واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: از مظفرالدین شاه تا امروز؛ ایرانی ها 112 سال سوار بر اتول! تهران - ایرنا - سایت پارسینه نوشت: براساس آمارها در ابتدای سال 1347 فقط 19 هزار و 254 دستگاه خودرو در ایران وجودداشت و در آغاز سال 1350 به 123هزار و 715 دستگاه رسید.
در طول دهه 50 ورود و عرضه خودرو به خیابان رشدی تصاعدی یافت و در سال 1357 و همزمان با پیروزی انقلاب اسلامی این رقم به 959 هزار و 800 دستگاه رسید.
خودرو یا همان اتومبیل همان وسیله چهار چرخ امروزی است که به زبان فارسی دری «موتِر» خوانده می شود و با گذشت زمان در عصر حاضر زندگی بشری را دچار دگرگونی های فراوانی نموده است.
شاید بتوان گفت ابداع نخستین اتومبیل به شخص خاصی برنمی گردد، اما آنگونه که تاریخ ثبت کرده در سال 1600 سیمون ستوین هلندی ارابه ای بدون اسب ساخت که نیروی حرکت خود را از همانند کشتی ها بادبان هایش می گرفت و توانایی پیمودن مسافت 68 کیلومتری را در 2 ساعت داشت و در سال 1840 نیز ارابه ای در فرانسه اختراع شد و با نیروی فنر های بزرگی شبیه فنر ساعت حرکت می کرد اما به دلیل داشتن سرعت زیاد، همان روز آزمایش متوقف شد.
اما اولین اتومبیل در ایران اوایل قرن 20 وارد کشور شد. در سال 1281 شمسی یا 1902 میلادی بود که مظفرالدین شاه در اولین سفری که به اروپا داشت با این وسیله نقلیه آشنا شد و در اولین نظر به آن اتومبیل ها دل بست.
شاه قجری آنچنان محو این اتومبیل ها شده بود که با وجود خالی بودن خزانه کشور، از محل چند صد هزار لیره استقراضی از بانک شاهنشاهی ایران که متعلق به انگلیسی ها بود، دو دستگاه رنو خریداری نمود و اولین خودرها را به ایران وارد کرد.
این اتومبیل ها نفت سوز و مدل 1900 میلادی از نمایشگاه بین المللی فرانسه به قیمت چهار هزار تومان خریداری شد. این اتومبیل به وسیله وزیر مختار ایران به ایران فرستاده شد. رنگ این اتومبیل آبی آسمانی تیره و راننده آن نیز یک مهندس فرانسوی به نام مسیو وارونه بود. این اتومبیل به وسیله راه آهن و کشتی و از طریق روسیه و دریای خزر به ایران فرستاده شد و گفته می شود یکی در میانه راه به علت نقص فنی و مشکلات حمل به تهران نمی رسد و دیگری نیز در هنگام ترور نافرجام محمد علی شاه با نارنجک منفجر شده و وی با گالسکه به دربار برمی گردد.
در تاریخ نوشته شده است که مظفرالدین شاه خطاب به مدیر کمپانی رنو می گوید: این دو دستگاه را با ما چند حساب می کنید ؟ مدیر کمپانی پس از تعظیم و عرض ادب خطاب به پادشاه ایران می گوید: اتومبیل اول رایگان و اتومبیل دوم 16000 فرانک و اتومبیل های بعدی هر کدام 15000 فرانک فرانسه.
شاه می گوید: مگر اتومبیل های بعدی در کار است؟
مدیر کمپانی پاسخ می دهد: ما حدود 100 دستگاه اتومبیل برای صدور به ایران در نظر گرفته ایم، زیرا مسلم می دانیم به محض بازگشت اعلی حضرت به ایران، عده زیادی از شاهزادگان و بزرگان و سیاستمداران و رجال ایرانی خواهان خرید اتومبیل خواهند شد. شاه گفت: ما عادت نداریم از بیگانگان چیزی رایگان بگیریم خواهند گفت "رشوه گرفته ایم".
