تور لحظه آخری
امروز : شنبه ، 10 شهریور 1403    احادیث و روایات:  پیامبر اکرم (ص):مؤمن ابتدا به سلام مى كند و منافق منتظر سلام ديگران است.
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها




آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1813468008




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
 refresh

- نقد رسانه؛ دوستان آماتور و رقیبان حرفه ای - زمان رضا خانی*


واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: نقد رسانه؛ دوستان آماتور و رقیبان حرفه ای - زمان رضا خانی* انتخاب تیتر، انتخاب واژگان و زاویه دیدِ رسانه های آمریکا در پوششِ خبرِ مربوط به کشته شدن سه شهروند مسلمان این کشور به دست یک آمریکاییِ متعصب، درس هایی از روزنامه نگاریِ حرفه ای را با خود دارد که باید فراگرفت.


چهارشنبه های سال 2015، روزهایی پرحادثه بوده است. در یک چهارشنبه بود که عده ای با حمله به دفتر نشریه شارلی ابدو، چند کارمند آن مجله را کشتند و یک ماه بعد، در چهارشنبه ای دیگر، یک آمریکاییِ متعصب در اقدامی جنون آمیز، سه جوان مسلمان (یک پسر 23 ساله، همسر جوانش و خواهر همسرش) را در کارولینای جنوبی به خاک و خون کشید.
نگاهی به واکنش رسانه های اصلی آمریکا و نوع پوشش این دو خبر، می تواند نکته هایی آموزنده داشته باشد. در زیر، به بررسی پوشش خبرهای این دو چهارشنبه در رسانه های مهم آمریکا می پردازیم.

** چهارشنبه اول:
چهارشنبه 17 دیماه، دو تروریست مسلح، ظاهرا با هدف انتقام از اهانت به پیامبر اسلام (ص)، وارد دفتر مجله کاریکاتور «شارلی اِبدو» در پاریس شدند و با گشودن آتش به روی کارمندان این نشریه، عده ای را از پا در آوردند و شماری دیگر را زخمی کردند.
کارِ این تروریست ها را همه، حتی منتقدان اهانت به پیامبر گرامی اسلام و منتقدان سرسخت نشریه هتاک (شارلی ابدو)، محکوم کردند. اما در این میان، نوعِ برخوردِ رسانه های غربی شایان توجه بود. این رسانه ها، بی آنکه به مخاطب، بگویند "مسلمانان تهدیدی برای غرب هستند"، فضا را به گونه ای ترسیم کردند که مخاطبان، خود به این نتیجه برسند.
شبکه تلویزیونی فاکس نیوز در آمریکا، همان روزِ حمله به نشریه شارلی ابدو، از "انجم چودهری" امام جماعتِ بسیار تندروی بریتانیایی دعوت کرد تا در برنامه "شان هنیتی" (Sean Hannity) دیدگاه هایش را درباره حمله به شارلی ابدو بیان کند. جالب آنکه "هنیتی"، مجری برنامه، اجازه آزادانه سخن گفتن را به "انجم چودهری" نداد و با پرسیدن سوال های جهت دار و اصرار بر پاسخِ "بله یا خیر"، دقیقا چیزهایی را که دوست داشت بگوید، از دهان چودهری بیرون کشید؛ سوال هایی مانند این: «آیا شما معتقدید که اگر کسی پیامبر شما را دستمایه طنز قرار داد، باید او را بکشید؟ لطفا فقط با بله یا خیر پاسخ بدهید.»، «آیا این اسلام واقعی است؟»،... جواب چودهری هم به هر دو سوال "آری" بود. یعنی دقیقا به دامی افتاد که مجری برنامه فاکس نیوز برایش آماده کرده بود.
"شان هنیتی" نه به مسلمانان اهانت کرد و نه حتی مستقیما گفت که مردم آمریکا باید از مسلمانان بترسند، اما با یک "برنامه حرفه ای" در "زمانی حساس" و با دعوت از فردی مناسب، کاری کرد که مخاطبانِ فاکس نیوز، خودشان به این نتیجه برسند.

