واضح آرشیو وب فارسی:مهر: مهر گزارش ميدهد/
آيين موروثی تعزيه نسل به نسل در عقدا می چرخد/ تعزيهخوانی به قدمت تاريخ صفوی در روستای "توت"
يزد ـ خبرگزاری مهر: تعزيه خوانی از آيينهايی است كه معمولا در ايام محرم و صفر به شكل ويژه ای رونق می گيرد، در مناطقی نظير برخی روستاهای شهرستانهای اردكان، مهريز و ابركوه در استان يزد، اين آيين موروثی شده و همانند ثروتی از نسلی به نسل ديگر می رسد. به گزارش خبرنگار مهر، یكی از مناطقی كه در استان یزد تعزیه آن شهرت بسیار زیادی دارد و معمولا تماشاچیانی چندین برابر جمعیت روستا دارد، روستای توت در منطقه عقدا است.نام عقدا به نحوی با تعزیه خوانی و دیگر مراسم سنتی و آیینی در ایام محرم و صفر به ویژه دهه دوم محرم و دهه آخر صفر، عجین شده و معروف ترین و اصیل ترین تعزیه خوانی ها در استان یزد به منطقه عقدا نسبت داده شده است.در عقدا نیز برخی روستاها به شكلی ویژه به برگزاری این مراسم می پردازند كه روستای "توت" از آن جمله است و تعزیه آن شهرتی ملی دارد و آنها كه اهل تعزیه هستند، حتما نام "توت" را بارها و بارها شنیده اند.
این هنر اصیل و معنوی در توت و منطقه عقدا نه تنها مانند دیگر نقاط كشور به دست فراموشی سپرده نشده، بلكه هر سال بر شكوه برگزاری آن افزوده می شود و این هنر به صورت موروثی از نسلی به نسل دیگر آموزش داده می شود و عریضه های تعزیه، از دوران صفویه برای تعزیه گردانان این منطقه به یادگار مانده است.تعزیه در توت طایفه ای برگزار می شود/ اتحاد طایفه ها برای برگزاری مراسمی باشكوهتعزیه در توت به صورت طایفه ای برگزار می شود و هر طایفه در شبی از ایام محرم و صفر، برگزاری مراسم تعزیه را بر عهده دارد و هر طایفه تلاش می كند مراسمی بی نظیر و بهتر از سال قبل به اجرا درآورد.یكی از محققان شهرستان اردكان كه كتابهای متعددی در مورد تعزیه گردانی و آیین های سنتی در این شهرستان دارد، در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: تعزیه در عقدا به صورت طایفه ای برگزار می شود و هر طایفه خیمه های خود را به نحوی خاص در منطقه برپا می كند.نادر پیری اردكانی عنوان كرد: شمشیرها در اختیار یك طایفه، نوشته های عریض تعزیه كه به آن بیاض می گویند و قدمتی از دوران صفویه دارد، در اختیار یك طایفه است و در زمان برگزاری تعزیه، این طوایف با یكدیگر متحد شده و هر یك ادوات در اختیار خود را به میان می آورند و تعزیه برگزار می كنند.وی افزود: رمز و راز برگزاری خوب و پرتماشاچی تعزیه در عقدا، گردهمایی و اتحاد طوایف و خانواده های مختلف است و خوشبختانه این اتحاد هر سال بیشتر می شود كه گواه آن، برگزاری باشكوهتر مراسم تعزیه و حضور تماشاچیان بهتر در این میان است.
