واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: چرا "زنان نخبه" می روند؟! تهران - ایرنا - فرار مغزها، ایران گریزی، خروج ژن های باهوش؛ یا هر نام دیگری که دارد، امروز دامن گیر زنان و دختران شده است. آخرین آمار از مهاجرت نخبگان ایرانی، دختران و زنان را 40 درصد از مجموع تمام مغزهایی دانسته که از کشور فرار می کنند.
کارشناسان این آمار را به جایگاه اجتماعی و نرخ بالای بیکاری زنان نسبت می دهند که در هشت سال گذشته به 43 درصد رسیده است.
به گزارش فرارو، صندوق بین المللی پول در آخرین آمارش، مقام اول مهاجرت نخبگان را به ایران داده است. به گزارش این صندوق، سالانه حدود 180 هزار ایرانی تحصیل کرده از کشور خارج می شوند به این امید که زندگی و شغل بهتری پیدا کنند. به گفته وزیر سابق علوم این مهاجرت ها سالانه 150 میلیارد دلار ضرر به کشور وارد می کند و ثمره سال ها سرمایه گذاری و هزینه، نصیب کشورهای توسعه یافته می شود.
جامعه شناسان معتقدند که مهاجرت متخصصان و تحصیل کردگان یا به دلیل دافعه داخل کشور است و یا به خاطر جاذبه کشورهایی است که این افراد به آن ها مهاجرت می کنند.
از مهمترین دافعه ها می توان به فاصله طبقاتی زیاد، نابرابری درآمد و هزینه، بی قانونی و پارتی بازی، فرهنگ کاری ناکارامد و بی عدالتی اشاره کرد و برای جاذبه های جامعه مقصد هم می توان از رفاه اجتماعی و اقتصادی، آزادی های اجتماعی، وجود فرصت های شغلی و امنیت شغلی، و نظام آموزشی کارآمد؛ نام برد.
اسفندیار اختیاری، رییس کمیته پژوهشی و فناوری مجلس، حمایت نکردن معنوی از نخبگان و وجود بوروکراسی شدید اداری را از عمده دلائل فرار مغزها می داند.
حسین راغفر، استاد اقتصاد در این باره گفته است: «یک صد سال است که در ایران فرار مغزها داریم. این به دلیل سیاست های دستمزدی بوده و باعث شده که افراد به حقوق خودشان دسترسی پیدا نکرده اند. سرمایه های بزرگی از کشور خارج شده است؛ به واسطه اینکه دولت ها مسؤولیت های خود را اجرا نکرده اند».
کارشناسان می گویند دستمزدهای نابرابر از یک سو و افزایش نرخ بیکاری بین زنان، راه مهاجرت از کشور را پیش پای این قشر از جامعه گشوده است. به ویژه اینکه امروزه بسیاری از خانواده ها به راحتی می پذیرند که دخترانشان برای تحصیل و کار، زندگی در خارج از مرزهای کشور را انتخاب کنند.
یکی از موفق ترین زنانی که از کشور مهاجرت کرده است دکتر مریم میرزاخانی است. او که دانش آموخته دانشگاه صنعتی شریف است از سوی نشریه علمی معتبر Popular Science، در شمار 10 مغز برتر آمریکای شمالی معرفی شده و جایز نوبل ریاضی یا مدال فیلدز را دریافت کرده است.
دکتر رویا بهشتی یکی از دوستان میرزاخانی است تحقیقات و شهرتش در زمینه هندسه جبری است و هم اکنون در دانشگاه واشنگتن در سنت لوئیس کرسی استادی دارد.
راضیه نیز شاگرد اول دوره کارشناسی در رشته صنایع غذایی دانشگاه شهید بهشتی بوده و هفت سال است که برای ادامه تحصیل، زندگی، کار و آینده ایران را ترک کرده است. راضیه دلیل رفتنش را این گونه بیان می کند: «میخواستم جایی برم که براشون مدرک و تخصص مهم باشه و مدرک گرایی الکی وجود نداشته باشه. جایی برم که به مدرک، تخصص و مهارت آدم احترام بذارند.»
آزاده هم جزو دانشجویانی است که برای گرفتن مدرک دکترا کشور را ترک کرده است. او مدرک کارشناسی ارشدش را از دانشگاه علامه طباطبایی گرفته است. اما در زمان ریاست صدرالدین شریعتی بر دانشگاه علامه با اعمال نظرهای شخصی در پذیرش دکتری روبرو شد. به ناچار برای تحصیل در مقطع دکترا کشور را ترک کرده و با هزینه شخصی به انگلیس رفته است.
گذری کوتاه در معروف ترین دانشگاه های دنیا حضور پررنگ زنان و دختران ایرانی را نشان می دهد. افرادی که چه بسا به موفقیت های چشمگیر و فرصت های شغلی قابل توجهی دست یافته اند. این قشر از دختران تحصیل کرده همان هایی هستندکه اگر در کشور می مانند شاید امروز در شمار بیکاران یا زنان خانه نشین بودند.
آمارها می گویند که امکان اشتغال به کار زنان در ایران نسبت به مردان تا 50 درصد کمتر است به نحوی که نرخ بیکاری مردان 15 تا 24 ساله در بهار امسال 21 درصد و نرخ بیکاری زنان در همین گروه سنی 43.4 درصد بوده که حاکی از بیکاری 2 برابری زنان نسبت به مردان است.
برخی معتقدند بازار کار مردسالار ایران باعث شده تا رقابت چندان عادلانه ای در برخی مواقع برای تصاحب یک فرصت شغلی بین زنان و مردان شکل نگیرد.
کارشناسان می گویند بی توجهی به توان بالقوه زنان و استفاده نکردن از توانمندی های آنان می تواند فرصت های فراوانی را نابود کند. هر اندازه که میزان بیکاری زنان تحصیل کرده بیشتر و مشارکت اقتصادی آن ها کمتر شود، تعداد آن ها در آمار مهاجرت از کشور بیشتر و بیشتر خواهد شد.
زهرا فدایی / فرارو
اول ** 1521
27/07/1393
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 45]