-تاریخ را فاتحان ننوشته‌اند

واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین:

با خسرو معتضد، مورخ مشهور برنامه‌های تلویزیون تاریخ را فاتحان ننوشته‌اند خسرو معتضد، همان کسی است که در تلویزیون تاریخ می‌گوید. موافقان و مخالفانی دارد. کلا تاریخ موضوع مناقشه‌برانگیزی است. آن قدر این کلاف در هم پیچیده است که بعضی‌ها اصلا بی‌خیالش می‌شوند. می‌گویند: «همه‌اش دروغ است.» یا «همه‌شان دروغ می‌گویند.» ولی همین بعضی‌ها، عاشق روایت‌های عجیب و غریب تاریخی هستند. بگذارید اطمینان بدهم پینگ‌پنگ کردن با معتضد سخت‌ترین کار دنیاست. جواب کوتاه دادن، برای مردی که عاشق تاریخ تعریف کردن است اصلا مقدور نیست.

تعریف؟ نقل کننده تاریخ به مردم ایران. معتضد یعنی چه؟ بازوهای به هم فشرده شده. پدرتان نظامی بود؟ بله. پزشک ارتش. چرا تاریخ خواندید؟ خانه مان پر از کتاب های قدیمی بود. به زبان های روسی، فرانسه و فارسی. به خاطر کتاب ها تاریخ خواندید؟ عموهایم هفتاد و هشتاد ساله بودند و از تاریخ می گفتند. علاقه مند شدم. عباس پرویز هم معلمم بود. تاریخ را فاتحان می نویسند؟ نه. این دروغ است. چرا؟ ناشی از تنبلی ماست. منابع متعددی از هر واقعه تاریخی نوشته شده است. ولی تاریخ نگارها در خدمت پادشاهان بوده اند. تاریخ حمله مغول را مغول ها ننوشته اند، ما مغلوب ها نوشته ایم. بزرگ ترین دروغگوی تاریخ کیست؟ نداریم. دکتر گوبلز دروغ می گفت... وزیر تبلیغات آلمان. او هم دروغ نمی گفت. اغراق می کرد. یعنی چه؟ ارقام را بالا و پایین می کرد. ناپلئون؟ مرد بزرگی بود. کار بزرگش چه بود؟ کد ناپلئون. قانون ها را ساده نویسی کرد و در 166 جنگ پیروز شد. با ما خوب نبود. خیلی بد بود. قرارداد فینکن اشتاین را بعد از یک ماه زیر پا گذاشت. نتیجه اش چه بود؟ قفقاز را از ما گرفت. فرانسوی ها در تاریخ به ما زیاد خیانت کردند. اسکندر مقدونی؟ یک نظامی سلحشور و فاسدالاخلاق. نابغه هم نبود. ایرج افشار؟ خیلی زحمت کشید. مدیونش هستم. کلکسیون دست خط های تاریخی دارید؟ نه. علاقه ای ندارم. اصلا؟ یک سری دست خط مربوط به قضیه نفت دارم. مربوط به مصدق است. عکس چطور؟ عکس و فیلم تاریخی زیاد دارم. عکس بازم. از دست دادنشان سخت است؟ تجربه اش را دارم. هنوز در داغش می سوزم. کی؟ از خارج کلی فیلم به دست آوردم. دربار از من گرفت و دیگر پس نداد. باید به نژاد آریایی مان افتخار کنیم؟ اگر نژادپرستانه نباشد بله. چرا؟ فرهیخته و آبادگر و مخالف جنگ بوده ایم. ولی بعضی ها این نظر را قبول ندارند. حسودند. به دنبال تجزیه هستند. چه باید کرد؟ رادیو تلویزیون جواب آنها را نمی دهد. وظیفه رسانه هاست مبارزه کنند. تاریخ نگاری ما به روز است؟ نه. حمایتی نمی شود. سفرنامه نویسی؟ در همین کتابخانه ملی سفرنامه های بیشماری هست که هنوز به فارسی ترجمه نشده. چرا؟ ناشران بی رغبت هستند. تاریخ جنگ؟ در دانشگاه دفاع ملی آمریکا با ژنرال های عراقی مصاحبه کرده اند. بهترین منبع است برای بررسی دفاع مقدس. چطور؟ گفته اند که عراق و فرانسه می خواستند تهران را بمباران شیمیایی کنند. واقعا؟ این کتاب باید جای 2000 نسخه یک میلیون نسخه چاپ شود. مردم ما کتابخوان نیستند آخر. همین تلویزیون در هفته دفاع مقدس می تواند بیاید این طور تاریخ بگوید به جای خیلی از برنامه ها. کنکور؟ شاگرد سوم شدم. رتبه خوبی است. 10 صفحه جواب نوشتم. آن وقت ها تستی نبود. تلخ ترین اتفاق تاریخ معاصر ایران؟ جنگ عراق علیه ایران. تلخ ترین حادثه قرن 21 تا امروز؟ پدیده ننگین داعش. طناب دور گردن زن ها می بندند و می فروشندشان. انگار در گذشته زندگی می کنند. توهینی که به یک زن در خاورمیانه می شود توهین به همه زن های دنیاست. آیندگان درباره امروز ما چه می نویسند؟ گرفتاریم ما. گرفتار چه؟ یک تحریم وحشیانه. تاریخ شبیه قصه نیست؟ ابدا نیست. واقعیت است. کودتای 32؟ کودتا نیست. پس چیست؟ کودتا ـ قائله است. از چه نظر؟ دولت هم مقصر بود. نتوانست مدیریت کند. توطئه آمریکا بود؟ این طور نبود که بیاید و بشکن بزند، بعد کودتا شود. پس چه بود؟ پول نداشتیم. حزب توده هم پدر مملکت را درآورده بود. برای رادیو، نمایشنامه نوشته اید؟ سال های سال داستان شب می نوشتم. فرقش با تاریخ چیست؟ نمایشنامه، تاریخ را ملودرام می کند. ثریا؟ هیچ استعدادی در سینما نداشت. در بچگی هم زشت و چاق بود. بعدا زیبا شد. ولی گویا در ایران طرفدار داشته است. احمدشاه هم بی عرضه بود، ولی چون زیبا بود دوستش داشتند. فوزیه؟ زنی بی احساس. شاه را از زن ها بیزار کرد. چطور بیزارش کرد؟ شاه را یک دفعه ترک کرد. تنبل بزرگ تاریخ بود این زن. دوست دارید رویدادهای زمین را از یک سیاره دیگر نگاه کنید؟ نه. همین جا خوب است. آیپد در 10 دقیقه من را از هر حادثه ای مطلع می کند. اهل کجای تهرانید؟ چراغ برق متولد شدم. بعد همه اش در سفر بودیم. تهران را در کدام دوره اش بیشتر دوست دارید؟ همین حالا. چرا؟ چون همان طور که دوست دارم زندگی می کنم و لذت می برم. آخرین کتابی که خریدید؟ همین امروز یک دلال برایم فرستاد. کتاب 70 تومانی 37 هزار تومان برایم آب خورد. با شکوه ترین روز تهران؟ دوازدهم بهمن 57. پنج میلیون نفر رفتند استقبال امام. پهلوی ها واقعا با هخامنشی ها ارتباطی داشتند؟ نه بابا. حسنی هم داشتند؟ وضعیت در دوره قاجار آن قدر وخیم بود که رضاشاه با برقراری امنیت آمد و محبوب شد. پسرش چه؟ واهمه ای ندارم بگویم بعد از تبعید رضاشاه مردم دور پسرش جمع شدند. چرا؟ از بس از روس و انگلیس بدشان می آمد به شاه دل بستند. قحطی و گرسنگی و تیفوس بود. چرا دورش را خالی کردند؟ دینش را به مردم فراموش کرد. دشمنی روسیه هم بود. برای همین وقتی رفت همه خوشحال بودند. بهترین تاریخ نویس ایران؟ دکتر ابراهیم تیموری. آنهایی که ایران نیستند چه؟ هرکدام نقطه ضعفی دارند. چه نقطه ضعفی؟ یکی بهایی است. یکی چپ است، یکی راست است، یکی طرف روس است و یکی طرف انگلیس. کدام واقعه تاریخی اشک شما را در می آورد؟ فتنه افغان. فتنه مغول و سوم شهریور. آینده روشن است؟ روشن است. اگر؟ اگر تاریخ بخوانیم. اعضای دولت یازدهم نمی خوانند. از کجا فهمیدید؟ هیچ زمامداری تاکنون نان را 40 درصد گران نکرده بود. توصیه تان چیست؟ تاریخ ایران را نخوانند توی کارشان می مانند. وقتی جوان بودید عاشق شدید؟ بله. برایش از تاریخ گفتید؟ هنوز هم می گویم. پدرش را درآورده ام. آخرین کشف تاریخی تان؟ فهمیدم آنتونی شرلی شیاد بوده است و اموال شاه عباس را فروخت. مهاجران لهستانی؟ بی آزار و مظلوم و نجیب. طعمه شوروی شدند. خوشحالم که روحیه شان بازگشته است. لاله زار؟ عاشقش هستم. ولی به تسخیر سیم برق درآمده است. زیباترین خیابان شهر. خاطره ای دارید؟ فراوان. از کافه قنادی فرد. شب جمعه ها همه تهران می آمدند پیاده روی. پیاده روی؟ بله. فراوان هم منجر به ازدواج می شد. همدیگر را می دیدند. ساختش مربوط به کی است؟ ناصرالدین شاه. قاجارها هم به آن توجه داشتند؟ بله. در زمان مظفرالدین شاه زنانه، مردانه شد. زن ها یک طرف و مردها یک طرف. الناز اسکندری / چمدان (ضمیمه آخر هفته روزنامه جام جم)

شنبه 18 بهمن 1393 ساعت 09:55

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: جام جم آنلاین]

[مشاهده در: www.jamejamonline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 14]