واضح آرشیو وب فارسی:ایسنا: سهشنبه ۲۹ مهر ۱۳۹۳ - ۱۳:۰۲
متین کاکویی - دبیر سرویس انرژی یادداشت روز - خبرگزاری دانشجویان ایران هنوز مدت خیلی زیادی از جشنهای پنجاهسالگی اش نمیگذرد، اما به نظر میرسد گذشت بیش از نیم قرن از عمر سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) به جای آن که گرد سپیدی و تجربه را بر موهای این سازمان بنشاند، پیری زودرس را برای آن به ارمغان آورده تا از همین حالا برخی از پایان عصر "اوپک قدرتمند" حرف بزنند. اگر روزگاری وزن این سازمان در تعیین معادلات قیمت نفت و نقش تصمیمهای سیاسیاش در شکل دادن به اولویت های بازار انرژی به قدری پررنگ بود که کشورهای بزرگ مصرف کننده نفت که از همان روزهای نخست اوپک دل خوشی از این سازمان نداشتند به آن لقب "کارتل" می دادند و از همگرایی تولیدکننده های بزرگ به قدری می ترسیدند که سعی می کردند علاوه بر فشار لابی های سیاسی، با جوسازی روانی و رسانه ای مانع تصمیم هایی شوند که قیمت نفت را بالاتر می برد، امروز اوضاع این سازمان پنجاه واندی ساله به قدری تغییر کرده که بزرگ ترین تولیدکنندگانش چوب حراج به نفتشان زده اند و برای پیدا کردن مشتری بیشتر، در تخفیف دادن با یکدیگر کورس گذاشته اند! اوضاع ناهماهنگ و اختلاف در این سازمان به خصوص در میان تولیدکنندگان اصلی نفت اوپک یعنی ایران و عربستان به قدری حاد شده است که دیگر امکان انکار کردن و حتی پنهان کردنش وجود ندارد؛ شرایط به قدری عجیب شده است که کاندیداهای ایران و عربستان برای دبیرکلی اوپک، به خاطر رقابت با یکدیگر و زیر بار "اجماع" نرفتن، ماههاست که بیرون گود نشستهاند تا کاندیدای بی کفایت لیبیایی از آب گلآلود این رقابت ماهی بگیرد، دوران دبیرکلی خود را تمدید شده ببیند و به صدارت خود بر این سازمان که این روزها دیگر اصلا ابهت و حتی تاثیرگذاری سابق را ندارد ادامه دهد. شرایط نابسامان داخل اوپک با تحولات مختلفی در جهان انرژی نابسامان تر هم شده است؛ توسعه ذخایر نامتعارف نفت در سال های اخیر به خصوص در آمریکا و کانادا جایگاه اثرگذاری اوپک بر بازار جهانی نفت را کمتر از قبل هم کرده است. حالا دیگر عربستان، ایران و حتی عراق می دانند به جز رقابت با یکدیگر باید پنجه در پنجه رقیبان تازهنفسی بکنند که دیگر جای آنها را به عنوان تاثیرگذاران انحصاری بر قیمت نفت تنگ کرده اند. همین چند سال قبل که قیمت نفت در مرز 60 دلار پرسه می زد تصور رسیدن دماسنج قیمت به نقطه جوش 100 دلاری برای خیلی ها غیرممکن بود، تا جایی که با هر سنت بالاتر رفتن قیمت، خبرگزاری های دنیا ذوق زده از رکوردشکنی قیمت ها تیتر می ساختند، اما با تثبیت قیمت ها در محدوده سه رقمی و تداوم این شرایط برای چند سال، دیگر تصور دوباره دورقمی شدن بهای طلای سیاه دشوار شده بود، چه رسد به این که معاملات نفت در محدوده 80 دلاری ثبت شود و بازهم آب از آب تکان نخورد. اگر روزگاری نه چندان دور ژست وزیران کشورهای عضو اوپک در زمان ورود به فرودگاه وین این بود که خط قرمز این سازمان سقوط قیمت نفت به زیر 100 دلار است که از نظر آنها قیمت مطلوبی برای تولیدکنندگان و مصرف کنندگان بود، حالا که سبد نفتی اوپک 81 دلار قیمت گذاری شده و در هفته های اخیر صدای هیچ کشوری به جز ونزوئلا برای برگزاری نشست فوق العاده اوپک در نیامده است، باید دید آیا این سازمان پس از سالها انفعال که تصمیماتش حتی قبل از ورود وزیران به جلسه های پشت درهای بسته معلوم بود قادر است تاثیرگذاری خود در بازار نفت را احیا کند یا با سبقت گرفتن اعضایش در ارزان فروشی نفت از یکدیگر، باید پذیرفت این پیرمرد به جای "تدبیر"، راه لجاجت را پیش گرفته و باید به فکر سفارش تابوت برای سازمانی بود که زمانی حتی حالت چهره وزیرانش بعد از خروج از جلسه اوپک، می توانست قیمت جهانی نفت را جابجا کند. انتهای پیام
کد خبرنگار:
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایسنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 31]