واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
آفت عود كننده دهانی شاید شما هم تاکنون حتی برای یک بار احساس ناخوشایند و دردناک زخمهایی سفیدرنگ با حاشیهای قرمز در دهان خود تجربه کردهاید به گونهای که اگر زیاد اهل خورد و خوراک باشید یا زیاد صحبت میکنید چند روزی را با درد و محدودیت طی کردهاید. اما واقعا آفت عود کننده دهانی چیست؟ علل ایجاد کننده آن کدامند؟ دوره آن چقدر طول میکشد؟ آیا درمان قطعی هم دارد؟ اگر شما در این موارد اطلاعاتی ندارید یا اطلاعات شما کامل نیست و میخواهید آگاهی بیشتری در خصوص این بیماری بدست آورید، بهتر است در این مقاله با ما همراه شوید. معرفی بیماری: به طور کلی زخمهای آفتی را به 4 گروه میتوان تقسیم نمود: 1. زخم آفتی کوچک (minor) که شایع ترین نوع بوده و در حدود 80% از بیماران این نوع بروز میکند. در حقیقت این همان نوع آفت است که حالت عود کننده دارد و بحث ما بیشتر راجع به همین نوع خواهد بود. 2. زخم آفتی بزرگ (major) که کمتر از 10% از بیماران آفتی را تشکیل میدهد و اندازه ضایعات ممکن است به چند سانتیمتر هم برسد. 3. زخم آفتی تبخالی شکل (Herpetiform) که حدود 10% از بیماران را شامل میشود. 4. زخمهای وابسته به سندرمها که از جمله علایم سندرم بهجت یا سندرم رایتر هستند. زخم آفتی کوچک (minor) شایعترین و شاید دردناکترین بیماری مخاط دهان در انسان است که به صورت زخمهای عود کننده، دردناک و غیر قابل پیشگیری ظاهر میشود. بر اساس مطالعات مختلف شیوع آن از 20 تا 50% جمعیت ذکر شده است که معمولا تظاهرات آن در سنین 10 تا 40 سالگی مشاهده میشود. جالب این که در تحقیقی شیوع این بیماری در شهر اصفهان، 1/21% و بالاترین میزان شیوع آن در سنین 30-25 سالگی گزارش شده است. این زخم در زنان و همچنین در افرادی که از نظر وضعیت اقتصادی- اجتماعی سطح بالاتری دارند به میزان بیشتری بروز میکند، تقریبا اکثر مبتلایان به آفت را افراد غیر سیگاری تشکیل میهند. زخمهای آفتی بیشتر در مخاط یا پوشش متحرک دهان خصوصا مخاط گونه، مخاط داخلی لب و مخاط زبان مشاهده میشود و در مخاط کام و لثه بروز آن کمتر اتفاق میافتد. علل یا عوامل بیماری: اتیولوژی آفت عود کننده دهانی، دقیقا مشخص نیست اما بعضی از عوامل مهم به عنوان علل زمینه ساز برای این بیماری معرفی شدهاند. این عوامل عبارتند از: 1. زمینه ارثی: همانند بسیاری از بیماری ها، استعداد ژنتیکی و تاریخچه فامیلی مثبت در بروز این بیماری موثر است. تحقیقات نشان میدهد که فرزندان والدین غیر مبتلا به آفت تا 20% احتمال درگیری با ضایعات آفتی را دارند. 2. استرس: به نظر میرسد استرس و فشارهای روحی حداقل به عنوان یک عامل زمینه ساز در بروز آفت موثر است. تحقیقات مختلف نشان میدهد که نسبت بروز آفت در افراد دارای مشکلات روحی نسبت به افراد سالم رابطه معنی داری دارد. 3. اختلالات ایمنولوژیکی: هر چند برخی از محققین این بیماری را به عنوان یک بیماری اتوایمون ذکر کردهاند اما واقعیت این است که هنوز به درستی مشخص نیست تا چه میزان عوامل ایمنی بدن در بروز این زخمها موثر هستند. 