واضح آرشیو وب فارسی:ایسنا: یکشنبه ۲۶ بهمن ۱۳۹۳ - ۱۱:۰۰
با ورود فرهنگ شهرنشینی در روستا بسیاری از مراسم و آداب از یاد و خاطرهها فراموش شدهاند از آن جمله میتوان به مراسم پخت نان سنتی اشاره کرد. دیگر از بوی دود تنور که هنگام صبح پیش از طلوع آفتاب به مشام میخورد و انسان را از خواب بیدار میکرد، خبری نیست. دیگر از بوی نان تازه که صبحگاهان مشام را نوازش میکرد و بوی نان سوخته که انسان را از خواب ناز صبحگاهی بیدار میکرد، خبری نیست. دیگر از نان اول تنوری – گرده – فتیر – تنکه و ... خبری نیست. هماکنون در مناطق روستایی هم تهیه نان ماشینی یا بهصورت تنور گازی شده و دیگر نمیتوانیم به سراغ تنورهای گلی برویم. به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، منطقهی خراسانجنوبی، در روستای امیرآباد 5 کیلومتری شهر بیرجند روستایی که بهعلت نزدیکی به شهر بیرجند و ارزانی خانهها و زمینها، مهاجرت به آن زیاد شده و بافت جدید را به خود دیده است اما هنوز در بخش قدیمی روستا خانههایی به سبک قدیمی با تنورهای گلی وجود دارد. خانهای تقریباً قدیمی که مقداری تازهساز است اما هنوز همان مطبخ(آشپزخانه) قدیمی خود را با تنورش دارد. مریم خانم که هر روز صبح بعد از بیدار شدن و رسیدن به فرزندانش و کارهای خانه به سراغ آرد و آب رفته و مهیای پخت نان میشود، او یکی از معدود افرادی است که به روش سنتی نان میپزد. خودش میگوید :«15 سال است که نان میپزم و آن را از مادرم آموختهام و درآمدم از پخت نان کمکی به همسرم در مخارج خانه است». اگر مشغلههای زندگی امانش دهد و روز را با کار خانه و پختنان فقط بگذارند روزی 300 تا 400 نان میپزد. روزهای جمعهاش را به همراه فرزندانش به جمعآوری هیزم میپردازد تا سوخت تنورش را مهیا کند و آرد را از کارخانه آزاد میخرد. صبح زود در سفره آردی را پهن کرده و آردها را در آن الک میکند تا برکات خدا بر زمین نریزد. مقداری آب داخل لانجین ریخته و مایع خمیر داخل آن حل میکند و پس از آن آرد را داخل آن میریزد و آنرا ورز میدهد تا ورز بیاید پس از درست شدن آنرا به مدت چند ساعت به حال خود رها میکردند تا خمیر عمل بیاید. «در گذشته مایه خمیر معمولاً مقداری از خمیری بود که سری قبل با آن نان پخته بودند و آن را لای سفره آرد نگهداری میکردند تا ترشیده شود و بهعنوان مخمر در خمیر بعدی استفاده شود اما هماکنون از مایه خمیر آماده در بازار استفاده میشود». برای پخت نان باید تنور گرم شود در داخل تنور آتش روشن میشود و هیزمها معمولاً چوب و بته یا تاپاله و هیمه است. پس از گرم شدن تنور و عمل آمدن خمیر وسایل پخت نان دور تنور چیده میشود که عبارت از سفرهی آردی، تخته خانه (وسیلهایی که روی آن خمیر را پهن میشود)، ناون کوچک و بزرگ (جهت زدن نان به تنور)، و بالشتک و سیخ ( آتش کش یا انبر) است. برای آغاز کار پارچهای را که چانهها روی آن چیده میشود یا سفره آردی را پهن کرده و سطحش را با آرد میپوشانند پس از آن چانههای خمیر را به اندازهی یک مشت بزرگ درست کرده و بر روی پارچهی آرد اندود میچینند. برای چسباندن چانهها، ابتدا آن را صاف کرده و خمیر پهن شده را روی بالشتک میگذارند، در صورت لزوم سطح خمیر را خیس کرده و سپس داخل تنور میچسبانند. چسباندن باید بهصورت اصولی و مرتب انجام شود. زمان بیرون آمدن نان از تنور وقتی است که روی نان کاملاً پخته و طلایی شده باشد. پس از چندین بار پخت نان، تنور رو به سردی میگذارد، در این زمان میتوان ردیف آخر نان را از درون تنور خارج نکرد و روی تنور را پوشاند ، پس از چند ساعت نانها به صورت برشته در میآیند. انتهای پیام
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایسنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 19]