واضح آرشیو وب فارسی:فارس: فارس گزارش میدهد
شایستهسالاری یا ملاحظات قومی؛ آزمونی بزرگ پیشِ روی اشرفغنی
مردم افغانستان از دولت وحدت ملی انتظار دارند اصل شایستهسالاری و تخصص افراد را به عنوان نیاز اصلی دولت و مردم در انتصابهای کابینه بر ملاحظات قومی ترجیح دهد.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری فارس در کابل، نگرانی از انتصابات صحیح و به جا در دولت جدید افغانستان به یکی از دغدغههای اصلی مردم تبدیل شده و آنان از دولت وحدت ملی انتظار دارند اصل شایستهسالاری و تخصص افراد را به عنوان نیاز اصلی دولت و مردم در برابر ملاحظات قومی ترجیح دهد. دولت جدید افغانستان میراث دولتی است که قدرت در آن بر اساس توافق کنفرانس «بن» به صورت قومی تقسیم شد. با توجه به شعارهای شایستهسالاری در دولت جدید هنوز مشخص نیست آیا صلاحیت کاری و میزان تخصص افراد معیار استخدام در دولت جدید خواهد بود یا مانند گذشته بر اساس سهمیهبندی قومی، افراد در موقعیتهای مهم و پستهای کلیدی دولتی منصوب میشوند. در دولتی که پس از توافق بن به رهبری «حامدکرزی»، رئیس جمهور پیشین افغانستان تشکیل شد از پستهای مهم و حساس دولتی، 11 کرسی به پشتونها، 8 کرسی به تاجیکها، 5 کرسی به هزارهها و 3 کرسی به ازبکها تعلق گرفت. استخدام در سطوح پایین و لایههای میانی ادارات نیز بر مبنای ملاحظات قومی صورت گرفت؛ طوری که رهبران قومی افراد نزدیک و مورد اعتماد خود را برای احراز پستهای مختلف معرفی و به صورت قاطع از آنان حمایت میکردند. هرچند افراد جویای کار و دوستدار خدمت از طریق جذب در ادارات دولتی به ظاهر باید یک روند رقابتی را پشت سر میگذاشتند و از آزمون استخدام سرفراز بیرون میآمدند اما در نهایت این قدرت قومی و معرفی از جانب یک رهبر قومی بود که پایه پیشتازی و اساس استخدام افراد را فراهم میکرد. این جا بود که آزمون استخدام و رقابتی که برای تشخیص توانایی و سطح سواد و صلاحیت کاری افراد داوطلب به برگزار میشد، ماهیت تشریفاتی و نمایشی به خود گرفته و نمیتوانست مبنایی برای تفکیک و تشخیص افراد کارآمد از افراد ضعیف باشد. ورود افراد ضعیف با پشتوانه قومی در درون دولت زمینه ظهور ظرفیتها و امکان ایجاد ادارات سالم، کارآمد و قوی را نابود و امکان بروز و ظهور استعدادها و خلاقیتهای جدید را از بین برد. افراد ضعیف و ناکارآمدی که حاشیه حمایت قومی برای خود ایجاد کرده بودند به عنوان وزیر، معاون، مشاور، رئیس، فرماندار و... به کار خود ادامه دادند اما نیروی نیرومند کاری که میتوانست سنگ بنای تحولات جدید را پدید آورد، بیکار و بدون استفاده ماند و به پیشواز سرخوردگی و ناخرسندی رفت. ادامه روند راهیابی به ادارات دولتی به شکلی که اشاره شد، زمینهساز ظهور این ذهنیت شد که در این کشور، تحصیلات و توانایی مهم نیست بلکه جلب اعتماد یک رهبر قومی و برخورداری از حمایت وی موقعیتها و مناصب مهم دولتی را نصیب افراد میکند. ** دلایل استخدام برمبنای ملاحظات قومی افغانستان سرزمینی است که اقوام مختلف و متعددی را در خود جای داده است، درگیریهای قومی در دهه 70 ذهنیت قومی خاصی در افغانستان پدید آورد به طوری که از ویرانههای جنگهای قومی، رهبران و قهرمانان قومی سر بر آوردند. پس از شکست طالبان و به وجود آمدن دولت موقت به رهبری کرزی، برای ایجاد ثبات سیاسی نیاز بود که برای هریک از این رهبران قومی پُست و وظیفهای در نظر گرفته شود و در انتصابات سطوح پایین اداری نیز، رضایت و مشورت آنان مد نظر گرفته شود. از این منظر تعلق افراد به هر قوم، سطح خاصی از استحقاق و امتیازات دولتی را برای آنان به ارمغان آورد که افراد متعلق به اقوام دیگر نمیتوانستند از آن میزان مزایا برخوردار شوند. وجود چنین حس و نگرشی یعنی تعیینکننده بودن تعلقات قومی در وجود دولتمردان، تمایل تبعیض قومی و گرایش امتیازخواهی و انحصارطلبی را افزایش داد. این مسئله موجب شد که مبارزه برای حذف تبعیض و تأمین عدالت اجتماعی نیز رنگ و ماهیت قومی به خود بگیرد و حضور اقوام در ساختار قدرت به تناسب شعاع وجودی شاخص استحکام عدالت اجتماعی یا توزیع عادلانه قدرت به حساب آید. با نیمنگاهی به گذشته اینک بیم آن وجود دارد که در دولت جدید افغانستان نیز به جای توجه به توانایی و تخصص افراد، اشخاصی برای احراز کرسیهای مهم دولتی معرفی شوند که از جانب رهبران قومی معرفی و تأیید شده باشند. این در حالی است که برای ایجاد تغییرات و تحقق وعده «تحول» تیم انتخاباتی پیروز و همچنین ایجاد نهادهای قدرتمند و ادارات کارآمد در افغانستان نیاز است که اصل شایستهسالاری اساس استخدام و معیار اصلی جذب افراد در بدنه دولت قرار گیرد. انتهای پیام/
93/07/27 - 13:35
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 21]