واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: تهدید و فرصت در دیپلماسی! تهران- ایرنا- دیپلماسی در تعاریف سیاست خارجی مقیاس های گوناگون دارد. گاهی مهمترین مسئولیت در سیاست خارجی از طریق یک دیپلماسی موفق را، دورسازی بحران ها از مرزهای کشور و پایدارسازی امنیت می دانند.
روزنامه «اطلاعات» طی یادداشتی به قلم «ابوالقاسم قاسم زاده» در شماره امروز -یکشنبه- نوشته است: گاهی سیاست خارجی را تشخیص توازن قدرت در سطوح گوناگون آن، از حوزه منطقه ای تا بین المللی می شمارند تا استراتژی و تاکتیک های دولت براساس آن، تنظیم شود. در قرن حاضر و بخصوص در یک دهه گذشته سیاست خارجی در بسیاری از کشورها ذیل حراست از منافع اقتصادی قرار گرفته است و مأموریت دپیلماسی بسترسازی برای ایجاد روابط اقتصادی مطلوب دولت ها و کشورها دیده می شود. اما در دایره عمل، جهان همچنان شاهد بحران های گوناگون است؛ از بحران های اقتصادی گرفته تا بحران های امنیتی و نظامی که مجموعه دیپلماسی در سیاست خارجی را برای بسیاری از دولت ها جهت می دهد. حضور سکانداران سیاست خارجی (وزراء خارجه) در صحنه های خبری یا رسانه ای نشانی جز اعلام مواضع درباره بحرانی خاص ندارد. این جلوه از مقیاس سیاست خارجی در چنبره بحران ها، بخصوص در منطقه ما (خاورمیانه) مضاعف شده است، به طوری که هر خبر یا گزارش سیاسی در دایره اخبار بحران ها دور می زند. خاورمیانه را منطقه ای بحران زده و بی ثبات می خوانند که سقف اقتصادی آن را فقط بخش بازرگانی ـ تجاری از درآمدهای کلان نفتی مشخص می سازد. هنوز هیچ کشوری در این منطقه در حیطه کشوری با توسعه پایدار در سطوح بین المللی به محاسبه و ارزیابی نمی آید. آسوده ترین کشورهای این منطقه، چند کشور کوچک اند که سابقه استقلال و اطلاق نام کشور به آنها کمتر از 100 سال است. این کشورها تنها با ذخایر دلارهای نفتی و بازارسازی برای تجارت خارجی و دریافت مدرن ترین کالاها برای زندگی و البته محیط امن برای سرمایه گذاری های تجاری خارجی شناخته شده اند. بعضی از سریال های تلویزیونی یا فیلم ها از عبور کاروان های تجاری با شترها را دیده اید که صاحب کاروان برای حراست و حفظ امنیت کالای خود چندین شمشیرزن ماهر را استخدام می کرد و یا بعد از کشف باروت و تفنگ، چند نفر تفنگدار زبده در استخدام می گرفتند تا کاروان های تجاری از امنیت برخوردار باشند. حالا هم این کشورهای تجاری در سایه پایگاه های نظامی آمریکا می خواهند از امنیت برخوردار باشند و بازار تجاری آنها در امان باشد.
پایگاه های نظامی آمریکا در سراسر منطقه مستقر شده است و ادامه حضور نظامیان آمریکایی منوط به استمرار تهدیدها و لاجرم بحران ها در منطقه است. ترس از تهدید را بسیاری از حاکمیت ها در منطقه با حضور نظامی آمریکا تسکین می دهند. از سوی دیگر، رژیم صهیونیستی قرار دارد که استراتژی ایجاد آشوب در کشورهای پیرامونی خود را دنبال می کند. سیاست بحران آفرینی در منطقه خاورمیانه از سوی رژیم صهونیستی چنان شده است که امروز در این منطقه کشورها امنیت خود را در ناامنی همسایگان خود جست وجو می کنند. تهدید، محور فراگیر در سراسر منطقه شده است و بسیاری از دولت ها برمدار آن قرار گرفته اند. هنر دیپلماسی در این موقعیت و در منطقه ای که کشور ما در آن قرار گرفته است، تبدیل تهدید به فرصت است. دیپلماسی در این منطقه در صورتی موفق شمرده می شود که قدرت تغییر تهدید ها به فرصت ها را داشته باشد. ریشه بیان مواضع اخیر وزیر خارجه عربستان سعودی را قرار گرفتن در این جایگاه باید دید که احساس تهدید برای دولت خانوادگی وظایفه ای در کشورش را دارد. سعود الفیصل وزیرخارجه عربستان به جای احساس تهدید از سوی رژیم صهونیستی یا آمریکا، از لبنان، سوریه، عراق و یمن و همچنین از جمهوری اسلامی ایران احساس تهدید می کند! حال پرسش این است چگونه باید چنین بیماری را علاج کرد و احساس تهدید سران این کشورها را به فرصت همکاری ها مبدل ساخت؟ میدان چنین اقدامی در اختیار سیاست خارجی و در چگونگی دیپلماسی منطقه ای آن قرار دارد؛ اگر بپذیریم بزرگترین انجام ماموریت سیاسی در سیاست خارجی و ارائه دیپلماسی موفق تغییر تهدیدها به فرصت ها است.
واقعیت این است که دیپلماسی منطقه ای دولت ما آنچنان که باید کار آمد نیست. بخصوص که در یک سال گذشته حل پرونده هسته ای، گرایش به ارائه دیپلماسی قوی در روابط بین المللی به خصوص با غرب را محوریت اصلی قرار داده است. کارناوال ائتلاف بین المللی آمریکا برای حل بحرانی که داعش ایجاد کرده و در مبارزه با تروریسم به بن بست خورده است. ایران قادر است تا طرح ائتلاف جدید منطقه ای را از طریق دیپلماسی فعال کلید بزند. بسیاری از کشورهای دیگر در منطقه از ایجاد طرح ائتلاف منطقه ای حمایت می کنند. جمهوری اسلامی ایران را دولت های منطقه و در بین الملل قوی ترین دولت منطقه ای می شناسند. مواضع سیاسی مصر برای تبدیل تهدیدها به فرصت ها و همکاری های منطقه ای با ایران، نزدیک است و بخصوص درباره سوریه دولت سیسی نزدیکی سیاسی با مواضع ایران دارد. دو کشور عربی کویت و عمان روابط خوب و نزدیک سیاسی با تهران دارند و قطر و امارات نیز می خواهند از فضای تهدید عبور کنند. اگرچه اجرای مطلوب ائتلاف منطقه ای برای تبدیل تهدیدها به فرصت ها و حل بحرانی که هم اکنون گروه های تروریستی، به خصوص داعش به وجود آورده اند، با مشکلاتی مواجه است، اما طرح ائتلاف منطقه ای از طریق دیپلماسی فعال از سوی جمهوری اسلامی ایران، مورد استقبال همه مردم در کشورهای منطقه قرار خواهد گرفت. در یک کلام، دیپلماسی موفق برآمده از سیاست خارجی است که تهدیدها را به فرصت مبدل می سازد.
اول**1368**
27/07/1393
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 24]