پیری اردكانی با بیان اینكه عقدا دارای دو محله بالا كوچه و پایین كوچه است، تصریح كرد: مراسم تعزیه یك شب درمیان در هر كدام از این محله ها برگزار می شود و تا پایان صفر، نظم مراسم به همین شكل ادامه دارد.حضور گردشگران خارجی در مراسم های تعزیه توت و عقداوی بیان كرد: زمانی كه مهمانانی از دیگر نقاط استان، خارج از استان و حتی گردشگران خارجی به تماشای این تعزیه می آیند، اتحاد و همبستگی این دو محله، تماشایی و در خور تحسین است و شاید نمونه آن در دیگر مناطق مشاهده نشود.پیری اردكانی یادآور شد: مراسم تعزیه در روستای توت كه یكی از روستاهای كهن شهرستان اردكان به شمار می رود، تقریبا هر شب در دهه دوم و سوم محرم برگزار می شود اما در روز اربعین، این مراسم به اوج خود می رسد ضمن اینكه در دیگر روستاها و خود منطقه عقدا، این مراسم در ۲۸ صفر و روز رحلت پیامبر اكرم (ص) بیشترین زمان برگزاری و بیشترین تماشاچیان را دارد.نسل جوان كه اغلب حس خاصی به تعزیه ندارند، معتقدند از آیین تعزیه، نمی توانند به حس عزاداری برای اباعبدالله الحسین (ع) برسند و اغلب افرادی كه با آنها در مورد تعزیه به گفتگو پرداخته ایم، تعزیه را بیشتر یك نمایش از واقعه كربلا می دانند اما تعزیه ای كه در توت و عقدا برگزار می شود، به شدت حال و هوای عزاداری دارد و چشمان اغلب تماشاچیان اشكبار است.شور حسینی در مراسم تعزیه توت و عقدا بسیار زیاد است و همین امر سبب حضور هر ساله عده ای ثابت از تماشاچیان از استانهای تهران، كرمان و اصفهان در این مراسم است و چند سالی است كه گردشگران خارجی نیز به این مراسم علاقه نشان می دهند و در برخی شبهای برگزاری تعزیه، حضور گردشگران خارجی از كشورهای آلمان، سوئد، سوئیس، ایتالیا و ... چشمگیر است.گرچه عده ای بر این باورند كه تعزیه خوانی از دوران قاجار در ایران رواج پیدا كرد و تا دوره پهلوی ادامه داشت اما به اعتقاد بسیاری از كارشناسان میراث فرهنگی، عریضه های تعزیه كه در توت و عقدا وجود دارند، قدمتی از دوره صفویه دارند.اوج تعزیه خوانی توت در ایام پایانی ماه صفرمراسم تعزیه خوانی در روستای توت، گرچه در اغلب شبهای محرم و صفر برگزار می شود اما اصل مراسم تعزیه مربوط به اربعین و سالروز رحلت پیامبر اكرم (ص) است كه مراسم این روز در فهرست میراث معنوی كشور از سال ۸۸ به ثبت رسیده است.عده زیادی از مردم با پای پیاده برای تماشای این تعزیه به روستای توت می روند و حضور مردم نیز شكوه خاصی به این مراسم می بخشد.در توت، این مراسم در یك حسینیه تاریخی كه قدمتی بیش از ۱۵۰ سال دارد برگزار می شود و علاوه بر تعزیه خوانی، مراسم نوحه خوانی، سینه زنی، نخل گردانی و طبخ و توزیع غذای نذری نیز در چهار روز آخر صفر انجام می شود.تعزیه توت ۱۰۰ سال قدمت دارد/ تداوم برگزاری مراسم حتی در دوران خفقان رضاخانیخود مراسم تعزیه در توت نیز ۱۰۰ سال قدمت دارد و از ۱۰۰ سال پیش تاكنون، تعزیه هر سال در توت برگزار شده است و مردم مشتاق از سراسر كشور در این مراسم شركت می كنند و عده زیادی نیز نذرهای خود را به این روستا می آورند.روستای توت كه جمعیتی حدود ۵۰ نفر دارد، در روزهای پایانی ماه صفر جمعیتی بیش از ۲۰ هزار نفر خواهد داشت كه همه آنها برای شركت در مراسم عزاداری به این روستا صفر می كنند.منطقه عقدا و روستای توت، از هم اكنون برای برگزاری مراسم تعزیه آماده هستند و در بسیاری از محله های این منطقه نیز هم اكنون نیز تعزیه برگزار می شود و این آیین ویژه به همراه روضه خوانی، از ۱۰۰ سال پیش تا كنون حتی در دوران خفقان رضاخانی، هرگز قطع نشده است.
دوشنبه ۱۹ آبان ۱۳۹۳ - ۱۳:۰۲
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: مهر]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 19]