** چهارشنبه دوم:
چهارشنبه 22 بهمن، کرِیگ استیون هیکس (Craig Stephen Hicks)، مرد 45 ساله و اهل کارولینای شمالی در آمریکا که خود را "منکر وجود خدا" (atheist) می نامد، در اقدامی جنون آمیز، دو زن و یک مردِ جوانِ مسلمان را به ضرب گلوله از پا در آورد.
خبر به سرعت، در رسانه ها منعکس شد. اکنون فرصتی مناسب بود تا رسانه های آزادِ آمریکایی، پدیده اسلام هراسی و تهاجم علیه مسلمانان را نیز دستکم از نظر جامعه شناسی، بررسی کنند. اما نوع پوشش این خبر به وسیله رسانه های آمریکایی حقا جای مطالعه و توجه ویژه دارد:
1 – فاکس نیوز، متعلق به روپرت مرداک که در مورد کشته شدن شهروندان فرانسوی، چنان جنجالی راه انداخته بود، در مورد کشته شدن شهروندان مسلمان آمریکایی تقریبا سکوت کرد.
2 – شبکه ABC متعلق به شرکت والت دیزنی، تیترِ یک خود را به اظهارنظر "برادر قاتل" اختصاص داد (!!) و به نقل از او نوشت که مقتولان پیش از کشته شدن، به زد و خورد با قاتل پرداخته بودند. عکس خبر اول ABC را در گالری تصاویر (بالا، دست چپ) می توانید مشاهده کنید.
3 – شبکه CBS متعلق به شرکت CBS نیز تیترِ یکِ خود را به اظهارنظر "وکیل قاتل" اختصاص داد (!!) و به نقل از او نوشت که این درگیری هیچ ربطی به مذهب و مسلمان بودن مقتولان نداشته است. عکس خبر اول CBS را نیز می توانید در گالری تصاویر مشاهده کنید.
4 – شبکه NBC متعلق به شرکت جنرال الکتریک، تیترِ یکِ خود را به راهبرد جدید باراک اوباما برای مقابله با گروه تروریستی داعش اختصاص داد و خبر کشته شدن سه مسلمان به دست یک بی دین آمریکایی را به صورتِ کوتاه در میان خبرهای معمولی خود منتشر کرد و احتمال داد که درگیری بر سرِ جای پارک کنار خیابان بوده است!
5 – خبرگزاری آسوشیتدپرس، پس از انتشار خبر قتل، خبری تکمیلی منتشر و تاکید کرد که قاتل، سابقه درگیری با همسایگانش را داشته است و فرد متعادلی نیست (یعنی کار او را نباید به حساب جو ایجاد شده علیه مسلمانان گذاشت). عکس خبر آسوشیتدپرس نیز در گالری تصاویر موجود است.
البته خبرگزاری آسوشیتدپرس، در روزهای بعد، مصاحبه با پدر مقتول که معتقد بود فرزندش قربانی نفرت شده است و سپس خبر تشییع جنازه قربانیان را هم منتشر کرد، اما آن خبرِ مربوط به تعادل نداشتنِ قاتل، پیش از همه خبرهای دیگر منتشر شد و اثری که باید می گذاشت را گذاشت.