مدیر کمپانی گفت: نخیر قربان امکان ندارد. استدعا دارم اولین اتومبیل را به عنوان کادو قبول نمائید.
احمد شاه قاجار، سومین شاه ایرانی بود که سواری با اتومبیل را تجربه کرد. نقل است ناصرالملک که مدت ها در انگلستان و فرانسه زندگی کرده بود، هنگام انتصاب به مقام نیابت سلطنت برای احمد شاه خردسال یک دستگاه اتومبیل را به هزینه دولت ایران از اروپا خریداری کرد. این اتومبیل راهی تهران شد و مورد استفاده دربار قرار گرفت.
از سال 1300 هجری خورشیدی و به دنبال گسترش شهرنشینی در کشور، میزان واردات خودرو افزایش یافت و اغلب این اتومبیل ها نیز از کشورهای آمریکا و انگلیس وارد ایران میشد. این روند رو به رشد موجب شد تا در 23 مرداد ماه سال 1305 هجری شمسی، اولین کمیسیون تصادفات در تهران تشکیل و توسط ماموران راهنمایی و رانندگی اجرا شد.
همچنین در سال 1330 هجری قمری، در اداره پلیس شعبه ای تشکیل شد و عده ای از پاسبان های کارکشته را برای این کار انتخاب کرد و به این وسیله کنترل عبور و مرور را در دست گرفت. مشخصه ماموران راهنمایی و رانندگی در آن زمان، بازوبندهای سفیدی بود که روی بازوی چپ می بستند. شش سال بعد یعنی در سال 1336، اولین سازمان پلیس راه تاسیس شد که کنترل عبور ومرور را در جاده ها تا شعاع 50 کیلومتری شهرها برعهده داشتند. این سازمان در دهه 1330 زیرنظر شهربانی کشور اداره می شد.
شاید گسترش فرهنگ استفاده از اتومبیل بود که موجب شد تا جرقه های تولید خودرو در ایران زده شود. اولین اتومبیل ساخته شده در ایران اتومبیل همان پیکان معروف بود که حدود 40 سال در صنعت خودروسازی ایران حکمرانی کرد و با سالار جاده ها شهرت پیدا نمود. این اتومبیل در شرکت سهامی عام کارخانجات صنعتی ایران ناسیونال یا همان ایران خودروی امروزی و تحت لیسانس کارخانه تالبوت انگلستان ساخته و در سال 1346 با دو مدل دولوکس و کارلوکس وارد بازار شد. در این سال وانت پیکان و تاکسی پیکان هم به آن اضافه شد و پیکان اتوماتیک نیز در سال 1349 به تولیدات افزوده شد. در سال 1350 و 1351 شش مدل پیکان تولید می شد که عبارت بود از دولوکس، وانت، کار، جوانان، تاکسی و اتوماتیک و در نهایت تولید آن درسال1383به اتمام رسید.
بر اساس آمارهای موجود در ابتدای سال 1347 تعداد خودروهای موجود در ایران 19 هزار و 254 دستگاه بود و در آغاز سال 1350 به 123هزار و 715 دستگاه رسید. در طول دهه 50 ورود و عرضه خودرو به خیابان رشدی تصاعدی یافت و در سال 1357 و همزمان با پیروزی انقلاب اسلامی این رقم به 959 هزار و 800 دستگاه رسید.
روند رشد تولید و ورود خودرو به جاده های کشور در دهه های 60 و 70 فراز و نشیب های خاصی را تجربه کرد. اما روند افزایشی ادامه داشت تا اینکه در سال 80 تعداد خودروهای کشور از مرز چهار میلیون دستگاه گذشت و اکنون با توجه به رقم 16 میلیونی خودروهای تردد کننده در کشور می توان گفت در طول یک دهه گذشته تعداد خودروهای کشور 4 برابر و از ابتدای انقلاب تاکنون این رقم 16 برابرشده است. و ماشین دودی مظفرالدین شاه این روزها جای خود را به پورشه داده و تهران نیز به یکی از بزرگترین پارکینگ های خودرو در دنیا مبدل شده است.
*پارسینه
اول**
25/08/1393
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 18]