4. عوامل هورمونی: بروز یا تشدید این بیماری در ایام قبل از قاعدگی و توقف یا کاهش آن در هنگام بارداری موجب شده است که عوامل تغییرات هورمونی خصوصا افزایش هورمون استروژن را در بروز ضایعات آفتی موثر بدانند. 5. کمبودهای تغذیهای و نقایص خونی: کمبود ویتامین B12، اسیدفولیک و آهن در 15- 5 درصد بیماران با آفت گزارش شده است که غالبا با برطرف نمودن کمبود آنها، میتوان از شدت ضایعات کاست. 6.حساسیتهای غذایی: آلرژی به بعضی از مواد غذایی همچون فندق، گردو، شکلات، عسل، گوجه فرنگی، توت فرنگی، آدامس و بعضی از خمیر دندانها اگر نه بعنوان یک علت اولیه ولی حداقل به عنوان یک عامل مستعد کننده میتوان در بروز ضایعات آفتی موثر باشند. 7.سایر عوامل: تروما، عوامل میکروبی، اختلالات گوارشی و سایر موارد مشابه نیز از جمله مواردی هستند که به عنوان زمینه ساز برای پیدایش آفت معرفی شده اند. درمان: اساسا باید گفت آفت هیچ گاه درمان قطعی ندارد واین شاید به نامشخص بودن علت واقعی بیماری است. البته با افزایش سن از دوره و شدت ضایعات کاسته میشود. به هر حال اغلب وقت پزشک یا دندانپزشک باید صرف اطمینان دادن به بیمار، مبنی بر اینکه یک طبیعت خودبخود محدود شوندهای دارد و درمانهای موجود علامتی و تسکینیاند میشود. اولین مرحله در درمان و کنترل آفت، بررسی ارتباط علایم با بیماریهای سیستمیک میباشد که علایم چشمی، گوارشی، تناسلی و سابقه آلرژی بررسی میگردد. بعلاوه آزمایش خون جهت C.B.C، بررسی میزان آهن، اسیدفولیک و ویتامین B12 لازم است انجام گیرد. به هر حال تعداد زیادی از مبتلایان به آفت واقعا سالم هستند و هیچ گونه مشکل سیستمیک ندارند. بنابراین درمان شامل کنترل بیماری به صورت موضعی است، تا درد کاهش یافته، فانکشن عضو برقرار شود و شدت عود نیز کاهش یابد. رایجترین درمانهایی که در این خصوص توصیه میشود شامل موارد زیر هستند: 1.رعایت بهداشت دهان 2.استفاده از مواد محافظ موضعی(Orabase) حاوی استروئیدهای موضعی همچون تریامسینولون یا Flucinolone یا Clobetasol. 3.استفاده از آنتی بیوتیک موضعی همچون کلرهگزیدین، بنزیدآمین یا پرسیکا 4. استفاده از آنتی بیوتیک موضعی همچون کپسولهای 250 میلی گرمی تتراسایکلین در cc5 سرم فیزیو لوژی حل شده و به صورت دهان شویه به کار میرود. 5. رفع کمبودهای ویتامینی و املاح سرمی همچون ویتامین B12 ، آهن و اسید فولیک و پرهیز از غذاهای آلرژی زا. 6. استفاده از داروهای بی حس کننده موضعی همچون لیدوکائین و یا دیفن هیدرامین 7. استفاده از داروهای گیاهی به هر حال بعنوان کلام آخر باید گفت اگر چه آفت دهانی یک واژه آشنا و البته ناخوشایند است لیکن میتوان با رعایت نکات بهداشتی و غذایی و همچنین پرهیز از هیجانات و فشارهای روانی دورههای این بیماری را کوتاه و شدت آن را کمتر نمود.منبع: http://www.atwis.com/خ
#پزشکی#
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 558]