واضح آرشیو وب فارسی:تابناک: توزیع عادلانه با حذف يارانه مصرف بي رويه انرژي
هر پرمصرفي، ممکن است پردرآمد نباشد؛ به عنوان مثال، خانوارهاي کم درآمدي که از وسايل با کارايي انرژي پايين استفاده مي کنند يا خانوارهاي کم درآمدي که پرجمعيت هستند، مصرف انرژي بالايي دارند. همچنين خانوارهاي شهري با هر سطح درآمدي در آپارتمان هايي زندگي مي کنند که تفاوت متراژ زيادي با هم ندارند.
کد خبر: ۴۷۵۴۷۸
تاریخ انتشار: ۲۶ بهمن ۱۳۹۳ - ۰۷:۵۵ - 15 February 2015
محمود سحابي در یادداشت روز خراسان نوشت:
يکي از چالش هاي فعلي هدفمندي يارانه ها، کسري منابع آن است که نمي تواند جوابگوي هزينه هاي آن از جمله يارانه نقدي، کمک به بخش توليد و سلامت باشد. براي حل اين مشکل، از ابتداي سال جاري حذف يارانه نقدي پردرآمدها در دستور کار دولت و مجلس قرار گرفت که تاکنون به نتيجه نرسيده است. در اواخر هفته گذشته، سخنگوي دولت بار اجراي اين موضوع را از دولت به مجلس محول کرد و خواستار ارسال ليست پردرآمدها از سوي مجلس به دولت شد! راه حل ديگري که براي حل مشکل کسري منابع هدفمندي يارانه ها در هفته هاي اخير مورد توجه نمايندگان مجلس قرار گرفته است، حذف يارانه انرژي پرمصرف ها است.
اين پيشنهاد بر اين مبنا قرار دارد که «پردرآمدها» عموماً همان «پرمصرف ها» هستند و مصرف انرژي آن ها نيز به مراتب آسان تر از درآمدشان قابل اندازه گيري است. اين پيشنهاد مورد استقبال برخي از اعضاي کميسيون هاي اقتصادي و انرژي مجلس قرار گرفته است و در کميسيون انرژي مجلس به تصويب رسيد. در صورت تصويب نهايي اين طرح در قانون بودجه سال ۹۴، يارانه مصارف بي رويه حامل هاي انرژي (برق، گاز، بنزين و گازوئيل) و آب حذف مي شود تا هم کسري منابع هدفمندي يارانه ها را جبران کند و هم جلوي مصرف بي رويه انرژي را بگيرد. در عين حال، اين طرح که مورد حمايت اقتصاددانان مجلس قرار گرفته است و با اجراي آن صرفاً قيمت حامل هاي انرژي براي پله هاي بالاي الگوي مصرف افزايش مي يابد نيز ممکن است در مرحله اجرا با موانعي مواجه شود زيرا:
الف - هر پرمصرفي، ممکن است پردرآمد نباشد؛ به عنوان مثال، خانوارهاي کم درآمدي که از وسايل با کارايي انرژي پايين استفاده مي کنند يا خانوارهاي کم درآمدي که پرجمعيت هستند، مصرف انرژي بالايي دارند. همچنين خانوارهاي شهري با هر سطح درآمدي در آپارتمان هايي زندگي مي کنند که تفاوت متراژ زيادي با هم ندارند.
ب - شناسايي افراد پردرآمد با توجه به ميزان مصرف انرژي، مبناي مناسبي براي حذف يارانه نقدي آن ها نيست. همچنين کاهش مصرف انرژي مشترکين پرمصرف با اجراي اين طرح، تنها به دليل ترس آن ها از قطع يارانه نقدي خواهد بود.
درباره محورهاي بالا، نکاتي قابل طرح است که در ادامه به آن ها اشاره مي شود: ۱ - يکي از پيش فرض هاي اساسي طرح کميسيون انرژي مجلس آن است که پرمصرف ها «عموماً» همان پردرآمدها هستند نه آنکه هر پرمصرفي «لزوماً» پردرآمد باشد. اطلاعات مرکز آمار کشور نشان مي دهد که سهم دهک هاي پردرآمد در مصرف حامل هاي انرژي و در نتيجه استفاده از يارانه هاي آن به مراتب بيشتر از دهک هاي کم درآمد است. در نتيجه، «عموماً» پرمصرف ها همان پردرآمدها هستند ولازم است سياست گذاري هاي دولت متناسب با وضعيت عموم مردم باشد و براي موارد ديگر، چاره اي جداگانه بايد انديشيده شود. همچنين از اواسط دهه هشتاد تاکنون، قيمت حامل هاي انرژي شامل برق و گاز در کشور به صورت پلکاني محاسبه مي شود يعني متناسب با افزايش ميزان مصرف انرژي، قيمت نيز افزايش مي يابد. اين موضوع باعث اعتراض خانوارهاي کم درآمد نشده است زيرا اين خانوارها با وجود استفاده از وسايل انرژي با کارايي پايين، عمدتاً مصرف انرژي زيادي ندارند چون از رفاه کمتري برخوردار هستند و توان مالي کمتري دارند. به عبارت ديگر، خانوارهاي کم درآمد به دليل همين درآمد و رفاه کمتر از وسايل متعدد برقي و گازي استفاده نمي کنند و عموماً مصرف انرژي کمتري نسبت به خانوارهاي پردرآمد دارند. علاوه بر اين، منطق افزايش پلکاني تعرفه حامل هاي انرژي براي اصلاح الگوي مصرف انرژي، منطقي پذيرفته شده در سطح دنيا است که به ضرر کم مصرف ها و مصارف در حد الگوي انرژي نيست که نظاير آن هم در کشورهاي در حال توسعه و هم در کشورهاي صنعتي به وفور يافت مي شود.
۲ - در صورت تصويب و اجراي طرح کميسيون انرژي مجلس قرار نيست که يارانه نقدي خانوارهاي پردرآمد با توجه به ميزان مصرف انرژي اين خانوارها قطع شود و اصولاً اين طرح ارتباطي با يارانه نقدي افراد ندارد، بلکه قرار است يارانه مصارف بي رويه انرژي خانوارهاي پرمصرف حذف شود. به عبارت ديگر، قرار است خانوارهاي پرمصرف براي مصرف بالاتر از الگو هزينه به مراتب بيشتري نسبت به مصرف کمتر از الگو بپردازند و ديگر اين مصارف، يارانه اي نباشد. همچنين اين طرح علاوه بر اصلاح الگوي مصرف انرژي مي تواند يارانه ها را نيز در کشور به صورت عادلانه تري توزيع کند زيرا با وجود آن که چند سالي از آغاز هدفمندي يارانه ها در کشور مي گذرد ولي همچنان حجم يارانه انرژي اختصاص يافته به خانوارهاي پرمصرف به مراتب بيشتر از خانوارهاي کم مصرف و حتي بيشتر از حجم يارانه نقدي تخصيص يافته به اين خانوارها است. به عنوان مثال، در حال حاضر حجم يارانه گاز يک مشترک پرمصرف بيش از يک ميليون تومان در ماه و حجم يارانه برق يک مشترک پرمصرف بيش از ۲۸۰ هزار تومان در ماه است واين در حالي است که يارانه نقدي داده شده به خانوارهاي ۴ نفره برابر با ۱۸۲ هزار تومان در ماه است.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تابناک]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 34]