشمندان جهان اسلام در اين كنفرانس خبر دادهاند بدون اينكه به توزيع جغرافيايي شركت كنندگان اشارهاي داشته باشند. رسانههاي سعودي و بقيه رسانههاي عربي هم پيام سلمان بن عبد العزيز پادشاه جديد عربستان و هم سخنان احمد طيب شيخ الازهر را در اين كنفرانس منعكس كردهاند كه در هر دو مورد بر مقابله با افكار تكفيري تأكيد كردهاند. بيان چنين ديدگاهي از سوي احمد طيب شيخ الازهر چندان تعجب آميز نيست اما با توجه به اينكه درگذشته مسئولان سعودي بارها از تكفيريها استفاده ابزاري كردهاند از اين رو اين سؤال مطرح است كه چه عواملي باعث اتخاذ چنين رويكردي از سوي رياض شده است و اين رويكرد تا كي ميتواند دوام پيدا كند ؟
در پاسخ چند عامل را ميتوان در اتخاذ چنين رويكردي از سوي عربستان دخيل دانست:
نخست اينكه عربستان بعد از اعلام خلافت از سوي داعش در مناطق تحت تصرف خود در عراق و سوريه با چالش جدي در داخل مواجه شده است و طبق نظرسنجيهاي صورت گرفته گرايش به داعش در بين اتباع و به خصوص جوانان سعودي كه در مدارس ديني اين كشور آموزش ديدهاند بسيار بالاست و با توجه به اينكه احتمال بخشي از داعشيها در صورت سقوط موصل راه خود را به سوي عربستان كج كنند آنچه اين خطررا براي سعوديها گوشزد كرد حملاتي بود كه به تازگي به پست بازرسي مرزي عراق و عربستان صورت گرفت و مشخص شد كه اين حملات از داخل عربستان نيز پشتيباني شده بود.
دوم اينكه در جريان رشته حملات مشكوكي كه در چند هفته گذشته به نام افراطيون مسلمان در اروپا از جمله فرانسه صورت گرفت هجمه شديدي عليه اسلام صورت گرفت و اين در حالي بود كه عربستان به عنوان كسي كه ادعاي رهبري جهان اسلام را دارد در برابراين هجمهها اقدامي صورت نداد. حال آنكه در اين مدت جمهوري اسلامي ايران به اقدامات مهمي دست زد كه از جمله آنها ميتوان به ارسال پيام رهبر معظم انقلاب به جوانان غرب و دعوت از آنها براي شناخت اسلام از منابع اصيل و اوليه آن و همچنين برگزاري نشست علماي جهان اسلام در قم براي مقابله با حركتهاي افراطي و تكفيري و تمييز اسلام واقعي از اسلام معرفي شده از سوي گروههاي تكفيري و انحرافي اشاره كرد. از اين ديد برگزاري كنفرانس اسلام و مبارزه با تروريسم در مكه ميتواند واكنشي در برابر اقدامات ايران باشد.
سوم اينكه خطرات روز افزون ناشي از گسترش خطر تكفيري در نهايت عربستان را به عضويت در ائتلاف ضد داعش سوق داد كه اين ائتلاف طبعا تعهداتي را به اعضاي آن از جمله عربستان تحميل ميكند. دراين ميان تعهدات عربستان به مراتب بيشتر است چراكه مراكز فكري وايدئولوژيك تكفيريها درمدارس مذهبي اين كشور ريشه دارد كه تحت كنترل علماي وهابي قرار دارند و از اين كشور بتدريج به ساير كشورهاي جهان تسري وگسترش يافته است. بر اين اساس عربستان بعد از تشكيل ائتلاف ضد داعش تحت فشارهايي از سوي اين ائتلاف براي برداشتن گامهاي عملي در جهت مقابله با تفكر تكفيري قرار گرفته و به نظر ميرسد برگزاري كنفرانس مكه گامي در مسير پاسخ به اين فشارها محسوب ميشود. نكته قابل تاملي كه در اين زمينه وجود دارد اين است كه در همان حالي كه عربستان به دوري از تكفيريها مجبور ميشود، به سمت نزديكي به اخوان المسلمين به عنوان نماد اسلام ميانه در ميان اهل سنت تشويق ميشود و اگر چه اين ايده از سوي دولت اوباما پشتيباني ميشود اما با نيازهاي سياسي عربستان در اين مقطع زماني نيز سازگاري دارد و عربستان براي پيشبرد عاديسازي روابط خود با قطر و تركيه يا استفاده از حركت اصلاح يمن براي مقابله با حوثيها به ترميم روابط خود با اخوان المسلمين نياز دارد.
اما در مجموع با وجود اين عوامل هيچ تضميني وجود ندارد كه عربستان به رويكرد كنوني خود پايبند بماند زيرا عربستان بعد از واقعه 11 سپتامبر سال 2001 امريكا نيز به اقداماتي عليه تكفيريها دست زد و در آن مقطع كه القاعده در سيبل توجهات بود براي مدتي مقابله كرد اما بعد از اينكه بحران سوريه آغاز شد دوباره به استفاده ابزاري از تكفيريها روي آورد و تنها تفاوت اين بود كه اين بار تكفيريها نه با نام القاعده بلكه با نام و نشان ديگر همچون النصره و جيش الاسلام و داعش ظهور و بروز كردند. براين اساس در صورت اقتضاي منافع سياسي عربستان احتمال استفاده ابزاري از سوي اين كشوردر آينده وجود خواهد داشت. ازطرف ديگرهمچنانكه احمد طيب شيخ الازهر نيز درسخنان خود در نشست مكه تصريح كرد اين صهيونيستها هستند كه ازاقدامات افراطي تكفيريها در جهان اسلام نفع ميبرند و درچنين شرايطي مبارزه با تكفيريها جز دوري جستن از رژيم صهيونيستي يا مبارزه همزمان با تروريسم تكفيري و صهيونيستي امكان پذير است و اين در حالي است كه عربستان در معادلات منطقهاي از موضوع هستهاي ايران گرفته تا بحران سوريه و يمن خود را به رژيم صهيونيستي نزديك ميكند يا فرصتي ايجاد ميكند كه رژيم صهيونيستي چنين انتظاري ازعربستان داشته باشد.
منبع : روزنامه جوان
تاریخ انتشار: ۰۵ اسفند ۱۳۹۳ - ۰۰:۴۳
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 65]