** درس هایی از دو چهارشنبه!
نگارنده در نقل چهارشنبه دوم، عمدا به مالکیت رسانه های بزرگ آمریکایی اشاره کرد تا نشان دهد که این شبکه ها نه تنها غیردولتی و مستقل از یکدیگرند، بلکه از نظر حزبی و باورهای سیاسی و اقتصادی و اجتماعی، گاه در تضاد کامل با هم هستند؛ چنانکه شبکه فاکس نیوز به عنوان رسانه نزدیک به باورهای راست و محافظه کار، در تقابل با شبکه های CBS، ABC و NBC قرار می گیرد. اصولا از میان شبکه های داخلیِ ایالات متحده، تنها شبکه تلویزیونی PBS و شبکه رادیویی NPR را می توان دولتی دانست. اما چه می شود که رسانه های این کشور در رویارویی با یک پدیده ملی و بنیادی، اینچنین هماهنگ عمل می کنند؟
واقعیت این است که در آمریکا، بنگاه های بزرگ خبری (و نه رسانه های کوچک)، به هر طریقی که خودشان می دانند، با منافع ملی آمریکا و راهبردهای کشورشان کاملا آشنا هستند و اینگونه نیست که شبکه های اصلی در این کشور هنگام انعکاس خبرهای جهان، بر اساس تشخیصِ فردیِ سردبیر یا گروهِ سردبیران موضع گیری کنند.
اما واقعیتِ مهمتر این است که رسانه های حرفه ای، هرگز احساسات خود و حتی تحلیل های خود را به جای خبر به مخاطب نمی دهند. رسانه های حرفه ای، اگر تحلیلی دارند، آن را زیر عنوان "تحلیل" منتشر می کنند، اما پیش از این کار، ذهن مخاطبان را با خبرهایی "به ظاهر بی طرفانه" آماده پذیرش تحلیل نهایی می کنند.
اجازه بدهید آشکارتر سخن بگوییم و موضوع را با ارایه یک مثال باز کنیم: چندی پیش، "ملک عبدالله" پادشاه عربستان سعودی درگذشت. یکی از روزنامه های کشورمان، برای خبررسانی، تیترِ یکِ خود را اینگونه برگزید: «خبر مرگش».
به بیانِ دیگر، این روزنامه به جای خبررسانیِ حرفه ای، احساسات خود را از این خبر به خوانندگان منتقل کرد. بدین ترتیب، خواننده روزنامه، به جای آنکه "احساس کند با یک رسانه بیطرف رو به رو است و خوب است تحلیل و نقدهای آن رسانه بر حکومت ملک عبدالله را بخواند"، احتمالا "احساس کرد که با رسانه ای رو به رو است که بیطرف نیست" و وقتی تیتر خبر، «خبر مرگش» است، اصلا نیازی به خواندن بقیه خبر نیست؛ چون معلوم است طرف چه می خواهد بگوید.
اشکال دیگری که بر روشِ آماتوری در انتقال اخبار وارد است، این است که "عوام" معمولا طرفِ پرخاشگر را محکوم می کنند؛ فارغ از اینکه او حرف حق بزند و یا سخن ناحق بگوید. درست به همین دلیل است که حدود یک هفته پس از درگذشت ملک عبدالله، مطلبی طنز در شبکه های اجتماعی ایران پخش و دست به دست شد که در آن، به ساده زیستی ملک عبدالله (!) پرداخته شده بود. شاید شما هم این پیامک را دریافت کرده باشید که «ملک عبدالله درگذشت و بدون تشریفات در قبرستانی گمنام دفن شد، بی آنکه...»
البته می توان تصور کرد نخستین کسی که یک پیام جهت دار را می نویسد، منظور و هدفی خاص داشته است. اما این هم یک حقیقت است که بقیه افرادی که همان پیام را بازنشر می کنند، شاید حتی روحشان هم از انگیزه های فردِ اول باخبر نباشد و تنها تحت تاثیر این رفتارهای آماتوری و آن رفتارهای حرفه ای، چنین پیام هایی را منتشر کرده اند.
این نقد، عینا به بسیاری از خبررسانی های ما وارد است. در مواجهه با بدترین یا شدیدترین پدیده ها، اصلا نیازی نیست که از بدترین و شدیدترین واژه ها در تیترها استفاده کنیم. کافی است تیترِ ما به اندازه ای جذاب باشد که مخاطب به اختیارِ خود، خبر و تحلیل ما را تا انتها دنبال کند.
اگر این اصلِ ساده را در نیابیم، امتیازی بزرگ به رقیبانِ رسانه ای خود داده ایم و بارِ سنگینی را از دوشِ آنان برداشته ایم.
در میدانِ بازی، داشتنِ بازیکنان حرفه ای برای یک مربی غنیمت است، اما هیچ چیز نمی تواند او را به اندازه داشتنِ حریفِ آماتور خوشحال کند.
*کارشناس رسانه - ایرنا
آساق**9163**380**



25/11/1393





این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ایرنا]
[مشاهده در: www.irna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 9]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


گوناگون

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن